Ba quan điểm cơ bản phát triển đổi mới sáng tạo của Việt Nam
Đổi mới sáng tạo ngày càng thể hiện rõ vai trò quan trọng và thực sự trở thành động lực không thể thiếu trong quá trình phát triển
Ngày 1/10, Ngày hội Đổi mới sáng tạo (ĐMST) Việt Nam 2024 (Innovate Viet Nam 2024) và Lễ Kỷ niệm 5 năm thành lập Trung tâm ĐMST Quốc gia (NIC) đã chính thức khai mạc tại cơ sở của NIC ở Khu công nghệ cao Hòa Lạc, Hà Nội.
Sự kiện vinh dự có sự tham gia của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, lãnh đạo các Bộ, ban ngành, các cơ quan trung ương, địa phương; viện nghiên cứu và trường đại học; tập đoàn, doanh nghiệp (DN) trong nước và nước ngoài; ngân hàng, quỹ đầu tư; các đại sứ quán, tổ chức quốc tế; tổ chức, chuyên gia hỗ trợ ĐMST; cơ quan thông tấn báo chí và các tổ chức, cá nhân liên quan.
Innovate Viet Nam 2024 cũng diễn ra đúng dịp kỷ niệm 1 năm khánh thành NIC Hòa Lạc - một biểu tượng cho sứ mệnh hiện thực hóa ý tưởng sáng tạo, tạo nên các giá trị đột phá, thúc đẩy DN vươn xa và mở ra một không gian ĐMST lớn nhất Việt Nam.
ĐMST để nâng cao năng suất, chất lượng hiệu quả và sức cạnh tranh của từng chủ thể, DN và toàn bộ đất nước
Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định Việt Nam luôn đặc biệt quan tâm đến khoa học công nghệ (KHCN) và ĐMST, coi đây là một trong những quốc sách hàng đầu trong phát triển nhanh, bền vững và phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH-HĐH) đất nước.
"ĐMST là một trong những yếu tố quan trọng nhất góp phần nâng cao năng suất, chất lượng hiệu quả và sức cạnh tranh của từng chủ thể, DN và toàn bộ đất nước", Thủ tướng cho biết.
Đến nay, Việt Nam đã có khoảng 4.000 DN khởi nghiệp sáng tạo, 208 quỹ đầu tư, 84 vườn ươm và 35 tổ chức thúc đẩy kinh doanh, 20 trung tâm khởi nghiệp sáng tạo. Việt Nam đứng thứ 56/100 quốc gia, Hà Nội và TP. HCM lọt top 200 thành phố khởi nghiệp sáng tạo trên toàn cầu.
Theo tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), chỉ số ĐMST toàn cầu năm 2024 của Việt Nam xếp hạng 44/133 quốc gia, tăng 2 bậc so với 2023, tăng 4 bậc so với 2022 và theo Liên Hợp Quốc xếp hạng, chỉ số phát triển chính phủ điện tử (CPĐT) của Việt Nam năm 2024 đã tăng 15 bậc, từ vị trí 86 lên 71/193 quốc gia.
Theo Thủ tướng, thế giới ngày nay đang biến đổi nhanh, khó lường, đặc biệt là sự phát triển bùng nổ của cách mạng công nghệ, KHCN, cách mạng công nghiệp 4.0 đã dẫn tới những biến đổi sâu sắc trên toàn cầu, với các quốc gia và khu vực.
"ĐMST ngày càng thể hiện rõ vai trò quan trọng và thực sự trở thành động lực không thể thiếu trong quá trình phát triển. KHCN nói riêng và chiến lược phát triển quốc gia nói chung là chìa khóa phát triển nhanh và bền vững", Thủ tướng nói và khẳng định ĐMST là xu thế tất yếu, khách quan, không thể đảo ngược, là định hướng phát triển chung của thế giới ngày nay.
"Với Việt Nam, đây là yếu tố đặc biệt quan trọng góp phần thúc đẩy chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững của Việt Nam trong kỷ nguyên mới", Thủ tướng nhấn mạnh.
Tuy vậy, theo Thủ tướng, Việt Nam đứng trước cơ hội lớn nhưng cũng đối mặt nhiều thách thức lớn về KHCN và ĐMST, trong đó thách thức lớn nhất là năng lực cạnh tranh về công nghệ so với các nước trong khu vực và trên thế giới, cùng với việc các DN Việt Nam chưa thể làm chủ hoàn toàn các công nghệ tiên tiến, như chip bán dẫn, AI, điện toán đám mây…
Tại sự kiện, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đã nêu rõ 3 quan điểm cơ bản phát triển ĐMST của Việt Nam.
