Doanh nghiệp truyền thống cần nhìn đổi mới sáng tạo bằng “2 con mắt”

Doanh nghiệp nào ĐMST nhanh hơn sẽ chiến thắng

Chia sẻ tại chương trình Góc nhìn chuyên gia của dự án Báo cáo toàn cảnh ĐMST mở 2021, khi được hỏi về những thách thức mà doanh nghiệp lớn phải đối mặt trong bối cảnh thế giới đã và đang thay đổi từng ngày, từng giờ trong giai đoạn bình thường mới, ông Mã Thanh Danh, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn KIDO cho biết, xu hướng hiện nay không còn là "cá lớn nuốt cá bé" hay "cá nhỏ ăn cá lớn" như trước, mà là ai đi nhanh, đổi mới hơn sẽ vượt lên. Do đó, cách làm truyền thống phải thay đổi thông qua ĐMST để có thể đi kịp với chu kỳ kỹ thuật và phát triển của khách hàng.

Ông Danh cho biết sự thay đổi không quan trọng, mà quan trọng là thái độ của nhà lãnh đạo, của doanh nghiệp trước những sự thay đổi. Bởi vì, không ai chống lại được sự thay đổi và ngày càng những sự thay đổi càng nhanh chóng hơn. "Do đó, có thể nói, doanh nghiệp không thể có sự tăng trưởng mà không có ĐMST", ông Danh cho biết thêm.

Tuy nhiên, ĐMST cũng có những rủi ro nhất định, vì vậy các doanh nghiệp cần phải có những biện pháp để cân bằng. Như tại Vingroup, họ có khẩu hiệu "mãi mãi tinh thần khởi nghiệp", để có thể khởi nghiệp từ chính doanh nghiệp, từ hướng đi, kết hợp nền tảng mở, đi tìm startup để giúp lĩnh vực chính phát triển, đồng thời giảm chi phí, giảm giá thành, tăng năng suất, đáp ứng những yêu cầu của khách hàng. Qua đó tăng năng lực cạnh tranh, giải quyết sứ mệnh của doanh nghiệp.

Mặc dù vậy, ông Danh cũng thừa nhận, việc áp dụng ĐMST không hề dễ dàng. Ví dụ như doanh nghiệp muốn đổi mới công nghệ nào đó, mọi người thường sẽ nghĩ đến chuyện đi mua để triển khai, nhưng sẽ có những rào cản nhất định trong nội bộ vì đầu tư mà chưa tạo ra tiền. Nhưng nếu mọi người thấy được việc tích hợp ĐMST đem lại hiệu quả thông qua những doanh nghiệp bên ngoài, họ sẽ dễ dàng chấp nhận hơn. Còn nếu không, việc ĐMST sẽ bị dừng lại "từ trong trứng nước".

Để dẫn chứng cho câu chuyện, ai nhanh đổi mới hơn sẽ thành công, ông Danh đã kể đến lĩnh vực game ở Việt Nam, nếu với các game truyền thống, thì không ai qua được VNG, nhưng trong thời gian vừa qua, game blockchain của Sky Mavis đã được định giá tới 3 tỷ USD chỉ sau vài năm thành lập.

Về rào cản cho các doanh nghiệp lớn khi tiếp cận câu chuyện ĐMST, ông Danh cho rằng, đầu tiên là việc họ đã quá quen với cách làm truyền thống. Tiếp theo, để đảm bảo áp lực từ phía cổ đông, áp lực tài chính, các tập đoàn, công ty thường sẽ cải thiện sản phẩm cũ, để có thể đảm bảo duy trì doanh thu. Để rồi một ngày, sẽ có một startup nào giống như "cơn sóng thần" đẩy thị trường sang hướng khác và khiến cho các tập đoàn, doanh nghiệp lớn lao đao.

Về lời khuyên cho các doanh nghiệp khi triển khai chương trình ĐMST hay ứng dụng công nghệ, theo ông Danh, không ai có thể chống được sự thay đổi. Hiện nay sự thay đổi càng diễn ra nhanh chóng hơn nên không doanh nghiệp nào có thể tăng trưởng mà không ĐMST. Trong đó, doanh nghiệp công nghệ vẫn là những người hiểu rõ nhất điều này, khi không ít các tập đoàn lớn từng từ chối mua lại những startup mới thành lập, để rồi lại bị chính những công ty này qua mặt. Hiện nay, các công ty công nghệ thường lập ra các quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ sáng tạo… để khi thấy bất kì startup nào tiềm năng thì sẽ mua lại.

Ông Danh đã dẫn chứng trường hợp Kodak, họ vẫn giữ mảng kinh doanh máy ảnh phim truyền thông và mang lại nguồn doanh thu chính, thay vì chuyển sang hướng kinh doanh máy ảnh kỹ thuật số, mặc dù là nơi tạo ra công nghệ mới này. Cuối cùng, khi bùng nổ smartphone, Kodak đã gặp lao đao. Tương tự, là câu chuyện xe điện hiện nay, nếu cứ mãi bảo thủ, sản xuất xe trên công nghệ cũ, xe xăng truyền thống thì cũng sẽ gặp phải tình trạng giống như Kodak. "Thách thức của doanh nghiệp hiện nay là phải nhìn bằng 2 con mắt, một con mắt truyền thống, một con mắt ĐMST để đi kịp với chu kỳ phát triển của kỹ thuật, chu kỳ phát triển của khách hàng", ông Danh nhấn mạnh.

