"Trí khôn sáng tạo" - Cuốn sách hấp dẫn về tâm lý học

Howard Earl Gardner được biết đến là giáo sư, nhà tâm lý học phát triển người Mỹ nghiên cứu về khoa học nhận thức và giáo dục của trường Cao học Harvard thuộc Đại học Harvard. Ông cũng là Giám đốc Dự án Zero của Harvard. Dự án có mục tiêu nghiên cứu và cải thiện việc học, suy nghĩ và sáng tạo trong nghệ thuật và các ngành khác. Từ năm 1995, ông là đồng Giám đốc dự án The Good Project (có mục tiêu cổ động sự dấn thân và đạo đức trong giáo dục).

Gardner đã viết hàng trăm bài nghiên cứu và 30 cuốn sách (được dịch ra hơn 30 thứ tiếng). Tác phẩm nổi tiếng của ông có: "Frames of Mind: The Theory of Multiple Intelligences" (Cơ cấu trí khôn - Lý thuyết về nhiều dạng trí khôn), NXB Tri Thức xuất bản năm 2012, tái bản năm 2014, 2015, 2016, 2017, 2019); "The Unschlooled Mind" (Trí khôn phi học đường), NXB Tri Thức phát hành năm 2019.

Cuốn Creating Minds (Trí khôn sáng tạo) là cuốn sách Gardner đặc biệt yêu thích. Theo lời tác giả, "Việc chuẩn bị cho cuốn sách là một công việc của tình yêu. Tôi đã được hưởng thụ khi ngụp lặn trong những kho thông tin giàu có về 7 bậc thầy sáng tạo mà mình mô tả: xem xét những tư liệu đầu nguồn, đọc các tiểu sử và sổ tay của Sigmund Freud, xem các bộ phim về nữ nghệ sĩ múa Martha Graham quay trong những năm 1930 và 1940, miệt mài trên những bản thảo Đất hoang (The Waste Land) của T. S. Eliot, nghe đi nghe lại các bản nhạc mở đường của Igor Stravinsky, ngắm những phác họa cho tranh sơn dầu táo bạo nhất của Pablo Picasso, toan tính gộp lại nhiều phân mảnh tiểu sử mà Mahatma Gandhi để lại, và giải mã những hồ sơ khoa học quan trọng nhất của Abert Einstein. Giống như ghi danh vào bảy trường cao đẳng chọn lọc hay bảy khóa học trên đại học vậy".

Tác giả khảo sát tiến trình sáng tạo của 7 danh nhân thuộc 7 lĩnh vực trí khôn khác nhau: Freud, Einstein, Picasso, Stravinsky, Eliot, Graham và Gandhi để rút ra những đặc điểm của tính sáng tạo của các cá nhân trong mối quan hệ giữa tư chất bẩm sinh, ảnh hưởng gia đình, quan hệ nghề nghiệp, xã hội và chính trị.

Trí khôn sáng tạo (Mổ xẻ trí khôn sáng tạo qua cuộc đời của 7 danh nhân sẽ cho ta thấy: "Cá nhân sáng tạo là người đều đặn giải các bài toán, tân tạo các sản phẩm, hay xác định những câu hỏi trong một lĩnh vực theo một cách thức mà ban đầu được coi là mới mẻ nhưng cuối cùng trở nên được chấp nhận trong một thiết chế văn hóa riêng biệt".

Sách có giá trị tham khảo quan trọng trong thời kỳ giáo dục Việt Nam đang chuyển đổi căn bản từ giáo dục mang tính áp đặt sang nền giáo dục lấy học sinh làm trung tâm, phát huy trí sáng tạo của người học.

Nhân dịp ra mắt cuốn sách, dịch giả Hoàng Hưng phối hợp với nhóm Cánh Buồm tổ chức buổi tọa đàm giới thiệu sách vào sáng thứ 4 (11/11/2020) tại Tòa nhà VUSTA, 53 Nguyễn Du, Hà Nội.

Dịch giả của cuốn sách "Trí khôn nhân tạo", dịch giả Hoàng Hưng là cựu giáo viên Văn bậc Trung học, là người sáng lập và điều hành Tủ sách Tâm lí học Giáo dục Cánh Buồm của NXB Tri Thức. Ông nhận được nhiều học bổng lưu trú dịch thuật của Pháp, Mĩ và có nhiều dịch phẩm được tài trợ xuất bản của Pháp, Mĩ, Thuỵ Điển... Ông đã được tặng thưởng về dịch thuật văn học của Hội Nhà văn Việt Nam (1997) và Giải Sách hay về Dịch thuật Giáo dục của Quỹ Văn hóa Phan Châu Trinh và Viện Giáo dục IRED (2016).