Ukraine hướng tới trở thành Chính phủ số hàng đầu thế giới

Ứng dụng chính phủ điện tử Diia - biểu tượng cho sự đổi mới của Ukraine

"Số hoá. Mọi thứ có thể số hóa đều phải được số hóa”, Rustem Umerov, Bộ trưởng Quốc phòng mới được bổ nhiệm của Ukraine, tuyên bố trong phiên họp toàn thể quốc hội vào ngày 06/9/2023. Tuyên bố này thể hiện mục tiêu kiên định trong hành trình số hóa đáng chú ý của Ukraine.

Trở lại Hội nghị thượng đỉnh Davos 2022, Ukraine nhận được biệt danh “con hổ kỹ thuật số” châu Âu - một danh hiệu rất xứng đáng. Chỉ trong 4 năm, Ukraine đã tăng từ vị trí thứ 82 lên vị trí thứ 46 trong Chỉ số Phát triển Chính phủ kinh tế (Economic Government Development Index), một minh chứng cho cam kết không ngừng nghỉ của nước này đối với tiến bộ kỹ thuật số.

Kể từ năm 2019, Ukraine đã đề ra nhiều kế hoạch biến Ukraine trở thành quốc gia "số hóa nhất" trên thế giới, vượt xa nhiều nước trong khu vực.

Trong nhiều năm, Ukraine đã đi tiên phong trong một số phát triển kỹ thuật số toàn cầu đáng chú ý nhất. Ví dụ, năm 2021, Ukraine đã bắt đầu sử dụng hộ chiếu điện tử, trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới chấp nhận hộ chiếu điện tử được sử dụng song song với hộ chiếu thông thường

Năm 2019, một dấu mốc quan trọng trong hành trình số hoá của Ukraine là việc thành lập Bộ Chuyển đổi số nhằm mục tiêu là nâng cao tính minh bạch, chống tham nhũng và đơn giản hóa các quy trình hành chính phức tạp, tất cả chỉ bằng “một cú nhấp chuột”.

Để hiện thực hoá mục tiêu này, năm 2020, Ukraine đã triển khai ứng dụng chính phủ điện tử Diia (trên web hoặc điện thoại thông minh) và các dịch vụ liên kết. Nó đã cách mạng hóa cách công dân tương tác với chính phủ, cho phép người Ukraine quản lý nhiều công việc khác nhau một cách thuận tiện, bao gồm đăng ký cư trú, nộp đơn xin lương hưu, yêu cầu hỗ trợ nhà ở và yêu cầu trợ cấp thất nghiệp - tất cả đều có thể truy cập được thông qua điện thoại thông minh hoặc máy tính xách tay.

Đối với các doanh nghiệp, Ukraine đã giới thiệu Diia.City, một hệ thống thuế đặc biệt dành cho các công ty khởi nghiệp và các hãng công nghệ. Nó đưa ra các ưu đãi hấp dẫn, bao gồm mức thuế suất cố định 5% cạnh tranh, các yêu cầu báo cáo đơn giản hóa và quyền miễn thị thực cho nhân viên nước ngoài. Diia.City đã nhận được sự công nhận rộng rãi trong ngành CNTT, giúp Ukraine trở thành điểm đến rất hấp dẫn đối với đầu tư nước ngoài.

Một sáng kiến quan trọng khác là Diia.Digital Education, một nền tảng cung cấp các khóa học trực tuyến miễn phí với nhiều chủ đề khác nhau, từ mã hóa đến quản lý và nướng bánh. Diia.Digital Education nhằm mục đích giúp người Ukraina phát triển các kỹ năng để tìm việc làm mới, tập trung vào các kỹ năng số cần thiết để thành công trong nền kinh tế thế kỷ 21.

Quả thực, Diia đã trở thành biểu tượng cho sự đổi mới của Ukraine.

Tháng 9/2022, Estonia - được nhiều người coi là quốc gia dẫn đầu thế giới về chính phủ điện tử và các dịch vụ công số nhưng vẫn sử dụng cổng web để cung cấp hầu hết các dịch vụ - đã thông báo rằng họ sẽ hợp tác với Bộ Chuyển đổi số Ukraine để thí điểm một ứng dụng di động quốc gia dựa trên Diia.

Những đột phá số hoá trong thời chiến

Khi cuộc xung đột Nga - Ukraine xảy ra, tốc độ chuyển đổi số của Ukraine đã tăng vọt và kỹ thuật số đã trở thành cứu cánh cho nhiều người dân Ukraine. Nga đã tiến hành một số lượng lớn các cuộc tấn công mạng vào các dịch vụ nhà nước của Ukraine với hy vọng làm sụp đổ cơ sở hạ tầng số và tàn phá đất nước. Tuy nhiên, Ukraine đã chống chọi được các cuộc tấn công này.

