Chuyển đổi số

Phổ cập tên miền quốc gia .vn đến toàn dân và lời giải cho bài toán khó

Thái Hữu Lý - VNNIC • 11/09/2024 09:00

Ngày 21/5/2024, Bộ Thông tin và Truyền thông (Bộ TT&TT) đã ban hành Quyết định số 826/QĐ-BTTTT phê duyệt “Chương trình thúc đẩy, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, hộ kinh doanh hiện diện trực tuyến tin cậy, an toàn với các dịch vụ số sử dụng tên miền quốc gia “.vn” ở các tỉnh, thành phố trên cả nước giai đoạn 2024 - 2025” (gọi tắt là “Chương trình hiện diện trực tuyến với tên miền quốc gia .vn”).

“
Tóm tắt:
- Phổ cập tên tiên miền quốc gia “.vn” sẽ góp phần cụ thể hóa khát vọng phát triển một Việt Nam số thịnh vượng, an
toàn, nhân văn và rộng khắp.
- Một trong những thách thức khó khăn lớn nhất: Nâng cao nhận thức của người dân, doanh nghiệp (DN) về sự hiện diện trực tuyến trên môi trường Internet.
- Giải pháp: Thông qua “Chương trình hiện diện trực tuyến với tên miền quốc gia “.vn”, Bộ TT&TT đã có những hành động cụ thể, toàn diện. Cụ thể, chương trình sẽ:
Triển khai tại mỗi tỉnh, thành phố với sự chỉ đạo của UBND và Sở TT&TT.
Huy động nguồn lực từ các tổ chức đoàn thể để hỗ trợ người dân và DN, với lực lượng nòng cốt là Tổ Công nghệ số cộng đồng (CNSCĐ) và đoàn viên, thanh niên.
Tổ chức các chương trình truyền thông trên diện rộng để nâng cao nhận thức cộng đồng.
Cung cấp dịch vụ số miễn phí từ các nhà đăng ký để tăng giá trị sử dụng của tên miền “.vn”.
Triển khai hệ thống đăng ký tên miền và dịch vụ số miễn phí và thuận tiện cho người dùng.
Kết quả bước đầu:
- Đã có khoảng 30.000 tên miền được đăng ký.
- Các ví dụ tiêu biểu bao gồm: sinh viên Nguyễn Minh Khang, người sử dụng tên miền “id.vn” để tạo dấu ấn cá nhân;
Câu lạc bộ Chứng khoán sinh viên SSC với tên miền “id.vn” để kết nối đam mê tài chính.
- Tên miền “biz.vn” đã hỗ trợ các dự án khởi nghiệp thành công, như Công ty Nhật Đăng bán đặc sản trực tuyến.

Đây là sáng kiến được Bộ TT&TT khởi xướng nhằm phổ cập tên miền quốc gia “.vn” đến toàn dân, góp phần thúc đẩy mạnh mẽ tiến trình chuyển đổi số (CĐS), phát triển chính phủ số, kinh tế số và xã hội số của đất nước, hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2025 tối thiểu đạt 1 triệu tên miền.

Hình ảnh 1: Giá trị của tên miền quốc gia “.vn”

Phổ cập tên miền quốc gia “.vn” đến toàn dân - bài toán khó, cấp thiết

Năm 1994, tên miền quốc gia Việt Nam “.vn” lần đầu tiên xuất hiện trên Internet đánh dấu chủ quyền Việt Nam trên không gian mạng. Trong suốt hành trình 30 năm đó, tên miền “.vn” vẫn luôn khẳng định được vai trò quan trọng trong việc kết nối người dân với môi trường số. Tính đến tháng 5/2024, số lượng tên miền “.vn” đạt khoảng 613.000 tên miền, đứng thứ 2 Đông Nam Á, thứ 10 châu Á- Thái Bình Dương, thứ 40 toàn cầu (theo số liệu thống kê từ Trung tâm Internet Việt Nam - VNNIC).

Trước bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ như hiện nay, việc hiện diện trực tuyến là nhu cầu cấp thiết đối với người dân, doanh nghiệp. Theo đó, tên miền quốc gia “.vn” gắn với các dịch vụ số (wesite/email) đã trở thành nhân tố định danh an toàn, tin cậy thể hiện thương hiệu, hình ảnh người dùng Việt trên môi trường số, giúp người dân, DN tham gia vào các hoạt động phát triển kinh tế số, xã hội số.

