Tháng Thanh niên năm 2023: “Tuổi trẻ tiên phong chuyển đổi số”

“

Tóm tắt:

Bài viết nêu vai trò tiên phong của thanh niên trong quá trình CĐS

- Tuổi trẻ tiên phong CĐS

+ Vai trò của thanh niên trong công cuộc CĐS;

+ Sự tham gia tích cực, xung kích, đi đầu của tuổi trẻ trong công cuộc CĐS

- Những hoạt động hưởng ứng Tháng Thanh niên: Tập huấn về CĐS cho Đoàn viên và thành viên Tổ CNSCĐ, thành lập các đội hình thanh niên xung kích CĐS, ra mắt Không gian hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và CĐS; Xây dựng Mô hình “Chợ thanh toán điện tử”

- Một số khuyến nghị để thực hiện hiệu quả “Năm CĐS các hoạt động của Đoàn”: tăng cường bồi dưỡng nâng cao trình độ CĐS cho đoàn viên thanh niên; tăng cường các công trình, phần việc cho thanh niên về ứng dụng khoa học - công nghệ

Tuổi trẻ tiên phong CĐS

CĐS là nhiệm vụ quan trọng, đáp ứng xu thế chung của thời đại, đưa nước ta hội nhập sâu rộng vào sự phát triển chung của thế giới. Trong quá trình đó, thanh niên là lực lượng có đầy đủ những phẩm chất cần thiết để tiên phong trong tổ chức thực hiện. Đây là nhiệm vụ khó, nhiều thách thức, đòi hỏi có sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung từ Trung ương Đoàn; sự quyết tâm cao, năng động, sáng tạo của các cấp bộ Đoàn và sự tham gia tích cực, xung kích, đi đầu của tuổi trẻ cả nước để tạo thành phong trào sâu rộng, góp phần đưa Việt Nam trở thành quốc gia số, ổn định và thịnh vượng, tiên phong thử nghiệm các công nghệ và mô hình mới vào năm 2030.

Năm 2023 là năm đầu tiên triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII và Đại hội Đoàn các cấp. Tháng Thanh niên 2023 lựa chọn chủ đề “Tuổi trẻ tiên phong CĐS” nhằm thể hiện sự quyết tâm của tuổi trẻ cả nước trong tạo ra những giá trị mới, những đóng góp cụ thể thực hiện chủ đề công tác năm 2023 là “Năm CĐS các hoạt động của Đoàn” và chủ đề “Năm dữ liệu số” của Chính phủ.

Hoạt động này cũng nhằm cụ thể hóa chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII, trong đó nhấn mạnh: “Thanh niên phải tiên phong trong lao động, sản xuất, sáng tạo, thực hiện chủ trương đẩy mạnh CĐS quốc gia; phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo”.

Sử dụng thế mạnh về am hiểu CNTT, đoàn viên thanh niên (ĐVTN) đang tích cực thay đổi từ tăng cường CĐS đồng bộ trên tất cả các mặt công tác của Đoàn, phát huy vai trò tiên phong của thanh niên trong công cuộc CĐS, ứng dụng công nghệ số trong thực tiễn cuộc sống.

Để thay thế phương thức quản lý các hoạt động công tác Đoàn truyền thống, từ cuối tháng 2/2022, Trung ương Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh đã ra mắt phần mềm Quản lý nghiệp vụ công tác đoàn viên. Phần mềm tích hợp trên ứng dụng của điện thoại thông minh và được triển khai đồng bộ đến các cấp bộ Đoàn giúp số hóa toàn bộ dữ liệu đoàn viên trên cả nước, thực hiện đầy đủ, đúng quy trình các nghiệp vụ trong công tác đoàn viên, thúc đẩy CĐS trong công tác đoàn, phong trào thanh thiếu nhi.

Tiếp nối tinh thần đổi mới, đẩy mạnh CĐS trong công tác Đoàn, năm 2022 nhiều cơ sở Đoàn đã chủ động ứng dụng mạnh mẽ công nghệ 4.0 vào các quy trình, công đoạn của công tác tổ chức Đại hội Đoàn như sử dụng phần mềm Al Camera để điểm danh và theo dõi đại biểu dự đại hội, sử dụng mã QR để số hóa tài liệu văn kiện đại hội, kịch bản chương trình, báo cáo chính trị, sơ đồ vị trí ngồi… Đại biểu chỉ cần sử dụng smartphone hoặc máy tính bảng quét mã QR là có thể truy cập thông tin, tài liệu cần thiết của đại hội một cách thuận tiện.

