Sự phát triển của báo chí gắn liền với sự phát triển của công nghệ

Báo chí phát huy sứ mệnh cách mạng, tạo đồng thuận xã hội trong thời kỳ mới

Theo số liệu của Bộ TT&TT, năm 2024, cả nước có 884 cơ quan báo chí, trong đó có 812 báo, tạp chí và 74 đài phát thanh - truyền hình (PTTH). Nhân sự hoạt động trong lĩnh vực báo chí khoảng 41.000 người, trong đó khối PTTH khoảng 16,5 nghìn người. Tính đến tháng 12/2024, có khoảng 21.000 người được cấp thẻ nhà báo.

Cơ bản các cơ quan báo chí thực hiện nghiêm túc sự lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng thông tin của Đảng, Nhà nước; bám sát mục tiêu giữ vững ổn định chính trị, tạo đồng thuận của xã hội và niềm tin của nhân dân đối với Đảng và chế độ, cùng hướng tới Kỷ nguyên mới, Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Đồng thời, báo chí tiếp tục đẩy mạnh thông tin tuyên truyền việc triển khai, cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII vào cuộc sống; tuyên truyền kết quả các Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, các kỳ họp Quốc hội, các nghị quyết, kết luận, chỉ thị, quyết định của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ; tuyên truyền đậm nét, sâu rộng các sự kiện chính trị, ngoại giao quan trọng, ngày lễ lớn của đất nước...

Báo chí tiếp tục chủ động đẩy mạnh tuyên truyền về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; lan tỏa, biểu dương gương người tốt, việc tốt... khẳng định vai trò dẫn dắt, định hướng để thực hiện tốt sứ mệnh báo chí cách mạng, tạo đồng thuận xã hội.

Sau 1 năm thực hiện Chỉ thị số 07 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác truyền thông chính sách, số lượng tin, bài về truyền thông chính sách tăng từ 11% lên 20% (tổng tin bài trên báo chí hàng năm là 40 triệu; truyền hình 50.000 giờ; phát thanh 20.000 giờ). Kinh phí dành cho truyền thông chính sách của các địa phương tăng khoảng 10%, trong đó có một số tỉnh kinh phí cho truyền thông chính sách tăng 50%.

Đặc biệt, trong thời gian gần đây, báo chí đã tập trung cao độ tuyên truyền về cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Theo đó, thông tin báo chí nêu bật chỉ đạo của Bộ Chính trị, xác định việc tổng kết Nghị quyết 18 và sắp xếp, hoàn thiện tổ chức bộ máy hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, là cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, cần thống nhất rất cao về nhận thức và hành động trong toàn Đảng và cả hệ thống chính trị.

Đẩy mạnh sử dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý, chỉ đạo thông tin

Năm 2024, Bộ TT&TT đã tiến hành các quy trình, thủ tục, báo cáo để Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị bổ sung một số dự án luật, dự thảo nghị quyết vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025, trong đó có dự án Luật Báo chí (sửa đổi). Qua đó, giải quyết căn cơ những bất cập, tồn tại thời gian qua và thúc đẩy báo chí phát triển mạnh mẽ, đúng định hướng và làm tốt công tác quản lý nhà nước.

Trong đó, Nghị định số 147/2024/NĐ-CP ngày 09/11/2024 của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng được ban hành với các quy định về cho phép mạng xã hội xuyên biên giới, các nền tảng thỏa thuận sử dụng bài báo, chia sẻ đường link, chia sẻ nội dung bài báo của các cơ quan báo chí.

Nhằm tháo gỡ khó khăn về kinh tế báo chí cho các cơ quan báo chí, ngày 14/6, Bộ TT&TT ban hành Thông tư số 05 hướng dẫn xây dựng, thẩm định và ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật dịch vụ công sử dụng ngân sách Nhà nước trong lĩnh vực báo chí thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho đơn vị báo chí triển khai thực hiện chính sách của nhà nước về tự chủ đơn vị sự nghiệp công lập và tăng cường điều kiện nhận đặt hàng, giao nhiệm vụ từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Về công tác chỉ đạo, quản lý báo chí, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ TT&TT, Hội Nhà báo Việt Nam tiếp tục thống nhất phối hợp chặt chẽ, chủ động trong công tác chỉ đạo, quản lý hoạt động báo chí. Bảo đảm việc chỉ đạo, cung cấp thông tin thống nhất, kịp thời, nhất là những vấn đề quan trọng, nhạy cảm, phức tạp, bảo đảm để báo chí giữ vững vai trò định hướng, chi phối thông tin trong xã hội.

