Series Climatic: cuộc gặp gỡ tìm kiếm giải pháp công nghệ chống biến đổi khí hậu

ADB Ventures ra đời để cung cấp nguồn vốn mới ở giai đoạn đầu và giai đoạn tăng trưởng sớm cho các startup với các giải pháp cho thị trường châu Á mới nổi. Với mục tiêu chia sẻ câu chuyện của những doanh nghiệp (DN) khởi nghiệp trong lĩnh vực chống biến đổi khí hậu và phát triển bền vững, quỹ đầu tư ADB Ventures đã cho ra đời series Climatic.

Chương trình có sự dẫn dắt của Host Thái Vân Linh, Nhà sáng lập TVL Group, và sự đồng hành của S-World Media và Clickable Impact. Chuỗi chương trình trực tuyến phát sóng trên e27 và các kênh truyền thông để lan toả đến công chúng trên toàn khu vực châu Á - Thái Bình Dương và quốc tế.

Mới đây, ADB cũng công bố chương trình "Hỗ trợ DN khởi nghiệp có tính đổi mới sáng tạo", với Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (NIC) thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đặt mục tiêu hỗ trợ nguồn vốn và chuyên môn cho DN đổi mới sáng tạo, chứng minh rằng, ADB đang chú trọng cho việc đầu tư vào các DN đổi mới sáng tạo ở Việt Nam và khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Vai trò của startup "bền vững" trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu

Theo báo cáo năm 2020 của Mckinsey về "Ứng phó và rủi ro khí hậu: Các hiểm họa vật lý và tác động kinh tế xã hội", vào năm 2050, các khu vực ở châu Á có thể trải qua tình trạng nhiệt độ trung bình ngày càng tăng, các đợt nắng nóng gây chết người, các hiện tượng thiên tai bão lụt và hạn hán, và tình trạng thiếu hụt nguồn nước sạch. Trong bối cảnh châu Á là một trong những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất trên thế giới, rất cần có kế hoạch hành động cấp thiết để kịp thời ngăn chặn hậu quả của biến đổi khí hậu.

Series chương trình Climatic ra đời ở một thời điểm quan trọng, khi cả khu vực đang bàn luận sôi nổi về chủ đề công nghệ biến đổi khí hậu. Các ngành công nghiệp chủ chốt trên toàn khu vực đang gia tăng nhu cầu đổi mới công nghệ và áp dụng các giải pháp cải thiện hiệu suất kinh doanh cũng như tác động của khí hậu.

Vai trò của các startup trong kế hoạch phát triển này là vô cùng thiết yếu. Khi công nghệ ngày càng tốt hơn và quá trình chuyển đổi các nguồn năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch sang các nguồn thay thế diễn ra nhanh hơn, các startup có lợi thế về tốc độ so với công ty truyền thống. Các công nghệ cốt lõi mang tính đột phá từ startup có thể đưa ra giải pháp mới cho một vấn đề cũ, góp phần đẩy nhanh tiến trình "xanh" hóa các ngành công nghiệp truyền thống.

Những mảng nổi bật trong series chương trình Climatic

Chuỗi chương trình Climatic có 4 phần chính: Teaser - Open Call: phần mở đầu kêu gọi DN trên toàn khu vực châu Á tham gia vào chuỗi chương trình; Talkshow Climatic: một tọa đàm quy tụ các chuyên gia đầu ngành, các doanh nhân tạo ra tác động tích cực đến cuộc chiến biến đổi khí hậu và các nhà đầu tư đang rót vốn cho DN của họ; Climatic Solution Showcase: chương trình truyền hình thực tế nơi các nhà đầu tư mạo hiểm khó tính nhất trên thế giới đưa ra quyết định đầu tư về các startup đang phát triển trong lĩnh vực khí hậu - công nghệ; Climatic Clubhouse: một diễn đàn mở để thảo luận về các giải pháp công nghệ hiện có và cơ hội mở rộng quy mô ở châu Á - Thái Bình Dương.

Ở chuỗi nội dung đầu tiên, ngành công nghiệp xây dựng được chọn làm chủ đề trung tâm mở đầu. Chỉ tính riêng hoạt động xây dựng những nơi chúng ta đang sống và làm việc, đã đóng góp 11% vào lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính toàn cầu. Việc vận hành tòa nhà sau khi xây dựng cũng mang lại không ít tác động tiêu cực cho môi trường. Các tòa nhà tạo ra gần 40% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính mỗi năm, sử dụng 35% nguồn tài nguyên, 40% nguồn năng lượng và sử dụng 12% tổng lượng nước sạch toàn cầu.

