Ngành tài chính cần hành lang pháp lý trong chuyển đổi số

Đồng hành khăng khít, kề vai sát cánh

Nói về sự đồng hành của Chính phủ và các cơ quan với cộng đồng DN tại tọa đàm "Chính phủ và DN: Đồng hành vượt khó" do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức mới đây, ông Phạm Tấn Công cho rằng đó là sự đồng hành khăng khít, kề vai sát cánh của Chính phủ cùng cộng đồng DN, đặc biệt là trong giai đoạn đại dịch COVID-19.

"Chúng ta nhớ lại thời gian đó, đại dịch đang bùng phát ở Việt Nam và mỗi ngày VCCI nhận được hàng trăm phản ánh, kiến nghị của các DN, đại sứ quán các nước nơi có DN FDI của họ ở Việt Nam. Trên cơ sở đề xuất của VCCI, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo triệu tập Hội nghị gặp gỡ DN toàn quốc, giao VCCI, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng Văn phòng Chính phủ triển khai. Đây là hội nghị lớn, quy mô toàn quốc, cả 63 tỉnh thành, có cả Bí thư tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh tham dự. Đây là "cuộc giải vây ngoạn mục" cho DN trong vòng vây của dịch COVID-19 lúc bấy giờ", ông Phạm Tấn Công cho biết.

Chính phủ đã thể hiện sự quyết liệt, kịp thời, sáng tạo và đặc biệt lắng nghe các DN, đã có 3 quyết sách lớn. Một là chuyển chiến lược phòng, chống dịch từ zero-COVID sang thích ứng, linh hoạt và chúng ta ứng phó với dịch, sống cùng với dịch. Thứ hai là đã tổ chức tiêm vaccine trong cả nước rất kịp thời. Thứ ba là có các giải pháp hỗ trợ DN phục hồi và phát triển hậu COVID-19.

Đây là những chính sách lớn, giúp DN bảo toàn lực lượng, không bị đứt gãy trong sản xuất. Do đó việc phục hồi sẽ nhanh và sẽ tạo điều kiện cho DN có thể phục hồi tốt, chiếm được vị trí mới trong chuỗi cung ứng sản xuất toàn cầu.

"Về phía DN trong sự đồng hành này, chúng ta cũng phải ghi nhận tuy gặp nhiều khó khăn nhưng với tinh thần dân tộc cao, đặc biệt là bản sắc của doanh nhân Việt Nam, sáng tạo, năng động, đã đồng hành với Chính phủ, chia sẻ những khó khăn, đóng góp các nguồn lực lớn cho hoạt động phòng, chống dịch, Quỹ vaccine cho đến các nguồn lực về vật chất, con người, tổ chức "3 tại chỗ", duy trì sản xuất, kinh doanh, việc làm cho người lao động, ổn định xã hội. Tôi cho rằng sự đồng hành vừa qua là tuyệt vời, kề vai sát cánh", ông Phạm Tấn Công chia sẻ.

Khó khăn của DN

Trong bức tranh kinh tế của thế giới và những biến động chính trị ảnh hưởng rất nhiều và đặc biệt là các biến động về tiền tệ, về lãi suất, tại tòa đàm, lãnh đạo Tập đoàn CMC đã có những trao đổi để đánh giá những tác động của tình hình kinh tế thế giới đối với kinh tế Việt Nam.

Ông Hồ Thành Tùng cho rằng: "Đối với CMC, chúng tôi làm việc với các đối tác nước ngoài nhiều, hầu hết là các đối tác công nghệ của Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc. Tất cả những chính sách biến động về kinh tế, tài chính vừa rồi ảnh hưởng khá lớn với Tập đoàn chúng tôi và sẽ tiếp tục ảnh hưởng trực tiếp với Tập đoàn. Là tập đoàn công nghệ, khi chúng tôi có giao dịch với đối tác nước ngoài, thì tỉ giá biến động ảnh hưởng ớn. Tôi nghĩ không chỉ riêng chúng tôi mà tất cả các DN Việt Nam, trước đây chưa bao giờ phải đề phòng về tỉ giá và nay tỉ giá thay đổi như vậy chắc chắn sẽ ảnh hưởng trực tiếp. Và trong ngắn hạn, nếu tỉ giá và lãi suất càng ngày càng cao thì ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh.

