Doanh nghiệp số

Làm thế nào một công ty Hà Lan thống trị ngành công nghiệp chip toàn cầu?

Hoàng Linh 09:59 31/01/2023

ASML Holdings, một tập đoàn đa quốc gia của Hà Lan, chủ yếu được biết đến với hoạt động kinh doanh bán dẫn nhưng lại có ảnh hưởng đến ngành chip toàn cầu.

Trên tờ firstpost, tác giả Mehul Reuben Das cho biết ASML Holdings là công ty duy nhất trên thế giới sở hữu công nghệ và chế tạo máy móc để tạo ra chip vật lý từ các tấm silicon (silicon wafer). Các nhà sản xuất chip như TSMC, NVIDIA và Intel sẽ không thể tạo ra những con chip nếu không có công nghệ máy quang khắc cực tím EUV (Extreme Ultraviolet Lithography) của ASML. Nhưng bạn có bao giờ thắc mắc tại sao EUV là thứ không thể thiếu hay thay thế?

asml-1.png
ASML là công ty duy nhất trên thế giới sở hữu công nghệ và chế tạo máy móc để tạo ra chip vật lý từ các tấm silicon. (Ảnh: Pexels)

Khi chúng ta nói về độc quyền theo nghĩa kinh tế, một từ xuất hiện trong đầu là OPEC - Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ. Đây là một tổ chức được thành lập bởi Iran, Iraq, Kuwait, Saudi Arabia và Venezuela, những quốc gia từng là nhà xuất khẩu dầu thô lớn nhất.

Sự hình thành của OPEC cho phép các quốc gia này về cơ bản đặt ra các quy tắc và quan trọng hơn là giá bán dầu thô cho các quốc gia khác. OPEC đã và đang tiếp tục là độc quyền theo nghĩa chân thực nhất của từ này. 

Tương tự vậy, trong thời kỳ đầu của ngành bán dẫn, để xây dựng tiêu chuẩn máy quang khắc, Bộ Năng lượng MỸ đã dẫn đầu tạo ra một liên minh bao gồm IBM, Intel, AMD, Motorola và các công ty công nghệ khác, cũng như ba phòng thí nghiệm lớn là Lawrence Livermore, Sandia và Lawrence Berkeley. Liên minh này sau đó đã tạo ra một bước đột phá trong công nghệ ánh sáng cực tím và sau đó đưa ASML trở thành nhà sản xuất chính của máy quang khắc EUV. 

Bán dẫn và chip silicon được tạo ra như thế nào?

Cho dù bạn nói về TSMC, NVIDIA, Intel, AMD hay bất kỳ gã khổng lồ công nghệ nào khác sản xuất chip silicon của riêng mình, họ đều tuân theo cùng một quy trình. Tất cả các nhà sản xuất chip này đều sử dụng một tấm silicon lớn gọi là tấm wafer, dù tin hay không thì tùy, chúng được tạo ra bằng một loại cát đặc biệt. Sau đó, các nhà sản xuất cắt các tấm wafer này thành các lớp mỏng và các miếng nhỏ hơn, sau đó được đóng gói và lập trình theo các trường hợp sử dụng của chúng. Sau khi hoàn thành, các gói chứa chip silicon này sẽ được gửi đi để sử dụng trong các sản phẩm khác nhau.

Công nghệ mà tất cả các nhà sản xuất này sử dụng để cắt miếng wafer đó được gọi là in thạch bản cực tím (ultraviolet lithography - UVL). Giờ đây, có nhiều loại kỹ thuật in thạch bản khác nhau tuỳ theo mức độ mịn hay mỏng của tấm wafer được cắt lát. Quá trình này được đo bằng nm (nanomet).

Ví dụ, Apple sẽ bắt đầu sản xuất chip silicon thế hệ tiếp theo của họ bằng quy trình 3nm. Các lát wafer mà nhà sản xuất chip có thể cắt càng mịn thì bộ xử lý sẽ hoạt động càng nhanh và hiệu quả hơn. Đó là lý do tại sao các nhà sản xuất chip luôn cố gắng tạo ra quy trình sản xuất chip thấp hơn hoặc tốt hơn.

Vậy vai trò của ASML ở đâu trong quá trình này? Công nghệ in khắc tia cực tím được sử dụng bởi tất cả các nhà sản xuất chip này thuộc sở hữu của ASML. Ngoài ra, máy móc mà các nhà sản xuất chip sử dụng để cắt các tấm wafer, được sản xuất bởi ASML.

asml-2.png
ASML độc quyền đối với EUV, công nghệ được sử dụng để cắt các tấm silicon mỏng thành các chip hoặc bộ xử lý silicon có thể sử dụng được. Ảnh: ASML

ASML làm gì?