Công ty Skycatch là một startup được ADB Ventures rót vốn, đã phát triển công nghệ cốt lõi tái tạo địa hình trên máy tính qua dữ liệu thu thập được nhờ máy bay không người lái (drone) quay phim và trí tuệ nhân tạo (AI). 

Ông Thomas Abell, Phụ trách bộ phận số hóa, phát triển bền vững và biến đổi khí hậu tại ADB cho biết, giải pháp công nghệ của Skycatch đã giúp đội ngũ xây dựng của ông làm việc từ xa hiệu quả trong đại dịch. Công nghệ của Skycatch có thể dự đoán thời gian xây dựng và lượng vật liệu cần thiết, từ đó đưa ra giải pháp giúp theo dõi quá trình xây dựng, giảm rủi ro từ con người, từ đó giảm lượng khí thải không cần thiết đến từ công trình.

Các công nghệ mới sẽ mang lại một tương lai thân thiện với môi trường hơn, tiết kiệm năng lượng hơn cho ngành công nghiệp truyền thống này. Các giải pháp này sẽ thay đổi cách thức xây dựng nhà và cơ sở hạ tầng, giúp công trình xây dựng sạch, xanh và thân thiện hơn với môi trường. Bên cạnh đó, giải pháp xây dựng thông minh còn mang đến lợi ích cho mỗi cư dân, người sử dụng tòa nhà khi đưa ra các giải pháp giúp giảm chi phí vận hành đồng thời cải thiện chất lượng, hiệu suất và độ bền chung của công trình.

Trong phần Climatic Solution Showcase có sự xuất hiện của 3 startup công nghệ sẽ tranh tài để giành lấy cơ hội phát triển trong lĩnh vực xây dựng khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Ba ứng viên trong tập này bao gồm: Caidio, một startup công nghệ xây dựng Phần Lan có hoạt động làm việc và mua bán trực tiếp tại Trung Quốc. Caidio phát triển các sản phẩm sử dụng AI để tăng chất lượng, giảm rác thải và giảm CO₂ trong quá trình sản xuất bê tông; viAct, một startup Hồng Kông cung cấp công nghệ thị giác dựa trên AI giúp tự động hóa việc giám sát, làm tăng hiệu suất làm việc, an toàn và tiết kiệm thời gian trên công trường. WaveScan là startup công nghệ của Singapore, chuyên sản xuất công nghệ quét xuyên vật liệu và thuật toán AI cao cấp để quét cấu trúc với độ phân giải cao.

Ông Daniel Hersson, quản lý cấp cao của Quỹ đầu tư ADB Ventures, nói về tiêu chuẩn chọn DN để hỗ trợ: "Tôi thích cả 3 công ty tham gia chương trình, nhưng để chọn 1, ban giám khảo cần phải suy nghĩ như một nhà đầu tư. Mục tiêu của các DN phải gồm sự thành công về thương mại chứ không chỉ là bảo vệ môi trường. Sự thành công thương mại sẽ giúp DN mở rộng và tạo đà phát triển trong tương lai".

Sau cuộc trò chuyện về ngành xây dựng, phần tiếp theo Series chương trình Climatic hướng đến một cuộc cách mạng "điện hóa" trong ngành giao thông vận tải. Năm 2020 mang theo đại dịch COVID-19, làm gián đoạn hầu hết các ngành công nghiệp và giảm doanh số xe ô tô trên toàn cầu đến 16%. Tuy nhiên, lượng người mua xe ô tô chạy bằng điện đã tăng 41%, chỉ tính riêng phân khúc phương tiện ô tô chở khách và chưa bao gồm xe ba bánh và xe máy điện.

Chiếc xe điện không chỉ sẽ thân thiện với môi trường về mặt vận hành, mà còn về mặt cấu tạo. Chia sẻ trong phần Talkshow, Công ty công nghệ Summit Nanotech do công ty đầu tư Wavemaker tài trợ đang khám phá các cách chiết xuất lithium thân thiện với môi trường hơn, nhanh hơn với giá cả phải chăng, một điều mà ngành công nghiệp xe điện sẽ cần để phát triển. The Flow, một công ty đang nghiên cứu về pin dòng chảy (flow) có thể dễ dàng sử dụng trong các trạm dịch vụ hiện có để giảm bớt một số khó khăn về nguồn năng lượng mà chủ xe điện có thể gặp phải.

Quỹ đầu tư ADB Ventures cũng đã nhanh chóng tham gia vào thị trường xe điện, với hoạt động rót vốn cho startup Euler Motors đến từ Ấn Độ. Saurav Kumar, nhà sáng lập Euler Motors cho biết, công ty được thành lập với mục tiêu giúp chống lại biến đổi khí hậu bằng cách giảm ô nhiễm không khí. 

