Chuyển đổi số

Đề xuất giải pháp đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong quản lý rủi ro thuế

Bình Minh 16:08 17/05/2024

Việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong ngành Thuế giúp nâng cao hiệu quả, minh bạch trong quản lý rủi ro về thuế, góp phần thực hiện nhiệm vụ quan trọng trong quản lý nhà nước (QLNN) ở nhiều lĩnh vực.

Ứng dụng AI và big data để đánh giá tuân thủ pháp luật thuế

Trong điều kiện kinh tế - xã hội hiện nay, cùng với yêu cầu chuyển đổi số mạnh mẽ, hiện đại hóa công tác quản lý, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý thuế, tất yếu cơ quan quản lý thuế phải thay đổi phương thức quản lý thuế, từ quản lý thuế truyền thống sang quản lý thuế theo phương thức phân tích rủi ro, quản lý tuân thủ người nộp thuế. Do vậy, việc triển khai áp dụng quản lý rủi ro tuân thủ (QLRRTT) là cần thiết đối với cơ quan thuế Việt Nam.

quan-li-thue-1200x675.png
Ảnh minh họa: ITN

Theo Ban quản lý rủi ro, Tổng cục Thuế, qua áp dụng QLRRTT trong quản lý thuế, đã đạt được một số kết quả:

Thứ nhất, tạo được hành lang pháp lý phù hợp với yêu cầu quản lý thuế hiện đại và phù hợp với chiến lược cải cách hiện đại hóa ngành Thuế đến năm 2030 như quy định áp dụng phương pháp học máy (ML), trí tuệ nhân tạo (AI), sử dụng dữ liệu lớn (big data) để đánh giá tuân thủ pháp luật thuế và phân loại mức độ rủi ro người nộp thuế bên cạnh phương pháp chấm điểm và phân loại theo điểm và phương pháp xếp hạng theo danh mục.

Thứ hai, góp phần nâng cao hiệu quả trong quá trình lập kế hoạch kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế, tiết kiệm đáng kể chi phí, nguồn lực con người; xác định đúng đối tượng cần kiểm tra thuế, ngăn ngừa các biểu hiện tiêu cực trong việc lựa chọn đối tượng, đảm bảo tính khách quan; khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để người nộp thuế tuân thủ tốt các quy định pháp luật; hạn chế các hàn vi vi phạm pháp luật thuế. Dựa trên kết quả áp dụng các bộ tiêu chí đánh giá rủi ro, kết quả kiểm tra người nộp thuế tại cơ quan thuế các cấp đều tăng qua các năm.

Thứ ba, phân loại hồ sơ hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) tự động, không có sự can thiệp của con người trong quá trình phân loại hồ sơ hoàn, rút ngắn thời gian phân loại, hồ sơ hoàn, đảm bảo khách quan, công bằng trong phân loại hồ sơ hoàn thuế.

Thứ tư, theo dõi, quản lý chặt chẽ, sát sao tình hình quản lý, sử dụng hóa đơn chứng từ của người nộp thuế, hạn chế tình trạng mua bán hóa đơn bất hợp pháp thông qua việc xác định các dữ liệu rủi ro, xây dựng các công cụ, ứng dụng quản lý việc sử dụng hóa đơn điện tử của người nộp thuế.

Thứ năm, góp phần nâng cao nhận thức của cơ quan thuế, người nộp thuế và cộng đồng xã hội trong việc cải cách quản lý thuế theo hướng minh bạch, công khai, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế chấp hành tốt pháp luật về thuế, góp phần nâng cao mức độ tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế, giảm chi phí quản lý thuế và chi phí tuân thủ của người nộp thuế.

Theo đánh giá của đại diện Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cơ quan thuế đã ứng dụng CNTT vào hệ thống quản lý thuế, giúp tự động phân loại người nộp thuế theo mức độ rủi ro, lựa chọn đối tượng kiểm tra. Đồng thời, việc ứng dụng CNTT giúp nâng cao hiệu quả, minh bạch trong quản lý rủi ro thuế.

Đồng quan điểm, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam, nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Nguyễn Thị Cúc nhận định, quản lý thuế theo phương pháp QLRRTT là phương pháp quản lý thuế hiện đại, nhiều quốc gia áp dụng, mang lại hiệu quả cao, giúp giảm chi phí quản lý cho cơ quan thuế và giảm chi phí tuân thủ của người nộp thuế.

