Tác động đối với startup khi EU và ASEAN tăng cường hợp tác mạnh mẽ

EU là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN bên cạnh Trung Quốc và Mỹ. EU và ASEAN đã duy trì kết nối và quan hệ hợp tác trong nhiều thập kỷ. Tháng 12/2022, hội nghị thượng đỉnh kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai khối đã được tổ chức tại Vương quốc Bỉ.

Theo hãng tin AP, thông báo về một thỏa thuận về cơ sở hạ tầng trị giá 10 tỷ euro do EU tài trợ nằm trong chương trình nghị sự của các dự án ASEAN. Khoản đầu tư này là một phần trong chương trình “Global Gateway” của châu Âu, được coi là đối trọng với “sáng kiến Vành đai và con đường” của Trung Quốc.

Với xu hướng đầu tư mạo hiểm (VC) được dự báo tại Đông Nam Á trong năm 2023, tiền từ EU có thể tác động đối với các công ty khởi nghiệp (startup) ở Đông Nam Á. Gavin Teo, một đối tác chung tại Altara Ventures, được CNBC trích dẫn nói rằng việc triển khai các quỹ trong khu vực đã giảm khoảng 25% - 30%.

Đối với các startup, việc giảm vốn trong hệ sinh thái của họ làm tăng tính cạnh tranh và chỉ những công ty mạnh nhất mới có thể vượt qua các rào cản kinh tế trên con đường đạt được lợi nhuận. Nhưng khi EU đầu tư vào cơ sở hạ tầng, các công ty có thể tiếp cận nhiều hơn với các quỹ và khoản đầu tư vào những đổi mới của họ.

Thảo luận cấp cao EU - ASEAN

Năm 2020, EU và ASEAN quyết định thiết lập quan hệ đối tác chiến lược để mang lại lợi ích cho công dân của hai khối bằng cách tăng cường an ninh, thịnh vượng, tạo điều kiện cho thương mại tự do và công bằng, đồng thời thúc đẩy phát triển bền vững. Những mục tiêu này đã được thử nghiệm, với việc thế giới phải chịu đựng nhiều thách thức trong những năm gần đây.

Hai khối phải đối mặt với các mối đe dọa như đại dịch COVID-19, xung đột Ukraine-Nga, khủng hoảng năng lượng, một số căng thẳng địa chính trị, khó khăn kinh tế và lạm phát cũng như các vấn đề về chuỗi cung ứng cản trở thương mại.

Trong bối cảnh đó, hội nghị thượng đỉnh kỷ niệm 45 năm EU - ASEAN tại Brussels, Vương quốc Bỉ diễn ra vào ngày 14/12/2022, đây là thời điểm lý tưởng để củng cố các lập trường đã được thống nhất trước đó và vạch ra một hướng đi tiếp theo trong việc giải quyết các vấn đề. Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC) Charles Michel và Chủ tịch ASEAN 2022 Thủ tướng Campuchia Hun Sen chủ trì hội nghị.

Hai khối đã tái khẳng định quan hệ đối tác và thảo luận về việc tiếp tục cam kết vì hòa bình, quốc phòng, an ninh hàng hải, tội phạm xuyên quốc gia và an ninh mạng.

Thứ hai, với tư cách là các đối tác thương mại hợp tác, các nhà lãnh đạo muốn thúc đẩy thương mại và đầu tư tự do, toàn diện, bền vững và minh bạch. Thứ ba, cả hai bên đều hỗ trợ chuyển đổi số và kết nối tin cậy và phù hợp, hướng tới sự bao trùm hơn.

Ngoài ra, các nhà lãnh đạo EU và ASEAN tái khẳng định cam kết phát triển bền vững, chuyển đổi sang các nguồn năng lượng sạch và chống biến đổi khí hậu. Về các vấn đề quốc tế, đã có các cuộc thảo luận liên quan đến cuộc khủng hoảng ở Myanmar, đảm bảo hòa bình và tiếp cận ở Biển Đông, vụ thử tên lửa đạn đạo của Triều Tiên và tình hình ở Ukraine.

Tác động nào đối với các startup ở Đông Nam Á?

Hội nghị thượng đỉnh EU và ASEAN mang lại nhiều hứa hẹn cho các startup ở ASEAN khi châu Âu tìm cách cải thiện thương mại và hợp tác với khu vực Đông Nam Á. Khoản đầu tư 10 tỷ euro tạo cơ hội mới cho các doanh nghiệp triển khai các quỹ một cách chiến lược, dẫn đến tăng trưởng và mở rộng trong ASEAN và hơn thế nữa. Theo Bloomberg, gói đầu tư sẽ đến từ các quỹ công và sẽ hỗ trợ các dự án về cơ sở hạ tầng, năng lượng tái tạo, giao thông và các lĩnh vực khác.

Mặc dù các xu hướng đầu tư VC tại Đông Nam Á trong năm nay không được khuyến khích do việc triển khai vốn hạn chế. Tuy nhiên, một số kế hoạch từ hội nghị thượng đỉnh sẽ cố gắng khởi động các nền kinh tế toàn cầu đang gặp khó khăn và giúp các nền kinh tế EU và ASEAN phục hồi. Kế hoạch hành động EU - ASEAN 2023-2027 đã vạch ra sự hợp tác trong khắc phục hậu quả đại dịch COVID-19, thương mại bền vững, kết nối bền vững, an ninh và phòng ngừa thảm họa. Nó cũng rất quan trọng để đảm bảo an ninh lương thực và chuỗi cung ứng ổn định.

Các startup ở Đông Nam Á có thể mong đợi được hoạt động trong một môi trường thuận lợi và thân thiện với doanh nghiệp, đặc biệt là sau khi tuyên bố chung từ các nhà lãnh đạo ASEAN sau hội nghị thượng đỉnh được công bố. Các nhà lãnh đạo nhấn mạnh cam kết đảm bảo hòa bình khu vực, hỗ trợ dòng chảy của các sản phẩm nông nghiệp thiết yếu, áp dụng công nghệ và đảm bảo an toàn mạng, hợp tác và phối hợp để đánh bại đại dịch, duy trì chuỗi cung ứng mở, v.v..

Việc tái khẳng định nỗ lực đáp ứng các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG) của Liên hợp quốc sẽ định hình hướng đi của các công ty khởi nghiệp. Các startup sẽ cần phải đổi mới theo cách thân thiện với môi trường, giảm thiểu chất thải và tạo khả năng tiếp cận năng lượng sạch. Hơn nữa, các nhà đầu tư sẽ tập trung vào các công ty có tính bền vững như một phần trong mô hình kinh doanh của họ.

Nhìn chung, quan hệ đối tác giữa EU và Đông Nam Á sẽ tăng cường thương mại, trao đổi ý tưởng và các thỏa thuận đầu tư cùng có lợi./.