Vẻ đẹp văn hóa miền Trung qua trang sách

Nhà xuất bản (NXB) Kim Đồng vừa ra mắt bộ sách MiềnTrung - Dự án sách minh họa nhằm lưu giữ các nét văn hóa đặc trưng tại 15 tỉnh và thành phố ở miền Trung Việt Nam, gồm 03 cuốn Thực - về ẩm thực, Kiến - về Kiến trúc, và Tích - về Tích cổ.

Với sự thể nghiệm đa dạng của các phong cách vẽ, bộ sách là cẩm nang thú vị dành cho những ai yêu mến và muốn tìm hiểu về dải đất miền Trung đầy nắng, gió, nhưng cũng là “cái nôi” văn hóa với nhiều công trình kiến trúc lâu đời, các món ăn ngon và những chuyện xưa, tích cũ được lưu truyền qua nhiều thế hệ.

Dự án được thực hiện bởi gần 90 họa sĩ trẻ, trong đó phần lớn là các họa sĩ được sinh ra và lớn lên ở miền Trung, hoặc đã có thời gian sinh sống, gắn bó với vùng đất này.

Miền Trung ở đây bao gồm 14 tỉnh/thành là Bình Thuận, Ninh Thuận, Khánh Hòa, Phú Yên, Bình Định, Quảng Ngãi, Quảng Nam, Thừa Thiên Huế, Quảng Trị, Quảng Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa và TP. Đà Nẵng trực thuộc Trung ương. Với tính chất đặc biệt của Hội An (thành phố trực thuộc tỉnh Quảng Nam nhưng nhận được sự quan tâm của thế giới), nhóm tác giả tách riêng vùng đất này thành một mục độc lập.

Dự án được thực hiện từ tháng 6/2018, khởi nguồn với cuốn "Thực". Họa sĩ Vinh Vương - Trưởng nhóm Tác giả chia sẻ:“Miền Trung bắt nguồn từ dự án theo chân xe lửa đi khắp cả nước vẽ biển hiệu của mình. Mỗi khi ga tàu dừng mình lại tìm đến những quán vỉa hè bán các món ăn đặc trưng để xin vẽ biển hiệu cho họ. Sức lực có hạn nên mình chỉ chọn thực hiện một đến hai biển hiệu ở mỗi vùng đất có nhà ga. Hồi đó mình ghé Hội An chơi thử và phải lòng với vùng đất miền Trung. Mình nghĩ sẽ thật phí nếu tìm hiểu về các món ẩm thực rồi cất đi, vì vậy mình xây dựng miền Trung để mọi người cùng được biết những món lạ như mình.”

"Miền Trung - Thực"là một trải nghiệm ẩm thực sống động và đầy màu sắc “qua tranh”, minh họa những món ăn đặc trưng của miền Trung, không chỉ là các món ngon “nổi tiếng” mà còn cả các món lạ ít người biết đến, chỉ có ở địa phương, đang có nguy cơ dần biến mất.

Ẩm thực miền Trung còn gắn với các nét văn hóa đặc sắc như văn hóa Chăm-pa, các lễ hội dân gian, những món ngon nổi bật phải kể đến như: Bánh canh chả cá, cốm hộc ở Bình Thuận, mật nho Ninh Thuận, mì mắm Tuy Hòa, chả ram tôm đất Bình Định, mì Quảng, cơm gà Tam Kỳ, mắt cá ngừ đại dương của Phú Yên, cơm hến, bánh canh Nam Phổ của Huế, ram đẻn ở Quảng Bình, cháo lươn Nghệ An, nem chua Thanh Hóa... Cùng với đó là các món lạ như bún chuối của Bình Thuận, bánh rau cạo ở Nghệ An... được thể hiện bằng ngôn ngữ minh họa hấp dẫn, sống động sắc màu, khơi gợi vị giác.

"Miền Trung - Kiến"hướng về chủ đề kiến trúc, giới thiệu các danh lam thắng cảnh của miền Trung và sự đa dạng về nguồn gốc du khách đến với các công trình văn hóa này, thông qua hình ảnh "cặp nhân vật" là một du khách người nước ngoài và một người Việt trong năm mươi tư dân tộc Việt Nam - trong đó có một nhân vật là người khuyết tật.

Dự án mong muốn người khuyết tật sẽ không nhìn nhận đây là phần tranh về những người khuyết tật cùng giúp nhau đi du lịch mà xem với tâm thế: Đây là bộ tranh về những người đi du lịch, trong đó có người khuyết tật và họ vẫn đi rất thoải mái. Dự án cũng hi vọng qua phần tranh, các đơn vị du lịch, những người xây dựng các công trình sẽ chú ý hơn khi thiết kế để thuận tiện cho cả người khuyết tật.

"Miền Trung - Kiến" sẽ dẫn bạn đọc đến thăm: Chùa Núi Tà Cú với bức tượng Phật Thích Ca nhập niết bàn dài 49m ở Bình Thuận, Trùng Sơn Cổ Tự xây từ năm 1973 trên núi Đá Chồng ở Ninh Thuận, nhà thờ Đá trên núi Bông giữa lòng thành phố ở Khánh Hòa, nhà thờ Mằng Lăng ở Phú Yên - nơi cất giữ cuốn sách chữ quốc ngữ đầu tiên của linh mục Alexandre de Rhodes, chùa Thiên Mụ ở Huế, di sản văn hóa thế giới Thành Nhà Hồ ở Thanh Hóa... và cả những “kiến trúc động” như không gian nghệ thuật diễn xướng dân gian Bài Chòi ở Hội An.

"Miền Trung -  Tích" kể lại một cách tóm lược những tích cổ, chuyện xưa gắn với từng vùng đất văn hóa, lí giải nguồn gốc các vị thần, sự tích các địa danh, gửi gắm bài học dân gian, thông qua hình thức tranh minh họa sáng tạo, đa phong cách, có cả hình thức truyện tranh.

Đó là sự tích Vua thần Pô Klong Garai ở Ninh Thuận, đảo Tiên Nữ ở Khánh Hòa, đèo Cù Mông ở Phú Yên, truyền thuyết Chàng Lía ở Bình Định, danh y Hải Thượng Lãn Ông ở Hà Tĩnh, truyền thuyết Thần Độc Cước và câu chuyện trị thủy ở vùng biển Sầm Sơn, Thanh Hóa.... giúp bạn đọc hiểu hơn về lịch sử, văn hóa mỗi vùng miền qua những câu chuyện cổ.

Dự án "Miền Trung"được khởi nguồn từ ý tưởng “thông qua nghệ thuật để thúc đẩy du lịch”, và mong muốn bảo tồn các nét văn hóa lâu đời của Việt Nam - mà miền Trung là điểm đến đầu tiên của nhóm họa sĩ.

"Miền Trung"hướng đến đối tượng bạn đọc đa dạng, đặc biệt là những người trẻ. Sau khi đăng tải trên mạng xã hội, dự án đã thu hút hơn 9.000 người thường duyên theo dõi.

Nhóm tác giả cho biết thông qua dự án này, họ muốn “đánh động” đến các bạn trẻ. Theo Họa sĩ Vinh Vương, “Hãy làm một điều gì đó nổi bật cho chính quê hương của mình!” .

Sau dự án "Miền Trung", họa sĩ Vinh Vương và các cộng sự đang bắt tay vào triển khai các dự án sách miền Bắc, miền Tây, tạo thành bộ cẩm nang du lịch, khám phá vẻ đẹp các vùng văn hóa đặc trưng của Việt Nam.