Bởi lẽ đó, trong các chiến lược quốc gia về CĐS, phát triển kinh tế số, xã hội số do Chính phủ ban hành, tên miền quốc gia “.vn” được xác định là một trong những chỉ tiêu quan trọng cần phải đạt được. Cụ thể, quy hoạch hạ tầng thông tin và truyền thông thời kỳ 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2050 (Quyết định số 36/ QĐ-TTg ngày 11/1/2024 của Thủ tướng Chính phủ), Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 (Quyết định 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020); Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 (Quyết định 411/QĐ-TTg ngày 31/3/2022) đều đang xác định mục tiêu đến năm 2025, tên miền quốc gia “.vn” đạt 1 triệu tên miền.

Điều đó cho thấy việc phổ tên miền “.vn” là thiết yếu, đem lại ý nghĩa thiết thực, giúp người dân, DN, các hộ kinh doanh được hiện diện trực tuyến an toàn, tin cậy, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế số, xã hội số, nâng cao các chỉ số đánh tại địa phương và quốc gia trong tiến trình chuyển đổi số. Tuy nhiên, đây cũng là bài toán khó.

Để giải quyết bài toán về phổ cập tên miền “.vn” toàn dân, “Chương trình thúc đẩy, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, hộ kinh doanh hiện diện trực tuyến tin cậy, an toàn với các dịch vụ số sử dụng tên miền quốc gia “.vn” ở các tỉnh, thành phố trên cả nước giai đoạn 2024 - 2025” (gọi tắt là “Chương trình hiện diện trực tuyến với tên miền quốc gia “.vn”) được ra đời. Đây là sáng kiến của Bộ TT&TT, khởi xướng triển khai với quy mô trên toàn quốc, thống nhất từ Trung ương đến từng địa phương và huy động các nguồn lực xã hội tham gia. Điểm nhấn Chương trình này ở hai chính sách lớn:

Thứ nhất, miễn phí 2 năm tên miền “biz.vn” cùng các dịch vụ số cơ bản như thiết lập trang web, thư điện tử (email) cho doanh nghiệp mới thành lập trong vòng 01 năm và cho các hộ kinh doanh cá thể. Chính sách này nhằm thúc đẩy doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh cá thể nhanh chóng thiết lập sự hiện diện trực tuyến của mình trên môi trường số, kinh doanh trên môi trường số, phát triển kinh tế số.

Hình ảnh 2: Chương trình Hiện diện trực tuyến với tên miền quốc gia “.vn”

Thứ hai, miễn phí 2 năm tên miền “id.vn” cùng các dịch vụ số cơ bản như thiết lập trang web, trang nhật ký trực tuyến, hồ sơ ứng tuyển khi tìm kiếm việc làm (CV), thư điện tử (email) cho người dân trong độ tuổi từ đủ 18-23 tuổi. Chính sách này nhằm thúc đẩy thế hệ trẻ nhanh chóng thiết lập sự hiện diện trực tuyến của mình trên môi trường số, phát triển xã hội số.

Ông Nguyễn Huy Dũng - Thứ trưởng Bộ TT&TT nhận định: “Việc chuyển đổi mô hình từ kinh doanh truyền thống sang kinh doanh trực tuyến là xu hướng tất yếu. Sự hiện diện trên mạng Internet với tên miền quốc nghiệp, hộ kinh doanh trong nước xây dựng thương hiệu cho sản phẩm, dịch vụ và phát triển kinh doanh trực tuyến một cách chuyên nghiệp, bền vững, tin cậy, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế số và xã hội số. Sử dụng tên miền quốc gia “.vn” cũng là góp phần xây dựng và bảo vệ chủ quyền số quốc gia trên không gian mạng”.

Bộ TT&TT đặt mục tiêu đạt tối thiểu 400.000 tên miền “id.vn” và “biz.vn” cùng các dịch vụ số được đăng ký sử dụng trong giai đoạn 2024 - 2025, và đạt ít nhất 1 triệu tên miền “.vn” vào năm 2025, lọt vào tốp 20-30 thế giới, với tỷ lệ 9-10 tên miền “.vn” trên 1.000 dân.

