Công nghệ mới làm thay đổi căn bản phương thức hoạt động của doanh nghiệp trong vài năm tới

Thực tiễn của ngày hôm qua khác xa yêu cầu của ngày mai

Cho dù tác động của COVID-19 giảm dần từ đây hay vẫn tồn tại, năm 2020 vẫn được coi là một điểm uốn ấn tượng. Chưa bao giờ toàn bộ hành tinh này đồng thời thiết lập lại mọi hoạt động sống của mình, thực hiện "bế quan tỏa cảng" trên diện rộng, cách ly và thực thi giãn cách xã hội. Đối với các DN và chính phủ, tác động của nó là cực kỳ nghiêm trọng, với các dự định và kế hoạch bị thay đổi hoàn toàn. Tương lai đang trở nên u ám hơn bao giờ hết - nhưng lại mang đến cả những cơ hội mới và những rủi ro mới.

Để hiểu rõ hơn những vấn đề này, Viện Giá trị DN (IBV) của IBM đã nghiên cứu về Giám đốc điều hành (CEO) quy mô nhất từ trước đến nay. Dựa trên gần 20 năm Nghiên cứu C-suite, IBV đã thu thập thông tin chi tiết từ hơn 3.000 CEO từ 26 ngành công nghiệp và 50 quốc gia trên toàn cầu và các nhà lãnh đạo cấp cao nhất trong khu vực công trên trên toàn thế giới. 

Đồng thời, nhóm nghiên cứu kết hợp bổ sung kiến thức chuyên môn sâu của mình với Oxford Economics, công ty hàng đầu thế giới dự báo và phân tích định lượng. Ngoài ra, IBV đã chọn ra 20 CEO cho các cuộc phỏng vấn độc quyền, sâu rộng, đi sâu vào các suy nghĩ, chủ đề và thách thức mà các nhà lãnh đạo hàng đầu đang phải đối mặt ngay trong thời điểm hiện tại.

"Những gì chúng tôi đã học được thật phi thường. Chúng tôi đã khám phá ra những điều bất ngờ, phản ánh kỷ nguyên tiếp theo sẽ chưa từng có tiền lệ như thế nào, với những ưu tiên mới và những lĩnh vực trọng tâm mới. Từ những kỳ vọng mới nổi xung quanh công việc từ xa đến việc áp dụng công nghệ được tăng tốc, các thực tiễn hàng đầu của ngày hôm qua và các yêu cầu của ngày mai khác xa với nhau", đại diện các nhà nghiên cứu chia sẻ.

Ba hành động hàng đầu của CEO để xây dựng một tổ chức sẵn sàng thay đổi.

Theo kết quả từ khảo sát, thách thức lớn nhất đối với các lãnh đạo cấp cao toàn cầu là quản lý hiệu quả làm việc của nhân viên, khi xu hướng làm việc ở bất cứ đâu sẽ trở thành một trong những điều kiện bình thường mới hậu Covid-19. Để đảm bảo hoạt động kinh doanh, các CEO đồng ý rằng giá trị cạnh tranh của DN nằm ở 3 yếu tố nhân tài, công nghệ và các mối quan hệ đối tác.

Câu hỏi trọng tâm, bao quát của kỷ nguyên mới này: Điều gì sẽ trở thành thiết yếu - đối với khách hàng, nhân viên, cộng đồng và nhà đầu tư? Các CEO trả lời hầu như đều nhấn mạnh rằng tập trung vào khía cạnh sắc nét nhất của doanh nghiệp họ, những gì khác biệt hóa tổ chức của họ và mang lại giá trị cao nhất, đã trở thành mệnh lệnh bao trùm.

Đã qua rồi giai đoạn hỗn mang. Các DN bắt buộc phải loại bỏ sự đa dạng và đam mê đầu tư dàn trải để quay trở về giá trị cốt lõi vốn có của mình: "truyền thống vì lợi ích của truyền thống". Nhờ đó, họ khai thác những lợi thế đặc biệt, riêng có của mình. Điều này áp dụng bên ngoài, trong các sản phẩm và dịch vụ, cũng như hoạt động bên trong DN.

