Ngành công nghiệp công nghệ bùng nổ, các quốc gia Đông Nam Á đối mặt khủng hoảng tài năng

Tình hình nhân tài công nghệ trong khu vực

Từ cảnh quan thành phố rực rỡ của Singapore đến những con phố nhộn nhịp của Bangkok và hệ sinh thái công nghệ đang mở rộng nhanh chóng ở Kuala Lumpur và Jakarta, khu vực này đang trở thành một trung tâm công nghệ.

Sự bùng nổ này đang định hình lại bối cảnh doanh nghiệp (DN) và nó không chỉ giới hạn ở những gã khổng lồ công nghệ toàn cầu - ngược lại, các công ty khởi nghiệp (startup) cũng như các tập đoàn lâu đời đều đang phải cạnh tranh để thu hút sự chú ý của những cá nhân tài năng. Hiện tượng này, được gọi là “cuộc khủng hoảng tài năng công nghệ”, mang đến cả cơ hội lẫn thách thức thú vị cho các DN Đông Nam Á.

Một số thông tin chính về tình hình nhân tài công nghệ trong khu vực đã được thống kê như sau:

Nhân tài chất lượng cao: Các nước Đông Nam Á đang đào tạo ra những nhân tài công nghệ hàng đầu. Đồng thời, nhu cầu về các nghề kỹ thuật số và làm việc từ xa cũng tăng cao, đặc biệt là do đại dịch.

Đáng chú ý, các vai trò công nghệ kiếm được mức thu nhập trung bình cao hơn 38% so với các vai trò phi công nghệ. Các vị trí kỹ thuật có mức lương cao nhất. các vai trò về phát triển sản phẩm và phân tích dữ liệu cũng có nhu cầu cao. Trong khi đó, "nhà phát triển phần mềm" đứng đầu danh sách công việc được tìm kiếm nhiều nhất năm 2023.

Khởi nghiệp công nghệ: Tổng định giá của các startup công nghệ ở Đông Nam Á đạt 340 tỷ USD vào năm 2020 và được dự đoán sẽ tăng gấp ba vào năm 2025. Các lĩnh vực cụ thể như điện toán đám mây (ĐTĐM), AI, và an ninh mạng tiếp tục phát triển do nền kinh tế đang mở rộng của khu vực và nhu cầu về kỹ năng công nghệ ngày càng tăng.

Điều hướng bối cảnh edtech, từ hỗ trợ giáo dục truyền thống đến công nhận giáo dục linh hoạt

Thị trường giáo dục công nghệ Đông Nam Á rất nhộn nhịp, có rất nhiều cách tiếp cận đa dạng nhưng vẫn đối mặt với những thách thức trong việc đáp ứng nguyện vọng kỹ thuật số của khu vực. Ví dụ, các hệ thống giáo dục truyền thống thường tập trung vào việc học vẹt và thi cử, do đó rất cần sự trợ giúp để theo kịp nhu cầu của ngành về tư duy phản biện và kỹ năng kỹ thuật.

Sự mất kết nối này thể hiện rõ trong một nghiên cứu gần đây của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), nơi 53% DN Đông Nam Á cho biết gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nhân tài CNTT có các kỹ năng cần thiết.

Ngoài ra, các chương trình giáo dục và đào tạo kỹ thuật và dạy nghề (TVET) cung cấp đào tạo các kỹ năng có mục tiêu, như Hệ thống đào tạo kép quốc gia về CNTT của Malaysia, phải đối mặt với những hạn chế về phạm vi và khả năng tiếp cận. Những hạn chế về phạm vi và độ sâu của các chương trình này có thể hạn chế tính hiệu quả của chương trình học trong việc đáp ứng nhu cầu toàn diện của ngành, khiến khoảng cách kỹ năng đáng kể không được giải quyết.

Trong khi đó, giáo dục thay thế, bao gồm các chương trình đào tạo, khóa học trực tuyến và chứng chỉ vi mô, sẽ lấp đầy khoảng trống kỹ năng bằng tính linh hoạt và nhanh nhẹn. Tuy nhiên, bối cảnh của các khóa học độc lập và không được chính phủ phê duyệt cũng có những hạn chế.

Do đó, nền tảng giáo dục thay thế đối mặt với thách thức đáng kể, người học cần một sự tiêu chuẩn hóa trong các chương trình đào tạo này và mong muốn các bằng cấp đạt được thông qua các con đường giáo dục phi truyền thống này cũng được công nhận chính thức. Sự mơ hồ này có thể khiến người học hiểu sai hoặc đánh giá thấp độ tin cậy của các kỹ năng họ học được.

