Thuật ngữ "Tam giác vàng khởi nghiệp Đông Nam Á" được Công ty đầu tư mạo hiểm (VC) Golden Gate Ventures (GGV) đặt ra để đề cập đến ba thị trường quan trọng trong khu vực ASEAN, nơi các kỳ lân lớn nhất - các công ty có giá trị trên 1 tỷ USD - đang "neo" doanh nghiệp (DN) theo cách tiếp cận ba mũi nhọn.
Theo Vinnie Lauria, đối tác quản lý của GGV, các xu hướng VC tại Việt Nam cho thấy Việt Nam sẽ là động lực tăng trưởng của các công ty khởi nghiệp (startup) trong số ba quốc gia và phần còn lại của khu vực.
Theo timesnext.com, Singapore và Indonesia đã cho thấy mức tăng trưởng đáng kể theo năm (YOY), với nền kinh tế số của Singapore có tổng giá trị hàng hóa (GMV) là 15 tỷ USD vào năm 2021, tăng 35% so với cùng kỳ và dự báo sẽ đạt 27 tỷ USD vào năm 2025. Indonesia có GMV là 70 tỷ USD, tăng 49% so với cùng kỳ năm ngoái, với kỳ vọng đạt mức 146 tỷ USD vào năm 2025.
Trong khi đó, theo báo cáo "Đổi mới sáng tạo và đầu tư công nghệ Việt Nam" năm 2021, nền kinh tế số của Việt Nam năm 2021 được định giá là 21 tỷ USD. Con số này thể hiện mức tăng 31% so với cùng kỳ và 7,6% của tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Một khoản tiền kỷ lục 1,4 tỷ USD cũng được đầu tư vào các startup công nghệ của Việt Nam, gấp 1,6 lần so với kỷ lục trước đó là 874 triệu USD được thiết lập vào năm 2019. Ngoài ra, số lượng quỹ đầu tư vào các startup tăng 60%.
Các yếu tố góp phần và ảnh hưởng đến sự trỗi dậy của Việt Nam
Theo trang collectivesea nhận định: sự trỗi dậy của Việt Nam là kết quả của sức hấp dẫn đối với các nhà đầu tư, cũng như sự hỗ trợ của chính phủ hiện tại đối với hệ sinh thái khởi nghiệp. Một số yếu tố khiến Việt Nam trở thành lựa chọn hấp dẫn cho các khoản đầu tư khởi nghiệp bao gồm sự ổn định chính trị, lực lượng lao động trẻ và tài năng, sự phát triển cơ sở hạ tầng, số hóa và kiến thức bằng tiếng Anh. Ngoài ra, dự báo cho thấy nền kinh tế tăng trưởng bất chấp những thách thức như COVID-19, lạm phát, lãi suất tăng và gián đoạn chuỗi cung ứng.
Ngoài ra, Việt Nam còn có một môi trường kinh doanh thuận lợi và chào đón, và không có tập đoàn lớn nào ngăn cản các công ty khởi nghiệp tự thành lập. Việc niêm yết các startup trên thị trường chứng khoán ở các thị trường khu vực khác nhau đã trở thành một lựa chọn rút lui khả thi cho các nhà đầu tư, mang lại cho họ một con đường để thu hồi tiền của mình. Việt Nam đã định vị mình là một trung tâm thương mại và sản xuất quốc tế, với các tập đoàn lớn trên toàn cầu đặt cửa hàng tại Việt Nam.
Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung buộc các công ty phải rời khỏi Trung Quốc và tìm các quốc gia khả thi không có nguy cơ bị trừng phạt. Việt Nam là nước hưởng lợi chính từ việc tái cơ cấu và đa dạng hóa tổ chức. Hơn nữa, việc Trung Quốc tăng sức ép cho các DN đã khiến nhiều DN tìm kiếm môi trường kinh doanh thân thiện hơn, trong đó Việt Nam là nổi bật.
Cuối cùng, nhu cầu về các giải pháp số và sự đổi mới đã tăng lên sau đại dịch. Nhiều công ty coi Việt Nam là nơi lý tưởng để cấp vốn cho các startup trong nhiều lĩnh vực.
Dự báo trước phát triển của Việt Nam
Cũng theo báo cáo "Đổi mới sáng tạo và đầu tư công nghệ Việt Nam", Việt Nam có một số lợi thế trong tương lai. Đầu tiên, chính phủ đã thay đổi cách tiếp cận để đối phó với COVID-19 bằng cách chọn chiến đấu chống lại đại dịch, đồng thời đưa nền kinh tế trở lại đúng hướng. Quốc hội đã hỗ trợ 15 tỷ USD để phục hồi kinh tế - xã hội cho giai đoạn 2022-2023.
Việt Nam cũng đang đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số, điều này sẽ thúc đẩy nền kinh tế và tạo ra các startup, từ đó mang lại cơ hội việc làm cho người dân.
Đầu tư công nghệ vào Việt Nam sẽ tiếp tục bất chấp tình hình kinh tế toàn cầu. Các startup đang đổi mới và cung cấp các công nghệ và giải pháp quan trọng, hỗ trợ nền kinh tế và phục vụ công chúng. Ví dụ, xu hướng VC ở Việt Nam cho thấy lĩnh vực thanh toán và bán lẻ đang hoạt động tốt, với báo cáo eConomy SEA năm 2021 của Google, Temasek và Bain & Co. cho thấy hơn 8 triệu người Việt Nam đã trở thành người tiêu dùng số kể từ khi đại dịch bắt đầu.
Giờ đây, các startup công nghệ Việt Nam trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, giáo dục, môi trường, game và tự động hóa kinh doanh đang nhận được rất nhiều nguồn vốn từ các nhà đầu tư.
Với bối cảnh chính trị xã hội ổn định của đất nước và bối cảnh VC đang phát triển mạnh, niềm tin của nhà đầu tư vào Việt Nam vẫn ở mức cao. Một số công ty VC đã gây quỹ và huy động hàng tỷ USD để đầu tư vào Việt Nam. Hơn nữa, công nghệ đã ăn sâu vào người dân, đến mức tỷ lệ chấp nhận cao, có nghĩa là có nhiều cơ hội cho nhiều lĩnh vực mới nổi, chẳng hạn như web 3.0 và blockchain, tiếp tục phát triển.
Theo thông tin từ Golden Gate Ventures, Vinnie Lauria đã định cư tại Việt Nam khi công ty VC đã mở hai văn phòng tại TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội. Công ty đã ký kết biên bản ghi nhớ (MoU) với Trung tâm Đổi mới Sáng tạo quốc gia của Việt Nam (NIC) để đầu tư, hỗ trợ và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp của đất nước.
Khi mọi thứ vẫn ổn định, Việt Nam được nhận định sẽ vẫn là động lực chính trong tam giác vàng khởi nghiệp Đông Nam Á. Tuy nhiên, Singapore và Indonesia cũng sẽ đóng một vai trò quan trọng, qua đó thúc đẩy ASEAN./.