Người Singapore thích thanh toán bằng tiền mặt
Về thanh toán điện tử, Singapore là một trong những nước áp dụng đầu tiên trên thế giới. Các hoạt động thanh toán điện tử phát triển với tốc độ khá nhanh. Tuy nhiên, đến nay Singapore vẫn thua kém nhiều nước khác, cụ thể như Trung Quốc, về việc ứng dụng công nghệ thanh toán điện tử. Đây là quan điểm mà Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long nhấn mạnh trong bài phát biểu trong lễ Quốc khánh Singapore ngày 20/8 để kêu gọi người dân và doanh nghiệp nên nắm bắt các công nghệ mới, bao gồm thanh toán điện tử.
Theo báo cáo mới đây của Paypal, hầu hết mọi người ở Singapore đều có điện thoại thông minh, nhưng cứ 10 người thì lại có 9 người vẫn muốn trả tiền cho các giao dịch hằng ngày theo cách cũ bằng tiền mặt. 43% số người Singapore tham gia khảo sát cho biết rằng họ sử dụng tiền mặt nhiều nhất, gần gấp đôi so với con số 25% ở Trung Quốc.
“Singapore cũng có các chương trình thanh toán điện tử, nhưng chúng ta đang có quá nhiều chương trình và hệ thống không liên quan đến nhau. Vì vậy, mọi người phải mang theo nhiều thẻ, các doanh nghiệp cũng phải cài đặt nhiều hệ thống. Điều này không thuận tiện cho người dùng, gây tốn kém cho doanh nghiệp. Và kết quả là hầu hết chúng ta vẫn thích tiền mặt và séc”, Thủ tướng Lý Hiển Long cho biết.
Để biến Singapore thành một xã hội không tiền mặt thì trước hết cần đơn giản hóa và hợp nhất các hệ thống thanh toán khác nhau. Chính phủ nước này đang lập kế hoạch phát triển một hệ thống thanh toán nhanh, sử dụng một mã QR chung(một dạng mã có thể được quét bằng điện thoại thông minh) để thực hiện thanh toá điện tử trên toàn quốc. Nhóm công tác chịu trách nhiệm về vấn đề này do Ủy ban tiền tệ Singapore và Ủy ban phát triển Truyền thông thông tin Singapore (Infocomm Media Development Authority) điều phối và bao gồm các bên liên quan như ngân hàng, chương trình thanh toán, các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán QR và các cơ quan chính phủ.
Sẵn sàng cho cuộc chiến
Kể từ khi Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long nhấn mạnh về một hệ thống thanh toán điện tử thống nhất như một trong những mục tiêu quan trọng của quốc gia trong bài diễn văn chào mừng ngày quốc khánh hồi tháng trước, nhiều công ty đã tiến quân chinh phục thách thức này.
Cụ thể, mới đây công ty công nghệ Razer đã đề xuất với chính phủ Singapore về một sáng kiến thanh toán điện tử thống nhất (unified e-payment). Giải pháp mà Razer đưa ra là RazerPay, một giải pháp ví điện tử dựa trên đám mây, sử dụng các công nghệ RazerPay hiện tại. Ví điện tử này có thể thực hiện theo nhiều hình thức khác nhau, từ một thẻ VSF (Stored Value Facilities - phương tiện lưu trữ giá trị) đến một ứng dụng ví di động, một con chíp hoặc nhiều hình thức khác nữa.
Trong khi đó, công ty ứng dụng Grab đặt mục tiêu có được hệ thống thanh toán QR của mình tại 1.000 gian hàng bán lẻ và những thương nhân nhỏ vào quý IV năm nay; còn “gã khổng lồ” về thanh toán PayPal cũng quan tâm tới việc giúp người dân Singapore giao dịch ngày càng ít sử dụng tiền mặt hơn.
Hưởng ứng lời kêu gọi của Thủ tướng Singapore về một hệ thống thanh toán điện tử thống nhất, hãng thanh toán Nets cũng đã công bố kế hoạch triển khai ví di động NetsPay, có thể số hóa thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ và thẻ ATM của sáu ngân hàng, giúp giảm thiểu rắc rối cho người dùng do nhu cầu tải xuống nhiều ứng dụng di động. Giải pháp này cho phép người sử dụng thực hiện các thanh toán trực tiếp từ tài khoản ngân hàng của họ bằng cách quét mã QR sử dụng smartphone cá nhân hoặc bằng việc vuốt không tiếp xúc nếu thiết bị trong phạm vi cho phép thực hiện giao thức kết nối không dây tầm ngắn (near-field communications - NFC).