Giải pháp thu hẹp khoảng cách kỹ năng

Khoảng cách về kỹ năng kỹ thuật đặc biệt rõ rệt trong các lĩnh vực mới nổi như AI, an ninh mạng và ĐTĐM. WEF nhấn mạnh sự thiếu hụt lớn các chuyên gia AI trên toàn cầu, trong đó khu vực ASEAN có thể gặp phải tình trạng thâm hụt tương tự, nếu không muốn nói là nghiêm trọng hơn. Sự thiếu chuyên môn này cản trở việc phát triển và triển khai các giải pháp hỗ trợ AI, điều này rất quan trọng để thúc đẩy sự đổi mới và khả năng cạnh tranh.

Sự phụ thuộc ngày càng tăng vào các dịch vụ dựa trên đám mây càng làm nổi bật thêm nhu cầu về chuyên môn bảo mật và quản lý đám mây, cho thấy khoảng cách rõ ràng về nguồn nhân tài hiện tại trong khu vực. Tuy nhiên, tầm quan trọng của các kỹ năng mềm như giao tiếp hiệu quả, khả năng cộng tác giữa các nhóm khác nhau và khả năng giải quyết vấn đề sáng tạo là không thể thiếu để thực hiện thành công các dự án phức tạp.

Những kỹ năng này cho phép các chuyên gia điều hướng sự phức tạp của động lực dự án, tạo điều kiện tích hợp liền mạch các nỗ lực đa ngành và thích ứng nhanh chóng với tốc độ của tiến bộ công nghệ. Mặc dù có vai trò quan trọng nhưng sinh viên tốt nghiệp cần phải có nhiều năng lực hơn, điều này nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về khuôn khổ giáo dục để tích hợp các kỹ năng mềm này vào chương trình giảng dạy của họ.

Vượt qua những thử thách

Lĩnh vực công nghệ đang bùng nổ của khu vực phải đối mặt với một thách thức ghê gớm: thiếu hụt nhân tài. Chương trình giảng dạy do các nhà lãnh đạo trong ngành đồng sáng tạo nên chuyển trọng tâm từ học thuộc lòng sang phát triển tư duy phê phán, giải quyết vấn đề và các kỹ năng cộng tác quan trọng trong bối cảnh công nghệ. Những sáng kiến như sự hợp tác của Việt Nam với Microsoft và trao quyền cho giáo viên có kỹ năng tích hợp công nghệ có thể là một hình mẫu.

Quả thực, đầu tư vào giáo viên rất quan trọng. Việc đào tạo phát triển kỹ năng mềm và tích hợp công nghệ liên tục có thể trang bị cho các nhà giáo dục để hướng dẫn học sinh một cách hiệu quả và giúp thu hẹp khoảng cách học tập này. Ngoài các mô hình truyền thống, việc áp dụng phương pháp học tập thay thế mang lại sự linh hoạt và khả năng tiếp cận.

Chương trình đào tạo, khóa học trực tuyến và chứng chỉ vi mô do Plug and Play ủng hộ, mang đến cơ hội nâng cao kỹ năng cho những người học đa dạng. Hơn nữa, việc thu hẹp khoảng cách kỹ thuật số thông qua các sáng kiến như mở rộng truy cập Internet của GSMA sẽ đảm bảo quyền truy cập công bằng vào các con đường này. Hơn nữa, sự hợp tác là rất quan trọng. Quan hệ đối tác trong ngành cho phép sinh viên có được trải nghiệm thực tế thông qua thực tập và cố vấn, liên kết việc học tập và kỹ năng thực tế giữa học viện và lực lượng lao động.

Giải quyết khoảng cách nhân tài công nghệ ở Đông Nam Á là điều bắt buộc để duy trì tăng trưởng kinh tế và nâng cao khả năng cạnh tranh toàn cầu của Đông Nam Á.

Bằng cách ưu tiên các sáng kiến hợp tác giáo dục công nghệ và thúc đẩy hệ sinh thái học tập tích cực và phát triển kỹ năng, khu vực có thể trao quyền cho lực lượng lao động của mình thúc đẩy đổi mới, điều hướng sự phức tạp của kỷ nguyên kỹ thuật số và thúc đẩy giáo dục công nghệ ở Đông Nam Á.

Thu hẹp khoảng cách nhân tài công nghệ sẽ mở ra các cơ hội kinh doanh và thúc đẩy sự phát triển toàn diện, đảm bảo nó luôn đi đầu trong tiến bộ công nghệ.

Thực tế, cuộc khủng hoảng tài năng công nghệ sẽ không sớm được giải quyết. Để đối phó và phát triển nhân tài, các công ty phải tiến hành nghiên cứu kỹ lưỡng, hiểu rõ những tài năng công nghệ cụ thể cần thiết và nơi tìm thấy họ. Ngoài ra, DN cần thiết lập “Bản đồ nhân tài”, tạo chiến lược vững chắc để tập trung nỗ lực tuyển dụng một cách hiệu quả.

Điều quan trọng cần ghi nhớ là chỉ số lượng thôi là không đủ, mà phải điều chỉnh chiến lược của công ty với bối cảnh tài năng công nghệ của khu vực để nổi bật và thu hút các chuyên gia chất lượng cao./.