Việt Nam trong top 20 quốc gia có tốc độ Internet di động cao nhất thế giới

Ngày 29/5, Hội nghị World Mobile Broadband, Cloud & AI Summit 2025 đã diễn ra tại Hà Nội. Đây là kết quả của sự đồng tổ chức giữa Tập đoàn Dữ liệu Quốc tế tại Việt Nam (IDG Việt Nam), Hội Vô tuyến điện - Điện tử Việt Nam (REV), Hội Truyền thông số Việt Nam (VDCA), cùng với sự phối hợp từ Cục Tần số Vô tuyến điện (VTĐ) và Cục Viễn thông - Bộ KH&CN.

Đấu giá thành công băng tần 5G đã mở ra cơ hội mới cho các nhà mạng lớn

Theo IDG, ngành viễn thông Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế số và hiện đại hóa đất nước, với tổng doanh thu dịch vụ đạt 139,26 nghìn tỷ đồng trong năm 2024, tăng 0,41% so với năm trước. Chính phủ Việt Nam cũng đã ban hành các nghị định hỗ trợ ngành viễn thông, đặc biệt là Nghị định 147/2024/NĐ-CP và 163/2024/NĐ-CP, nhằm tối ưu hóa tài nguyên tần số, tạo hành lang pháp lý cho các doanh nghiệp (DN) viễn thông nhỏ và vừa, đồng thời hỗ trợ môi trường cạnh tranh lành mạnh.

Ông Trần Đức Lai, Chủ tịch Hội Vô tuyến Điện tử Việt Nam, nhấn mạnh việc đấu giá thành công băng tần 5G đã mở ra cơ hội mới cho các nhà mạng lớn như Viettel, VNPT, và MobiFone. Các nhà mạng đang tích cực đẩy mạnh phủ sóng và thương mại hóa dịch vụ 5G, với kỳ vọng đóng góp từ 7,3% đến 7,4% vào GDP quốc gia trong năm 2025.

Cũng trong năm 2024, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KH,CN, ĐMST & CĐS) quốc gia. Nghị quyết 57 nhấn mạnh việc phát triển hạ tầng số trên nguyên tắc hiện đại, đồng bộ, an ninh, an toàn, hiệu quả, và tránh lãng phí. Ngoài ra, nhiều văn bản pháp lý khác cũng đã tạo hành lang pháp lý vững chắc, tiếp cận các xu hướng phát triển hiện đại cho 5G tại Việt Nam. Theo Chủ tịch Trần Đức Lai, đây là điều kiện quan trọng để hỗ trợ ngành viễn thông phát triển ổn định và bền vững.

Theo ông Lê Thái Hòa, Phó Cục trưởng Cục Tần số VTĐ, băng tần được xem là nguồn tài nguyên chiến lược, đóng vai trò huyết mạch trong sự phát triển của ngành viễn thông tại Việt Nam. Năm 2024 đã đánh dấu một bước tiến quan trọng khi Việt Nam lần đầu tiên tổ chức thành công đấu giá băng tần dành cho mạng di động 5G.

“Sự kiện này không chỉ mở ra kỷ nguyên 5G tại Việt Nam mà còn góp phần thúc đẩy thương mại hóa, khởi nghiệp, và ĐMST, tạo động lực cho sự phát triển bền vững của đất nước”, ông Lê Thái Hòa nói.

Mạng 5G sở hữu những đặc điểm vượt trội so với các thế hệ trước, bao gồm tốc độ truyền tải cao, độ trễ thấp, và khả năng kết nối đồng thời với số lượng lớn thiết bị. Nhờ những đặc tính này, 5G đã trở thành nền tảng cốt lõi cho quá trình CĐS, đáp ứng nhu cầu phát triển của các lĩnh vực như y tế số, giáo dục số, giao thông thông minh, quản lý hàng hải, chính quyền điện tử, và các dịch vụ công.