Kumar cho biết: "Phân khúc gây ô nhiễm lớn nhất chính là dòng xe dùng cho mục đích thương mại, hơn hẳn lượng khí thải mà các phương tiện cá nhân mang lại".

Mặc dù startup Euler Motors vẫn chỉ mới ở giai đoạn đầu phát triển, công ty được dự đoán sẽ phát triển trong tương lai. Chỉ trong tháng trước, họ đã nhận được đơn đặt hàng 2.500 chiếc xe điện ba bánh từ các công ty thương mại điện tử (TMĐT) và tạp hóa ở Ấn Độ. Công ty đang tập trung phát triển ở thị trường Ấn Độ với sự hỗ trợ từ chính sách thân thiện với xe điện của chính phủ Ấn Độ, trước khi mang sản phẩm của mình ra thế giới.

Tập Climatic Solution Showcase về xe chạy điện có sự xuất hiện của 3 startup về giải pháp cho pin và phương tiện chạy điện. Đầu tiên, Green Li-on là là một công ty công nghệ chuyên sâu về phần cứng, sử dụng một dạng luyện kim thủy lực mới để tái tạo pin liti-ion. Còn Lithion Power, có trụ sở tại New Delhi, đã xây dựng một giải pháp hệ sinh thái cung cấp năng lượng thông minh cho xe hai bánh và xe ba bánh chạy điện bao gồm một hệ thống quản lý pin, cơ sở hạ tầng để sạc và đổi pin, phân tích dữ liệu thời gian thực và phần mềm cho các nhà điều hành đội xe. Cuối cùng, Etran là một công ty Thái Lan mang tham vọng trở thành công ty xe điện sạch nhất, cung cấp dòng xe điện cho ngành logistics thương mại điện tử và khách hàng riêng lẻ.

Ông Coy Navarro, chuyên gia đầu tư mảng Năng lượng sạch từ ADB Ventures bày tỏ sự hào hứng về công ty Etran: "Ở ADB Ventures, chúng tôi rất thích những dự án xe điện được thiết kế với nhu cầu sử dụng thực. Dòng xe điện cho thuê cho ngành TMĐT là một sáng kiến hay, và nếu dịch vụ này có giá thành cạnh tranh so với các loại phương tiện thông thường khác, thì khả năng mở rộng sẽ rất lớn. Hiện chúng tôi đã có đầu tư về mảng này ở một công ty Việt Nam, tuy nhiên, chính sách khác nhau của mỗi nước Đông Nam Á có thể sẽ là rào cản khi Etran muốn mở rộng".

"Bắt tay" giữa NIC và ADB với ADB Ventures

Chương trình "Hỗ trợ DN khởi nghiệp có tính đổi mới sáng tạo" được ra đời với cái bắt tay này. Mục tiêu của Dự án ADB Ventures là nhằm hỗ trợ một số DN khởi nghiệp đổi mới sáng tạo phát triển các giải pháp công nghệ có thể tạo ra sự thay đổi tích cực. Các đối tượng ưu tiên của Dự án là các DN đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong các lĩnh vực công nghệ: sạch (cleantech), tài chính (fintech); nông nghiệp (agritech) và sức khỏe/y tế (healthtech).

Với khoản tài trợ 1 triệu USD dành cho Việt Nam trong thời gian thực hiện từ năm 2021 - 2023, ADB Ventures sẽ hỗ trợ các DN đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp được tiếp cận nguồn vốn viện trợ và đầu tư cũng như các kỹ năng để phát triển kinh doanh. Dự kiến sẽ có khoảng hơn 20 dự án thử nghiệm ADB Ventures Lab và dự kiến khoảng 10 DN tại Việt Nam nhận được khoản tài trợ ADB Ventures SEED.

Đây là cơ hội lớn cho các DN khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam, phát triển công nghệ giải quyết những khó khăn và rủi ro thị trường cao trong giai đoạn đầu; khuyến khích doanh phát triển các giải pháp công nghệ có thể tạo ra sự thay đổi tích cực đến biến đổi khí hậu, bình đẳng giới.

Chuỗi chương trình Climatic (Talkshow, Showdown và Clubhouse) đã đi qua được 2 nội dung: Xây dựng thông minh (Smart Construction) diễn ra vào tháng 9/2021; Xe điện (Electric Mobility) diễn ra tháng 10/2021. Chuỗi nội dung tiếp theo dự kiến diễn ra vào tháng 12/2021, với nội dung về làm mát thông minh và tòa nhà thông minh (Smart Cooling, Smart Building)./.