Khi được hỏi về sự liên quan của COVID-19 đối với quá trình chuyển đổi số của doanh nghiệp trong 2 năm qua, ông Danh khẳng định, dịch bệnh chỉ là chất xúc tác để quá trình chuyển đổi số diễn ra nhanh hơn. Quan trọng nhất, doanh nghiệp cần cách làm mới để có thể phát triển trong giai đoạn hiện nay.

Blockchain và metaverse là cơ hội cho Việt Nam để trở thành cường quốc về công nghệ

Về việc ứng dụng những xu hướng mới như blockchain (công nghệ chuỗi khối), metaverse (vũ trụ ảo) vào những lĩnh vực hoạt động truyền thống, ông Danh khẳng định, đối với những công nghệ mới, mọi người sẽ có 2 cách nhìn nhận, một là chống lại, cho nó là lừa đảo, không có thật và hai là ủng hộ nó. "Tôi cho rằng, công nghệ không có tội, quan trọng là ứng dụng nó như thế nào và cho lĩnh vực gì để có thể đi vào đời sống ", ông Danh bày tỏ.

Ví dụ như với việc truy xuất nguồn gốc thực phẩm, nếu ứng dụng các công nghệ thông thường sẽ không hoàn hảo như dùng tem thì dễ dàng bị sao chép, nhưng nếu dùng blockchain thì sẽ khó khăn hơn. Hay trong việc tập thể thao, thông thường sẽ không thể tập được ở nhà, nhưng hoàn toàn có thể làm điều đó với metaverse thông qua màn hình. "Sẽ thật thú vị khi chúng ta sẽ được chơi đấm bốc với Mike Tyson, nó sẽ thúc đẩy mọi người chơi thể thao hơn. Do đó, có thể nói, đổi mới sáng tạo thông qua sự giao thoa giữa blockchain và metaverse, NFT sẽ giúp các nền tảng này dễ dàng đi vào cuộc sống hơn", ông Danh khẳng định.

Trước câu hỏi cho rằng, thời gian gần đây, Việt Nam đứng trước cơ hội trở thành cường quốc blockchain, ông Danh khẳng định, với các lĩnh vực công nghiệp truyền thống, Việt Nam không thể cạnh tranh được với các nước trên thế giới vì đã có sự chênh lệch quá xa. Tuy nhiên, với blockchain và thế hệ trẻ tài năng, Việt Nam có nhiều cơ hội để phát triển và đi cùng với thế giới. Nhất là những công nghệ mới như blockchain, Việt Nam gần như có cùng điểm xuất phát với các nước. "Đây sẽ là cơ hội, để Việt Nam có thể bắt kịp và chúng ta sẽ không thể bỏ lỡ chuyến tàu lần này", ông Danh khẳng định.

Ông Danh cũng khuyến khích việc xây dựng metaverse trên nền tảng Việt, hệ sinh thái Việt. Bởi vì, với công nghệ này, trong tương lai, mọi người sẽ không tìm kiếm trên web một cách nhàm chán như hiện nay. Việt Nam từng đã bỏ lỡ cơ hội xây dựng công cụ tìm kiếm như Google hay mạng xã hội như Facebook thì với metaverse sẽ là một sự khởi đầu mới. "Chúng ta hoàn toàn có thể xây dựng được hệ thống metaverse Việt, tìm kiếm thông tin, gặp gỡ nhau trên đó hay thậm chí cả quảng cáo. Đó sẽ là công nghệ bảo vệ chủ quyền nếu Việt Nam làm được điều đó", ông Danh kết luận.

Ông Mã Thanh Danh – thành viên Ban cố vấn dự án Báo cáo Toàn cảnh đổi mới sáng tạo mở Việt Nam 2021, Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn Kido (KDC) và cũng là người hướng dẫn (mentor) cho chương trình Shark Tank Việt Nam. Ông Danh gắn bó với Kido từ những ngày đầu thành lập, và phụ trách mảng quản lý rủi ro và kiểm soát nội bộ cho công ty. Không chỉ có hơn 11 năm kinh nghiệm trong Quản lý chiến lược kinh doanh tư vấn quản lý Thương hiệu, mua bán và sáp nhập, ông Danh còn là chuyên gia thực thi dữ liệu lớn (Big Data) cho rất nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam.

Chương trình Góc nhìn chuyên gia của dự án Báo cáo toàn cảnh đổi mới sáng tạo mở 2021 về Hệ sinh thái Đổi mới sáng tạo và hệ sinh thái Đổi mới sáng tạo mở, được phát tại đây Link Spotify