Thứ nhất là ĐMST là yêu cầu khách quan, là lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu để thúc đẩy quá trình CNH-HĐH, phát triển Việt Nam nhanh và bền vững.
Thứ hai, ĐMST phải lấy người dân, DN, nhất là thế hệ trẻ là trung tâm, chủ thể, mục tiêu, động lực, nguồn lực cơ bản để thúc đẩy.
Thứ ba, ĐMST là phải dám nghĩ, dám làm, dám hành động, dám chấp nhận rủi ro, dám vượt lên giới hạn của chính mình vì lợi ích quốc gia dân tộc và vì sự phát triển tương lai tươi sáng của đất nước.
9 ngành, lĩnh vực công nghệ trọng tâm đóng vai trò cốt lõi cho sự phát triển của thế giới
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Nguyễn Chí Dũng cho biết cách đây vừa tròn 5 năm, ngày 02/10/2019, NIC đã được Thủ tướng Chính phủ thành lập với sứ mệnh là hạt nhân thúc đẩy phát triển hệ sinh thái ĐMST Việt Nam, nhanh chóng nắm bắt thời cơ ngàn năm có một của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư để Việt Nam bứt phá vươn lên.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, để hiện thực hóa sứ mệnh này, thời gian qua Bộ KH&ĐT đã chỉ đạo NIC xây dựng tầm nhìn chiến lược, nắm bắt cơ hội, vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, tập trung triển khai 9 ngành lĩnh vực công nghệ trọng tâm đóng vai trò cốt lõi cho sự phát triển của thế giới, đó là: sản xuất thông minh, đô thị thông minh, nội dung số, an ninh mạng, công nghệ môi trường, công nghệ y tế, công nghiệp bán dẫn, hydrogen xanh, trí tuệ nhân tạo (AI).
NIC đã góp phần đề xuất, bổ sung, hoàn thiện cơ chế chính sách pháp luật về ĐMST và khởi nghiệp. Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết Bộ KH&ĐT chỉ đạo NIC tiếp tục thực hiện quyết liệt các nhiệm vụ được giao, phát huy vai trò là Trung tâm ĐMST của Quốc gia, góp phần đưa Việt Nam trở thành trung tâm ĐMST và khởi nghiệp thuộc nhóm dẫn đầu khu vực Châu Á vào năm 2045.
Trong 5 năm qua, NIC đã và đang tạo ra một môi trường thuận lợi để các DN, startup và nhà nghiên cứu phát triển và ứng dụng những công nghệ tiên tiến. NIC phát huy mạnh mẽ vai trò kết nối và thúc đẩy hệ sinh thái ĐMST, đặc biệt là hệ sinh thái AI và bán dẫn cũng như vận hành và phát triển Mạng lưới ĐMST Việt Nam.
Không chỉ vậy, NIC tích cực thúc đẩy cơ chế hợp tác thực chất giữa Nhà nước - Nhà trường - Nhà DN, trong đó Nhà nước đóng vai trò trung tâm, kết nối nguồn lực, xây dựng kế hoạch, chiến lược phát triển chung, hỗ trợ các DN ĐMST, đặc biệt là các startup trong các giai đoạn phát triển.
Ông Vũ Quốc Huy, Giám đốc NIC khẳng định: “ĐMST chính là động lực để cách mạng hóa mô hình tăng trưởng kinh tế của Việt Nam. Lễ kỷ niệm 5 năm của chúng tôi không chỉ là dịp để nhìn lại những thành tựu đã đạt được mà còn là bước đệm để tạo ra những đột phá trong tương lai, định hình nên bức tranh công nghệ của Việt Nam”.
Các lãnh đạo công nghệ toàn cầu quy tụ tại Việt Nam
Đáng chú ý, những tên tuổi hàng đầu trong làng công nghệ thế giới đã có mặt tại sự kiện, bao gồm ông Nick Clegg, Chủ tịch Tập đoàn Meta phụ trách các vấn đề toàn cầu, ông Raymond Teh, Phó Chủ tịch cấp cao toàn cầu Tập đoàn Nvidia, bà Becky Frase, Phó Chủ tịch phụ trách quan hệ chính phủ toàn cầu, Tập đoàn Qualcomm, và lãnh đạo cấp cao điều hành từ AMD, Intel, Qorvo, Samsung cũng xuất hiện tại Innovate Viet Nam 2024....
