Tài liệu rò rỉ cho thấy Facebook không biết cách xử lý dữ liệu người dùng

Facebook được cho là không thể giải trình phần lớn dữ liệu người dùng cá nhân thuộc quyền sở hữu của mình, bao gồm việc dữ liệu sẽ đi đâu, hay nó đang được sử dụng vào mục đích gì?

Theo Engadget, tài liệu này được viết bởi các kỹ sư bảo mật của Sản phẩm kinh doanh và Quảng cáo Facebook. Trong phần nội dung, các kỹ sư nêu chi tiết cách Facebook có thể đối phó với các quy định sử dụng dữ liệu, như luật mới về quyền riêng tư ở Ấn Độ, Nam Phi và một số nơi khác.

Các kỹ sư đã cảnh báo rằng Facebook sẽ gặp khó khăn khi đưa ra cam kết với các quốc gia về cách họ xử lý dữ liệu của công dân. Tài liệu cho thấy mạng xã hội này không đủ khả năng để thực hiện cam kết của mình và đó chỉ là những lời hứa suông.

"Chúng tôi không có mức độ kiểm soát cụ thể và khả năng giải thích đầy đủ về cách hệ thống của chúng tôi sử dụng dữ liệu như thế nào, do đó chúng tôi không thể tự tin thực hiện các thay đổi chính sách về việc kiểm soát hoặc cam kết về việc dùng dữ liệu, chẳng hạn như lời hứa không dùng dữ liệu X cho mục đích Y", các tác giả của báo cáo cho biết.

Trong khi đó, đây lại là chính xác những gì mà các cơ quan quản lý mong đợi Facebook thực hiện, làm tăng nguy cơ mắc sai lầm và giải trình sai sự thật. 

Trở ngại chính của Facebook trong việc xử lý dữ liệu dường như là do hệ thống theo dõi, phân tích dữ liệu người dùng của công ty này là theo dạng mở. Dữ liệu được tập hợp một cách lộn xộn, dữ liệu người dùng của bên thứ nhất, dữ liệu của bên thứ ba và thậm chí cả dữ liệu nhạy cảm đều được lưu trữ cùng nhau. 

Để mô tả việc theo dõi và xử lý dữ liệu cụ thể của Facebook khó khăn như thế nào, các tác giả của báo cáo đã đưa ra phép ẩn dụ về việc đổ một lọ mực nhiều màu vào một hồ nước… tất cả được trộn lẫn với nhau, và sau đó là yêu cầu tách từng màu mực vào mỗi lọ. Làm sao có thể phân loại chính xác từng nhãn dữ liệu khi chúng đã bị hòa tan một cách phức tạp? Làm sao có thể tổ chức lại dữ liệu để nó chỉ chảy đến những nơi được cho phép?".

Tương tự như vậy, việc quản lý và kiểm soát một phần cụ thể của dữ liệu này không phải là nhiệm vụ dễ dàng.

Đặc biệt, trong những năm qua, các cơ quan quản lý trên khắp thế giới đã cố gắng hạn chế việc các nền tảng như Facebook khai thác dữ liệu người dùng, như đạo luật Bảo vệ dữ liệu GDPR của Liên minh châu Âu, Đạo luật về quyền riêng tư của người dùng California, và gần đây có thêm những luật bảo vệ dữ liệu từ nhiều quốc gia khác bao gồm Ấn Độ, Thái Lan, Nam Phi và Hàn Quốc.

Từ thực tế đó, tài liệu cũng đặt ra nghi ngờ về việc liệu Facebook có thể tuân thủ các quy định luật như vậy hay không và liệu Facebook có được trang bị để vượt qua "cơn sóng thần" của các luật mới đưa ra những hạn chế tương tự hay không?

Người phát ngôn của Facebook đã phủ nhận các kết luận được nhắc đến trong tài liệu bị rò rỉ. "Tài liệu này không mô tả các quy trình và kiểm soát mở rộng của chúng tôi trong việc tuân thủ các quy định về quyền riêng tư. Nó đơn giản chỉ phản ánh các giải pháp kỹ thuật chúng tôi đang xây dựng nhằm mở rộng quy mô các biện pháp hiện tại mà chúng tôi có để quản lý dữ liệu và đáp ứng các nghĩa vụ", đại diện Facebook chia sẻ với Motherboard.

Trong những năm vừa qua, Facebook không ít lần vướng vào những tranh cãi về quyền riêng tư và khai thác dữ liệu người dùng. Tuy nhiên, tài liệu mới bị rò rỉ cho thấy mọi thứ có thể tồi tệ hơn nhiều khi những cam kết của nền tảng này có thể chỉ là những lời hứa suông./.