Cần tận dụng CNTT để thay đổi mô hình kinh doanh phù hợp với "bình thường mới"
Chia sẻ tại sự kiện trực tuyến "Làm việc ở bất cứ đâu - Mô hình vận hành trong tương lai" được tổ chức ngày 5/8, theo GS. TS Bùi Tùng, dịch Covid-19 buộc các công ty phải tổ chức làm việc từ xa, như tại Mỹ, 83% các DN bắt buộc làm việc từ xa. Để làm việc từ xa cần có sự hỗ trợ của CNTT để quản lý luồng công việc.
Câu chuyện tương tự ở thị trường Việt Nam, khảo sát hơn 358 DN Việt mới đây cho thấy, 38% bắt đầu sử dụng mô hình một nửa làm việc tại văn phòng, một nửa làm việc từ xa; 27% chỉ giảm số lượng nhân viên làm việc tại văn phòng. "Đây là một kết quả rất tích cực, khi mà quý 4/2020, các cuộc khảo sát cho thấy, đa số các công ty vẫn muốn nhân viên làm việc tại công ty, và chỉ có 11% khuyến khích nhân viên làm việc tại nhà", ông Tùng nhận định.
Cũng theo ông Tùng, rất khó dự đoán chính xác tình hình kinh tế sẽ diễn ra như thế nào trong thời gian tới. Vì vậy, các DN cần thay đổi chiến lược của mình, nếu như trước đây tập trung vào hiệu quả tăng trưởng thì hiện nay cần phải chú ý vào các mô hình vận hành để phục hồi, kinh doanh không gián đoạn.
Tuy nhiên, trước khi nghĩ đến việc ứng dụng CNTT, DN cần phải thay đổi mô hình kinh doanh để thích ứng với giai đoạn "bình thường mới". "Trước đây, một nhà hàng của Hawaii chuyên đón tiếp các VIP, nhưng vì Covid-19 nên phải đóng cửa. Để thích ứng, những đầu bếp nổi tiếng của nhà hàng đã tổ chức học nấu ăn qua mạng hoặc nấu ăn tận nhà khách hàng. Như vậy, mô hình đã thay đổi, thay vì đem khách đến tận cửa tiệm thì hiện nay đã được chuyển thành đem món ăn đến tận cửa nhà khách hàng", ông Tùng lấy ví dụ.
Hay như với lĩnh vực Y tế, nếu như trước đây, bác sĩ, y tá phải ngồi chờ bệnh nhân đến bệnh viện thì tại sao lại không chủ động tìm đến bệnh nhân thông qua mô hình khám bệnh online. Tương tự các trung tâm thể dục thể thao, những huấn luyện viên có thể đưa ra các chương trình tập online cho khách hàng của mình.
"Các DN cần tận dụng công nghệ để thay đổi mô hình kinh doanh phù hợp, giải quyết được nhu cầu của khách hàng. Song song với đó, dù chỉ thay đổi mô hình một chút, các DN cũng cần phải cần đào tạo lại nhân viên của mình để thích nghi với mô hình hoạt động mới", ông Tùng chia sẻ.
Bên cạnh đó, để "làm việc tại bất cứ nơi nào" hiệu quả nhất, DN cần thay đổi mô hình quản trị nhân sự, từ việc chỉ nghĩ đến "chi phí và năng suất lao động" thì nay cần tập trung vào văn hóa làm việc và kỹ năng của người lao động, bao gồm: kỹ năng công nghệ, kỹ năng làm việc.
Đồng thời, do mỗi công ty có một văn hoá, tài chính, kinh tế khác nhau nên sẽ có không có một mô hình chung cho tất cả các DN.
Khi được hỏi làm việc từ xa có khiến tăng năng suất công ty hay không, ông Tùng cho rằng, tùy theo hoàn cảnh của DN và nếu các công ty hội tụ đủ các yếu tố gồm kỹ năng tốt, văn hóa tốt, công nghệ tốt thì nghiên cứu cho thấy những đơn vị này sẽ tăng năng suất, hiệu quả làm việc. "Để làm việc từ xa hiệu quả cần có sự sẵn sàng của công nghệ cũng như việc đồng thuận, truyền cảm hứng, động viên từ người lãnh đạo DN", ông Tùng khẳng định.
Chuyển đổi số giúp việc kinh doanh không gián đoạn, tăng hiệu suất cho nhân viên
Chia sẻ tại sự kiện, ông Phạm Duy Phúc, Tổng Giám đốc Công ty Viễn thông Quốc tế FPT (FTI - thuộc FPT Telecom), dù công ty cũng gặp những khó khăn nhất định nhưng do thích ứng nhanh với chuyển đổi số, thay đổi cơ cấu hoạt động nên việc kinh doanh đã có nhiều kết quả tốt. Doanh số trong năm vừa qua của FTI khoảng 3.000 tỷ đồng, với nhân sự khoảng 1.000 người, công ty cũng đang chuyển dịch từ mô hình B2B (khách hàng doanh nghiệp) sang cả mô hình B2C, hướng đến khách hàng đầu cuối.
