22 sự thật bạn chưa từng biết về Wikipedia

Mặc dù khái niệm về một bách khoa toàn thư trực tuyến miễn phí, do cộng đồng quản lý đã có từ lâu, nhưng Wikipedia chính thức bắt đầu với lần chỉnh sửa đầu tiên vào ngày 15/1/2001, hai ngày sau khi tên miền này được Jimmy Wales và Larry Sanger đăng ký.

Cho dù trong hơn 20 năm qua, bạn đã sử dụng Wikipedia để học tập hay làm việc, để thỏa mãn sự tò mò ngẫu nhiên, để dàn xếp các cuộc tranh luận hay để tìm các lời giải cho các đố vui, tất cả chúng ta đều mắc nợ dịch vụ miễn phí tuyệt vời này.

Để kỷ niệm 20 năm thành lập Wikipedia, đã có 22 tổng kết thú vị về bộ bách khoa toàn thư miễn phí mà bạn chưa từng biết này:

1. Số liệu thống kê của Wikipedia thật đáng kinh ngạc khi Wikipedia hiện có hơn 55 triệu bài báo bằng hơn 300 ngôn ngữ.

2. Có hơn 280.000biên tập viên dành thời gian đóng góp cho Wikipedia mỗi tháng.

3. Dịch vụ Wikipedia được 1,5 tỷ thiết bị truy cập từ khắp nơi trên thế giới mỗi tháng.

4. Có một Đài tưởng niệm Wikipedia (hay còn gọi "Pomnik Wikipedii") đặt tại Słubice, Ba Lan. Bức tượng được nhà điêu khắc Armenia Mihran Hakobyan thiết kế để bày tỏ lòng kính trọng đối với những người đóng góp cho Wikipedia. Đài tưởng niệm được công bố tại quảng trường Frankfurt (Đức) vào tháng 10/2014.

5. Bạn không thể đoán được ai là người đầu tiên có trang Wikipedia được tạo ra viết về họ. Không phải là một người nổi tiếng hiện tại hay một nhân vật toàn cầu - có phần ngẫu nhiên, đó là nhà triết học người Scotland thế kỷ 18 Thomas Reid.

6. Các cải tiến đối với trang Wikipedia về các điểm đến và thành phố cho những ngày nghỉ có thể có tác động đến du lịch, có khả năng làm tăng số đêm khách du lịch chọn ở lại thành phố lên 9%, theo các nhà nghiên cứu Italia.

7. Nhấp vào liên kết đầu tiên trong văn bản chính của bài viết Wikipedia, và sau đó lặp lại quy trình cho các bài viết tiếp theo, phần lớn là dẫn đến bài viết triết học. Vào tháng 2/2016, điều này đúng với 97% tổng số bài viết trên Wikipedia.

8. Năm 2017, phi hành gia Paolo Nespoli đã ghi âm giọng nói của mình khi ở trên Trạm Vũ trụ quốc tế để sử dụng cho bài viết trên Wikipedia của mình - một bước tiến nhỏ đối với phi hành gia này, nhưng là một bước nhảy vọt lớn cho phong trào Wikimedia. Cột mốc quan trọng này là lần đầu tiên nội dung được tạo trong không gian dành riêng cho Wikipedia.

9. Wikipedia là một trong 10 trang web được truy cập nhiều nhất trên toàn cầu, nhưng là trang web lớn duy nhất trên thế giới do một tổ chức phi lợi nhuận điều hành.

10.In Wikipedialà một dự án nghệ thuật của Michael Mandiberg đã in 106 trong số 7.473 tập của Wikipedia tiếng Anh vào ngày 7/4/2015. Dự án cho thấy phần khung của 1.980 tập đầu tiên trong bộ, được bổ sung bởi 106 tập thực tế, mỗi tập trong số này có tới 700 trang. Mục lục chiếm 91 tập 700 trang. Dự án đã được trình chiếu tại Phòng trưng bày Denny ở Thành phố New York vào mùa hè năm 2015.

11. Rất nhiều người Wikipedia yêu thích những chiếc nhẫn, chỉ cần xem tại Wikimedia Cuteness Association. Tổ chức này được điều hành bởi "Board of Cuties" - bao gồm cả Thú mỏ vịt Peter - nhằm "khuyến khích sự tham gia của các đồ chơi sang trọng và thúc đẩy sự dễ thương trong phong trào Wikimedia".

