Tỉnh Bắc Kạn có hơn 88% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), trong đó chiếm tỷ lệ lớn nhất là các dân tộc: Tày, Nùng, Dao, Mông, Hoa... Cuộc sống của người dân còn nhiều khó khăn, người dân vẫn phát triển theo tập quán là phổ biến. Nhưng những năm gần đây được sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và các tổ chức, nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX) đã mạnh dạn chuyển dần sang các mô hình nông nghiệp hữu cơ được chứng nhận và sản phẩm được dán nhãn hữu cơ, hoặc có một số mô hình sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ.
Người dân huyện Pắc Nặm mở rộng diện tích trồng nghệ
Chúng tôi đến thăm mô hình trồng nghệ được công nhận nghệ sản xuất hữu cơ của Công ty Nông sản Bắc Kạn, với 40 ha nghệ tại các xã Cao Tân, Cổ Linh, Bộc Bố, Xuân La của huyện Pắc Nặm. Sau 08 tháng triển khai trồng đến nay cây nghệ đã cho thu hoạch, Hội Nông dân tỉnh và ngành nông nghiệp huyện Pác Nặm đã có đánh giá bước đầu đó là: Cây nghệ trồng tại các xã nói trên rất phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, không kén đất, ít sâu bệnh gây hại, năng suất đạt khoảng 4,2 tấn/ha. Mô hình ngoài việc tạo được niềm tin đối với người trồng còn giúp giải quyết lao động việc làm, góp phần nâng cao thu nhập.
Như hiện nay cây sả ở xã Kim Lư, huyện Na Rì là cây có nhiều tiềm năng phát triển, phù hợp với mọi điều kiện địa hình, thời tiết, cho thu hoạch nhanh, dễ trồng. HTX Hương Ngàn đã dành 19.650m2 trồng sả, và chọn chế xuất tinh dầu sả là mặt hàng đầu tiên. Ngoài ra HTX còn đưa ra thị trường nhiều sản phẩm tinh dầu như: Sả, quýt, bưởi, gừng, nghệ… được thị trường đón nhận. Nhằm mở rộng thị trường, ổn định đầu ra cho sản phẩm, HTX thường xuyên tham gia các hội chợ thương mại, hội chợ kết nối và các chương trình khởi nghiệp trên toàn quốc. Hiện, các sản phẩm tinh dầu của HTX Hương Ngàn được phân phối chủ yếu tại thị trường bán lẻ trong và ngoài tỉnh, như: Hà Nội, Lạng Sơn, Sơn La, Thái Nguyên…
Ngoài cây sả, cây nghệ thì cây chè Shan tuyết cũng được người dân địa phương phát triển theo tiêu chuẩn an toàn. Hiện nay, 12,7 ha chè Shan tuyết của HTX Nông nghiệp Thái Lạo thuộc xã Yên Cư huyện Chợ Mới đã được cấp giấy chứng nhận sản phẩm trồng, chế biến đạt tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ.
Để giúp cho các HTX biết cách sản xuất an toàn, Hội Nông dân tỉnh đã hỗ trợ HTX Hoàn Thành (Chợ Đồn), HTX Yến Dương (Ba Bể) sản xuất theo quy trình hữu cơ. Bên cạnh đó, tỉnh đã thực hiện các đề tài, dự án khoa học trong lĩnh vực nông nghiệp có nội dung sản xuất theo hướng hữu cơ như: "Ứng dụng khoa học công nghệ tổ chức sản xuất, chế biến và tiêu thụ chè Shan tuyết tại Bằng Phúc, huyện Chợ Đồn tỉnh Bắc Kạn"; "Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật cải tạo và phát triển vùng sản xuất chè hàng hóa tại tỉnh Bắc Kạn"; "Xây dựng mô hình phục tráng bí xanh thơm Ba Bể đảm bảo năng suất cao, chất lượng tốt"…
Người dân mang các sản phẩm tinh dầu đến giới thiệu tại các hội chợ
Ông Hà Sỹ Huân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Bắc Kạn cho biết, trong Kế hoạch phát triển nông nghiệp hữu cơ trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, tỉnh Bắc Kạn đề ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, diện tích trồng trọt hữu cơ đạt khoảng 1% tổng diện tích trồng trọt và đến năm 2030 đạt khoảng 1,5% diện tích đất trồng trọt; 80% sản phẩm OCOP liên quan đến trồng trọt đạt tiêu chuẩn hữu cơ. Duy trì, phát triển, nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp đạt chứng nhận hữu cơ. Tổ chức các chuỗi sản xuất liên kết theo tiêu chuẩn hữu cơ.
Để "đánh thức" tiềm năng phát triển nông nghiệp hữu cơ, hiện nay, Sở NN&PTNT đang tham mưu UBND tỉnh ban hành Đề án phát triển sản xuất nông nghiệp, giai đoạn 2022 – 2025, tầm nhìn đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh. Trong đó, việc xây dựng lộ trình sản xuất nông nghiệp hữu cơ đảm bảo phù hợp điều kiện sản xuất của từng địa phương, phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, kế hoạch phát triển của ngành nông nghiệp và lĩnh vực có liên quan, thu hút được các thành phần kinh tế tham gia sản xuất, kinh doanh và phụ trợ, dịch vụ cho nông nghiệp hữu cơ, đáp ứng nhu cầu của thị trường, phù hợp với "Đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2020 - 2030 của Chính phủ"./.