Ông Nguyễn Hồng Thắng Giám đốc Trung tâm Internet Việt Nam

Đánh giá về chỉ tiêu này, từ góc độ của đơn vị được giao chủ trì triển khai Chương trình, ông Nguyễn Hồng Thắng - Giám đốc VNNIC khẳng định “đây là con số rất lớn cho thấy sự kỳ vọng của Bộ TT&TT trong việc phổ cập tên miền quốc gia “.vn”. Tuy nhiên, VNNIC cũng thể hiện quyết tâm: “Đây là việc cần thiết phải làm, cũng là trách nhiệm và sứ mệnh của VNNIC nhằm thúc đẩy phát triển xã hội số, phát triển kinh tế số, Internet Việt Nam an toàn, lành mạnh, tin cậy với tên miền quốc gia “.vn” và các dịch vụ số do DN Việt Nam tạo ra và vận hành”.

Giải quyết vấn đề cốt lõi của bài toán khó: nâng cao nhận thức của người dân, doanh nghiệp về sự hiện diện trực tuyến

Một trong những thách thức khó khăn lớn nhất hiện tại cần giải quyết đó là làm sao để nâng cao nhận thức của người dân, DN về sự hiện diện trực tuyến trên môi trường Internet. Theo các chuyên gia về Internet, để hiện diện trên Internet, các DN, cá nhân hay tổ chức cần một tên miền gắn với website - những thành tố cơ bản nhất để bước vào cánh cửa không gian số. Chỉ với 0,5 giây, sẽ có tới 87 triệu kết quả tìm kiếm cho từ khóa “xây dựng website”. Điều đó cho thấy tầm quan trọng, mức độ quan tâm của việc định danh trực tuyến bằng website.

Ở các quốc gia phát triển, người dân, DN đặc biệt các DN vừa và nhỏ đã rất có ý thức trong việc xây dựng hình ảnh, thương hiệu trực tuyến. Trung bình ở châu Âu, có trên 70% DN có website sử dụng tên miền quốc gia ở nước sở tại. Cá biệt, ở Đức tỷ lệ này lên đến 95%. Tuy nhiên, con số này ở Việt Nam mới chỉ đạt 25%. Nhiều DN tại Việt Nam chưa có nhận thức đầy đủ về sự hiện diện chính danh trên Internet.

Các thông tin trực tuyến sẽ trở nên tin cậy và an toàn hơn khi sử dụng các dịch vụ số gắn liền với tên miền quốc gia “.vn”, được xác định danh tính chủ thể đăng ký rõ ràng và minh bạch. Chương trình này tạo ra một nhận thức là cần phải hiện diện chính danh thông qua tên miền quốc gia “.vn” và website trên Internet. Website là phương tiện gốc, là ngôi nhà trên Internet. Các phương tiện khác như mạng xã hội để bổ trợ thêm.

Hình ảnh 5: Website với tên miền ”.vn” đạt sự tin cậy cao với người dùng Việt Nam

Để giải quyết bài toán về việc làm sao từng người dân nhận thức được tầm quan trọng của việc hiện diện trực tuyến, thông qua “Chương trình hiện diện trực tuyến với tên miền quốc gia “.vn”, Bộ TT&TT đã có những hành động cụ thể, toàn diện. Chương trình huy động sự tham gia, phối hợp, giám sát, thúc đẩy của các địa phương, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, lực lượng thanh niên cùng nhiều cơ quan, đoàn thể, ban ngành chung sức vào cuộc.

Giải pháp triển khai Chương trình Hiện diện trực tuyến với tên miền “.vn”

Bằng cách triển khai quy mô lớn, có sự tham gia, giám sát, thúc đẩy có trách nhiệm của hệ thống chính quyền các tỉnh, thành phố, cụ thể:

- Ở mỗi tỉnh, thành phố, trên cơ sở chỉ đạo xuyên suốt của UBND, Sở TT&TT được giao nhiệm vụ chủ trì triển khai chương trình gồm: xây dựng, tham mưu, tổ chức triển khai, giám sát, báo cáo kết quả chương trình tại địa phương. Đặc biệt, ở địa phương có sự tham gia tích cực và có trách nhiệm của các Sở, ban, ngành, tổ chức CT-XH.

- Phối hợp các nguồn lực của các tổ chức, đoàn thể để hỗ trợ trực tiếp cho người dân, doanh nghiệp. Tại địa phương có 2 lực lượng nòng cốt sẽ tham gia hỗ trợ trực tiếp đó là Tổ CNSCĐ và đoàn viên, thanh niên của tỉnh, thành đoàn. Hiện nay 2 lực lượng này được tổ chức sâu rộng tới các địa bàn. Các hoạt động cụ thể của Tổ CNSCĐ và đoàn viên, thanh niên thuộc tỉnh, thành đoàn gồm:

Tuyên truyền: Phối hợp với các tổ chức đoàn thể để tuyên truyền về lợi ích và cách thức sử dụng tên miền “.vn”;

Tư vấn và hỗ trợ: Hướng dẫn kỹ thuật cho người dân và DN trong quá trình đăng ký và sử dụng tên miền “.vn” và dịch vụ số như website, email.