Công nghệ mới nhất để cắt các tấm silicon mỏng được gọi là EUV (Extreme Ultraviolet lithography). ASML là công ty duy nhất có công nghệ xây dựng máy móc sản xuất chip bằng kỹ thuật in khắc cực tím và như các nhà sản xuất chip đã tuyên bố, EUV là tương lai của các tấm wafer được cắt mỏng.

Ngoài ra còn có một phương pháp hoặc công nghệ khác để cắt các tấm wafer, được gọi là Deep Ultraviolet Lithography (DUV), nhưng đó là một cách cũ hơn và kém hiệu quả hơn. Khi chúng ta xem xét kỹ thuật in khắc bằng tia cực tím, ASML có một số đối thủ cạnh tranh từ các đối thủ như Canon và Nikon, nhưng ngay cả trong trường hợp như vậy, ASML vẫn chiếm khoảng 62% thị trường.

Mặc dù DUV là một phương pháp cũ và không hiệu quả, nhưng nó vẫn phức tạp đến mức Trung Quốc vẫn chưa thể sao chép nó. Và khả năng sớm có thể sao chép EUV hoặc thiết kế ngược nó, ngay cả khi Trung Quốc có thể chạm tay vào một trong các máy của ASML dường như là không thể.

asml-3.png
Các kỹ sư đang lắp đặt một trong các module của máy móc trị giá 200 triệu USD mà các nhà sản xuất chip mua từ ASML để cắt và lập trình các tấm silicon mỏng. (Ảnh: ASML)

ASML bán máy cắt chip EUV của mình với giá khoảng 200 triệu USD/bộ và tất cả các nhà sản xuất chip lớn, bao gồm Intel, NVIDIA và TSMC đều phải mua những chiếc máy này. TSMC của Đài Loan có một thỏa thuận đặc biệt với ASML vì họ đã từng mua máy móc của họ trước Intel, Samsung và các nhà sản xuất chip lớn khác. Do đó, TSMC và các công ty sử dụng silicon của họ có một chút lợi thế so với các đối thủ.

Ảnh hưởng của Hà Lan đối với thương mại silicon toàn cầu

Mỹ chỉ mới tham gia vào ngành thương mại silicon toàn cầu gần đây khi thực tế đã mua được con đường của mình để tham gia vào ngành này, bằng cách cho phép TSMC và Intel thành lập các nhà máy ở Mỹ với mức hỗ trợ và giảm thuế cao. Lý do tại sao Mỹ muốn có một thị phần lớn hơn trong ngành công nghiệp silicon toàn cầu hiện nay là vì Trung Quốc.

Các nước phương Tây, chủ yếu là Mỹ đã cố gắng áp đặt tất cả các loại quy định và cấm vận thương mại đối với các quốc gia như Nhật Bản và Hà Lan, chủ yếu để Trung Quốc không có quyền tiếp cận sản xuất chip EUV, và mở rộng ra, tiếp theo là thế hệ chip và phần cứng điện tử. Đây cũng là lý do tại sao Mỹ ra sức thuyết phục Hà Lan áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với ASML và ngăn họ giao dịch với Trung Quốc. Về phía ASML, họ đã tạm dừng giao dịch với Trung Quốc và không bán bất kỳ máy móc EUV mới mà thay vào đó là các cấu phần máy móc DUV cũ.

asml-4.png
ASML có một vài đối thủ cạnh tranh như Nikon và Canon, nhưng ASML nắm giữ 62% thị trường. Các đối thủ cạnh tranh của ASML vẫn đang sử dụng quy trình in thạch bản DUV cũ hơn, trong khi ASML đã bán EUV hiệu quả hơn và hiện đang phát triển quy trình High-NA-EUV thế hệ tiếp theo. (Ảnh: ASML)

Tuy nhiên, Hà Lan đã cho biết sẽ không bị tác động trước yêu cầu áp đặt lệnh trừng phạt đối với Trung Quốc của Mỹ. Liesje Schreinemacher, Bộ trưởng Bộ thương mại quốc tế Hà Lan đã khẳng định rằng sẽ chủ trì các cuộc thảo luận với các đối tác của mình như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Đức và Pháp.

Hơn nữa, ASML đã làm việc trên một thế hệ máy in thạch bản mới có tên là high-NA-EUV. High-NA-EUV sẽ cho phép các nhà sản xuất chip tạo ra bộ xử lý 2nm, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong sản xuất chip./.