Trong dài hạn, các DN sẽ khó khăn hơn, khi chúng ta ra các bài toán quyết định đầu tư thì các chỉ số liên quan đến lãi suất hay tỉ giá chúng ta sẽ phải xem xét. Khi chúng ta đưa ra các chỉ số cao thì chúng ta sẽ thấy khả năng đưa ra các quyết định đầu tư khó khăn rất nhiều".

Chia sẻ khó khăn với ông Tùng, bà Nguyễn Đức Thạch Diễm, Phó Chủ tịch thường trực HĐQT kiêm Tổng giám đốc Ngân hàng Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) tiếp lời: "Về phía các ngân hàng (NH) chúng tôi là lĩnh vực đặc thù nên nhìn thấy ngay là Fed tăng lãi suất USD thì Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tăng và sẽ tiếp tục tăng lãi suất trong thời gian cuối năm. Đơn cử, trước đây chúng tôi vay nước ngoài chỉ 3,4%, bây giờ một hợp đồng vay của nước ngoài ít nhất phải 7% đối với USD. Thời gian vừa rồi, NH Nhà nước tăng lãi suất 0,5% thì lập tức các NH cũng phải tăng lãi suất huy động của người dân gửi. Như vậy, các NH phải cạnh tranh khốc liệt với nhau và chi phí đầu ra của NH cũng phải tăng. Cho nên, tôi cho rằng, các NH sẽ phải có giải pháp và giải pháp nào thì chắc chắn sẽ có sự đồng hành của NHNN và Chính phủ.

Theo bà Diễm, đối với ngành NH, điểm nghẽn cần tháo gỡ thứ nhất là phải giải quyết đồng vốn và thủ tục pháp lý cho lĩnh vực kinh doanh bất động sản. Vì lĩnh vực này rất hạn chế nhưng nếu không khơi thông nguồn vốn cho lĩnh vực này thì nền kinh tế của chúng ta sẽ khó phát triển.

Điểm nghẽn thứ hai là hành lang pháp lý đối với công tác CĐS. Đối với những công ty tài chính, đối với những ứng dụng công nghệ cần những hành lang pháp lý để ổn định trong quá trình phát triển hệ thống.

Khó khăn của DN về bảo toàn chuỗi cung ứng

Sacombank là DN hoạt động trong lĩnh vực đặc thù đã nhận thấy có 2 khó khăn chính nổi lên.

Thứ nhất là chuỗi cung ứng đứt gãy, các chi phí phục vụ cho các DN tăng cao. Trong dịch COVID-19, nguồn lực lao động bị ảnh hưởng lớn, lạm phát, nền kinh tế suy giảm, DN thiếu hụt nguồn tiền cũng như như tính thanh khoản, cung cầu của nền kinh tế bị ảnh hưởng lớn, một số rào cản pháp lý thực sự khó khăn. Sau đại dịch, người dân dịch chuyển các hành vi tiêu dùng, chuyển sang giao dịch mua sắm trực tuyến. Trong bối cảnh như thế, các DN rất khó khăn.

"Đối với lĩnh vực NH, chúng tôi phải thực hiện nhiệm vụ kép vừa phải chống dịch vừa phải vận hành DN của mình, vừa phải đồng hành cùng nền kinh tế. Chúng tôi vừa phải duy trì lãi suất kinh doanh, vừa phải duy trì miễn giảm phí, giảm lãi suất theo chỉ đạo của NHNN và chúng tôi phải đảm bảo tính thanh khoản ổn định duy trì suốt mùa dịch", bà Nguyễn Đức Thạch Diễm chia sẻ.

Đại diện DN, ông Hồ Thanh Tùng phát biểu: "Đối với CMC, đó là tình huống khẩn cấp trong thời gian đại dịch, thời gian giãn cách tại TP. HCM là một trải nghiệm thực sự khó khăn đối với CMC cũng như nhiều DN khác. Điều chúng tôi lo lắng nhất chính là sự an toàn của cán bộ nhân viên. Tập đoàn đã có những chiến lược, kế hoạch để giúp đỡ cho cán bộ công nhân viên ngay trong thời gian khó khăn nhất và trong vùng dịch, ví dụ chương trình hỗ trợ hoặc những chương trình chuẩn bị cho trường hợp dịch có thể bùng phát mạnh hơn cũng như cách mà Tập đoàn có thể làm, đối phó".