"Trên cơ sở ứng dụng CNTT, việc phân tích, phân loại rủi ro, đánh giá tuân thủ được thực hiện tự động, khách quan. Cần xây dựng bộ công cụ đánh giá tính tuân thủ tự nguyện của người nộp thuế, tác động của tính tuân thủ đến hiệu quả hoạt động quản lý thuế Việt Nam phù hợp với yêu cầu thực tiễn, yêu cầu hiện đại hóa toàn diện công tác quản lý thuế trong nền kinh tế số", chuyên gia Nguyễn Thị Cúc nhấn mạnh.

Đề xuất giải pháp tiếp tục ứng dụng CNTT trong quản lý rủi ro

Để tiếp tục thực hiện QLRRTT, bà Ngô Thị Thùy Linh, Phó Trưởng Ban Quản lý rủi ro, Tổng cục Thuế nêu giải pháp: Quản lý tuân thủ hiện đại, dựa trên phân tích rủi ro, được xây dựng trên một số yếu tố cơ bản. Các yếu tố này có thể được phân thành 4 nhóm chính, gồm: xây dựng cơ sở pháp lý; xác định các tiêu chí rủi ro và phương pháp phân tích rủi ro; xây dựng các nguyên tắc và quy trình hướng dẫn thực hiện QLRRTT thuế; xây dựng hệ thống ứng dụng cơ sở dữ liệu và quản lý tuân thủ thuế.

Quản lý tuân thủ dựa trên rủi ro bắt đầu bằng việc xây dựng hệ thống pháp luật chặt chẽ và đủ mạnh. Với việc áp dụng kỹ thuật, CNTT hiện đại sẽ hỗ trợ cơ quan thuế thực hiện phương pháp quản lý thuế mới dựa trên phân tích rủi ro này. Việc ứng dụng CNTT cho phép xử lý nhanh chóng một lượng lớn các thông tin, sàng lọc hiệu quả thông tin dựa vào các tiêu chí rủi ro đã được xác định trước, và hỗ trợ việc đưa ra quyết định đối với trường hợp đánh giá là tuân thủ tốt, tuân thủ trung bình, tuân thủ thấp và không tuân thủ.

Bên cạnh đó, đại diện VCCI bổ sung, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật thuế như: Tăng cường tuyên truyền về QLRR cho người nộp thuế thông qua các kênh thông tin như: website, hội nghị, tập huấn, tờ rơi, áp phích,..; Hướng dẫn người nộp thuế cách tự đánh giá mức độ rủi ro tuân thủ thuế của bản thân. Đi liền với đó là phát triển ứng dụng CNTT trong quản lý rủi ro, gồm: Hoàn thiện hệ thống quản lý thuế điện tử, tích hợp các chức năng đánh giá rủi ro, lựa chọn đối tượng kiểm tra,... Phát triển các ứng dụng di động giúp người nộp thuế dễ dàng tra cứu thông tin về quản lý rủi ro, tự đánh giá mức độ rủi ro tuân thủ thuế.

Dẫn chứng tại số nước đã áp dụng về quản lý tuân thủ thuế trong nền kinh tế số, đại diện VCCI gợi mở cách làm cho các cơ quan quản lý tại Việt Nam như cách làm về phát triển hệ thống thuế điện tử: Cần hoàn thiện hệ thống thuế điện tử hiện đại, tích hợp đầy đủ các chức năng như kê khai, nộp thuế, quản lý hồ sơ thuế, thanh toán thuế,... Áp dụng hệ thống thuế điện tử cho tất cả các đối tượng nộp thuế, bao gồm cả doanh nghiệp và cá nhân. Đồng thời, phát triển các dịch vụ thuế điện tử tiện lợi, dễ sử dụng cho người nộp thuế.

Tại Ấn Độ, nước này đã áp dụng hệ thống thuế điện tử Goods and Services Tax Network (GSTN), giúp tăng cường thu thuế và giảm thiểu gian lận thuế. Trong khi đó, tại Singapore đã áp dụng hệ thống thuế điện tử Inland Revenue Authority of Singapore (IRAS), giúp tự động hóa nhiều quy trình thuế và cung cấp dịch vụ thuế trực tuyến cho người nộp thuế.

Đi cùng với đó, nhóm giải pháp về tăng cường thu thập và phân tích dữ liệu cũng rất đáng được Việt Nam tham khảo, bởi giải pháp này giúp tận dụng dữ liệu từ các nguồn khác nhau như: cơ quan nhà nước, ngân hàng, doanh nghiệp, mạng xã hội,... để đánh giá rủi ro thuế và xác định các đối tượng có khả năng vi phạm luật thuế; Phát triển các công cụ phân tích dữ liệu hiệu quả để hỗ trợ công tác quản lý thuế. Đáng chú ý, sử dụng AI để tự động hóa các quy trình thuế và phát hiện các hành vi vi phạm thuế.../.