Ngoài ra, các cơ sở Đoàn cũng tích cực kết nối, tương tác với nhau thông qua các ứng dụng Zalo, Facebok, Viber. Những thông tin ở cơ sở được tổ chức Đoàn nắm bắt kịp thời, phản hồi nhanh hơn.

Việc ứng dụng CNTT, CĐS của Đoàn Thanh niên (ĐTN) còn có thể thấy rõ trong thời điểm dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, lực lượng ĐVTN đã “đi từng ngõ, gõ từng nhà” hướng dẫn người dân cài đặt ứng dụng PC-COVID cũng như tạo mã QR để tiện lợi khi khai báo y tế. Cũng trong thời điểm dịch bệnh COVID-19, ĐTN đã ứng dụng công nghệ số vào họp trực tuyến. Bằng hình thức này, Đoàn đã kịp thời chỉ đạo, quản lý các cơ sở đoàn và lực lượng tình nguyện viên thực hiện nhiệm vụ một cách thuận lợi hơn.

Đặc biệt, với khả năng sáng tạo, nhạy bén với khoa học - công nghệ, thanh niên cũng là lực lượng nòng cốt trong các tổ công nghệ số cộng đồng (CNSCĐ), góp phần phổ cập, thúc đẩy, hỗ trợ các tầng lớp nhân dân nâng cao nhận thức về CĐS và tích cực sử dụng các ứng dụng CĐS trong sản xuất, kinh doanh, khởi nghiệp thông qua nền tảng số, đặc biệt là người dân, thanh niên ở khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa.

Tích cực phát huy vai trò xung kích của đoàn viên trong CĐS

Với chủ đề “Tuổi trẻ tiên phong CĐS” trong Tháng Thanh niên năm nay, nhiều chương trình hưởng ứng CĐS cũng được triển khai mạnh mẽ như: Tập huấn về CĐS cho các ĐVTN và thành viên Tổ CNSCĐ, ra mắt các Tổ CNS thanh niên, đội thanh niên tình nguyện hướng dẫn người dân thực hiện dịch vụ công trực tuyến (DVCTT)…

Đắk Nông: Tập huấn về CĐS cho gần 700 cán bộ Đoàn và thành viên Tổ CNSCĐ

Tích cực hưởng ứng Tháng Thanh niên, chiều ngày 27/02/2023, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Đắk Nông đã phối hợp với ĐTN Tập đoàn VNPT tổ chức Hội nghị tập huấn CĐS cộng đồng năm 2023. Hội nghị được tổ chức bằng hình thức trực tiếp và trực tuyến đến điểm cầu các huyện và 71 điểm cầu các xã, phường, thị trấn trên địa bàn toàn tỉnh Đắk Nông.

Với số lượng triệu tập trên địa bàn thành phố Gia Nghĩa 150 người, bao gồm: Tổ trưởng, Tổ phó Tổ CNSCĐ cấp xã, thành viên Tổ CNSCĐ cấp thôn, Bí thư đoàn các xã, phường, thị trấn, cán bộ VNPT của 63 tỉnh, thành trong cả nước cùng các bạn ĐVTN trên địa bàn thành phố Gia Nghĩa. Tại các điểm cầu cấp huyện, cấp xã có sự tham gia của hơn 500 thành viên Tổ CNSCĐ.

Tham gia tập huấn, các học viên được báo cáo viên truyền đạt các kiến thức cơ bản về CĐS, vai trò của thanh niên trong công cuộc CĐS quốc gia; giới thiệu và hướng dẫn cài đặt các ứng dụng số tiện ích như: Đắk Nông C, VNPT money, ứng dụng định danh điện tử VNeID, VssID và ứng dụng thanh toán điện tử không dùng tiền mặt...

Chương trình là hoạt động tập huấn đầu tiên của tuổi trẻ về CĐS cộng đồng nhằm thể hiện tính xung kích, tiên phong trong ĐVTN trong việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức về CĐS.

Thái Nguyên thành lập 178 đội hình thanh niên xung kích CĐS cấp xã

Để thu hút ĐVTN tham gia tích cực vào CĐS, thời gian qua Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Thái Nguyên đã định hướng xây dựng chương trình hành động về CĐS gắn với một trong các nội dung của 3 phong trào hành động cách mạng và 3 chương trình đồng hành với thanh niên. Các tổ chức cơ sở Đoàn trên toàn tỉnh đã thành lập và duy trì hoạt động các thanh niên tình nguyện, xung kích hỗ trợ CĐS; tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức về CĐS cho cán bộ, ĐVTN và nhân dân. Theo đó, đã có hơn 2.500 tình nguyện viên tham gia hỗ trợ nhân dân cài đặt và sử dụng các ứng dụng điện tử. Các Huyện đoàn, Thành đoàn cũng tổ chức hoạt động hỗ trợ ĐVTN và người dân thực hiện DVCTT mức độ 3, 4 để giải quyết thủ tục hành chính; hướng dẫn triển khai thanh toán không dùng tiền mặt...

