Hàng ngàn hạt vừng cùng viết cổ tích
Hạt Vừng. Cái tên gọi ấy cũng vậy. Một hạt vừng nhỏ nhoi thì không thể tạo ra một chiếc bánh. Một vài hạt vừng gieo xuống cũng chả tạo nên được cánh đồng vừng. Nhưng Hạt Vừng ấy cũng có thể là hạt vừng trong thần chú cổ tích: “Vừng ơi, mở cửa ra”. Những hạt li ti ấy sẽ mở ra cả một miền cổ tích. Chúng tôi mong kết nối với hàng ngàn hạt vừng khác, và bắt đầu hành trình ấy bằng việc đăng facebook. Lời kêu gọi ban đầu chỉ dự định như một thông báo ngỏ. Và rồi cứ thế, những điều kỳ diệu đã xuất hiện, đầy bất ngờ nhưng cũng lại không bất ngờ, vì chạm vào đúng mạch ngầm yêu thương của đồng loại.
5 người chúng tôi, nhà báo Bùi Ngọc Hải, nhà báo Trần Mai Anh, đạo diễn Việt Tú, nhà báo Hoàng Anh Tú, doanh nhân Đoàn Phương Thảo chỉ là những Hạt Vừng đầu tiên, làm những điều cần phải làm, vậy thôi, không ai nghĩ mình là chủ quỹ hay những nhà từ thiện.
Chúng tôi chưa bao giờ đặt ra với nhau rằng quỹ Hạt Vừng sẽ giúp được bao nhiêu người, kêu gọi được bao nhiêu tỉ đồng, ảnh hưởng xã hội thế nào hay tạo ra một thành tích nào cả. Không có! Tuyệt đối không có! Mà chỉ là việc chúng tôi có thể làm được đến đâu, giúp được đến đâu thì chúng tôi sẽ tận sức làm đến đó, giúp được chừng đó.
Chúng tôi trân trọng gọi những Mạnh Thường Quân, những người ủng hộ, đóng góp cùng là Hạt Vừng, như chúng tôi. Thành quả mà chúng ta làm được là của tất cả mọi người chứ không phải của 5 ông bà nào đó. Chính xác, nó là của mọi người. Chúng tôi chỉ là cầu nối, tay chuyển, đầu mối, chất keo kết dính họ lại với nhau.
Hạt Vừng cũng không chọn cách vinh danh bất cứ ai, dù họ quyên góp đến cả tỷ đồng. Tất cả đều giống nhau, người đóng góp 50K hay 500K- 10 triệu hay 100 triệu đều là những Hạt Vừng. Không có Hạt Vừng to, không có Hạt Vừng nhỏ. Bởi từ thiện là sự từ ái, thiện tâm từ chính mỗi người chứ không phải nhãn mác. Đó cũng là lý do mà Hạt Vừng không đồng hành cùng những đối tác không thực sự muốn giúp cộng đồng mà chỉ coi cách góp Quỹ như một cách quảng bá – thúc đẩy mua bán sản phẩm, quảng cáo cá nhân. Vì Hạt Vừng không kêu gọi ủng hộ bằng mọi giá. Chúng tôi hiểu của cho không bằng cách cho. Từ thiện chuẩn sẽ không làm tổn thương cả người nhận, người cho và cộng đồng. Hạt Vừng chọn cách giúp đỡ bằng chính lòng thiện tâm, sự yêu thương của cộng đồng chứ không đo bằng số tiền vận động được. Và như tâm niệm của chúng tôi ngay từ buổi ban đầu: Giúp được đến đâu sẽ làm đến đó. Không tạo ra sức ép cho bản thân cũng như gây sức ép với bất cứ một tấm lòng hảo tâm nào.
Hạt Vừng đã tạo ra một vài thành quả bước đầu, dù hàng ngàn tấm lòng không bao giờ nghĩ đến thành tích khi rút ví, khi kêu gọi chung tay. Việc thu được hơn 20 tỷ (tương đương hàng trăm máy thở và thiết bị y tế), chỉ sau vài tháng kêu gọi, không phải là điều chúng tôi thấy ấm áp nhất.