Bài liên quan
Nổi bật Tạp chí Thông tin & Truyền thông
Đừng bỏ lỡ
  • Để đổi mới sáng tạo không bị cản trở, mà được khơi thông và lan tỏa
    Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng: "Chúng ta cần tạo ra một hệ sinh thái ĐMST mà ở đó, doanh nghiệp có thể cải tiến sản phẩm phù hợp với thị trường trong nước, người dân có thể sáng tạo trong điều kiện thực tế của mình, nhà nước hỗ trợ môi trường, thể chế và động lực để đổi mới sáng tạo không bị cản trở, mà được khơi thông và lan toả".
  • "Báo chí trong kỷ nguyên mới phải sáng tạo, đổi mới mạnh mẽ"
    Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Phan Xuân Thuỷ nhấn mạnh: Báo chí trong kỷ nguyên mới phải sáng tạo, đổi mới mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu của công chúng, theo kịp sự phát triển của thời đại, công cuộc chuyển đổi số của đất nước.
  • Thủ tướng: "Thần tốc táo bạo" để đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo
    Thủ tướng đánh giá thời gian qua, đất nước ta đã đạt được một số kết quả tích cực về sự phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, trong đó có vai trò của hoạt động khởi nghiệp.
  • Đổi mới sáng tạo - Doanh nghiệp tiên phong - Quốc gia thịnh vượng
    Năm 2017, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã chọn ngày 21/4 hằng năm là Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới với mục đích nhằm nâng cao nhận thức về vai trò của sáng tạo và đổi mới sáng tạo trong phát triển kinh tế, xã hội và phát triển bền vững.
  • 75 năm thành lập Hội Nhà báo Việt Nam: Những truyền thống vẻ vang
    Cách đây 75 năm, ngày 21/4/1950, tại xóm Roòng Khoa, xã Ðiềm Mặc, huyện Ðịnh Hóa, tỉnh Thái Nguyên đã diễn ra Đại hội thành lập Hội Những người viết báo Việt Nam, nay là Hội Nhà báo Việt Nam.
  • Báo chí trong bối cảnh bùng nổ mạng xã hội và chuyển đổi số
    Báo chí là một trong những loại hình phương tiện truyền thông đại chúng hiện đại. Các tác phẩm, sản phẩm báo chí luôn phải mang đến công chúng những giá trị thông tin thời sự, chân thật, khách quan về các sự kiện, vấn đề diễn ra trong đời sống xã hội. Dù trong bối cảnh phát triển nào thì các loại hình báo chí vẫn đóng vai trò quan trọng là phương tiện truyền thông chủ lực, thiết yếu dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội.
  • Duy trì cam kết với cổ đông, VPBank năm thứ 3 liên tiếp trả cổ tức tiền mặt
    Năm thứ 3 liên tiếp, VPBank dự kiến duy trì chính sách cổ tức tiền mặt, thể hiện năng lực tài chính vững mạnh, chiến lược tăng trưởng hợp lý và cam kết mang lại lợi ích lớn nhất cho cổ đông.
  • Cảnh báo lợi dụng hình thức "xe ôm công nghệ" để lừa đảo
    Công an thành phố Hà Nội cho biết thời gian qua, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an thành phố đã xử lý nhiều vụ việc liên quan đến hành vi chiếm đoạt tài sản của khách hàng do các đối tác tài xế xe công nghệ thực hiện.
  • Xuất bản Việt Nam cần đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ để sớm trở thành công nghiệp xuất bản
    Ngành xuất bản Việt Nam đang trải qua quá trình chuyển đổi mạnh mẽ để thích ứng với sự phát triển của khoa học công nghệ. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, việc ứng dụng công nghệ hiện đại không chỉ là xu hướng mà còn là yêu cầu cấp thiết giúp ngành xuất bản phát triển bền vững và tiệm cận với mô hình công nghiệp xuất bản hiện đại.
  • Chuyển đổi số - liều vắc-xin hiệu quả
    Trong thời cách mạng công nghiệp 4.0, chuyển đổi số được kỳ vọng là chiếc "đũa thần" giải quyết bài toán tăng trưởng chậm và năng suất thấp. Ở nhiều quốc gia, đó cũng là công cụ quan trọng để xử lý tình trạng lãng phí nguồn lực - căn bệnh kinh niên của khu vực công.
Đề xuất giải pháp đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong quản lý rủi ro thuế
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO