Với chủ đề "Nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên góp phần xây dựng ngành ngoại giao năng động, sáng tạo, hiệu quả, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc", Đại hội Đảng bộ Bộ Ngoại giao lần thứ XXVIII, nhiệm kỳ 2020 - 2025 được tổ chức đúng vào dịp kỷ niệm 75 năm thành lập ngành Ngoại giao (28/8/1945 - 28/8/2020).
Đây là hoạt động chính trị đặc biệt quan trọng của toàn ngành Ngoại giao, không chỉ kiểm điểm công tác lãnh đạo, chỉ đạo kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị và các mặt công tác xây dựng Đảng nhiệm kỳ 2015 - 2020, xác định phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp cho nhiệm kỳ tới, mà còn là dịp để nhìn lại chặng đường 75 năm triển khai thực hiện đường lối đối ngoại của Đảng và tổng kết, đánh giá những đóng góp của công tác đối ngoại sau gần 35 năm Đổi mới.
Đại hội đã bầu Ban Chấp hành khóa mới để lãnh đạo Đảng bộ thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Bộ nhiệm kỳ 2020 - 2025 và bầu Đoàn đại biểu Bộ Ngoại giao đi dự Đại hội đại biểu Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương
Công tác đối ngoại, điểm sáng trong thành tựu chung của đất nước
Theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh, 5 năm qua, trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có những biến động sâu sắc, tác động mạnh mẽ đến môi trường đối ngoại của Việt Nam, đặt ra nhiều vấn đề mới, thuận lợi và thách thức đan xen.
Công tác đối ngoại đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, để phục vụ phát triển, hội nhập quốc tế và nâng cao vị thế đất nước.
"Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định "công tác đối ngoại là một điểm sáng trong toàn bộ những thành tựu chung của đất nước", và "ngành Ngoại giao đã đóng vai trò tiên phong trong thời bình, góp phần bảo vệ an ninh, độc lập và chủ quyền đất nước", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ trướng Chính phủ, Bí thư Ban cán sự Đảng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh phát biểu tại Đại hội (Ảnh: Bộ Ngoại giao)
Có được kết quả đó, Phó Thủ tướng khẳng định, là nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao, thường xuyên của Trung ương Đảng, trực tiếp là Bộ Chính trị, Ban Bí thư; sự điều hành chủ động, quyết liệt của Nhà nước, sự vào cuộc và triển khai tích cực của tất cả các cấp, các ngành, các địa phương. Trong đó có vai trò và những nỗ lực đóng góp của tập thể cán bộ, đảng viên làm công tác đối ngoại ở trong và ngoài nước.
Ngành Ngoại giao đã chủ động, sáng tạo triển khai các nhiệm vụ đối ngoại, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ Ngoại giao lần thứ XXVII, nhiệm kỳ 2015-2020.
Trong nhiệm kỳ vừa qua, ngoại giao đã triển khai thành công nhiều sự kiện nổi bật như: Hoàn thành năm Chủ tịch APEC Việt Nam - 2017, Hội nghị Diễn đàn Kinh tế thế giới về ASEAN năm 2018, Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần 2 năm 2019... gần đây, ngoại giao đã thúc đẩy đàm phán và chủ trì vận động chính trị - ngoại giao để ký chính thức và phê chuẩn Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ Đầu tư Việt Nam – EU (EVIPA). Chúng ta đang đảm nhiệm tốt vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020 và Ủy viên Không thường trực Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2020-2021.
Như vậy, những thành tựu trên chính là minh chứng cho đường lối đối ngoại đúng đắn của Đảng, Nhà nước, là kết quả của công tác lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Ban cán sự đảng Bộ, Đảng ủy Bộ Ngoại giao trong thực hiện nhiệm vụ chính trị.
Đối ngoại được nâng tầm trên định hình các thể chế đa phương
Có thể khẳng định, nhiệm kỳ 5 năm (2015-2020), ngành Ngoại giao liên tục đạt được những thành tựu, kết quả cao. Vai trò và tổ chức bộ máy của Đảng bộ Bộ Ngoại giao tiếp tục được tăng cường (hợp nhất Đảng bộ Ngoài nước); Tính chất đa dạng và khẩn trương, giải quyết nhiều vấn đề đối ngoại phức tạp, nhạy cảm đã được làm tốt, hiệu quả; Việc thực hiện quan hệ giữa Việt Nam với các nước, nhất là các nước láng giềng, khu vực và các nước lớn tiếp tục được củng cố, đi vào chiều sâu, thực chất, tạo dựng được khuôn khổ quan hệ ổn định, bền vững…
Đảng bộ Bộ Ngoại giao có quy mô và số lượng tổ chức đảng, đảng viên lớn nhất trong Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương. Ảnh: Bộ Ngoại giao.
Công tác đối ngoại đóng góp quan trọng vào việc giữ vững chủ quyền biển đảo và toàn vẹn lãnh thổ, củng cố môi trường hòa bình, ổn định. Hội nhập quốc tế và công tác ngoại giao kinh tế được đẩy mạnh, thu hút thêm nhiều nguồn lực phục vụ phát triển đất nước. Đặc biệt công tác đối ngoại đa phương được nâng tầm, từ chủ động tích cực tham gia sang từng bước đóng góp xây dựng, định hình các thể chế đa phương.
Ngoài ra, công tác công tác ngoại giao văn hóa và thông tin đối ngoại được triển khai với nhiều đổi mới về hình thức và nội dung, nâng cao hiệu quả, hiệu ứng quảng bá về đất nước, văn hóa, con người và truyền thống tốt đẹp của Việt Nam.
