Thị trường trung tâm dữ liệu Việt Nam còn những thách thức cần vượt qua

Thị trường TTDL Việt Nam vẫn còn những thách thức cần vượt qua

Ngày 18/3/2024, tại Hà Nội, đã diễn ra Hội nghị Data Center & Cloud Infrastructure Summit (DCCI Summit) với chủ đề “Phát triển tương lai số bền vững”. Đây là năm thứ 3 Viettel IDC tổ chức hội nghị này với mục tiêu phát triển thị trường TTDL và Điện toán đám mây (ĐTĐM) tại Việt Nam.

DCCI Summit 2024 được chia thành 3 phiên chuyên đề gồm phiên TTDL (Data Center Room), phiên ĐTĐM (Cloud Room) và phiên trí tuệ nhân tạo (AI Room).

Theo Giám đốc Viettel IDC Hoàng Văn Ngọc, lĩnh vực TTDL và ĐTĐM giờ đây không chỉ là nền tảng, động lực cho sự phát triển của nền kinh tế, xã hội số mà còn dần đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển này một cách bền vững.

Ông Ngọc cho biết thị trường TTDL toàn cầu đang có quy mô khoảng 321 tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng trung bình là khoảng 7,3%. Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương là một trong những khu vực rất năng động, tốc độ tăng trưởng là khoảng 19%. Đây là một trong những tốc độ tăng trưởng cao nhất trên thế giới, và sự phát triển diễn ra đồng đều ở cả thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp.

Thị trường sơ cấp là các thị trường ở các nước đang phát triển mạnh như Úc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Singapore, trong khi thị trường thứ cấp thường là các thị trường như Việt Nam, Philippines, Indonesia, Malaysia và Thái Lan.

Trong thời gian gần đây, đã có sự chuyển dịch từ thị trường sơ cấp sang thị trường thứ cấp, do thị trường sơ cấp gặp hạn chế về nguồn lao động. Do đó, dường như sẽ có một làn sóng chuyển đổi từ thị trường sơ cấp sang thị trường thứ cấp, và có thể dự đoán trong những năm tới, thị trường TTDL ở các nước như Việt Nam, Philippines, Indonesia, Malaysia và Thái Lan sẽ trải qua một sự bùng nổ.

Việt Nam hiện mới chỉ có gần 30 TTDL, chiếm chưa tới 1% số lượng TTDL trên toàn thế giới. Xem xét quy mô hiện tại, Việt Nam chỉ chiếm khoảng 1/15 của thị trường Singapore, và khoảng 1/5 của thị trường Malaysia và Indonesia.

“Trong 3 năm gần nhất, từ 2020 - 2022, thị trường TTDL ở Indonesia, Malaysia tăng 6 lần, nhưng Việt Nam chỉ tăng 1,5 lần. Điều này cho thấy tốc độ tăng trưởng của thị trường Việt Nam rất chậm, mặc dù có nhiều cơ hội và động lực, như thị trường 100 triệu dân, nguồn nhân lực giá rẻ, chi phí xây dựng rẻ hơn các nước khác cùng sự hỗ trợ từ Chính phủ thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số (CĐS)”, ông Ngọc nói.

Tuy nhiên, thị trường TTDL Việt Nam vẫn còn những thách thức cần vượt qua, đó là vấn đề về kết nối quốc tế, kết nối cáp quang biển vừa thiếu vừa không ổn định, các quy định pháp lý và thủ tục đất đai còn tương đối phức tạp. Đây là những rào cản làm cho lĩnh vực TTDL tại Việt Nam chưa đạt được sự phát triển như kỳ vọng.

TTDL đóng vai trò quan trọng trong mục tiêu chuyển đổi kép

Một trong những xu hướng sẽ thay đổi “cuộc chơi số” năm 2024 được cho là công nghệ bền vững. Theo nghiên cứu của Gartner, công nghệ bền vững được xếp hạng 1 trong số 10 xu hướng công nghệ chiến lược hàng đầu cho năm 2024.