Điều ấm áp thực sự chính là sự kết nối được nhiều ngàn con người với nhau, cùng nhau biến hai chữ Hạt Vừng thành danh từ chỉ việc tử tế, thành động từ lấp lánh cho mỗi hành động tử tế, thành tính từ để mọi người dành tặng nhau. Hạt Vừng nở thành một cánh rừng vừng từ chính những thơm thảo của lòng người, của tình người, của tính người. Đó mới là điều đáng nói.
Trên cánh rừng vừng yêu thương ấy, chúng ta đều bắt gặp những Hạt Vừng gửi khoản đóng góp bằng con số lẻ đến tận số dư cuối cùng trong tài khoản của họ: 39 ngàn đồng. Chẳng ai so sánh khoản tiền ủng hộ đó vì Hạt Vừng đó đã “cháy” hết mình cho sự trắc ẩn. Một Hạt Vừng khác góp 50 ngàn đồng kèm lời “xin xỏ”: “Hãy kéo dài đợt quyên góp giùm em, bởi công ty cuối tháng mới trả lương, em vẫn muốn đóng góp thêm khi tiền về tài khoản”. Hạt Vừng khác nữa nhắn nhủ: “Em không biết các anh nhưng em tin bạn em- người đã share lời kêu gọi của các anh. Nên em quyên góp chút lòng này”.
Những cái share như thế, chúng ta lan tỏa đi không chỉ lời cầu cứu của một ai đó mà còn là minh chứng rất rõ ràng rằng lòng tin cũng có thể tạo ra điều kỳ diệu. Mỗi Hạt Vừng, ngoài sự đóng góp một phần bằng tài chính, thứ họ đóng góp còn là uy tín và bằng lòng trắc ẩn của họ, bằng sự tử tế có thể lay động đến nhiều người hơn nữa.
Hạt vừng, mệnh lệnh từ trái tim
Sự kỳ diệu trong cuộc sống chưa lúc nào ngưng lại. Từ chiến dịch quyên góp hỗ trợ cho những công nhân môi trường bị nợ lương đến chiến dịch gây quỹ mua máy thở cho Sài Gòn rồi mở rộng ra thành mua trang thiết bị y tế cho không chỉ Sài Gòn. Chúng tôi không nhớ mình đã làm cách nào nữa. Bởi tất cả đều như một sự thường tình đến. Mọi người tìm thấy nhau, trở thành những Hạt Vừng, tỏa lan lòng tử tế trong mình.
Hạt Vừng xuất hiện khắp nơi, từ nước Mỹ xa xôi, Canada hay ngay chính tại “rốn dịch” Sài Gòn, Thủ Đức, Củ Chi, Bạc Liêu… Họ làm từ sự mách bảo của trái tim và tự nhiên như hơi thở. Như việc chúng ta thở được thì chúng ta hãy giúp những người đang cần hơi thở.
Trong cuộc chiến cứu người như cứu hỏa ấy, thủ tục hành chính - thứ mà có thể khiến nhiều người “gặp nạn” nếu như không để ý khi đi làm từ thiện, cũng được “khất nợ” để máy móc đến với bác sĩ và bệnh nhân một cách nhanh nhất. Sớm một phút là cứu được một mạng người. Những buổi livestream đấu giá tối trước, thậm chí tiền đấu giá chưa về hết, sáng hôm sau đã được đặt mua máy thở và chiều cùng ngày tới thẳng bệnh viện. Tốc độ - Tử tế - Tận tâm chính là tiêu chí của Hạt Vừng. Mọi thứ đều có thể chờ đợi được nhưng lòng tốt, sự tử tế, lòng hảo tâm là không được chậm trễ. Nhưng dù có khẩn trương cỡ nào thì Hạt Vừng cũng đàm phán để mua được máy móc với giá “từ thiện” nhất để đồng tiền yêu thương không lãng phí. Hạt Vừng đã chọn được những nhà cung cấp thiết bị có tâm, ngoài kinh doanh, còn muốn đóng góp cho cộng đồng.