Giám đốc điều hành Fernando González của CEMEX, một nhà lãnh đạo toàn cầu trong ngành vật liệu xây dựng cho biết: "COVID-19 đã thay đổi cách chúng tôi nhìn về tương lai. Chúng tôi bắt đầu đặt câu hỏi và thử thách mọi thứ. Các cách lập kế hoạch truyền thống đã lỗi thời. Chúng tôi cảm nhận từng giờ, từng ngày, từng tuần và phản ứng với nó ". 

Còn Giám đốc điều hành kiêm Chủ tịch Mark Little của Suncor, công ty năng lượng lớn nhất của Canada, cùng hầu hết mọi CEO trả lời phỏng vấn đều khẳng định: "Chúng tôi sẽ không bao giờ quay trở lại cách làm như trước đây".

Trao quyền cho nhân viên ở môi trường làm việc kết hợp

Nghiên cứu hàng năm của IBM cho thấy, phần lớn các CEO được khảo sát chia sẻ việc trao quyền cho lực lượng lao động từ xa là ưu tiên hàng đầu của họ trong năm 2020. Một nửa trong số các CEO của công ty có hiệu suất hoạt động tốt hơn cho biết quản lý lực lượng lao động từ xa làm việc "ở bất cứ đâu" là thách thức lãnh đạo hàng đầu trong vài năm tới.

Những kỳ vọng mới nổi làm cho tính linh hoạt trở thành ưu tiên chiến lược hàng đầu.

Ông Mark Foster, Phó chủ tịch cấp cao của Nhóm dịch vụ Tập đoàn IBM cho biết: "Đại dịch COVID-19 đã thách thức nhiều nhà lãnh đạo tập trung vào những gì thiết yếu, cụ thể là yếu tố con người. Kỳ vọng của nhiều nhân viên đối với người sử dụng lao động của họ đã thay đổi đáng kể. Lực lượng lao động "ở bất cứ đâu" có thể yêu cầu các nhà lãnh đạo cung cấp công nghệ cập nhật, áp dụng các mô hình lãnh đạo đồng cảm hơn, ưu tiên sức khỏe của nhân viên và ủng hộ các nền văn hóa linh hoạt và hòa nhập."

Tại Việt Nam, gần một nửa các CEO tham gia khảo sát này cho biết họ đã có kế hoạch ưu tiên sức khỏe của nhân viên ngay cả khi những kế hoạch này ít nhiều ảnh hưởng đến lợi nhuận ngắn hạn. Điều đó cho thấy các nhà lãnh đạo địa phương đang thực sự tập trung vào nguồn lực nhân viên trong thời điểm đại dịch này. 

Bên cạnh đó, 70% CEO được khảo sát tại Việt Nam cho rằng thách thức lớn nhất đối với doanh nghiệp trong năm 2020 vừa qua là việc trao quyền cho lực lượng lao động từ xa, cao hơn tất cả các thách thức khác bao gồm thu hút khách hàng, giảm chi phí và đảm bảo tính liên tục của chuỗi cung ứng.

IBM khuyến nghị các nhà lãnh đạo nên cân nhắc kỹ lưỡng thách thức lâu dài của môi trường làm việc kết hợp, có thể bao gồm việc cung cấp cho nhân viên môi trường cộng tác với sự hỗ trợ của các công cụ kỹ thuật số kết nối nền tảng đám, ngăn chặn tình trạng kiệt sức của nhân viên hoặc duy trì văn hóa công ty với trọng tâm là sự đa dạng và hòa nhập.

Báo cáo cũng đã nêu một số thông tin đáng chú ý:

• Chuyển đổi nơi làm việc một cách tự nguyện: Trong một cuộc khảo sát khác của IBV với sự tham gia của hơn 14.000 người tiêu dùng toàn cầu, cứ 4 nhân viên được khảo sát thì có một người chia sẻ rằng họ đang có kế hoạch thay đổi nơi làm việc vào năm 2021, với lý do hàng đầu là cần phải có lịch trình hoặc vị trí làm việc linh hoạt hơn.

• Tính đa dạng: Chỉ 17% CEO được khảo sát xếp hạng tính đa dạng và hòa nhập trong số các thuộc tính tổ chức quan trọng nhất để thu hút nhân viên.