Công nghệ bền vững và rộng hơn là phát triển bền vững ngày càng trở thành mục tiêu của hầu hết các tổ chức, DN trên thế giới, khi nhận thức về vấn đề này trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết. Trong suốt 20 năm qua, các DN lớn đã có nhận thức về phát triển bền vững ngày càng sâu sắc cũng như phát huy vai trò của họ trong việc thúc đẩy mục tiêu này.

Ông Hoàng Văn Ngọc cho biết tại Hoa Kỳ, 100% trong top 200 công ty lớn đã phát triển chiến lược xoay quanh các vấn đề môi trường và bền vững. Tại Việt Nam, tỷ lệ các công ty cam kết phát triển bền vững vẫn còn thấp. Tuy nhiên, Chính phủ Việt Nam đã đưa ra cam kết mạnh mẽ tại Hội nghị COP26, với mục tiêu Net Zero vào năm 2050.

Ngoài ra, chính phủ cũng đã có các nỗ lực cụ thể về phát triển bền vững thông qua thúc đẩy kinh tế số và xã hội số, bao gồm cả giảm phát thải và thành công trong chuyển đổi số.

Báo cáo của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) đã chỉ ra rằng chuyển đổi kép không chỉ là mục tiêu của các quốc gia mà còn của các DN. Ở Việt Nam, dự báo của WEF cho thấy các giải pháp số có thể đóng góp lên đến 20% vào việc giảm lượng carbon toàn cầu. Thành công trong CĐS, thông qua việc cung cấp các sản phẩm và dịch vụ số phù hợp, sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc giảm phát thải carbon một cách hiệu quả.

Trong bối cảnh chuyển đổi kép, tức là CĐS và chuyển đổi bền vững, lĩnh vực TTDL đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Tại Hội nghị, lãnh đạo Viettel IDC đã chia sẻ thông tin về một dự báo từng được đưa ra năm năm trước về các xu hướng trong tương lai của các loại hình TTDL, bao gồm hôm nay (today), ngày mai (tomorrow) và tương lai (future).

Hiện nay, thế giới đã bắt đầu hướng tới "ngày mai", với việc lựa chọn các vị trí có khí hậu nền nhiệt thấp để giảm tiêu thụ năng lượng, ưu tiên sử dụng công nghệ và nguồn năng lượng tái tạo, áp dụng AI trong vận hành và khai thác, cùng với việc sử dụng các công nghệ làm mát cao cấp.

Ví dụ, Google và Facebook đã có TTDL lớn tại Iceland, và Microsoft đã triển khai TTDL dưới lòng đại dương. Đây là các đột phá lớn và thế giới đang hướng đến "tương lai", tức là xây dựng TTDL ngoài khơi và hoàn toàn sử dụng năng lượng tái tạo.

Tuy nhiên, ở Việt Nam, các loại hình TTDL hiện đang gần như ở mức "hôm nay", với các kiến trúc và thiết kế truyền thống, giải pháp làm mát thông thường và hầu hết sử dụng điện lưới của EVN, chưa có sự lựa chọn cho việc sử dụng năng lượng tái tạo do thiếu hành lang pháp lý. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu kép và thực hiện cam kết tại COP26 của Thủ tướng Chính phủ, trong thời gian tới, hạ tầng TTDL của Việt Nam sẽ tiến tới "ngày mai" và hướng đến "tương lai" sau năm 2030, đồng hành với các tiêu chuẩn quốc tế.

Viettel hiện đang điều hành 13 TTDL trên toàn quốc, với tổng công suất là 106 MW. “Theo kế hoạch đến năm 2030, chúng tôi dự định xây dựng các megacenter tại TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội, với tổng công suất dự kiến lên đến 450 MW. Đây là một con số đáng chú ý, gấp 4 - 5 lần so với hiện tại”, ông Hoàng Văn Ngọc nói và cho biết trong tháng 4 tới, Viettel sẽ khai trương TTDL tại Hòa Lạc với công suất 250 MW, được HSBC tài trợ do đạt được các chứng chỉ xanh và bền vững.

“Chúng tôi sẽ áp dụng công nghệ và các TTDL mới, bao gồm việc sử dụng AI trong vận hành và khai thác, áp dụng hệ thống làm mát lỏng (liquid cooling) và hướng đến việc sử dụng năng lượng tái tạo sau khi có hành lang pháp lý rõ ràng từ Chính phủ”./.