- Tổ chức các chương trình truyền thông trên diện rộng: Đẩy mạnh các chiến dịch truyền thông nhằm nâng cao nhận thức và thu hút sự quan tâm của cộng đồng về chương trình. Sử dụng các kênh truyền thông có độ phủ lớn như báo, đài, hệ thống thông tin cơ sở...

- Cải thiện và đồng bộ dịch vụ: Cung cấp dịch vụ số (website, email) miễn phí từ các nhà đăng ký để tăng giá trị sử dụng của tên miền “.vn”.

- Triển khai hệ thống đăng ký tên miền miễn phí và dịch vụ số (website, email) đơn giản, thuận tiện và thông suốt cho người dùng, đồng bộ với hệ thống của các Nhà đăng ký.

Gỡ nút thắt: hỗ trợ người dân, doanh nghiệp hiện diện trực tuyến nhanh chóng chưa từng có

Với những chính sách mà Bộ Thông tin và Truyền thông đang triển khai, có thể nói hiện nay đã hội tụ đầy đủ điều kiện thuận lợi gỡ bỏ những rào cản để người dân DN có thể hiện diện trực tuyến.

Ông Nguyễn Hồng Thắng, Giám đốc VNNIC cho biết, những điều kiện thuận lợi đó là: chính sách (miễn phí, lệ phí 2 năm cho người sử dụng); nguồn lực xã hội (các nhà đăng ký tên miền.vn miễn phí 2 năm đối với các dịch vụ số website, email; sự ủng hộ, tham gia vào cuộc của các cấp chính quyền); môi trường xung quanh (hoạt động hỗ trợ DN chuyển đổi số diễn ra sâu rộng; nhu cầu hiện diện trực tuyến, xây dựng thương hiệu ngày càng tăng).

Việc đăng ký tên miền và khởi tạo website/ email trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Thông thường, người dùng cần có kiến thức, kỹ năng để đăng ký tên miền, thiết lập website, email. Với hệ thống kỹ thuật dịch vụ hiện nay, người dùng đăng ký tên miền và dịch vụ khởi tạo website, email cơ bản trong vòng chưa đến 1 giờ đồng hồ. Quy trình đăng ký nhanh chóng, Hệ thống đăng ký tên miền trực tuyến, miễn phí và dịch vụ số (website, email) thông suốt với giao diện trực quan, đơn giản, thuận tiện. Bên cạnh đó là hệ thống hỗ trợ và chăm sóc khách hàng của các nhà đăng ký toàn diện, chuyên nghiệp, nhanh chóng phục vụ các yêu cầu của khách hàng.

Với những nỗ lực đó, chương trình Phổ cập tên miền quốc gia “.vn” sẽ mang lại cơ hội hiện diện trực tuyến nhanh chóng chưa từng có cho giới trẻ, cho hộ kinh doanh cá thể và doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Những kết quả khả quan ban đầu

Kể từ thời điểm chính sách ưu đãi miễn phí cho tên miền “id.vn”, “biz.vn” chính thức có hiệu lực, hiện tại có khoảng 30,000 tên miền “id.vn”, “.biz.vn” đã được đăng ký. Kết quả ban đầu cho thấy dấu hiệu tích cực, chương trình đã mang lại những giá trị thiết thực cho người dân, DN.

Một số những trường hợp tiêu biểu có thể kể đến là bạn Nguyễn Minh Khang, sinh viên chuyên ngành Marketing tại Cao đẳng FPT Polytechnic TP.HCM. Khang chia sẻ rằng, Cuộc thi Personal Branding 4.0 - Tạo dấu ấn cá nhân cùng tên miền quốc gia ID.VN đã giúp bạn biết đến chương trình ưu đãi miễn phí cho “id.vn”. Bạn đã rất hào hứng và đăng ký ngay tên miền “.id.vn” gắn với tên mình để lập website https:// nguyenminhkhang.id.vn. Trên website của mình, bạn chia sẻ về hành trình trở thành Digital Marketer, những kỹ năng nổi bật trong quá trình làm việc. Với sự sáng tạo, chuyên nghiệp trong cách thể hiện CV online, bạn Khang đã giành Giải nhì trong cuộc thi này.