Mệnh lệnh từ Trái Tim. Chúng tôi vẫn nói với nhau về điều đó ở Hạt Vừng. Nó lớn hơn tất thảy những sân si của cuộc sống thường ngày. Nhiều cuộc livestream đấu giá không đặt áp lực thu về được bao nhiêu tiền, nhưng cuối cùng kết quả đều hơn cả mong đợi. Hạt Vừng để cho những trái tim được tự nó lên tiếng. Và những điều kỳ diệu lại một lần nữa xảy ra.
Rất nhiều món đồ đã thuộc về một người và người đó vẫn chấp nhận trả tiền, nhưng tặng lại vật phẩm cho người trả giá cao thứ hai, để giá của vật phẩm đó được nhân đôi. Có người chiến thắng món đồ rồi, hôm sau lại gửi tặng lại món đồ mình chiến thắng để gây quỹ tiếp. Có người mang cả những món đồ ý nghĩa nhất với mình để viết lên một câu chuyện ý nghĩa khác. Bởi đích đến không phải là món đồ đó tìm được người nào sở hữu mà đích đến của nó là mang lại bao nhiêu chiếc máy thở, lan tỏa bao nhiêu những điều tử tế trong xã hội.
Cứ thế, cứ thế, những cuộc livestream không ồn ào việc trả giá mà lại thành rôm rả chuyện món đồ đó mang lại bao nhiêu hơi thở cho những người mắc COVID. Tất cả. Tất cả đều được nghe bằng tim và nói bằng tim. Nên Hạt Vừng lấp lánh theo cách của nó mà lan tỏa mạnh hơn.
Cho đi là còn mãi
Tất cả những chi phí vận hành Hạt Vừng của chúng tôi, không lạm vào bất cứ một đồng một cắc nào từ khoản đóng góp từ thiện của nhà hảo tâm. Nó đều được chi từ tiền túi của các thành viên. Một vài thành viên cũng tự nguyện trở thành nhà hảo tâm. Đó là chưa kể một vài thành viên cũng đã rút ví ủng hộ nhiều máy thở.
Câu chuyện trên thực ra không có gì đáng nói, vì mỗi ngày, rất nhiều người đang làm việc thiện, đang cống hiến, thậm chí âm thầm không mấy người biết. Sở dĩ chúng tôi nói ra, là để nhấn mạnh rằng, chúng tôi không mất gì cả. Thậm chí thứ chúng tôi nhận về còn lớn hơn rất nhiều. Cho Đi là Còn Mãi. Chúng tôi biết ơn nhiều ngàn người đã trao cho chúng tôi cơ hội được kết nối. Những điều kỳ diệu lấp lánh đó giúp chúng tôi tin hơn, yêu hơn chính cuộc đời này. Nó trở thành điều tuyệt diệu để chúng tôi dựa cậy vào nó đi qua những ngày dịch dã. Để thấy cuộc đời này điều tử tế là có thật, việc tử tế là có thật. Để chúng ta sống khác đi, sống tình hơn, người yêu người hơn qua mỗi lần chứng kiến những hạt vừng nở hoa như vậy, tỏa hương như vậy.
Phía trước của Hạt Vừng chưa có một chiến dịch lớn nào cụ thể. Nhưng chúng tôi biết rằng vẫn còn đó rất nhiều ngổn ngang cần cứu trợ và tái thiết, không chỉ riêng những nạn nhân COVID. Đích đến lớn nhất của những người làm việc thiện, không bao giờ là số tiền, số quà, mà chính là lan tỏa điều tử tế trong xã hội, để bất cứ ai cũng thấy có trách nhiệm, thấy cần chung tay với cộng đồng. Khi có hàng triệu người muốn và bắt tay làm những điều thiện lương, thì xã hội ấy sẽ dần được chữa lành, dần được hàn gắn. Vì thế, chắc chắn Hạt Vừng không dừng lại. Nếu những Hạt Vừng thiện lương tiếp tục được nhân giống, nảy mầm, đơm hoa, kết trái kể cả ở những nơi cỗi cằn sỏi đá nhất, thì đâu phải lo cuộc đời này thiếu vắng chuyện cổ tích. Tử tế là một lựa chọn không phải là một phần thưởng, vậy thôi!
(Bài viết đăng trên Tạp chí Thông tin và Truyền thông số đặc biệt chào năm mới 2022 - Xuân Nhâm Dần)