Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Đổi mới (COSTI), Chính phủ Hoa Kỳ thông qua Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và Tổ chức hợp tác giữa các phòng thí nghiệm (UL) đã công bố các quốc gia thành viên ASEAN lọt vào vòng cuối Giải thưởng khoa học dành cho nhà khoa học nữ UL-ASEAN - Hoa Kỳ 2022.
Được chọn từ 56 ứng cử viên đủ điều kiện, 13 ứng viên lọt vào vòng chung kết quốc gia sẽ cạnh tranh trong hai hạng mục để giành giải thưởng của UL trị giá 12.500 USD cho mỗi người chiến thắng: Nhà khoa học dưới và trên 45 tuổi. Mỗi ứng cử viên lọt vào vòng cuối sẽ nhận được Danh hiệu danh dự và giải thưởng trị giá 5.000 USD.
Các ứng cử viên lọt vào vòng cuối của Giải thưởng ở độ tuổi 45 trở xuống có: TS. Nur Fajrini Binti Matjalina (Brunei Darussalam), TS. Roslidar (Indonesia), TS. Sysavanh Phommachanh (Lào), TS. Maxine Yen Ling Tan (Malaysia), TS. Li Jingmei (Singapore), TS. Supiya Charoensiriwath (Thái Lan), TS. BS. Đào Việt Hằng (Việt Nam).
Các nhà khoa học cao tuổi lọt vào vòng chung kết trên 46 tuổi là: TS. Emi Huriyati của Indonesia, TS. Phonethipsavanh Nouanthong của CHDCND Lào, TS. Sok Ching Cheong của Malaysia, TS. Thein Gi Naing của Myanmar, TS. Rachel Edita Roxas của Philippines, TS. Siriwan Suebnukarn của Thái Lan.
Đại diện của Việt Nam được công bố lọt vào vòng cuối của Giải thưởng là TS. BS. Đào Việt Hằng, hiện là Phó Giám đốc Trung tâm nội soi Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Phó Tổng thư ký Hội khoa học tiêu hóa Việt Nam.
Nói đến những đóng góp trong nghiên cứu khoa học của TS. BS. Đào Việt Hằng, không thể không kể đến công trình ứng dụng AI trong lĩnh vực nội soi tiêu hóa mà chị cùng các cộng sự đã dày công nghiên cứu. Công trình đã đạt giải nhất Hội nghị khoa học công nghệ trường Đại học Y Hà Nội và nhiều giải thưởng khác.
Đây là năm thứ 8, Giải thưởng Khoa học dành cho phụ nữ tăng cường năng lực khoa học và công nghệ trong ASEAN, đồng thời thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ được tổ chức. Giải thưởng nhấn mạnh tầm quan trọng của những đóng góp của phụ nữ trong việc cải thiện xã hội theo những cách bền vững thông qua nghiên cứu trên nhiều lĩnh vực.
Giải thưởng cũng khẳng định quan hệ đối tác khu vực công - tư giữa ASEAN COSTI, USAID và UL - một tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu độc lập và giáo dục khoa học an toàn thông qua việc khám phá và ứng dụng tri thức khoa học.
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy, Chủ tịch ASEAN COSTI đã chúc mừng tất cả các ứng cử lọt vào vòng chung kết. Làm việc trong một lĩnh vực vẫn thường do nam giới thống trị, những phụ nữ lọt vào Chung kết đã thể hiện sự khéo léo và tầm nhìn xa đáng kinh ngạc mang đến cho khu vực công nghệ AI, điều này sẽ dẫn đến một hệ thống chăm sóc sức khỏe được cải thiện và giá cả phải chăng hơn cũng như một môi trường an toàn hơn.
Thứ trưởng Bùi Thế Duy cũng nhấn mạnh công việc của họ chắc chắn sẽ truyền cảm hứng và khuyến khích các thế hệ tương lai thúc đẩy hơn nữa việc sử dụng sáng tạo và áp dụng rộng rãi AI, đặc biệt là hiện nay khi khu vực đang phục hồi sau những tác động tàn phá của COVID-19.
TS. Christopher J. Cramer, Phó chủ tịch và Giám đốc nghiên cứu của UL cho biết: "AI có tiềm năng chuyển đổi tích cực việc chăm sóc sức khoẻ (CSSK) trong khu vực ASEAN và hơn thế nữa. Giải thưởng Khoa học dành cho phụ nữ đang nỗ lực để biến điều đó thành hiện thực và chúng tôi tự hào tiếp tục hỗ trợ và ghi nhận những nhà khoa học đặc biệt này".
"Hoa Kỳ, cùng với ASEAN COSTI và UL chúc mừng tất cả các thí sinh lọt vào vòng chung kết. Chúng tôi khen ngợi sự cống hiến của các nhà nghiên cứu này trong việc phát triển các hệ thống AI phức tạp để tăng cường CSSK, kinh tế và an ninh của khu vực. Chúng tôi hy vọng giải thưởng sẽ truyền cảm hứng cho các nhà khoa học tương lai phát triển các ứng dụng AI sáng tạo hơn và thúc đẩy sự đổi mới trong khu vực", Kate Rebholz, Phụ trách đối ngoại Phái đoàn Hoa Kỳ tại ASEAN.
Sắp tới, các đại diện từ USAID, UL, COSTI và Ban Thư ký ASEAN sẽ lựa chọn 4 ứng viên lọt vào vòng chung kết khu vực (mỗi khu vực có hai ứng viên). Bốn ứng viên lọt vào vòng chung kết khu vực này sẽ trình bày nghiên cứu của họ vào tháng 10, theo đó, mỗi hạng mục lựa chọn 01 người chiến thắng.
Kể từ năm 2014, Giải thưởng Khoa học dành cho phụ nữ của Hoa Kỳ được tổ chức nhằm hỗ trợ ASEAN và 10 quốc gia thành viên của ASEAN. Là một phần trong cách tiếp cận chiến lược của Hoa Kỳ đối với Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, USAID hợp tác với ASEAN để thúc đẩy thịnh vượng và an ninh thông qua hòa nhập kinh tế, trao quyền cho phụ nữ và quản trị tốt./.