Lãnh đạo Cục Tần số VTĐ cho biết 5G không chỉ nâng cao mức độ sẵn sàng về hạ tầng mà còn đảm bảo an ninh mạng, hỗ trợ các trung tâm dữ liệu quốc gia, và tạo động lực cho ĐMST trong các ngành công nghiệp.

“Với những ưu thế này, 5G đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy nền kinh tế số và xã hội số, đồng thời giúp Việt Nam thu hút đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ cao”, ông Lê Thái Hòa cho biết.

Phủ sóng 5G toàn quốc vào năm 2030

Chiến lược phát triển 5G của Việt Nam đã được xác định rõ ràng trong các chính sách về công nghệ số và hạ tầng số quốc gia, như Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị. Để đảm bảo chất lượng mạng, mục tiêu cụ thể trong năm 2025 là đạt tốc độ truyền tải trung bình 100 Mbps và đến năm 2030, đảm bảo phủ sóng 5G trên toàn quốc.

Ông Lê Thái Hòa cho biết để đạt được các mục tiêu này, Việt Nam đã triển khai hai chính sách trọng tâm.

Thứ nhất là cấp phép băng tần thông qua đấu giá để lựa chọn các doanh nghiệp (DN) có năng lực triển khai mạng 5G.

Thứ hai chính là việc hỗ trợ tài chính cho các DN nhằm thúc đẩy quá trình thương mại hóa và phát triển dịch vụ. Các chính sách hỗ trợ tài chính để phát triển 5G đã được ban hành. Các DN đạt điều kiện sẽ được yêu cầu triển khai nhanh chóng, đảm bảo tối thiểu 20.000 trạm 5G được xây dựng trong năm 2025.

Về công tác quản lý băng tần, Việt Nam đã ban hành các quy hoạch quan trọng, tập trung vào các băng tần chiến lược như băng tần 2600 MHz, 3700 MHz, dưới 1 GHz, và 700 MHz. Tổng cộng, gần 1000 MHz băng tần trong dải 6GHz đã được phân bổ cho viễn thông di động. Gần đây, vào tháng 4/2025, Bộ KH&CN đã quy hoạch thêm băng tần E (80 MHz) cho các hệ thống băng thông rộng tốc độ cao, với tốc độ truyền tải lên đến 10 Gbps.

“Đây là giải pháp bổ sung quan trọng, hỗ trợ triển khai 5G tại các khu vực nông thôn và vùng sâu, vùng xa”, ông Lê Thái Hòa nói. “Đặc biệt, các băng tần này đã được giải phóng sau quá trình số hóa truyền hình mặt đất, mang lại đặc tính truyền sóng tốt, phù hợp cho các ứng dụng di động”.

Việt Nam cũng đã thành công trong việc đấu giá và quy hoạch băng tần 2600 MHz và 3700 MHz, tạo ra dải băng thông liên tục từ 80 - 100 MHz. Đối với các băng tần thấp, việc quy hoạch băng thông rộng như vậy là một thách thức, nhưng Việt Nam đã đạt được bước tiến đáng kể so với khu vực.

Ngoài ra, Việt Nam đã tái sắp xếp băng tần để tối ưu hóa tài nguyên. Ngay sau khi nhận được băng tần, các DN đã nhanh chóng triển khai thương mại hóa 5G. Từ tháng 10/2024, các nhà mạng bắt đầu triển khai dịch vụ, và đến tháng 3/2025, đã có 11.000 trạm 5G được xây dựng, phủ sóng 100% các thành phố lớn và 26% dân số. Dự kiến đến cuối năm 2025, mạng 5G sẽ phủ sóng 50% dân số. Nhờ những nỗ lực này, Việt Nam đã được ghi nhận trong top 20 quốc gia có tốc độ mạng Internet di động cao nhất thế giới trong quý 1/2025.