Kể về những khó khăn trong thời điểm dịch Covid-19, ông Phúc cho rằng, đó là việc thu hút, giữa chân khách hàng, nhất là các lĩnh vực như giáo dục, du lịch – những ngành nghề bị ảnh hưởng lớn nhất bởi dịch bệnh. Tuy nhiên, FTI đã quyết tâm số hóa toàn bộ quy trình hoạt động, tái cấu trúc tổ chức phù hợp với tình hình mới. "Trong năm 2020, chúng tôi quyết định phải đưa ra sản phẩm VPN để đảm bảo hoạt động kinh doanh của khách hàng. Nhờ sự quyết tâm của thành viên trong công ty, sản phẩm đã được ra mắt chỉ chỉ sau 5 ngày, trong khi trước đó phải mất trung bình khoảng một tháng", ông Phúc chia sẻ về những thay đổi lớn nhất của FTI trong thời gian qua.
Để làm việc tại nhà hiệu quả, từ kinh nghiệm thực tiễn của FTI, ông Phúc đã lưu ý những vấn đề sau đối với nhân viên: Đặt ra kỳ vọng rõ ràng cho nhân viên của mình, phải giao việc rất cụ thể cũng như liên tục báo cáo kết quả đạt được; Phản hồi nhanh chóng cho nhân viên, có thể hỗ trợ họ như thế nào; Tin tưởng nhân viên.
Còn đối với DN, cần kiểm soát tài chính rõ ràng, vì dòng tiền là mạch máu của DN nên việc quản lý dòng tiền là vô cùng quan trọng, thông qua nâng cao kiểm soát dòng tiền, đánh giá lại khách hàng, nhà cung cấp. Tiếp theo cần số hóa – chuyển đổi số hoạt động DN, tại thời điểm này, FTI vẫn hoạt động bình thường nhờ số hóa các quy trình, sử dụng hóa đơn điện tử, hợp đồng dòng điện tử, chữ ký số nên gần như các hoạt động không bị gián đoạn.
Ngoài ra, các công ty cần thay đổi mô hình kinh và đào tạo marketing online cho toàn bộ nhân viên kinh doanh. Đồng thời, trong thời điểm dịch bệnh, doanh nghiệp cũng cần làm mới hình ảnh để cho khách hàng thấy được công ty liên tục đổi mới, đưa ra các sản phẩm mới, sáng tạo cho khách hàng. "Cuối cùng, DN cần tăng cường đào tạo sản phẩm dịch vụ, trao đổi các ý tưởng kinh doanh vận hành mới", ông Phúc khẳng định.
Còn theo ông Nguyễn Bằng, Giám đốc nhân sự Công ty 365 Group, mục tiêu đối với chuyển đổi số không phải là ứng dụng CNTT mà là mô hình kinh doanh, phương thức kinh doanh phù hợp để mang lại hiệu quả cho DN và khách hàng.
Đối với 365 Group, công ty đã sử dụng nhiều công nghệ, phần mềm khác nhau để giải quyết các vấn đề trong thời gian dịch bệnh. Đầu tiên là việc đảm bảo hoạt động công việc thường ngày ở bất kỳ đâu, quản lý nhân sự trong giai đoạn dịch ra sao, Base HRM đã giúp giải quyết 60-70% hạng mục công việc này. Hay làm sao vẫn duy trì và đạt được các mục tiêu, dự án mới, đối với công việc này, 365 Group đã sử dụng Base Workflow và cải thiện 70-80% công việc. Cuối cùng là truyền thông và quản trị thông tin nội bộ như thế nào, đối với vấn đề này, công ty dùng Base info để xử lý. "Nhờ đó, mà thay vì phải mất 5-7 ngày để ký xong hợp đồng thì hiện nay chỉ mất từ 4-15 tiếng, qua đó tăng hiệu suất làm việc", ông Bằng chia sẻ.
GS. TS Bùi Tùng cho biết, các nghiên cứu cho thấy, để làm việc từ xa hiệu quả thì DN cần chú ý những điều kiện sau: Có phương thực liên lạc được tối ưu hoá; Có công nghệ tốt; Tư duy của công ty như hỗ trợ tinh thần, động viên những người làm từ xa.
Còn về chiến lược xa hơn, để phù hợp với giai đoạn "bình thường mới", DN cần có chiến lược phù hợp, quan điểm phù hợp. Đó là việc đầu tư vào CNTT không phải là đầu tư công cụ mà là để giúp thay đổi mô hình, giá trị kinh doanh; Để làm việc từ xa thì cần có chiến lược nhân sự trước và phù hợp; Nếu vận hành đúng thì mô hình "làm việc tại bất kì đâu" có thể tốt cho công ty, những nhân viên của họ và giúp tăng năng suất lao động, doanh thu….