Hình ảnh 7: Giao diện website https://nguyenminhkhang.id.vn.

Bên cạnh đó, có rất nhiều các bạn trẻ lựa chọn tên miền “id.vn” để xây dựng website dành cho các hoạt động học tập, hoạt động ngoại khóa, các CLB học thuật tại trường Đại học. Bạn Nguyễn Phúc Thái An – thành viên của câu lạc bộ Chứng khoán sinh viên SSC của Trường Đại học Kinh tế Quốc Dân đã lập website http://gofinance-sscneu. id.vn/ để kết nối những bạn trẻ có cùng niềm đam mê, sự nhiệt huyết và mong muốn có cơ hội tiến xa hơn trong lĩnh vực Tài chính - Chứng khoán qua cuộc thi thường niên Go Finance.

Hình ảnh 8: Giao diện website http://gofinance-sscneu.id.vn/

Với tên miền “.biz.vn”, đã có rất nhiều những dự án khới nghiệp thành công, hiện diện trực tuyến trên Internet, hỗ trợ đắc lực cho hoạt động kinh doanh. Công ty TNNHH Thương Mại Nhật Đăng chuyên cung cấp các loại đặc sản Quảng Nam, Quảng Ngãi và Đà Nẵng là một ví dụ điển hình. Với tên miền nhatdang. biz.vn, Công ty đã giới thiệu và bán hàng trực tuyến qua website với hàng chục các sản phẩm địa phương, tiếp cận được với hệ thống khách hàng trên toàn quốc, và cả khách quốc tế. Doanh thu đem lại được cải thiện. Và còn rất nhiều các ví dụ điển hình khác nữa với tên miền id.vn và biz.vn.

Với việc Bộ TT&TT ban hành Quyết định 826/QĐ-BTTTT phê duyệt chương trình Chương trình thúc đẩy, hỗ trợ người dân, DN, hộ kinh doanh hiện diện trực tuyến tin cậy, an toàn với các dịch vụ số sử dụng tên miền quốc gia .vn ở các tỉnh, thành phố trên cả nước giai đoạn 2024 – 2025, sẽ mở ra hướng đi rộng lớn cho Chương trình trên phạm vi quy mô quốc gia.

Hình ảnh 9: Giao diện website https://nhatdang.biz.vn

Bằng cách triển khai quy mô lớn, có sự tham gia, giám sát, thúc đẩy có trách nhiệm của hệ thống chính quyền các tỉnh, thành phố, tin tưởng rằng Chương trình sẽ gặt hái được những kết quả lớn. Việc phổ cập tên miền quốc gia “.vn” tới người dân, DN đặc biệt là thế hệ trẻ, hộ kinh doanh cá thể, DN nhỏ và vừa cũng sẽ góp phần cụ thể hóa khát vọng phát triển một Việt Nam số thịnh vượng, an toàn, nhân văn và rộng khắp.

“
Tài liệu tham khảo:
1. Quyết định số 826/QĐ-BTTTT của Bộ Thông tin và Truyền
thông phê duyệt “Chương trình thúc đẩy, hỗ trợ người dân,
doanh nghiệp, hộ kinh doanh hiện hiện trực tuyến tin cậy, an
toàn với các dịch vụ số sử dụng tên miền quốc gia “.vn” ở các
tỉnh, thành phố trên cả nước giai đoạn 2024 - 2025”
2. Quyết định 749/QĐ-TTg ngày 3/6/2020 của Thủ tướng Chính
phủ phê duyệt Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm
2025, định hướng đến năm 2030
3. Quyết định 411/QĐ-TTg ngày 31/3/2022 của Thủ tướng Chính
phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã
hội số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
4. Quyết định số 36/QĐ-TTg ngày 11/01/2024 của Thủ tướng
Chính phủ phê duyệt Quy hoạch hạ tầng thông tin và truyền
thông thời kỳ 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2050.
5. Thông tư 20/2023/TT-BTC ngày 13/4/2023 quy định mức
thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí duy trì sử dụng
tên miền và địa chỉ internet, lệ phí đăng ký sử dụng tên miền
quốc gia “.vn” và lệ phí đăng ký sử dụng địa chỉ Internet (IP)
6. https://vnnic.vn/
7. https://tenmien.vn/