Các chuyên gia công nghệ thế giới đã chia sẻ nhiều thông tin chuyên sâu về các công nghệ mới nổi, chiến lược phát triển kinh doanh tại Việt Nam, đồng thời thảo luận những tiềm năng hợp tác để thúc đẩy năng lực ĐMST của Việt Nam.
Ông Nick Clegg, Chủ tịch phụ trách Đối ngoại Toàn cầu, Tập đoàn Meta, cho biết: “Meta vinh dự được hợp tác với Bộ KH&ĐT để thúc đẩy tương lai phát triển AI của Việt Nam và xây dựng hệ sinh thái ĐMST. Khi tiềm năng phát triển AI của Việt Nam ngày càng mạnh mẽ, Meta cam kết hỗ trợ tầm nhìn dài hạn của Việt Nam trong việc đưa AI trở thành trụ cột chính của nền kinh tế số. Thông qua hợp tác với Chính phủ Việt Nam, chúng tôi mong đợi những cơ hội mới sẽ tiếp tục mở ra từ Việt Nam trong tương lai”.
AI đang thúc đẩy xã hội và nền kinh tế bằng cách hỗ trợ các nhà nghiên cứu và DN giải quyết những thách thức lớn nhất của thế giới trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, khí hậu, sản xuất và nhiều hơn nữa. Ông Raymond Teh, Phó Chủ tịch cấp cao toàn cầu NVIDIA, cho biết NVIDIA sẽ giúp tăng tốc đổi mới trong các ngành công nghiệp của Việt Nam.
Ngoài sự góp mặt của các gã khổng lồ công nghệ, còn có sự đồng hành của các tập đoàn, DN như Petrolimex, Viettel, Sovico Group, T&T Group, Thaco, Visa, MoMo, CT Group… Những DN tiêu biểu về ĐMST tụ họp tại Innovate Viet Nam 2024 không chỉ là minh chứng cho sự trỗi dậy của Việt Nam trên bản đồ công nghệ thế giới mà còn là một cam kết của DN đồng hành với Chính phủ Việt Nam trong việc xây dựng một tương lai bền vững và thịnh vượng dựa trên KHCN và ĐMST.
Cũng tại sự kiện, NIC công bố một số hợp tác với các đối tác gồm: NVIDIA, Qualcomm, Dassault Systems, Intel, SemiSEA, ViSemi trong đào tạo nguồn nhân lực cho ngành AI và bán dẫn, sản xuất thông minh và kết nối tổ chức các hoạt động ĐMST như triển lãm bán dẫn thường niên.
Vinh danh giải pháp Thách thức ĐMST Việt Nam 2024
Sau hơn 6 tháng khởi động, chương trình Thách thức ĐMST Việt Nam 2024 (VIC 2024) đã thu hút hơn 750 giải pháp đến từ 20 quốc gia và vùng lãnh thổ. Các giải pháp tham gia VIC đã giúp các DN "mở khóa" những cách tiếp cận hiệu quả hơn, tối ưu hóa quy trình, và tạo ra giá trị thiết thực cho xã hội.
5 giải pháp tiêu biểu xuất sắc nhất tham gia chương trình Thách thức ĐMST Việt Nam 2024 (VIC 2024) do NIC và Meta đồng tổ chức được Thủ tướng Chính phủ vinh danh, gồm: Cadence (Tập đoàn hàng đầu trên thế giới về công cụ tự động hóa thiết kế điện tử và thiết kế vi mạch) và Nexus Photonics (Công ty thiết kế chip quang học do người Việt Nam đồng sáng lập) trong lĩnh vực bán dẫn;
3 đại diện FPT, Viettel và CHOSEN (đến từ Thái Lan) trong lĩnh vực AI.
Ngoài ra, 15 giải pháp ĐMST xuất sắc đã được giới thiệu và trình chiếu tới toàn thể quý vị đại biểu. Các giải pháp đại diện cho 3 nhóm DN gồm: Tập đoàn; DN nhỏ và vừa và các startup, dự án ĐMST./.