Bộ trưởng số ASEAN bàn thảo những thách thức trong không gian số

Hội nghị Bộ trưởng Kỹ thuật số ASEAN lần thứ 5 và các hội nghị liên quan diễn ra tại thủ đô Bangkok (Thái Lan) từ ngày 13 - 17/1/2025 với sự tham gia của các Bộ trưởng kỹ thuật số, cùng nhiều khách mời danh dự từ các quốc gia thành viên ASEAN. Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng đã tham dự hội nghị.

Tại hội nghị, bà Josephine Teo, Bộ trưởng Bộ Phát triển Kỹ thuật số và Thông tin (MDDI) Singapore đã nhấn mạnh những bước tiến ấn tượng của ASEAN trong quá trình chuyển đổi số, nhờ vào cam kết chung trong việc xây dựng một hệ sinh thái số toàn diện và tin cậy; đặc biệt là những cột mốc quan trọng đã đạt được trong năm 2024, khi ASEAN thành lập 3 nhóm công tác quan trọng để giải quyết những thách thức trong không gian số.

Cụ thể, nhóm công tác đầu tiên là Nhóm Công tác ASEAN về chống lừa đảo trực tuyến (WG-AS) do Thái Lan dẫn đầu. Nhóm tập trung vào việc đối phó với các hình thức lừa đảo trực tuyến trên các kênh kỹ thuật số và viễn thông. Bằng cách thúc đẩy việc chia sẻ các chính sách, thông lệ tốt nhất và thông tin tình báo, WG-AS cung cấp một nền tảng quan trọng để các quốc gia thành viên ASEAN hợp tác giải quyết vấn đề xuyên biên giới đang ngày càng gia tăng.

Nhóm thứ hai là Nhóm Công tác ASEAN về Quản trị trí tuệ nhân tạo (WG-AI), tập trung vào quản trị AI trong khu vực. Nhóm đã ban hành Hướng dẫn ASEAN về quản trị AI để giải quyết các thách thức như AI tạo sinh, định vị ASEAN là một trong số ít các tổ chức đa quốc gia tiên phong trong lĩnh vực này. Với vai trò quan trọng của AI trong việc định hình kinh tế và xã hội, WG-AI vẫn sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đối phó với các tác động của công nghệ này.

Nhóm công tác quan trọng thứ ba được thành lập vào năm 2024 là Nhóm công tác ASEAN về cáp ngầm (WG-SC). Nhóm này giải quyết những rủi ro liên quan đến các tuyến cáp quang biển - yếu tố quan trọng trong việc duy trì kết nối kỹ thuật số toàn cầu nhưng thường xuyên bị hư hại, gây ra sự gián đoạn lớn.

Theo Bộ trưởng Bộ Phát triển Kỹ thuật số và Thông tin Singapore, mỗi năm có khoảng 150 - 200 sự cố liên quan đến cáp, nhiều trong số đó xảy ra ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. WG-SC đang nỗ lực cải thiện khả năng phục hồi của cơ sở hạ tầng cáp ngầm ASEAN, hợp tác với các bên liên quan trong ngành để triển khai các sáng kiến và biện pháp tốt nhất nhằm giảm thiểu hư hại cho cáp.

Sự cố cáp quang ở eo biển Malacca hồi tháng 4/2024, gây ra gián đoạn dịch vụ Internet nghiêm trọng ở Nam Á, là lời nhắc nhở rõ ràng về tầm quan trọng của việc bảo vệ cáp và tăng cường hợp tác khu vực.

Đặc biệt, Nhóm Công tác ASEAN về Quản trị dữ liệu số (WG-DDG) cũng đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc xây dựng Khung hoạt động cho Hệ thống Quy tắc Bảo mật xuyên biên giới (CBPR), cung cấp một bộ hướng dẫn rõ ràng để các thành viên ASEAN tham gia vào các khuôn khổ bảo mật toàn cầu. Sáng kiến ​​này nhằm mục đích đảm bảo dữ liệu di chuyển liền mạch qua biên giới đồng thời đảm bảo các biện pháp bảo mật cần thiết cho quyền riêng tư dữ liệu được áp dụng.

Ngoài ra, ASEAN cũng đạt nhiều bước tiến trong lĩnh vực an ninh mạng, như sự ra mắt thành công của Nhóm Ứng cứu Khẩn cấp Máy tính Khu vực (CERT). Ra mắt vào tháng 8/2024 tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN lần thứ 9 về an ninh mạng, lực lượng này nhằm mục đích tăng cường hợp tác và xây dựng năng lực trong việc chia sẻ thông tin an ninh mạng.

Một thành tựu khác trong lĩnh vực này là việc hoàn thành Danh sách kiểm tra của ASEAN về việc thực hiện các chuẩn mực về hành vi có trách nhiệm của Nhà nước trên không gian mạng, đưa ASEAN trở thành khu vực đầu tiên phát triển khuôn khổ như vậy.

Bộ trưởng Bộ Phát triển Kỹ thuật số và Thông tin Singapore cũng nhấn mạnh những nỗ lực chung của ASEAN đang góp phần xây dựng một hệ sinh thái số an toàn, sáng tạo và toàn diện, thúc đẩy sự phát triển nền kinh tế số của khu vực. Với sự hợp tác liên tục, ASEAN đang sẵn sàng khai thác tiềm năng của công nghệ số để nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, hướng tới một tương lai tươi sáng và kết nối hơn./.