Góc nhìn của các “ông lớn” công nghệ Việt về tương lai AI: Từ đám mây đến thiết bị cá nhân

Những yêu cầu về hạ tầng cho AI tại Việt Nam

Tại phiên tọa đàm sự kiện ra mắt Trung tâm Nghiên cứu & Phát triển Trí tuệ nhân tạo (AI R&D) của Qualcomm ở Việt Nam ngày 10/6, dưới sự dẫn dắt của ông Thiều Phương Nam, Tổng Giám đốc Qualcomm Việt Nam, Campuchia và Lào, các diễn giả đã có những thảo luận nhằm đánh giá tiềm năng phát triển AI tại Việt Nam, đồng thời đưa ra những ý kiến về chiến lược phát triển để Việt Nam có thể nắm bắt cơ hội lớn, đưa đất nước trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị công nghệ toàn cầu.

Theo ông Lê Xuân Quế, Giám đốc Công nghệ Viettel IDC, để AI phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam cần có ba yếu tố chính:

Thứ nhất, hạ tầng AI phải có năng lực tính toán cao, đáp ứng được khối lượng tính toán lớn và tốc độ xử lý nhanh để đảm bảo các tác vụ AI được thực hiện hiệu quả.

Thứ hai, hạ tầng cần có dung lượng lưu trữ lớn để đáp ứng nhu cầu dữ liệu khổng lồ của các ứng dụng AI.

Thứ ba, hạ tầng phải đảm bảo tốc độ kết nối nhanh, giúp xử lý các tác vụ AI trong thời gian thực.

Bên cạnh đó, ông Lê Xuân Quế cũng đề cập đến một yếu tố quan trọng khác, đó là hạ tầng AI phải đáp ứng các tiêu chuẩn về bảo mật. “Điều này bao gồm việc tuân thủ các quy định của Việt Nam về an ninh mạng, luật dữ liệu và bảo vệ dữ liệu cá nhân”, ông Lê Xuân Quế nói. “Khi hạ tầng AI đạt được độ tin cậy và bảo mật cao, các tổ chức và DN sẽ tự tin chia sẻ dữ liệu của mình lên hệ thống”.

Ngoài ra, theo ông Lê Xuân Quế, hạ tầng AI cần có tính mở và khả năng tích hợp cao. Hiện nay, nhiều DN tại Việt Nam vận hành các trung tâm dữ liệu (TTDL) riêng hoặc sử dụng các dịch vụ đám mây khác nhau. Do đó, hạ tầng AI không chỉ cần xử lý các tác vụ AI mà còn phải tích hợp được với các hệ thống hiện có của DN, đáp ứng đa dạng nhu cầu.

Trong khi đó, ông Trần Hữu Quyền, Chủ tịch HĐQT của VNPT Technology, cho biết VNPT Technology tiếp cận AI với mục tiêu cung cấp dịch vụ tối ưu cho khách hàng. Bên cạnh việc phát triển AI trên nền tảng đám mây (AI on cloud), như cách các tập đoàn lớn đang triển khai, VNPT Technology còn theo đuổi một hướng đi khác là triển khai AI theo mô hình lai (hybrid), kết hợp giữa AI tại thiết bị (AI on device) và AI trên đám mây (AI on cloud). Hướng đi này nằm trong xu hướng chung của sự phát triển công nghệ.

“Việc phân bổ các tác vụ AI, tức là xác định tác vụ nào sẽ được xử lý trên thiết bị và tác vụ nào sẽ được xử lý trên đám mây, giúp chúng tôi giải quyết nhiều bài toán quan trọng”, ông Trần Hữu Quyền nói.

“Đầu tiên là bài toán tốc độ truy cập, đảm bảo các ứng dụng AI hoạt động nhanh chóng. Thứ hai là bài toán bảo mật, đặc biệt liên quan đến quyền riêng tư của người dùng. Thứ ba là bài toán cá nhân hóa, mang lại trải nghiệm phù hợp cho từng người dùng. Cuối cùng, chúng tôi cũng chú trọng đến việc tiết kiệm năng lượng và tối ưu hóa tài nguyên mạng”.

Triển khai AI tại biên (edge AI) và trên thiết bị (AI on device)

Ngoài việc phát triển AI trên đám mây như các tập đoàn lớn, ông Trần Hữu Quyền cho biết VNPT Technology còn triển khai AI tại các thiết bị IoT, thiết bị cá nhân như laptop, AI box tại gia đình, AI box tại các DN, và thậm chí tại các ngã tư đường phố.

