Bắc Ireland: mô hình tiêu biểu trong hệ sinh thái TPTM toàn cầu

Môi trường đô thị đã trải qua một sự chuyển đổi mạnh mẽ kể từ khi khái niệm TPTM hiện đại ra đời. Những đổi mới trong quy hoạch đô thị và các giải pháp công nghệ hiện đại ngày càng được kết hợp để giải quyết các thách thức đô thị đang phát triển cũng như cải thiện môi trường sống trong bối cảnh người dân di cư và tập trung về các khu vực thành thị ngày càng tăng.

Trong kỷ nguyên số, công nghệ được coi là nền tảng chính cho cuộc cách mạng TPTM toàn cầu. Trên thực tế đó, Bắc Ireland đã đẩy mạnh ứng dụng các công nghệ số như 5G, dữ liệu lớn (big data), trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), cảm biến và hệ thống điện tử,… và thúc đẩy những cải tiến mới trong việc phát triển TPTM. Các sáng kiến TPTM ở Bắc Ireland đã trở thành những mô hình tiêu biểu trong hệ sinh thái TPTM toàn cầu.

Bắc Ireland - trung tâm công nghệ phát triển nhanh và sôi động

Theo báo cáo của SmartCitiesWorld, Bắc Ireland đã trở thành một trung tâm công nghệ phát triển nhanh và sôi động, có thể đáp ứng cũng như giải quyết các thách thức bằng cách tiếp cận nhanh chóng, ưu tiên kỹ thuật số và tạo ra những sự đổi mới. Cơ sở hạ tầng số mà khu vực này xây dựng trong thập kỷ qua đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của một nền kinh tế số sôi động.

Trên thực tế, Bắc Ireland là khu vực đầu tiên ở châu Âu đạt được 100% vùng phủ băng thông rộng với mạng lưới truyền thông cáp quang hoàn toàn kỹ thuật số. Phân tích của fDi Intelligence năm 2021 cũng đánh giá Bắc Ireland là một trong 10 nền kinh tế số hàng đầu thế giới trong tương lai.

Sự phát triển cơ sở hạ tầng số của Bắc Ireland đã giúp khu vực này thu hút một số lượng lớn các công ty quốc tế và trở thành một trung tâm công nghệ sôi động và phát triển nhanh chóng. Hiện khu vực này là trụ sở của hơn 1.200 công ty công nghệ.

Với một nền kinh tế số phát triển, nhu cầu xây dựng một lực lượng lao động tài năng và bền vững là điều cần thiết. Từ nhu cầu thực tế đó, Bắc Ireland đã xây dựng các chính sách đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, và cũng đã xây dựng được danh tiếng xứng đáng về lĩnh vực này với tài năng, chuyên môn công nghệ và kỹ thuật đặc biệt trong các lĩnh vực như khoa học dữ liệu, an toàn thông tin mạng (ATTTM) và kỹ thuật phần mềm, những yếu tố không thể thiếu trong việc phát triển các giải pháp TPTM.

Điều quan trọng là khu vực này hiểu được sự cần thiết phải đảm bảo tính bền vững của đội ngũ nhân tài, và chính quyền cũng hợp tác chặt chẽ với ngành công nghiệp và các học viện để đảm bảo sự phát triển liên tục của các thế hệ nhân tài cũng như các bộ kỹ năng quan trọng.

Trung tâm công nghệ của khu vực đang thu hút được các chuyên gia có kinh nghiệm từ bên ngoài Bắc Ireland. Báo cáo TechNation năm 2019 cũng đã mô tả Belfast là một trong những thành phố tốt nhất để làm việc trong lĩnh vực công nghệ ở Vương quốc Anh.

Trong 10 năm qua, Bắc Ireland đã bắt đầu tận dụng tiềm năng của các giải pháp dựa trên dữ liệu và công nghệ trong khu vực. Hai trong số các thành phố lớn của khu vực, Belfast và Derry-Londonderry, đều có các sáng kiến TPTM của riêng mình.

Năm 2015, Belfast đã ra mắt dịch vụ chia sẻ xe đạp mới cho công chúng. Bằng cách tiếp cận dựa trên công nghệ, thành phố đã có thể cung cấp một dịch vụ linh hoạt và dễ tiếp cận hơn cho người dân. Bên cạnh việc tạo ra lợi ích cho người dân, dịch vụ chia sẻ xe đạp cũng mang lại những lợi thế cho thành phố đó là thúc đẩy sự chuyển đổi sang các phương thức giao thông tích cực hơn và giúp giảm lượng khí thải, phù hợp với các mục tiêu chính sách rộng lớn hơn của thành phố .