Đặc biệt, hưởng ứng phát động của Trung ương Đoàn, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Thái Nguyên đã tổ chức ra quân “Năm CĐS các hoạt động của Đoàn” và Tháng Thanh niên 2023 với nhiều hoạt động ý nghĩa như: Thành lập 03 đội hình thanh niên CĐS cấp tỉnh và 178 đội hình thanh niên xung kích CĐS cấp xã với gần 1.000 cán bộ chủ chốt, ĐVTN làm nòng cốt; Tổ CNSCĐ hỗ trợ người dân thực hiện các dịch vụ số phát triển kinh tế số - xã hội số tỉnh Thái Nguyên; Triển khai các điểm tư vấn, hướng dẫn người dân, thanh thiếu nhi cùng cài đặt và sử dụng các ứng dụng C-ThaiNguyen, ThaiNguyen ID, VNeID, Phần mềm quản lý nghiệp vụ đoàn trên Ứng dụng Thanh niên Việt Nam, hướng dẫn người dân tiếp cận DVCTT mức độ 4, thanh toán không dùng tiền mặt thông qua ví điện tử và ngân hàng số…

Tuổi trẻ Bình Định ra quân các Tổ công nghệ số thanh niên

Cùng tinh thần tiên phong, xung kích, sáng tạo, thực hiện công trình thanh niên “Tuổi trẻ Bình Định tiên phong CĐS” năm 2023, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Bình Định đã ra mắt 02 mô hình: “Tổ công nghệ số thanh niên” và “Đội thanh niên tình nguyện thực hiện DVCTT”.

Theo đó, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn phối hợp với Đảng ủy, UBND phường Đống Đa mời đại diện 26 hộ gia đình của 13 khu phố trên địa bàn phường trải nhiệm các tiện ích thông qua việc tạo tài khoản, sử dụng DVCTT, đăng ký tài khoản định danh điện tử qua ứng dụng VNeID, các dịch vụ thiết yếu khác,…

Trong Tháng Thanh niên, các cấp bộ Đoàn trên địa bàn tỉnh cũng đã đồng loạt ra quân các “Tổ công nghệ số thanh niên” thực hiện Công trình thanh niên “Tuổi trẻ Bình Định tiên phong CĐS” với nhiều hoạt động: Phát tờ rơi tuyên truyền về lợi ích, cách thức cài đặt tài khoản DVCTT; Dán nhãn và phối hợp hỗ trợ điểm bán hàng tạp hóa, các cơ sở kinh doanh trên địa bàn cách thức sử dụng các ứng dụng thanh toán trực tuyến, không sử dụng tiền mặt; Phối hợp với Công an thực hiện “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người” hướng dẫn người dân kích hoạt mã định danh điện tử; Hỗ trợ cài đặt tài khoản DVCTT cho người dân trên địa bàn…

Hà Nội ra mắt Không gian hỗ trợ thanh niên thủ đô khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo (ĐMST) và CĐS

Tháng Thanh niên năm 2023 với chủ đề “Tuổi trẻ Thủ đô tiên phong CĐS” là Tháng Thanh niên đầu tiên của nhiệm kỳ Đại hội Đoàn TP. Hà Nội lần thứ 16, cũng là tháng cao điểm các cấp bộ Đoàn Thủ đô tập trung phát huy sức trẻ, thực hiện bước chạy đà quan trọng, quyết tâm thực hiện chủ đề công tác năm 2023 - năm “CĐS các hoạt động của Đoàn”.

Tại chương trình ra quân ngày 2/3, Ban Thường vụ Thành Đoàn Hà Nội đã ra mắt 5 đội hình tình nguyện cấp thành phố gồm: đội hình giao thông xanh; đội hình tuyên truyền về định danh điện tử, sử dụng ứng dụng VNeID và thực hiện các DVCTT; đội hình Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, ĐMST và CĐS; đội hình thanh niên tình nguyện bảo vệ môi trường và chống biến đổi khí hậu; đội hình Ứng dụng khoa học công nghệ vào các hoạt động sản xuất kinh doanh.

