6 cách AI đang góp phần cải thiện ngành y tế toàn cầu
Trí tuệ nhân tạo (AI) đã và đang gây ra sự biến đổi mạnh mẽ trong nhiều ngành công nghiệp, tự động hóa những công việc nhàm chán mà nếu không sẽ tiêu tốn hàng giờ của con người. Ngành y tế, với đặc tính phức tạp của nó, đang trở thành một trong những lĩnh vực có thể tận dụng những lợi ích này để nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn cầu.
Trong năm qua, một lĩnh vực cụ thể của AI - AI tạo sinh, đã thu hút sự chú ý lớn sau khi ChatGPT được phát hành vào tháng 11/2022.
Theo McKinsey, AI tạo sinh có thể mang lại giá trị hàng nghìn tỷ đô la cho nền kinh tế toàn cầu và tăng năng suất lao động từ 0,1 đến 0,6% mỗi năm cho đến năm 2040.
Hệ thống y tế thế giới đang đối mặt với áp lực lớn do những thách thức như biến đổi khí hậu và vấn đề về chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, những công nghệ mới như AI và học máy đang giúp giảm bớt những áp lực này, từ việc tăng tốc quá trình phát triển thuốc đến giảm gánh nặng công việc hành chính của nhân viên y tế.
Dưới đây là 6 cách mà AI đang có ảnh hưởng tích cực đến ngành y tế trên toàn thế giới.
AI có thể dự đoán nguy cơ đau tim trong tương lai tới 10 năm
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Oxford đã nghiên cứu cách AI có thể cải thiện độ chính xác của chụp CT tim, giúp phát hiện tắc nghẽn động mạch. Việc này có thể giúp việc chẩn đoán và lên kế hoạch điều trị chính xác hơn.
Nghiên cứu cho thấy công nghệ này có thể cải thiện việc điều trị cho đến 45% bệnh nhân, có khả năng cứu sống hàng nghìn người.
Dự đoán nguy cơ ung thư phổi trước tới 6 năm
Ung thư phổi là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong liên quan đến ung thư trên toàn thế giới, giết chết gần 1,8 triệu người vào năm 2020.
Mô hình AI "Sybil" của Viện công nghệ Massachusetts (MIT) có thể dự đoán nguy cơ ung thư phổi xảy ra sau 1-6 năm từ một cuộc kiểm tra. Công nghệ này đang được triển khai để tăng tốc quá trình chẩn đoán và điều trị ung thư phổi, với nguồn tài trợ lớn từ chính phủ Anh.
Cụ thể, gần đây Chính phủ Anh đã thông báo một nguồn tài trợ 21 triệu bảng cho 64 quỹ Dịch vụ chăm sóc sức khoẻ (National Health Service – NHS) trên khắp nước Anh nhằm đẩy mạnh triển khai các công cụ AI giúp tăng tốc quá trình chẩn đoán và điều trị ung thư phổi.
Cải thiện quá trình phát triển thuốc bằng cách sử dụng AI
Theo báo cáo của Wellcome, hiện tại, chi phí để đưa một loại thuốc mới ra thị trường là khoảng 2,5 tỷ USD, trong khoảng thời gian trung bình là 12 - 15 năm.
Để cắt giảm chi phí, đồng thời cải thiện tốc độ và khả năng thành công, các nhà khoa học đang bắt đầu sử dụng AI để hỗ trợ quá trình nghiên cứu và phát triển thuốc.
Gần đây, các nhà khoa học đã sử dụng mô hình học sâu để phát hiện ra một loại kháng sinh mới cho vi khuẩn Staphylococcus Aureus (MRSA) kháng thuốc. Bước đột phá này có ý nghĩa rất quan trọng vì nhiễm trùng MRSA có thể biến đổi từ những nhiễm trùng nhẹ trên da đến các tình trạng nghiêm trọng hơn và có khả năng đe dọa tính mạng.