Cảng Belfast cũng có dự án thử nghiệm hỗ trợ 5G và là một trong những thành phố đầu tiên của Vương quốc Anh tham gia triển khai mạng 5G của Tập đoàn viễn thông BT. Bến cảng hợp tác trực tiếp với BT để hợp lý hóa hoạt động bảo trì. Trong trường hợp này, nhân viên phụ trách sẽ sử dụng tai nghe thực tế tăng cường được kết nối 5G để nhận thông tin liên quan, kịp thời về các yêu cầu bảo trì khi cần thiết.

Ngoài ra, Bắc Ireland cũng đang tiếp tục đẩy mạnh việc nâng cao hơn nữa năng lực về cơ sở hạ tầng số, R&D và thông tin đầu tư. Trong 10 năm tới, khu vực này sẽ được hưởng lợi từ gói đầu tư 1,3 tỷ bảng Anh từ các thỏa thuận phát triển các thành phố.

Chẳng hạn, thỏa thuận thành phố vùng Belfast quy tụ 6 hội đồng địa phương, học viện, cơ quan chính phủ và khu vực tư nhân để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn diện. Đặc biệt, Viện Đổi mới toàn cầu (GII), sẽ hoạt động như một mối quan hệ đồng đổi mới giữa các nhà nghiên cứu và ngành để thúc đẩy những tiến bộ trong bảo mật dữ liệu, kết nối và phân tích.

Trong khi đó, tại Derry và Strabane, một số dự án sẽ sử dụng công nghệ tiên tiến như robot và AI nhằm thực hiện đổi mới trên quy mô lớn thông qua các ngành công nghiệp thống trị của thành phố như y học và chăm sóc sức khỏe.

Đồng thời, việc thành lập Trung tâm Số hóa công nghiệp, người máy và tự động hóa (CIDRA) tại Đại học Ulster thúc đẩy sự đổi mới trong sản xuất theo hai cách: thứ nhất, về mặt thông tin R&D sẽ khai thác giá trị địa phương từ công nghệ 4.0; thứ hai, về các kỹ năng và đào tạo để cung cấp lực lượng lao động cho tương lai của khu vực.

Các sáng kiến như ở Belfast và Derry đang tạo ra một nguồn nhân tài địa phương bền vững để có thể tiếp tục duy trì sự đổi mới hệ sinh thái TPTM trong nhiều năm tới.

Củng cố và nâng cao năng lực ATTTM cho các TPTM

Thách thức của việc xây dựng một TPTM dựa trên sự phát triển và triển khai các giải pháp số chính là dữ liệu mà các giải pháp đó tạo ra sẽ là mục tiêu nhắm đến của tội phạm mạng.

Các cuộc tấn công mạng nhằm vào chính quyền thành phố và địa phương đã không còn xa lạ và hiếm. Trong những năm vừa qua, một số thành phố và khu vực lớn trên thế giới cũng đã chứng kiến các hệ thống và máy chủ không được bảo vệ đầy đủ đã bị tê liệt do các cuộc tấn công mạng gây ra.

Theo SmartCitiesWorld, với khả năng nghiên cứu và phát triển về lĩnh vực ATTT, Bắc Ireland được công nhận trên toàn cầu là trung tâm cho các công ty an ninh mạng, trong đó có Trung tâm Công nghệ thông tin an toàn (CSIT) đã từng đoạt giải thưởng của Queen’s University Belfast. CSIT đã là một chất xúc tác quan trọng cho sự phát triển và nâng cao chuyên môn về ATTTM trong khu vực, thúc đẩy các giải pháp bảo mật cho cả khu vực công và tư nhân.

Trung tâm được thành lập vào năm 2009 và tập hợp sự hỗ trợ của giới học thuật, ngành công nghiệp và khu vực công. Kể từ đó, Trung tâm đã trở thành ngôi nhà của một đội ngũ gồm các kỹ sư giàu kinh nghiệm trong ngành, các nhà nghiên cứu điện tử và máy tính, các chuyên gia về phát triển kinh doanh và những sinh viên tốt nghiệp đại học ưu tú.