Công tác chỉ đạo, định hướng, quản lý thông tin được triển khai thực hiện với phương thức đổi mới, chủ động, kịp thời bằng nhiều hình thức: Văn bản, trao đổi trực tiếp, sử dụng nền tảng xã hội Zalo, ứng dụng Viber...

Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh sử dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý, chỉ đạo thông tin; duy trì thực hiện phương thức “quản lý theo số lớn”, trong đó sử dụng công nghệ đo đếm, đánh giá hoạt động báo chí để nắm bắt, nhận biết các xu thế thông tin, phát hiện các biểu hiện để có sự điều chỉnh kịp thời.

Năm 2024, Bộ TT&TT tiếp tục duy trì việc kết hợp các giải pháp đấu tranh cứng rắn, linh hoạt với các nền tảng xuyên biên giới, yêu cầu các nền tảng phải ngăn chặn, gỡ bỏ thông tin vi phạm pháp luật Việt Nam. Bộ đã tổ chức khoảng 20 cuộc họp, trao đổi, đàm phán định kỳ, đột xuất với Lãnh đạo cấp cao, đại diện của các nền tảng xuyên biên giới lớn như Facebook, Google, TikTok, Netflix, Apple,... để nhắc nhở, đôn đốc các nền tảng này tuân thủ pháp luật Việt Nam.

Kết quả trong năm 2024, Facebook đã chặn, gỡ 8.981 nội dung chống phá Đảng, Nhà nước, vi phạm pháp luật Việt Nam trên, bao gồm 8.463 bài viết, 349 tài khoản, 16 nhóm (group) và 153 trang vi phạm (tỷ lệ 94%); Google đã chặn, gỡ 6.043 nội dung vi phạm trên YouTube, bao gồm 6.007 video và 36 kênh vi phạm (đăng tải hơn 39.000 video) (tỷ lệ 91%); TikTok: chặn, gỡ 971 nội dung vi phạm, bao gồm 677 video và 294 tài khoản (đăng tải hơn 94.000 video) (tỷ lệ 93%).

Bên cạnh đó, năm 2024 cũng đánh dấu sự hợp tác sâu rộng của Bộ với các nền tảng xuyên biên giới như Facebook, Google, TikTok trong việc đồng hành, tham gia cùng Bộ để triển khai tổ chức: Hội thảo về chuyển đổi số cho các Đài PTTH.

Sự phát triển của báo chí luôn gắn với công nghệ

Nói về sự gắn kết giữa quản lý báo chí với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ hiện nay, tại buổi gặp mặt các cán bộ ngành TT&TT qua các thời kỳ tháng 1/2025, ông Hoàng Hữu Lượng, nguyên Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ TT&TT chia sẻ: Sự phát triển của báo chí bao giờ cũng gắn với công nghệ, có công nghệ in thì mới có báo in, có công nghệ phát thanh thì mới có đài phát thanh, có công nghệ truyền dẫn hình ảnh thì mới có truyền hình, có Internet thì mới có báo điện tử và thông tin mạng như hiện nay.

Theo ông Hoàng Hữu Lượng, “Báo chí phát triển bao giờ cũng gắn với công nghệ, công nghệ đi trước một bước”.

Cũng theo ông Hoàng Hữu Lượng, thực tế đời sống thông tin đa chiều, thông tin mạng như hiện nay, quản lý báo chí phải bằng công nghệ. Nếu chỉ bằng mệnh lệnh thôi mà thiếu công nghệ thì khó quản lý được.

Vì vậy, ông Hoàng Hữu Lượng cho rằng: báo chí phải gắn với công nghệ, đặc biệt là giai đoạn cách mạng công nghệ 4.0, chúng ta đang thực hiện chuyển đổi số mạnh mẽ như hiện nay./.