"Chúng tôi may mắn đã có những quyết định trước, chuẩn bị trước các tình huống để cho khối các dịch vụ. Tập đoàn đã có kế hoạch theo các cấp độ 1 đến cấp độ 4 và nếu chúng tôi bị lock-down (phong toả) hoàn toàn thì sẽ có phương án sản xuất như thế nào, hay phương án lock down một phần. Tất cả những chương trình đấy chúng tôi đã lên kế hoạch trước, có quy trình đi theo để làm sao trong tất cả các phương án, các hoạt động của Tập đoàn vẫn tiếp tục xuyên suốt", ông Tùng bổ sung thêm.

Cũng theo đại diện CMC, Tập đoàn không chỉ sản xuất kinh doanh mà còn chịu trách nhiệm bảo toàn hệ thống CNTT quốc gia. Tất cả các DN, các NH là khách hàng của CMC đều phải được đảm bảo hệ thống hoạt động. Trong thời điểm mọi người làm việc ở nhà thì CMC có 1/3 cán bộ vẫn phải có giấy phép ra đường, vẫn phải đến các trung tâm dữ liệu để đảm bảo các hệ thống viễn thông cũng như CNTT. Bất cứ yêu cầu liên quan đến các hệ thống trục trặc hay CNTT của bộ, ngành, Chính phủ hay của NH, CMC phải cử cán bộ đi xử lý các tình hướng để đảm bảo cho hệ thống an toàn nhất. Cũng như nhu cầu thời gian đó, toàn bộ hệ thống thông tin phục vụ chống dịch là một trong những yêu cầu mà Đảng, Nhà nước, Chính phủ yêu cầu các tập đoàn công nghệ tại Việt Nam phải sẵn sàng hỗ trợ.

Tư tưởng chiến binh của CMC

Nói về nhu cầu vốn của DN, ông Hồ Thanh Tùng chia sẻ: "Tôi nghĩ nhu cầu vốn của đại bộ phận DN đang thiếu, chúng ta cần có khuôn khổ pháp lý hỗ trợ để khai thông dòng tiền. Bản thân CMC là DN lớn, có hệ thống quản trị tốt, hệ thống tài sản cũng như kế hoạch kinh doanh khá tốt. Chúng tôi thực sự không băn khoăn gì nhiều về làm việc với NH để lấy dòng vốn. Hiện nay các dự án, kế hoạch phát triển của chúng tôi đều được xây dựng và quản trị tốt. Đối với NH sẽ luôn luôn nhìn nhận các tập đoàn công nghệ, công ty lớn như CMC là khách hàng tốt, được NH chăm sóc".

Tuy nhiên, đối với các DN là khách hàng của CMC, năng lực về quản trị, năng lực về CĐS, năng lực về thông tin và trình bày kế hoạch của họ kém hơn nhiều nên họ khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn NH. Trong thời gian dịch COVID-19, hầu hết các khách hàng DN đang trong tình trạng ngưng trệ sản xuất. Một trong những biến chuyển là họ tập trung vào quản trị DN, xây dựng DN và CĐS. Một số ứng dụng phần mềm đã được đưa vào. Điều ấy giải thích vì sao giai đoạn dịch đi qua, họ bắt kịp và phát triển nhanh. Họ đã dành thời gian đáng nhẽ là mất để tập trung vào phát triển sản xuất, tập trung xây dựng quản trị nội bộ cũng như xây dựng sức mạnh của DN. Đấy là cái được trong thời gian dịch mà nhiều khi chúng ta không nói đến, và đấy cũng là cái được lớn nhất khi chúng ta thoát khỏi zero COVID, "bung" lên rất nhanh.

"Khi DN đã xây dựng nội lực, hệ thống, chương trình, tôi lại quay lại câu hỏi vốn đâu để phát triển? Tôi nghĩ chúng ta cũng cần hỗ trợ từ Chính phủ cũng như các chương trình thúc đẩy khai thông nguồn vốn. Không những về vốn, khi chúng tôi đi xin một giấy phép nào đó thì quy trình và thủ tục vẫn luôn là bài toán đau đầu nhất, gây ức chế lớn. Khi đó chúng ta cần giải pháp, cần có tư tưởng như chiến binh trong thời gian COVID-19, các bên ngồi với nhau và tìm ra hướng giải quyết và ra kết quả. Cuối cùng sẽ là kết quả chứ chúng ta sẽ không muốn nói đến câu chuyện làm thế này thế kia", ông Hồ Thanh Tùng cho biết./.