Với một đội ngũ hùng mạnh, trung tâm không chỉ thu hút được hàng triệu đầu tư toàn cầu từ WhiteHat, Rapid7, Proofpoint, IBM Q1 Labs và Black Duck by Synopsys, mà còn thúc đẩy các công ty khởi nghiệp mới, hỗ trợ việc làm tại địa phương và tạo ra các giải pháp bảo mật được chứng minh là hiệu quả cho một số thách thức mạng lớn nhất mà các nền kinh tế trên toàn cầu phải đối mặt ngày nay.

Đội ngũ nhân tài và sự xuất sắc trong nghiên cứu và phát triển của Bắc Ireland là một điểm thu hút rất lớn đối với các công ty tại khu vực này. ANGOKA đã thành lập trụ sở chính tại Belfast vào năm 2019 để thúc đẩy các giải pháp bảo mật giao tiếp giữa máy - máy. Giao tiếp an toàn giữa máy - máy là rất quan trọng vì các thiết bị được kết nối làm nền tảng cho các dự án TPTM, nhà thông minh và tòa nhà thông minh, đồng thời bảo vệ dữ liệu cá nhân được lưu trữ trên các thiết bị và kênh liên lạc.

Với thông tin liên lạc an toàn như một phần quan trọng của hoạt động ở các thành phố, ANGOKA không đơn độc trong việc thành lập cơ sở hoạt động ở Bắc Ireland để thu hút các khả năng về ATTTM mà nó cung cấp.

Bên cạnh ANGOKA, Salt Communications cũng là một công ty an ninh mạng thành lập cơ sở hoạt động ở Bắc Ireland, cung cấp thông tin liên lạc di động an toàn cho các doanh nghiệp (DN) trên toàn cầu. Nhận thấy nhu cầu về một nền tảng truyền thông di động an toàn cho DN, những người đồng sáng lập của Salt - vào thời điểm đó đang làm việc tại Thung lũng Silicon đã chuyển đến Belfast để thành lập DN.

Salt sau đó đã tung ra một nền tảng truyền thông di động thực sự an toàn cho các DN, cung cấp cho các công ty quyền kiểm soát đối với mã hóa - cụ thể là kiểm soát quyền truy cập hệ thống, các đối tác bên ngoài và có lẽ đáng giá nhất hiện nay là kiểm soát những gì xảy ra với dữ liệu.

Đặc biệt, công ty cũng đã khai thác và tận dụng được nguồn ứng viên tài năng có tay nghề cao từ các trường đại học nổi tiếng thế giới của Bắc Ireland để xây dựng một đội ngũ kết hợp kinh nghiệm của người sáng lập với kiến thức của những sinh viên tốt nghiệp có trình độ học vấn cao.

"Là những người sáng lập, chúng tôi ý thức rất rõ rằng việc có một đội ngũ kỹ sư đẳng cấp thế giới sẽ mang lại cho chúng tôi lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Lợi thế của việc đặt trụ sở tại Bắc Ireland là có được sự kết hợp tuyệt vời giữa các chuyên gia giàu kinh nghiệm và tài năng hàng đầu từ các trường đại học địa phương ở Belfast. Chúng tôi hiểu rất rõ định hướng mà chúng tôi muốn đi và chúng tôi đang liên tục thử nghiệm điều đó với thị trường", Giám đốc điều hành của Salt Communications cho hay khi thành lập công ty ở Belfast.

Bắc Ireland không chỉ là quê hương của các công ty đổi mới sáng tạo đang phát triển các giải pháp cho các thách thức đô thị lâu đời; đó còn là nơi tập hợp lực lượng lao động có chuyên môn cao để hỗ trợ bảo mật công nghệ và quyền riêng tư dữ liệu ngay từ đầu.

Đặc biệt, với cơ sở hạ tầng số hàng đầu của khu vực, kết hợp với khả năng nghiên cứu và phát triển mạnh mẽ và lực lượng lao động có kỹ năng, tay nghề cao, Bắc Ireland đang có những chuyển đổi nhanh chóng và cũng đang đặt ra tham vọng hướng tới việc xuất khẩu các giải pháp và dịch vụ thông minh ra toàn cầu. Điều này không chỉ thể hiện sức mạnh về chuyên môn kỹ thuật, mà còn để khẳng định họ có đẩy đủ những điều kiện tiên quyết về cơ sở hạ tầng và con người để từ đó thành lập các DN dẫn đầu về công nghệ./.