Ngoài ra, hưởng ứng Tháng Thanh niên, tuổi trẻ Thủ đô cũng đã thực hiện nhiều hoạt động ý nghĩa như triển khai các gian hàng giới thiệu sản phẩm OCOP đặc trưng của huyện Gia Lâm, gian hàng trải nghiệm sản phẩm ĐMST, CĐS của VNPT Hà Nội; các hoạt động tuyên truyền về định danh điện tử, hướng dẫn người dân cài đặt, sử dụng ứng dụng VNeID theo Đề án 06 về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh điện tử phục vụ CĐS quốc gia cho người dân trên địa bàn xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm; tình nguyện viên hỗ trợ người dân triển khai mã QR code tại các hộ kinh doanh xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm.

Đặc biệt, ĐTN thành phố còn tổ chức ra mắt Không gian hỗ trợ thanh niên thủ đô khởi nghiệp, ĐMST và CĐS (VinUni HUB); tổ chức tập huấn nâng cao năng lực cho 120 ĐVTN về an toàn giao thông…

Xây dựng Mô hình “Chợ thanh toán điện tử” đầu tiên tại xã miền núi ở Nghệ An

Nằm trong chuỗi các hoạt động hưởng ứng Tháng Thanh niên năm 2023, Ban Thường vụ Huyện đoàn Tân Kỳ cùng Đoàn xã Nghĩa Dũng đã tiến hành thí điểm xây dựng mô hình “Chợ thanh toán điện tử” tại xã Nghĩa Dũng, huyện Tân Kỳ (Nghệ An) với việc cấp tài khoản thanh toán, mã QR thanh toán cho 20 hộ tiểu thương kinh doanh tại chợ.

Xã Nghĩa Dũng là xã miền núi khó khăn nằm cách xa trung tâm của huyện Tân Kỳ. Xã có tổng dân số hơn 6.800 người, trong đó có hơn 1.600 người là đồng bào dân tộc thiểu số. Chợ Nghĩa Dũng có từ lâu đời, thu hút người dân trên toàn xã qua lại mua bán, họp phiên vào các ngày lẻ trong tháng. Mỗi lần họp chợ thu hút hơn 400 lượt người.

Để hỗ trợ tối đa cho người dân và các tiểu thương trong quá trình kinh doanh, tuổi trẻ địa phương đã xây dựng mô hình Chợ 4.0. Từ mô hình này, các tiểu thương và người dân có thể dễ dàng thanh toán mọi mặt hàng bằng cách quét mã QR hoặc chuyển tiền qua số điện thoại trên ứng dụng thanh toán điện tử. Qua đó, tạo điều kiện để người tiêu dùng trải nghiệm, tiếp cận với các phương thức thanh toán hiện đại, kích thích hoạt động mua sắm. Đồng thời, hướng đến triển khai áp dụng cho các chợ còn lại trên địa bàn huyện.

Tại Nghệ An, đây là mô hình đầu tiên được tuổi trẻ triển khai thí điểm và nhận được sự đồng tình cao của cấp ủy, chính quyền địa phương. Thời gian tới, các cơ sở Đoàn trên toàn tỉnh sẽ tiếp tục triển khai, nhân rộng mô hình trên địa bàn toàn tỉnh.

Đồng lòng, quyết liệt thực hiện “Năm CĐS các hoạt động của Đoàn”

Hội nghị BCH Trung ương Đoàn lần thứ 2, khóa XII đã thống nhất chọn chủ đề công tác năm 2023 là: “Năm CĐS các hoạt động của Đoàn”. Với chủ đề này, các hoạt động của Đoàn, Hội, Đội sẽ được chú trọng CĐS.

Các cấp bộ Đoàn tích cực, chủ động, tiên phong tham gia vào quá trình xây dựng chính phủ số, xã hội số; nâng cao năng lực số cho cán bộ, ĐVTN. Bên cạnh đó, tổ chức các hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức, tâm thế và phát huy thanh niên tham gia tích cực vào quá trình CĐS quốc gia. Phát triển các câu lạc bộ, các cuộc thi, ngày hội, sinh hoạt đội, nhóm về công nghệ số, CĐS; tổ chức các chương trình, diễn đàn… thực hành, công nghệ số trong thanh thiếu nhi.

Theo đó, với chủ đề công tác “Năm CĐS các hoạt động của Đoàn”, Trung ương Đoàn yêu cầu các cấp bộ Đoàn trong cả nước cần đồng lòng, quyết liệt thực hiện CĐS trong các nhiệm vụ, trong đó, nghiêm túc thực hiện phần mềm quản lý đoàn viên.