Trước đó, Nets đã giới thiệu về cách thanh toán bằng mã QR tới nhiều cửa hàng thực phẩm, nhà hàng và thương gia nhỏ tại trung tâm thương mại bán lẻ Tanjong Pagar của Singapore. Trong khi các thanh toán bằng mã QR không yêu cầu cài đặt các trạm thẻ và thiết bị liên quan đầu cuối, Nets cũng sẽ cung cấp cơ sở hạ tầng miễn phí - trong ba năm tới - cho bất kỳ cơ sở bán lẻ nào quyết định cung cấp thêm lựa chọn thanh toán bằng thẻ.
Vậy ai sẽ thắng cuộc? Hiện còn quá sớm để đưa ra kết luận.
Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, Nets có lợi thế lớn hơn các đối thủ như Grab hay Razer trong việc trở thành mạng lưới thanh toán điện tử thống nhất, phổ biến ở Singapore. Bởi hiện Nét đang điều hành sẵn một mạng lưới thanh toán mở rộng, có thể xử lý các giao dịch và giải quyết vấn đề cho hàng nghìn thương nhân. “Nets có lợi thế lớn. Đây là mạng lưới thanh toán phổ biến nhất ở Singapore với số lượng thương nhân và người sử dụng lớn”, Atul Garg, một cựu nhân viên ngân hàng 25 năm, hiện là Giám đốc điều hành của doanh nghiệp khởi nghiệp fintech địa phương SingX, cung cấp các dịch vụ chuyển tiền trực tuyến. Mạng lưới của Nets hiện đang có khoảng 10 triệu thẻ ATM, ngoài ra nó còn hỗ trợ chấp nhận các thẻ ATM của các ngân hàng DBS, OCBC Bank và United Overseas Bank. Các thẻ ATM của ngân hàng nước ngoài như HSBC, Maybank và Standard Chartered Bank cũng có thể được sử dụng tại 100.000 điểm bán lẻ chấp nhận thanh toán của Nets bằng cách khấu trừ trực tiếp từ tài khoản ngân hàng của người dân.
Mới đây Ngân hàng DBS đã triển khai ứng dụng PayLah sử dụng mã QR tại 1.000 cửa hàng bán lẻ ở Toa Payoh, Ang Mo Kio, Clementi và Bedok, nhưng hệ thống của nó không tương thích với các ngân hàng khác - không giống như ứng dụng NetsPay của Nets.
Theo các chuyên gia, rõ ràng Nets có lợi thế dẫn đầu nhưng vấn đề quan trọng nhất ở đây là thúc đẩy đưa Singapore trở thành một quốc gia không sử dụng tiền mặt bởi đây là một trong những lợi ích quốc gia và không vì bất cứ lợi ích cá nhân hay doanh nghiệp. Do đó, cần làm cho những cửa hàng nhỏ và những người bán rong chấp nhận và sử dụng phương thức thanh toán này.
“Các nhà hoạch định chính sách có thể phải khám phá những cách khác nhau để giải quyết những lo ngại của các cửa hàng và người bán rong để thúc đẩy các giao dịch không tiền mặt”, ông Desmond Tan, người đứng đầu bộ phận tài chính tại OCBC Bank, cho biết.
Mã QR (hay mã phản hồi nhanh) cung cấp một giải pháp thay thế rẻ hơn và ít cơ sở hạ tầng hơn so với các chương trình thẻ ghi nợ và thẻ tín dụng. Vì thế, hiện nay, QR ngày càng được sử dụng nhiều trong thanh toán điện tử, góp phần thúc đẩy thanh toán không tiền mặt. Nhưng việc quản lý hệ thống này như thế nào trong một thị trường bị phân mảnh vẫn chưa rõ ràng. Theo tờ Straits Times, một số ngân hàng đang đề xuất Ủy ban Tiền tệ Singapore chỉ định một đối tác trung lập để vận hành khung mã QR chung (SGQR). Bởi nếu không như vậy, lợi ích cá nhân của các ngân hàng, nhà hãng thanh toán và nhà cung cấp ví điện tử có thể tạo ra các hệ thống kép kín mà chỉ làm việc và hỗ trợ các ứng dụng riêng của họ.
