AI và vệ tinh giúp cứu trợ khẩn cấp trong trận động đất ở Myanmar

Ngay sau thảm họa động đất, sáng sớm ngày 29/3, một vệ tinh gắn camera tầm xa ở thành phố Mandalay, không xa tâm chấn của trận động đất. Nhiệm vụ của vệ tinh này là chụp hình ảnh kết hợp với công nghệ AI để giúp các tổ chức cứu trợ nhanh chóng đánh giá có bao nhiêu tòa nhà đã sụp đổ hoặc bị hư hại nặng nề và nơi mà những người cứu trợ cần phải đến nhất.

Ban đầu, phương pháp tiếp cận thị giác máy tính công nghệ cao không hiệu quả. "Thách thức lớn nhất trong trường hợp cụ thể này là các đám mây. Không có cách nào để nhìn xuyên qua các đám mây bằng công nghệ này", nhà khoa học dữ liệu trưởng của Microsoft, ông Juan Lavista Ferres cho biết.

Cuối cùng, các đám mây cũng đã dịch chuyển và mất thêm vài giờ nữa để một vệ tinh khác từ Planet Labs có trụ sở tại San Francisco chụp được ảnh trên không và gửi đến Phòng thí nghiệm AI for Good thiện nguyện của Microsoft. Lúc đó đã khoảng 11 giờ tối ngày 28/3 tại trụ sở chính của Microsoft ở Redmond, Washington. Một nhóm nhân viên của Microsoft đã sẵn sàng và chờ dữ liệu.

Phòng thí nghiệm AI for Good đã thực hiện phương thức đánh giá thiệt hại nhờ sự hỗ trợ AI trước đây như theo dõi trận lũ lụt thảm khốc ở Libya năm 2023 hoặc các vụ cháy rừng năm nay ở Los Angeles. Nhưng thay vì dựa vào mô hình thị giác máy tính AI tiêu chuẩn có thể chạy bất kỳ dữ liệu trực quan nào, họ phải xây dựng một phiên bản tùy chỉnh dành riêng cho Mandalay.

"Các thảm họa thiên nhiên rất khác nhau và hình ảnh chúng ta nhận được từ vệ tinh quá khác biệt để có thể ứng phó trong mọi tình huống", ông Lavista Ferres cho biết.

Ông lấy ví dụ trong khi hỏa hoạn lan rộng theo những cách khá dễ đoán thì "một trận động đất sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ thành phố" và khó có thể biết được ngay ở đâu cần giúp đỡ.

Sau khi phân tích AI hoàn tất, có 515 tòa nhà ở Mandalay bị hư hại từ 80% - 100% và 1.524 tòa nhà khác bị hư hại từ 20% - 80%. Điều đó cho thấy mức độ nghiêm trọng lan rộng của thảm họa, nhưng quan trọng không kém, nó giúp xác định chính xác các vị trí thiệt hại cụ thể.

"Đây là thông tin quan trọng đối với các nhóm trên thực địa", ông Lavista Ferres cho biết.

Microsoft cảnh báo rằng nó "sẽ đóng vai trò là hướng dẫn sơ bộ và sẽ yêu cầu xác minh trên thực địa để hiểu đầy đủ". Nhưng trong thời gian chờ đợi, công ty công nghệ này đã chia sẻ phân tích với các nhóm cứu trợ như Hội Chữ thập đỏ.

Planet Labs cho biết các vệ tinh của họ - có 15 vệ tinh đang quay quanh Trái đất - hiện đã chụp ảnh khoảng một chục địa điểm ở Myanmar và Thái Lan kể từ trận động đất ngày 28/3./.