Sau hơn 1 năm triển khai Phần mềm quản lý đoàn viên đã và đang đem lại giá trị vô cùng thiết thực, góp phần đẩy nhanh công tác CĐS ngay trong tổ chức Đoàn. Tuy nhiên, bên cạnh những bước tiến mới đó, nhìn nhận về việc triển khai CĐS trong tổ chức Đoàn, chia sẻ tại tọa đàm “Thanh niên Việt Nam tiên phong, sáng tạo góp phần khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc” (khuôn khổ của Liên hoan “Tuổi trẻ sáng tạo”), do Trung ương Đoàn tổ chức tháng 12/2022, anh Hoàng Anh Đức, Tổng Công ty Dịch vụ số Viettel, Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội cho rằng, thực tế ĐVTN đã tích cực chủ động sáng tạo và tiên phong đưa công nghệ, nội dung số vào quá trình công tác, học tập, nghiên cứu, sản xuất, tổ chức hoạt động phong trào. Nhưng, xét một cách toàn diện và phạm vi tổng thể cả nước thì việc triển khai CĐS trong tổ chức Đoàn còn chậm và chưa đồng bộ.

Anh Đức cho rằng, một phần nguyên nhân là cơ sở vật chất, hạ tầng phục vụ cho quá trình CĐS còn gặp nhiều khó khăn, chưa đồng bộ và đầy đủ ở nhiều vùng miền, tỉnh thành, cơ quan đơn vị. Một bộ phận ĐVTN còn có tư duy ngại thay đổi trong việc tìm tòi, học hỏi và ứng dụng công nghệ; chưa mạnh dạn nhận nhiệm vụ mới, nhiệm vụ khó để thể hiện vai trò, năng lực của tuổi trẻ.

Anh Đức đề nghị Trung ương Đoàn làm đầu mối chủ trì, chỉ đạo và định hướng thực hiện CĐS trong toàn quốc thông qua việc xây dựng đề án có lộ trình, có đơn vị làm điểm theo cụm Đoàn. Sau khi đạt hiệu quả sẽ thực hiện nhân rộng và lan tỏa. “Từng tổ chức Đoàn chủ động xây dựng chương trình hành động CĐS, xung kích nhận việc mới, việc khó phù hợp với điều kiện thực tiễn của đơn vị, đặt hiệu quả lên hàng đầu”, anh Đức đề xuất.

Cũng là đơn vị đi tiên phong trong CĐS, mang lại lợi ích lớn cho cộng đồng, anh Ngô Minh Tú, Bí thư ĐTN Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an), cho biết phát huy tính sáng tạo của tuổi trẻ trong thực hiện nhiệm vụ công tác luôn là trọng tâm được ĐVTN hướng tới, với khâu đột phá là sáng tạo trong công tác CĐS. Cùng với việc nâng cao nhận thức cho ĐVTN về ý nghĩa, vai trò, tầm quan trọng của CĐS, cũng như trách nhiệm của tuổi trẻ trong vấn đề này, ĐTN của đơn vị luôn chú trọng tổ chức chia sẻ, nâng cao kiến thức, kỹ năng CĐS cho ĐVTN.

Để thực hiện CĐS hiệu quả, chính đội ngũ ĐVTN phải là nhân tố then chốt, được trang bị đầy đủ kỹ năng và khả năng sử dụng thành thạo CNTT, các trang thiết bị, phương tiện phục vụ CĐS. Do đó, Bí thư ĐTN Cục Quản lý xuất nhập cảnh cho rằng, các cấp bộ Đoàn, đặc biệt tại các đơn vị cung cấp dịch vụ công, cần tăng cường tổ chức tập huấn, hội thảo, tọa đàm, đề xuất đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ cho ĐVTN, bảo đảm thực hiện tốt yêu cầu công tác trong quá trình CĐS.

Ngoài ra, việc xây dựng những sản phẩm CNTT cũng là xu thế chung, cần được nhân rộng và phát huy trong thời gian tới. Bí thư ĐTN Cục Quản lý xuất nhập cảnh đề xuất, cần tăng cường các công trình, phần việc thanh niên về ứng dụng khoa học - công nghệ để phục vụ thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị, cũng như góp phần vào công cuộc CĐS của đất nước./.

(Bài đăng ấn phẩm in Tạp chí TT&TT số 3 tháng 3/2023)