Nền tảng công nghệ có thể mở rộng và linh hoạt

Kết quả từ cuộc khảo sát cho thấy, các CEO đều đồng thuận công nghệ là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh trong vài năm tới, sau sự gián đoạn lớn vào năm 2020.

3.000 CEO được khảo sát cho rằng yếu tố công nghệ là yếu tố bên ngoài quan trọng số một sẽ tác động đến doanh nghiệp của họ trong vòng 2-3 năm tới. Theo báo cáo "Tăng tốc kỹ thuật số" gần đây của IBV, sự trưởng thành kỹ thuật số có mối tương quan đáng kể với hiệu quả tài chính. 

Nghiên cứu cho thấy trong đại dịch COVID-19, các tổ chức hiểu biết về công nghệ hơn đã làm tốt hơn các tổ chức kém hiểu biết hơn về công nghệ của họ về mức tăng trưởng doanh thu trung bình 6 điểm phần trăm, trên 12 ngành công nghiệp. Trong một nghiên cứu liên quan, 60% giám đốc điều hành được khảo sát chỉ ra rằng họ thúc đẩy quá trình chuyển đổi kỹ thuật số của các công ty của họ trong thời kỳ đại dịch.

Giám đốc điều hành Ross McEwan của Ngân hàng Quốc gia Australia, một trong 25 ngân hàng lớn nhất thế giới, cho biết: "Các tổ chức có nền tảng công nghệ thực sự tốt đã đứng lên, trong khi những tổ chức không có nền tảng thực sự gặp khó khăn". Ông cũng khẳng định, ngân hàng đã chi khá nhiều tiền để thiết lập lại nền tảng công nghệ của mình.

Các CEO quan tâm nhất đến IoT, điện toán đám mây và AI để mang lại kết quả.

Alex Gorsky, CEO của Johnson & Johnson, cho biết: "Công nghệ đang trở nên phổ biến ở mọi nơi chúng tôi làm. Cho dù đó là y học từ xa hay cách chúng tôi sử dụng dữ liệu để hiểu về cơ bản bộ gen của vi rút COVID-19 nhằm sản xuất vắc xin, hay đó là cách chúng tôi tích hợp dữ liệu và làm việc với các hệ thống chăm sóc sức khỏe lớn để xác định những địa điểm tốt nhất để giới thiệu các thử nghiệm lâm sàng — sự hấp dẫn của kết nối kỹ thuật số sẽ tiếp tục tăng tốc".

Nhìn chung, các CEO được khảo sát cho biết đám mây (cloud), trí tuệ nhân tạo (AI) và Internet vạn vật (IoT) là những công nghệ hàng đầu được tin tưởng rằng có thể mang lại lợi ích cho DN. 74% CEO Việt Nam tham gia khảo sát nhận thấy tầm quan trọng của IoT đối với lợi ích kinh doanh của họ. Tương ứng, 70% cho biết Cloud và 42% cho biết AI là những công nghệ hàng đầu để mang lại hiệu quả kinh doanh trong 2 đến 3 năm tới.

Tầm quan trọng của quan hệ đối tác

Theo nghiên cứu này của IBV, 63% CEO được khảo sát cho biết quan hệ đối tác trở nên quan trọng hơn bao giờ hết trong việc thúc đẩy hiệu quả kinh doanh trong giai đoạn đại dịch Covid-19 vừa qua. Dựa trên kết quả của nghiên cứu này, các CEO đang mở rộng sự tập trung vào quan hệ đối tác và hệ sinh thái để tiếp cận với các ý tưởng và cơ hội mới.

Ngoài ra, khi nhiều nhà lãnh đạo ngày càng nhận thấy tổ chức của họ có thể giúp giải quyết các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, thì các hệ sinh thái có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự thay đổi lâu dài.

Từ kết quả của khảo sát này, IBM khuyến nghị các nhà lãnh đạo có thể nắm bắt thời điểm này để tái thiết lập và tập trung vào những yếu tố cần thiết cho sự thành công: lựa chọn các nền tảng công nghệ linh hoạt và có thể mở rộng như đám mây lai mở, đầu tư vào sức khoẻ toàn diện của nhân viên và tăng cường hợp tác để giành chiến thắng bằng các cách tiếp cận đổi mới và cởi mở.