Tại sao khó ngăn chặn các trang mạng xã hội hoạt động trái phép?
Hiện nay đang có tình trạng các trang web đánh giá công ty (review công ty) hoạt động như các mạng xã hội (MXH) trái phép và cho phép thành viên đăng tải nhiều thông tin sai lệch, thiếu kiểm chứng về các doanh nghiệp (DN) Việt Nam.
Các website review công ty có nhiều bài viết xâm phạm uy tín, danh dự, thương hiệu của nhiều DN Việt Nam, tạo tin giả, bôi nhọ, nói xấu nhiều cán bộ, nhân viên dẫn tới việc mâu thuẫn trong nội bộ công ty; thông tin về các DN, cá nhân chưa được kiểm chứng; thông tin người dùng không được xác thực…
Các trang MXH hoạt động trái phép nói trên cho phép người dùng tạo tài khoản là tên các DN và các thành viên có thể viết bài, nhận định, thể hiện quan điểm cá nhân mà không thông qua kiểm duyệt. Các tài khoản đều đăng ẩn danh, không cần đăng ký, không cần xác thực vẫn có thể viết đánh giá, bình luận về bất cứ DN, cá nhân nào.
Một người có thể dùng không hạn chế tài khoản ẩn danh để viết và bình luận. Nội dung phần lớn là tiêu cực, xúc phạm các cá nhân, DN, vi phạm thuần phong mỹ tục và chuẩn mực đạo đức văn hóa của người Việt Nam.
Theo Câu lạc bộ Liên minh Sáng tạo Nội dung số Việt Nam (DCCA), căn cứ điều 98 Nghị định 15/2020/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông (BCVT), tần số vô tuyến điện (VTĐ), công nghệ thông tin (CNTT) và giao dịch điện tử (GDĐT), DCCA nhận thấy các website trên vi phạm quy định về việc xin cấp phép thiết lập MXH.
Hành vi của chủ thể (cá nhân, nhóm người hoặc tổ chức) tạo ra website này đã vi phạm quy định tại Điều 102, Khoản 3, điểm e của Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 3/2/2020 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BCVT, tần số VTĐ, CNTT và GDĐT, nêu rõ chế tài đối với hành vi “Thu thập, xử lý và sử dụng thông tin của tổ chức, cá nhân khác mà không được sự đồng ý hoặc sai mục đích theo quy định của pháp luật”.
Đồng thời, những hành vi trên còn có dấu hiệu vi phạm quy định tại khoản 3, 4 Điều 34 Bộ luật dân sự năm 2015, có hiệu lực từ ngày 01/01/2017 quy định: “Điều 34. Quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín”.
Tháng 6/2023, DCCA đã kiến nghị Hội Truyền thông số Việt Nam (VDCA) báo cáo Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) và Bộ Công an đề xuất xử lý các trang MXH không phép, hoạt động theo hình thức cho phép các thành viên ẩn danh đăng các thông tin đánh giá DN, trong đó có nhiều nội dung chưa được kiểm chứng, xúc phạm các DN, doanh nhân Việt Nam.
Sau kiến nghị của VDCA, ngày 27/06/2023, Cục Phát thanh truyền hình và Thông tin điện tử (PTTH&TTĐT) (Bộ TT&TT) đã có văn bản phản hồi cho biết các trang MXH chuyên đánh giá DN đã bị chặn truy cập. Cụ thể là 3 trang http://reviewcongty.me; http://reviewcongty.net; http://reviewcongty.com đã bị cơ quan chức năng xử lý chặn truy cập.
Tuy nhiên, chỉ một thời gian ngắn sau khi bị xử lý chặn truy cập, DCCA tiếp tục nhận được phản ánh của các DN hội viên về việc các trang MXH nói trên thay đổi tên miền và nhân bản ra thành website có tên miền gần giống tên miền cũ, và tiếp tục hoạt động, đăng tải nhiều thông tin chưa kiểm chứng, xúc phạm, bôi nhọ nhiều DN Việt Nam (trong đó có các hội viên của DCCA).
Cụ thể, trang MXH có tên miền: https://reviewcongty.asia/ đã đăng tải toàn bộ nội dung tương tự như các trang đã bị chặn truy cập và tiếp tục cho thành viên đăng tải nhiều thông tin chưa được kiểm chứng, ảnh hưởng tiêu cực tới nhiều DN.
Sau khi nhận được kiến nghị của các DN thành viên về những sai phạm của các trang web review công ty, vào tháng 3/2024, DCCA tiếp tục gửi văn bản kiến nghị Cục PTTH&TTĐT, đề nghị kiểm tra và ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật của chủ sở hữu của các trang MXH nêu trên, cùng các trang MXH có hành vi tương tự.
Sau khi nhận được kiến nghị của DCCA, Cục PTTH&TTĐT đã phối hợp với các cơ quan chức năng và các nhà mạng để chặn truy cập vào website hoạt động trái phép https://reviewcongty.asia/. Đến thời điểm này, trang web này đã trong tình trạng bị chặn truy cập.
Tuy nhiên, qua theo dõi của DCCA, việc ngăn chặn truy cập các trang MXH trái phép chuyên "review", đánh giá công ty chỉ là biện pháp ngắn hạn. Một thời gian ngắn sau khi bị chặn, các nội dung này được nhân bản sang các website có tên miền gần giống như cũ. Thậm chí 2 trang có tên miền http://reviewcongty.me; http://reviewcongty.net; đã bị cơ quan chức năng chặn truy cập từ tháng 6/2023 nhưng tới thời điểm ngày 8/5/2024 vẫn trong tình trạng hoạt động bình thường.
“Lãnh đạo một DN truyền thông lớn nhất nhì đã bị bôi nhọ, xúc phạm đời tư từ 3 - 4 năm nay trên các trang này mà họ không có cách nào xử lý được. Gần đây, rất nhiều DN cũng phản ánh với DCCA việc công ty rất khó tuyển dụng nhân sự do bị ảnh hưởng bởi các thông tin sai sự thật trên các trang review công ty”, một lãnh đạo DCCA cho hay./.