12. Trên nhiều ấn bản ngôn ngữ của Wikipedia, các biên tập viên thể hiện sự đánh giá cao đối với nhau bằng cách trao cho nhau những "thanh sao" ảo (virtual "barnstars"). Trên ấn bản tiếng Ukraina, chúng là những hộp sữa đặc ảo - và đôi khi họ gửi cho nhau IRL (In Real Life - cụm từ thường xuyên được sử dụng trên mạng xã hội).

13. Yêu thích Wikipedia đến nỗi bạn muốn thể ảnh hưởng của sự yêu thích này trên tay áo? Bạn có thể, đối với dòng sản phẩm mùa xuân/mùa hè năm 2020, hãng thời trang Pháp Études đã hợp tác với Wikimedia Foundation để phát triển một dòng quần áo theo chủ đề Wikipedia, bao gồm áo hoodie ấm cúng và mũ bóng chày.

14. Hơn 18.000 người tại hơn 1.260 sự kiện trên khắp thế giới đã tham gia vào chỉnh sửa dự án Art + Feminism-a-thons, kết quả là đã tạo và cải thiện hơn 84.000 bài viết trên Wikipedia và các dự án Wikimedia khác.

15.Một biên tập viên cực kỳ tận tâm đã thực hiện hơn 47.000 chỉnh sửa để sửa cụm từ "bao gồm" (comprised of). Đó là biên tập viên, Giraffedata, người giải thích lý do đằng sau dự án rất chi tiết này tại đây. Nhưng cơ bản là vì "comprised of" được xem là từ tiếng Anh nghèo nàn nhất.

16.Gần 7 triệu người đã ủng hộ Wikipedia bằng một khoản quyên góp vào năm ngoái. Hãy hy vọng quyên góp này thậm chí còn nhiều hơn trong năm nay.

17. Hàng năm, những người đóng góp cho Wikipedia trên khắp thế giới tổ chức Wiki Loves Monument, cuộc thi ảnh lớn nhất thế giới. Hơn 60.000 người tham gia từ hơn 40 quốc gia đã đóng góp hơn 1,7 triệu bức ảnh về di sản văn hóa kể từ năm 2010. Cuộc thi ảnh vẫn diễn ra vào năm 2020, nhưng theo hướng dẫn về an toàn Covid.

18. Mỗi bài viết trên Wikipedia đều có lịch sử sửa đổi minh bạch. Bạn có thể quay ngược thời gian để xem từng bài viết đã được viết như thế nào, từng bước một.

19. Những người làm việc trên Wikipedia được gọi là Wikipedian. Xây dựng cơ sở dữ liệu thông tin lớn nhất thế giới với mọi người từ khắp nơi có thể là một thách thức. Những người xây dựng Wikipedia viết các quy tắc, hướng dẫn và bài luận để giúp những người khác hiểu để trở thành một Wikipedian. Một bài luận cho rằng bạn không nên chỉnh sửa khi đang đói hoặc say. Một lời khuyên thuyết phục.

20. Một trong những bài viết Wikipedia đầu tiên từng được viết là dành cho chú chó xù tiêu chuẩn. Bài viết chỉ đơn giản nói, "Một con chó mà tất cả những người khác được đo lường." Trang Wikipedia tiếng Anh cho chó xù hiện có hơn 6.000 từ và bao gồm nhiều từ mà mọi người đã phát minh ra để đặt tên cho chó xù lai với các giống chó khác, bao gồm; Labradoodle, Poochon, Cockapoo, Spoodle, Maltipoo, Goldendoodle, Schnoodle, Pekapoos, Cavapoo và Bernedoodle.

21.Wikipedia có một tiểu hành tinh được đặt theo tên của nó. Wikipedia 274301 là một tiểu hành tinh Vestian quay quanh khu vực bên trong của vành đai tiểu hành tinh. Nó có đường kính khoảng 1 km (0,6 dặm).

22. Wikipedia phát triển với tốc độ hơn 1,9 chỉnh sửa mỗi giây, được các biên tập viên từ khắp nơi trên thế giới thực hiện. Vì vậy, nếu bạn mất năm phút để đọc, thì đã có 570 chỉnh sửa được thực hiện trên Wikipedia vào thời điểm bạn đến cuối danh sách này.

Sau khi đọc những dòng thông tin trên, hy vọng giờ đây bạn biết nhiều hơn về bộ bách khoa toàn thư miễn phí này so với trước đây và đóng góp nhiều hơn cho Wikipedia trong 20 năm tới…