Triển khai 5G cần đảm bảo tính toàn diện, kết nối chặt chẽ và chuyển đổi bền vững

Về các ứng dụng 5G, Việt Nam hiện đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ trong các lĩnh vực như kinh tế, giáo dục, y tế, và giao thông thông minh. Theo ông Nguyễn Quyết Chiến, Tổng Thư ký Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA), mạng di động thế hệ thứ năm (5G) không chỉ là bước nâng cấp về tốc độ truyền dữ liệu mà còn là động lực thúc đẩy sự phát triển của nhiều lĩnh vực như y tế, giáo dục, sản xuất, đồng thời mở ra cơ hội to lớn để thực hiện thành công CĐS quốc gia.

5G góp phần hiện đại hóa dịch vụ công, nâng cao hiệu quả quản trị nhà nước, tổ chức, DN, và xây dựng đô thị thông minh. Việt Nam đang trên hành trình thực hiện CĐS quốc gia với sự tham gia của nhiều thành phần và khu vực. Việc phát triển dịch vụ 5G tại Việt Nam là nhiệm vụ chiến lược, gắn liền với các mục tiêu lớn về chuyển đổi số quốc gia đến năm 2030.

Theo bà Atsuko Okuda, Giám đốc khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU), thế giới đang đứng trước một ngã rẽ quan trọng, nơi con người phải được đặt ở trung tâm của mọi tiến bộ công nghệ. Việc triển khai 5G cần đảm bảo tính toàn diện, sự kết nối chặt chẽ và sự chuyển đổi bền vững.

“Chúng ta không chỉ xây dựng các mạng lưới viễn thông toàn cầu mà còn kiến tạo những hệ sinh thái số, từ các thành phố thông minh đến các cộng đồng nông thôn, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và xã hội một cách bền vững”, bà Atsuko Okuda nói.

Cũng theo bà Atsuko Okuda, khi tiến gần hơn đến năm 2030, 5G đang trở thành nền tảng cho các dịch vụ thiết yếu trong nhiều lĩnh vực như y tế, giáo dục và giao thông. Tuy nhiên, những tiến bộ này không chỉ phụ thuộc vào công nghệ mà còn đòi hỏi một hạ tầng bền vững, sự hợp tác chặt chẽ và một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

Thị trường châu Á mang đến cả thách thức lẫn cơ hội, đặc biệt trong việc quản lý hạ tầng quốc gia – yếu tố nền tảng cho sự đổi mới và tăng trưởng kinh tế. Việc triển khai các dịch vụ 5G đòi hỏi những tiêu chuẩn nhất quán, để đảm bảo các giải pháp an toàn và có khả năng mở rộng.

Bà Atsuko Okuda cho rằng bằng cách áp dụng các tiêu chuẩn này, chúng ta có thể giảm thiểu chi phí liên quan đến phát triển và triển khai công nghệ AI, đồng thời giúp các quốc gia vượt qua những rào cản về hạ tầng.

Việc triển khai 5G một cách rộng rãi hơn sẽ đảm bảo rằng ngay cả những cộng đồng vùng sâu, vùng xa cũng được tiếp cận với các dịch vụ thiết yếu như y tế, giáo dục và nông nghiệp. Những nỗ lực này đóng góp trực tiếp vào việc thực hiện các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc.

Các chuyên gia nhấn mạnh trong tương lai, ngành viễn thông Việt Nam sẽ tiếp tục đóng vai trò chủ chốt trong việc thúc đẩy nền kinh tế số, đặc biệt là khi các công nghệ như AI, 5G, điện toán đám mây và máy tính lượng tử trở thành phần không thể thiếu trong các chiến lược phát triển quốc gia.

Song song đó, việc xây dựng các trung tâm dữ liệu hiện đại đạt tiêu chuẩn xanh, đáp ứng chỉ số hiệu quả sử dụng năng lượng cũng là một trong những ưu tiên hàng đầu. Đặc biệt, Việt Nam cũng đang chuẩn bị cho công nghệ 6G. Các nghiên cứu về 6G cũng đang được tiến hành, tập trung vào các băng tần phù hợp cho mạng không gian và mạng mặt đất, đảm bảo sử dụng hiệu quả tài nguyên băng tần./.