Việc bảo hộ công dân và vận động cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài luôn được quan tâm, triển khai kịp thời, hiệu quả. Việt Nam đã chủ động, kiên quyết đấu tranh trong lĩnh vực dân chủ, nhân quyền, tôn giáo, vừa giữ vững được ổn định chính trị - xã hội trong nước, vừa thông tin, đối thoại nhằm tăng cường hiểu biết và thu hẹp bất đồng.
Mối quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân ta với các đảng tiến bộ, các đảng tham chính, cầm quyền, Nhà nước và nhân dân các nước, vùng lãnh thổ trên thế giới được củng cố và phát triển. Ta đã phối hợp chặt chẽ giữa các trụ cột đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân, kiện toàn và triển khai hiệu quả cơ chế phối hợp quốc phòng - an ninh - đối ngoại, góp phần nâng cao hiệu quả và sức mạnh tổng thể trên mặt trận đối ngoại…
Kỷ nguyên số đặt ra những nhiệm vụ, trọng trách mới cho ngành Ngoại giao
Phó Thủ tướng nhận định, trong thời gian tới, dự báo tình hình thế giới và khu vực sẽ tiếp tục biến chuyển rất nhanh, khó lường. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, xung đột cục bộ, các nguy cơ an ninh sẽ tiếp tục diễn ra dưới nhiều hình thức với tính chất phức tạp, gay gắt hơn trước.
Dự báo, kinh tế thế giới khó khăn hơn do các rủi ro nội tại cũng như tác động của đại dịch Covid-19. Các thách thức an ninh phi truyền thống như dịch bệnh, biến đổi khí hậu, an ninh nguồn nước, an ninh mạng... tiếp tục gia tăng.
"Tuy nhiên, hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là khát vọng và nỗ lực chung của toàn nhân loại. Toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế dù gặp những trở ngại, thách thức, nhưng vẫn là xu thế khách quan. Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư phát triển mạnh mẽ, thúc đẩy định hình kỷ nguyên số, chuyển đổi số, kinh tế số, xã hội số… mang đến thách thức nhưng cũng nhiều cơ hội to lớn đối với mọi quốc gia, dân tộc", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Để xây dựng, phát triển ngành Ngoại giao năng động, sáng tạo, hiệu quả, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, đóng góp tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đảng bộ cần tập trung lãnh đạo các cấp ủy, tổ chức đảng quán triệt và triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, nhất là các nhiệm vụ đối ngoại trọng tâm được Đại hội xác định.
Đối ngoại cần tiếp tục phát huy vai trò tiên phong trong việc giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, tranh thủ tối đa các nguồn lực bên ngoài để phát triển, nâng cao vị thế và uy tín của đất nước. Hơn lúc nào hết, công tác xây dựng Đảng và nhiệm vụ chính trị của ngành Ngoại giao phải gắn bó chặt chẽ, các cấp ủy đảng cần tập trung trí lực, tranh thủ cơ hội, khắc phục khó khăn. Toàn thể cán bộ, đảng viên Đảng bộ cần nâng cao quyết tâm chính trị, triển khai đồng bộ, toàn diện, hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm của công tác đối ngoại, cụ thể:
Việc triển khai hiệu quả các Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng cần được thực hiện tốt hơn nữa. Thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, hiệu quả.
Tích cực thúc đẩy đưa các mối quan hệ song phương với các đối tác, đặc biệt là các đối tác ưu tiên, chủ chốt đi vào chiều sâu, hiệu quả, bền vững, tăng mức độ đan xen lợi ích với các đối tác ưu tiên, đồng thời chú trọng củng cố quan hệ với các nước bạn bè truyền thống và phát triển quan hệ với các đối tác mới, đối tác tiềm năng.
Bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, đặc biệt là an ninh chủ quyền biển đảo và các lợi ích chiến lược, chính đáng của ta ở biển Đông phù hợp với luật pháp quốc tế, quán triệt phương châm giữ nước từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi nước còn chưa nguy.
Đẩy mạnh hội nhập quốc tế sâu rộng và toàn diện. Tranh thủ tối đa nguồn lực bên ngoài phục vụ phát triển đất nước, đẩy mạnh ngoại giao phục vụ phát triển với phương châm lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm.
Chủ động tham gia và phát huy vai trò của Việt Nam tại các cơ chế đa phương, các khuôn khổ hợp tác khu vực và quốc tế… góp phần phục vụ thiết thực các lợi ích an ninh và phát triển, nâng cao vị thế đất nước.
Tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác bảo hộ công dân, công tác người Việt Nam ở nước ngoài, đổi mới nội dung và hình thức thông tin truyền thông đối ngoại và phát huy hơn nữa vai trò của ngoại giao văn hóa trong việc nâng cao sức mạnh mềm, góp phần tăng cường sức mạnh tổng hợp của đất nước.
Bên cạnh đó, xây dựng nền ngoại giao hiện đại, chủ động, sáng tạo, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; kiện toàn tổ chức bộ máy và xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, có bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành tuyệt đối với lý tưởng của Đảng và lợi ích của dân tộc; thích ứng năng động trước biến chuyển của tình hình, đáp ứng yêu cầu của công tác đối ngoại trong thời kỳ hội nhập quốc tế toàn diện và sâu rộng.
Như vậy, với những nhiệm vụ chỉ đạo cụ thể, sự quyết tâm, đồng lòng của tập thể, cán bộ, đảng viên ngành ngoại giao, một nhiệm kỳ mới sẽ hứa hẹn mang những thành tích cao, toàn diện hơn, góp phần xứng đáng đóng góp trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam ngày một phát triển, văn minh, giàu mạnh.
