Ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực thư viện

Tạo thuận lợi cho bạn đọc

Để đáp ứng nhu cầu của độc giả, Thư viện Tổng hợp (TVTH) tỉnh đã bổ sung nguồn tài nguyên thông tin với hơn 21 nghìn bản sách, 1,5 triệu tài liệu điện tử; cập nhật hơn 5 nghìn biểu ghi vào cơ sở dữ liệu. Bên cạnh đó, TVTH tỉnh còn đẩy mạnh ứng dụng CNTT từ khâu quản lý, tra cứu đến mượn, trả sách...

Theo Phó Trưởng phòng Công tác bạn đọc (TVTH tỉnh) Nguyễn Thị Minh Nguyệt, trước đây, việc phục vụ bạn đọc đều phải làm thủ công rất bất tiện và mất nhiều thời gian. Cùng với việc xây dựng cơ sở dữ liệu thư mục để thuận tiện tra cứu, tìm kiếm các đầu sách, TVTH tỉnh hiện đã thiết lập và ứng dụng phần mềm quản lý thẻ bạn đọc. Khi quét thẻ, cán bộ thư viện sẽ theo dõi và quản lý được số sách bạn đọc đang mượn, thời gian mượn, quá hạn bao nhiêu ngày và thông tin bạn đọc ở đâu. Cán bộ thư viện sẽ nhắc nhở bạn đọc trả sách đúng quy định, đồng thời tránh mất thời gian tìm kiếm khi bạn đọc khác muốn mượn cùng cuốn sách.

Trung bình mỗi năm, TVTH tỉnh cấp thẻ cho 1.400 bạn đọc và phục vụ hơn 200 nghìn lượt bạn đọc, trong đó hơn 15 nghìn lượt đọc qua Internet. Năm 2016, TVTH tỉnh đưa vào sử dụng phần mềm quản lý thư viện ILIB4.0 phục vụ độc giả. Đến đầu 2020, đơn vị tiếp tục thực hiện dự án “Thư viện điện tử tỉnh Quảng Ngãi”, nâng cấp phần mềm lên ILIB8.0. Nhờ ứng dụng này, TVTH tỉnh đã quản lý toàn bộ cơ sở dữ liệu trên hệ thống máy chủ. Theo đó, việc tra cứu tài liệu cũng như những thông tin được tìm kiếm nhanh hơn và việc kiểm kê kho sách, quản lý, thanh lọc tài liệu hiệu quả, chính xác hơn.

Bên cạnh đó, TVTH tỉnh đã xây dựng website http://thuvienquangngai.vn để đưa vào phục vụ độc giả. Hằng năm, đơn vị mua bản quyền truy cập tài liệu điện tử với các tổ chức, cá nhân liên quan để phục vụ bạn đọc truy cập, tra cứu và tải miễn phí khoảng 1,5 triệu tài liệu trên website này. Đồng thời, thực hiện số hóa 156 tài liệu địa chí địa phương liên quan đến chủ đề lịch sử, văn hóa, kinh tế, chính trị để phục vụ người dân.

Anh Trần Việt Hoàng, ở phường Trần Hưng Đạo (TP.Quảng Ngãi), là thành viên thường xuyên đọc sách trực tuyến chia sẻ, tôi ít có thời gian trực tiếp đến thư viện để tra cứu tài liệu. Thông qua thư viện điện tử, tôi có thể truy cập nhanh chóng, chính xác tài liệu và lựa chọn sách dễ dàng, đúng nhu cầu.

Phát triển rộng khắp

Thư viện Tổng hợp tỉnh hiện đã triển khai cài đặt phần mềm OpenBiBlio cho 6 thư viện huyện, thị xã trong tỉnh. Qua đó giúp người đọc dễ dàng nhận biết chính xác thư viện đó có tài liệu, bản sách mình cần và có thể truy cập mọi lúc, mọi nơi.

Theo cán bộ phụ trách Thư viện TX.Đức Phổ Trần Thị Nữ Vương, để nâng cao hiệu quả và chất lượng phục vụ và trong hoạt động, Thư viện thị xã đã tăng cường ứng dụng CNTT. Hiện tại, chúng tôi đã xây dựng trang thư viện điện tử địa phương và trang Facebook "Thư viện Đức Phổ" để giới thiệu các đầu sách mới, hay theo các chủ đề đến bạn đọc. Bên cạnh đó, việc sử dụng phần mềm OpenBiBlio trong quản lý hoạt động thư viện đã giúp bạn đọc tiếp cận thông tin, đọc tài liệu điện tử và tải miễn phí với nhiều sách hay, bổ ích. Thư viện cũng đã trang bị 20 bộ máy tính để đáp ứng nhu cầu tra cứu của bạn đọc.

"Việc ứng dụng CNTT trong thời gian qua đã nâng cao năng suất hoạt động của thư viện, nhờ vào tính hỗ trợ quản lý và đa dạng hoá sản phẩm, dịch vụ thư viện; mở rộng khả năng chia sẻ nguồn tài nguyên thông tin; hỗ trợ bạn đọc trong việc tiếp cận và tăng khả năng đáp ứng những nhu cầu rất khác nhau của từng nhóm đối tượng trong xã hội. Thời gian đến, TVTH tỉnh tiếp tục số hóa các nguồn tài nguyên thông tin. Trong đó, đẩy mạnh ứng dụng CNTT và chuyển đổi số ngành thư viện đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 theo chỉ đạo của Chính phủ và UBND tỉnh", Phó Giám đốc TVTH tỉnh Trần Thị Hưng nhấn mạnh.