Giảm bớt quy trình xử lý tài liệu
Khả năng xử lý lượng dữ liệu khổng lồ của AI tạo sinh khiến nó trở thành ứng cử viên hàng đầu cho việc tự động hóa các công việc tẻ nhạt, tốn thời gian và dễ xảy ra lỗi trong công việc chăm sóc sức khỏe.
Hiện tại, công nghệ này đang được các chuyên gia y tế thử nghiệm trong các lĩnh vực xử lý tài liệu như hoàn thành các bản tóm tắt cuộc thăm khám hoặc cung cấp nghiên cứu liên quan để hỗ trợ các quyết định của bệnh nhân.
Giúp kiểm soát cơn đau mãn tính
Với khoảng 20% người trưởng thành ở Hoa Kỳ mắc bệnh đau mãn tính, đây là một lĩnh vực y tế quan trọng mà AI có thể giúp tạo ra sự khác biệt.
AI đang giúp xác định các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến mức đau, từ chế độ ăn đến hoạt động thể chất. Các ứng dụng như PainScale sử dụng AI để giúp nhận diện các mẫu từ dữ liệu đầu vào của bệnh nhân, xác định những yếu tố nào làm tăng hoặc giảm nhẹ đau của một người.
Một công cụ khác có tên là Ellipsis đang được thử nghiệm bởi một số chuyên gia trị liệu để giúp phát hiện tình trạng suy giảm sức khỏe tâm thần của bệnh nhân bằng cách xác định sự thay đổi trong giọng nói của họ. Nghiên cứu cho thấy rằng trạng thái tinh thần của bệnh nhân và mức độ đau đớn về thể chất của họ có mối liên hệ sâu sắc với nhau, vì vậy việc có thể theo dõi điều này là rất quan trọng trong việc kiểm soát mức độ đau đớn của bệnh nhân.
Chatbot AI hỗ trợ sức khỏe tâm thần bệnh nhân
Đại dịch COVID-19 đã đẩy nhanh việc áp dụng chatbot trong lĩnh vực y tế. Từ việc kiểm tra các triệu chứng COVID-19 đến việc đặt lịch hẹn, đã giúp các chuyên gia y tế tiết kiệm hàng giờ đồng hồ.
Hiện nay, chatbot AI cũng đang được sử dụng để hỗ trợ sức khỏe tâm thần của mọi người. Một công cụ có tên là Wysa có thể lắng nghe người dùng và phản hồi bằng cách sử dụng các kỹ thuật dựa trên bằng chứng để giúp họ cảm thấy tốt hơn và phục hồi tinh thần.
Tương lai của AI trong lĩnh vực y tế cần phải được quản lý
Thông qua sự cộng tác, ứng dụng có trách nhiệm và nhân rộng các thử nghiệm thành công, thế giới có thể khai thác toàn bộ tiềm năng của ngành y tế AI, mang lại kết quả sức khỏe tốt hơn trên toàn thế giới.
Để đảm bảo việc ứng dụng AI có trách nhiệm trong các ngành, Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) đã tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh Quản trị AI vào tháng 11/2023. Hơn 200 nhà lãnh đạo AI từ khắp nơi trên thế giới đã hội tụ tại San Francisco để chia sẻ ý kiến và đề xuất những giải pháp về việc phát triển và triển khai AI một cách an toàn và có đạo đức trên một quy mô toàn cầu.
"Trong bối cảnh sự phát triển ngày càng mạnh mẽ của AI, việc thúc đẩy sự phát triển AI có trách nhiệm chưa bao giờ cấp bách hơn. Chúng ta cần hợp tác toàn cầu, đổi mới sáng tạo và thực tế để hướng AI vào một quỹ đạo thúc đẩy những tiến bộ về đạo đức và toàn diện cũng như phúc lợi xã hội", Cathy Li, Trưởng bộ phận AI, Dữ liệu và Metaverse; Thành viên Ban Chấp hành WEF Geneva nhấn mạnh./.