Khi chiến sự nổ ra, Bộ Chuyển đổi số Ukraine đã dùng kinh nghiệm tiếp thị kỹ thuật số để kêu gọi sự ủng hộ của các hãng công nghệ từ nước ngoài cho Kiev. Các công ty như Google, Amazon, Apple, Oracle và Microsoft đang giúp Ukraine bảo vệ dữ liệu, an ninh mạng và giáo dục trực tuyến. Còn các hãng công nghệ tài chính như Revolut và PayPal đã bắt đầu cung cấp một số dịch vụ thanh toán cho người Ukraine.

Một đội quân CNTT hùng mạnh đã được thành lập và Ukraine đã có được kinh nghiệm quý báu trong việc sử dụng công nghệ trong chiến tranh. Ví dụ, trí tuệ nhân tạo được áp dụng để nhận dạng danh tính của người chết trong khi hệ thống Starlink được sử dụng để khôi phục thông tin liên lạc ở các khu vực bị ảnh hưởng bởi chiến tranh.

Trong tháng đầu tiên của cuộc chiến, ứng dụng Diia đã tung ra một số dịch vụ mới, chẳng hạn như cung cấp thông tin về nhà ở bị phá hủy.

Diia cũng giúp người dân nộp đơn xin trợ cấp xã hội dễ dàng và nhanh chóng hơn, thay vì phải mất hàng tuần để xếp hàng, chưa kể sẽ cực kỳ nguy hiểm.

Một dịch vụ hữu ích khác là eDocument, một tài liệu tạm thời trong trường hợp mất ID hoặc các phương tiện nhận dạng khác.

Trong khi đó, việc triển khai chatbot eEnemy đóng vai trò quan trọng trong việc thu thập dữ liệu về sự di chuyển của lực lượng quân đội Nga. Nhờ dịch vụ này, quân đội Ukraine đã có thể tiêu diệt nhiều nhóm thù địch. Vào cuối tháng 9/2022, số người Ukraine sử dụng chatbot đã lên tới 37.000 người.

Trong số các dịch vụ mới được triển khai khác còn có Diia.TV và Diia.Radio, nhằm cung cấp thông tin chính thức và tin cậy ngay cả ở các khu vực tạm thời bị chiếm đóng của Ukraine.

Giấy chứng nhận lương hưu điện tử, giấy phép cư trú, đăng ký thành lập công ty tự động, chia sẻ xe và nộp phạt giao thông cũng đã được ra mắt trên ứng dụng Diia.

Các khoản thế chấp ưu đãi, thông quan ô tô và đăng ký ô tô thông qua Diia hiện đang được phát triển và sẽ sớm ra mắt.

Có thể thấy, ứng dụng Diia của Ukraine đã phát triển mạnh mẽ bất chấp tình trạng hỗn loạn do cuộc chiến giữa nước này với Nga. Số lượng người dùng Diia đã tăng 20% kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột và hiện ở mức 18,6 triệu người – một nửa dân số Ukraine. Đó là vì Diia đã đáp ứng thành công các nhu cầu cấp bách của thời chiến – duy trì kết nối, cập nhật tin tức một cách tin cậy, thay đổi địa điểm đăng ký, quyên góp cho quân đội, v.v.

Ứng dụng này cũng đã phá kỷ lục ba năm sau khi thu hút hơn 26.000 doanh nhân mới trong tháng 9. Bộ trưởng Mykhailo Fedorov đã chia sẻ trong một bài đăng trên Telegram rằng việc đăng ký của các doanh nhân trên Diia hiện hoàn toàn tự động và nhanh chóng.

Kế hoạch phát triển trong tương lai

Tầm nhìn cho tương lai của Ukraine là trở thành quốc gia số hóa hoàn toàn với hệ thống thuế đẳng cấp thế giới, công nghệ quốc phòng tiên tiến và hành chính công hiệu quả. Mục tiêu đầy tham vọng là cung cấp truy cập trực tuyến tới tất cả các dịch vụ công vào năm 2030, với nỗ lực lớn để số hóa các dịch vụ quan trọng trong năm nay.

Trọng tâm của quá trình chuyển đổi này là mục tiêu chiến lược nhằm định vị Ukraine là một trong những trung tâm CNTT hàng đầu của Châu Âu, nơi nền kinh tế số đóng góp đáng kể vào GDP. Các ưu tiên của Bộ Chuyển đổi số trong thời gian ngắn và trung hạn là tập trung vào các công nghệ mới nổi, bao gồm trí tuệ nhân tạo, thực tế tăng cường và học máy./.