“Mục tiêu là giải quyết các bài toán AI yêu cầu thời gian thực, bảo mật cao, và đáp ứng các nhu cầu cụ thể mà chúng tôi đã đặt ra”, ông nói và cho biết một vấn đề quan trọng khác là tối ưu hóa năng lực tính toán của AI. “Với những tác vụ không đòi hỏi năng lực tính toán quá lớn, chúng tôi có thể triển khai AI tại thiết bị. Ngược lại, với những tác vụ cần xử lý dữ liệu lớn, chúng tôi sẽ đưa lên đám mây”.

“Tôi tin rằng đây là bài toán chung mà tất cả những người làm trong lĩnh vực AI và xử lý dữ liệu đều phải cân nhắc. Tại Việt Nam, bên cạnh việc xây dựng hạ tầng tính toán lớn trên đám mây và tại các TTDL, việc triển khai AI tại biên (edge AI) và trên thiết bị (AI on device) sẽ góp phần hiện thực hóa lộ trình phát triển công nghệ 5G và 6G trong tương lai”, Chủ tịch HĐQT của VNPT Technology cho biết.

Chia sẻ ý kiến tại phiên tọa đàm, ông Nguyễn Tử Quảng, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Bkav, cho rằng IoT là một phần không thể thiếu trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, và AI, đặc biệt là AI tại biên, đang khiến khái niệm này trở nên hiện thực hơn bao giờ hết.

Theo ông Nguyễn Tử Quảng, hiện nay, AI đã đạt đến mức độ gần tiệm cận với khả năng của con người. Khi triển khai AI tại biên và trên các thiết bị, chúng ta có thể đảm bảo được tính thời gian thực, tính bảo mật, quyền riêng tư và cả khả năng cá thể hóa.

“Về nguyên tắc, điều này đồng nghĩa với việc trong tương lai gần, mỗi người trong chúng ta có thể sở hữu một trợ lý số cá nhân, đồng hành cùng chúng ta hàng ngày, hàng giờ. Đây là điều mà tất cả mọi người đều mong muốn”, ông Nguyễn Tử Quảng nói. “Tại Việt Nam, chúng ta có thể sẽ chứng kiến hàng tỷ thiết bị chạy AI tại biên trong thời gian ngắn sắp tới”.

Ông Nguyễn Tử Quảng cho biết trong giai đoạn đầu, các DN Việt Nam như Bkav gần như phải tự lực cánh sinh do các chính sách chưa thực sự đồng bộ với sự quyết tâm của DN. Tuy nhiên, hiện nay, tình hình đã thay đổi rất tích cực. Với “bộ tứ chiến lược” là các Nghị quyết số 57, 59, 66, 68 được Bộ Chính trị ban hành, Tổng Bí thư và Thủ tướng Chính phủ, những người rất am hiểu và quan tâm đến công nghệ, Việt Nam đang tạo ra những điều kiện thuận lợi tương tự các quốc gia phát triển.

Các chuyên gia cũng cho rằng Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển AI của Qualcomm ra mắt tại Việt Nam có ý nghĩa rất lớn đối với cộng đồng khoa học công nghệ. PGS. TS. Tạ Hải Tùng, Hiệu trưởng Trường Công nghệ Thông tin và Truyền thông, Đại học Bách Khoa Hà Nội, cho rằng những tập đoàn lớn như Qualcomm mang đến những bài toán khó, những thách thức công nghệ, tạo cơ hội cho các tài năng trẻ, đặc biệt là những sinh viên được thử thách bản thân và vươn tới những tầm cao mới.

“Tôi tin rằng người Việt Nam hoàn toàn có khả năng đáp ứng những thách thức này. Chỉ cần có thêm những cơ hội và bài toán thực tiễn từ các tập đoàn như Qualcomm, chúng ta sẽ tạo ra được những bước tiến vượt bậc. Hơn nữa, sự hợp tác giữa các trường đại học và DN không chỉ quan trọng trong đào tạo mà còn trong việc thúc đẩy công nghiệp công nghệ. Các trường đại học đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu thực tiễn của DN, từ đó tạo ra giá trị gia tăng cho cả hai bên”, PGS. TS. Tạ Hải Tùng nói.