Bài liên quan
Nổi bật Tạp chí Thông tin & Truyền thông
Đừng bỏ lỡ
  • Để đổi mới sáng tạo không bị cản trở, mà được khơi thông và lan tỏa
    Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng: "Chúng ta cần tạo ra một hệ sinh thái ĐMST mà ở đó, doanh nghiệp có thể cải tiến sản phẩm phù hợp với thị trường trong nước, người dân có thể sáng tạo trong điều kiện thực tế của mình, nhà nước hỗ trợ môi trường, thể chế và động lực để đổi mới sáng tạo không bị cản trở, mà được khơi thông và lan toả".
  • "Báo chí trong kỷ nguyên mới phải sáng tạo, đổi mới mạnh mẽ"
    Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Phan Xuân Thuỷ nhấn mạnh: Báo chí trong kỷ nguyên mới phải sáng tạo, đổi mới mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu của công chúng, theo kịp sự phát triển của thời đại, công cuộc chuyển đổi số của đất nước.
  • Thủ tướng: "Thần tốc táo bạo" để đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo
    Thủ tướng đánh giá thời gian qua, đất nước ta đã đạt được một số kết quả tích cực về sự phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, trong đó có vai trò của hoạt động khởi nghiệp.
  • Đổi mới sáng tạo - Doanh nghiệp tiên phong - Quốc gia thịnh vượng
    Năm 2017, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã chọn ngày 21/4 hằng năm là Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới với mục đích nhằm nâng cao nhận thức về vai trò của sáng tạo và đổi mới sáng tạo trong phát triển kinh tế, xã hội và phát triển bền vững.
  • 75 năm thành lập Hội Nhà báo Việt Nam: Những truyền thống vẻ vang
    Cách đây 75 năm, ngày 21/4/1950, tại xóm Roòng Khoa, xã Ðiềm Mặc, huyện Ðịnh Hóa, tỉnh Thái Nguyên đã diễn ra Đại hội thành lập Hội Những người viết báo Việt Nam, nay là Hội Nhà báo Việt Nam.
  • Báo chí trong bối cảnh bùng nổ mạng xã hội và chuyển đổi số
    Báo chí là một trong những loại hình phương tiện truyền thông đại chúng hiện đại. Các tác phẩm, sản phẩm báo chí luôn phải mang đến công chúng những giá trị thông tin thời sự, chân thật, khách quan về các sự kiện, vấn đề diễn ra trong đời sống xã hội. Dù trong bối cảnh phát triển nào thì các loại hình báo chí vẫn đóng vai trò quan trọng là phương tiện truyền thông chủ lực, thiết yếu dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội.
  • Duy trì cam kết với cổ đông, VPBank năm thứ 3 liên tiếp trả cổ tức tiền mặt
    Năm thứ 3 liên tiếp, VPBank dự kiến duy trì chính sách cổ tức tiền mặt, thể hiện năng lực tài chính vững mạnh, chiến lược tăng trưởng hợp lý và cam kết mang lại lợi ích lớn nhất cho cổ đông.
  • Cảnh báo lợi dụng hình thức "xe ôm công nghệ" để lừa đảo
    Công an thành phố Hà Nội cho biết thời gian qua, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an thành phố đã xử lý nhiều vụ việc liên quan đến hành vi chiếm đoạt tài sản của khách hàng do các đối tác tài xế xe công nghệ thực hiện.
  • Xuất bản Việt Nam cần đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ để sớm trở thành công nghiệp xuất bản
    Ngành xuất bản Việt Nam đang trải qua quá trình chuyển đổi mạnh mẽ để thích ứng với sự phát triển của khoa học công nghệ. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, việc ứng dụng công nghệ hiện đại không chỉ là xu hướng mà còn là yêu cầu cấp thiết giúp ngành xuất bản phát triển bền vững và tiệm cận với mô hình công nghiệp xuất bản hiện đại.
  • Chuyển đổi số - liều vắc-xin hiệu quả
    Trong thời cách mạng công nghiệp 4.0, chuyển đổi số được kỳ vọng là chiếc "đũa thần" giải quyết bài toán tăng trưởng chậm và năng suất thấp. Ở nhiều quốc gia, đó cũng là công cụ quan trọng để xử lý tình trạng lãng phí nguồn lực - căn bệnh kinh niên của khu vực công.
Làm thế nào một công ty Hà Lan thống trị ngành công nghiệp chip toàn cầu?
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO