Nông nghiệp Thái Nguyên đang có những bước phát triển tích cực
Theo Sở Công Thương tỉnh Thái Nguyên, năm 2021, giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thuỷ sản của tỉnh đạt trên 14.600 tỷ đồng, tăng 4,18% so với cùng kỳ; giá trị sản phẩm thu được trên 1 ha đất trồng trọt đạt trên 110 triệu đồng. Ngoài ra, sự đa dạng và phong phú về điều kiện tự nhiên, văn hóa, xã hội đã tạo cho tỉnh Thái Nguyên có nhiều sản phẩm mang đặc trưng vùng miền, có lợi thế so sánh, có tính độc đáo và là điều kiện tốt để phát triển những sản phẩm có giá trị gia tăng.
Bên cạnh đó, các sản phẩm như rau, sản phẩm thịt lợn, thịt gà, trứng gà và các loại quả như na, nhãn, bưởi... cũng được quan tâm đầu tư và xác định là sản phẩm nông nghiệp chủ lực khác của tỉnh, cần được đẩy mạnh tiêu thụ. Tổng diện tích na, nhãn, bưởi hiện có trên 4.600 ha (na 855,4 ha, nhãn 1760 ha, bưởi 1.993,79 ha), tập trung tạiPhổ Yên, Phú Bình, Sông Công, Đại Từ, Định Hóa, Phú Lương, Đồng Hỷ, Võ Nhai.
Năm 2021, trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên có khoảng 85,16 nghìn tấn thịt lợn hơi xuất chuồng, 55,73 nghìn tấn thịt gà hơi xuất chuồng, 400 triệu quả trứng gà; chăn nuôi quy mô nông hộ chiếm 70% tổng đàn lợn, 60% tổng đàn gà, còn lại được chăn nuôi tại các trang trại theo hình thức gia công và tư nhân. Sản phẩm thịt lợn tiêu thụ chủ yếu là thịt nóng, tỷ lệ chế biến khoảng 5%, tiêu thụ trong nước 50% và xuất bán tiểu ngạch chủ yếu sang Trung Quốc 50%; sản phẩm thịt gà và trứng gà chủ yếu được sử dụng tươi, tiêu thụ ở trong nước.
Ngoài ra, các sản phẩm gỗ, sản phẩm quế cũng là những sản phẩm đang phát triển, được quan tâm trên địa bàn tỉnh. Năm 2021, Thái Nguyên có 4.283,14 ha rừng sản xuất; sản lượng khai thác bình quân quân đạt 240.000m3 gỗ. Diện tích quế của tỉnh hiện có 2.756 ha tập trung chủ yếu ở Định Hóa. Hiện cây quế đang đầu tư vào nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học gắn với hình thành chuỗi liên kết sản xuất - chế biến, chế biến sâu - tiêu thụ sản phẩm quế tại Định Hóa và Võ Nhai.
Tiêu thụ sản phẩm vẫn mang tính thời vụ
Cũng theo Sở Công Thương, trong những năm qua, tỉnh Thái Nguyên đã quan tâm, ban hành nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ cho các sản phẩm nông nghiệp phát triển thị trường, trong đó công tác xúc tiến thương mại, hỗ trợ xây dựng, phát triển thương hiệu và tìm đầu ra cho sản phẩm hàng hóa luôn là một trong những nhiệm vụ quan trọng. Công tác này có sự đồng hành của các cấp, các ngành cùng với sự nỗ lực của doanh nghiệp (DN) với mục tiêu sản xuất ra những sản phẩm hàng hóa chất lượng, có thương hiệu, đủ sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và hướng tới xuất khẩu.
Tuy nhiên, trong quá trình xúc tiến thương mại, hỗ trợ các DN của tỉnh hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, Sở Công Thương cho biết sản phẩm của tỉnh Thái Nguyên chủ yếu vẫn tiêu thụ tại thị trường trong nước thông qua chợ truyền thống. Tiêu thụ nông sản vẫn mang tính thời vụ, điều này có tác động đến giá cả của nông sản vào các thời điểm khác nhau.
Sản phẩm nông sản của tỉnh phải đối mặt với nhiều khó khăn, phần lớn vẫn là tình trạng giá cả có sự chênh lệch đáng kể giữa người sản xuất và tiêu dùng, đa phần nông sản đều qua tay thương lái rồi mới đến người tiêu dùng, sản phẩm sản xuất ra được trực tiếp đưa đi tiêu thụ dưới nhiều hình thức: Người sản xuất tự mang đi bán, bán tại ruộng hoặc bán cho người thu gom đi tiêu thụ ở các tỉnh.
Một số sản phẩm rau, quả an toàn được tiêu thụ tại một số siêu thị trên địa bàn TP. Thái Nguyên và một số cửa hàng kinh doanh thực phẩm. Tuy nhiên, khối lượng tiêu thụ tại các hệ thống này không lớn; hình thức tiêu thụ theo hợp đồng chưa được nhiều, chưa hình thành mối liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ sản phẩm...
Khởi động xúc tiến quảng bá qua kênh số
Năm 2021 được đánh giá là năm khó khăn do sự bùng phát của dịch bệnh COVID-19, đặc biệt bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp đã khiến nhiều DN sản xuất, hộ kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp trên địa bàn tỉnh gặp khó khăn.
Với vai trò là "cầu nối", luôn luôn "sát cánh đồng hành cùng DN", tạo môi trường xúc tiến thương mại thuận lợi giúp DN phát triển. Sở Công Thương, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), Hội Nông dân Thái Nguyên đã nỗ lực đa dạng hóa cả về hình thức lẫn nội dung các hoạt động xúc tiến thương mại hỗ trợ DN, hợp tác xã (HTX) SXNN trên địa bàn tỉnh, nhất là DN hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp thông qua các chương trình, hoạt động cụ thể.
Đơn cử như công tác hỗ trợ tiêu thụ được triển khai qua các phương tiện truyền thông, kết nối; các ứng dụng CNTT, thương mại điện tử (TMĐT), các gian hàng nhận diện "Điểm kết nối, tiêu thụ sản phẩm quả na" tại các siêu thị, trung tâm thương mại... góp phần nâng tầm thương hiệu và nâng cao giá trị sản phẩm quả na của Võ Nhai.
Việc trực tiếp hỗ trợ, kết nối tiêu thụ sản phẩm quả na đã giúp cho người dân trồng na đa dạng hóa các kênh phân phối; tiêu thụ sản phẩm không bị phụ thuộc vào các tiểu thương dẫn đến bị ép giá, mất thương hiệu.
Kết thúc chương trình, trên 80 tấn quả na đã đến tay người tiêu dùng. Khách hàng đã bắt đầu đặt hàng qua hệ thống TMĐT, bước đầu tạo được kênh thông tin mua bán trực tuyến qua sàn TMĐT, qua các kênh trực tuyến hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Để đồng hành, hỗ trợ các DN SXKD nhất là các DN hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, HTX SXNN trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên nâng cao kỹ năng kinh doanh, phát triển thị trường, thương hiệu sản phẩm, đẩy mạnh chuyển đổi số (CĐS), bắt kịp xu hướng trong thời kỳ hội nhập, những khoá tập huấn như khoá tập huấn "kỹ năng phát triển thị trường và kinh tế số" cho các đơn vị, DN, HTX, hộ SXKD trên địa bàn tỉnh được tổ chức.
Ngoài ra, thích ứng với bối cảnh dịch bệnh, năm 2021, hoạt động xúc tiến thương mại, hỗ trợ DN ứng dụng CNTT, CĐS để phát triển cũng đánh dấu một bước tiến quan trọng thông qua việc đưa sản phẩm nông sản lên sàn giao dịch TMĐT của tỉnh; giới thiệu, quảng bá, sản phẩm đến gần hơn với người tiêu dùng trên môi trường trực tuyến. Đã có 560 sản phẩm được hỗ trợ đưa lên sàn, trong đó có 81 sản phẩm OCOP, 25 sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, còn lại là các sản phẩm trà, gạo, miến...
Sở Công Thương cũng quan tâm, chú trọng đến các sàn TMĐT lớn bằng việc giúp DN tham gia khóa huấn luyện, hưởng ứng Chương trình "Ngày mua sắm trực tuyến Việt Nam - Online Friday 2021"; tổ chức "Ngày hội mua sắm trực tuyến Thái Nguyên - Online Friday 2021", hội thảo "Phát triển thị trường cho DN TMĐT trong bối cảnh CĐS"… nhằm phát huy lợi thế ứng dụng công nghệ số và TMĐT…
Công tác tuyên truyền, quảng bá, ứng dụng CNTT, CĐS hỗ trợ DN cập nhật tin tức thị trường cũng như quảng bá sản phẩm nông sản được tích cực triển khai thực hiện thông qua các tin bài, bản tin trên trang website Sở Công Thương, bản tin kinh tế Công Thương, các phóng sự tuyên truyền quảng bá phát triển thương hiệu, sản phẩm địa phương trên Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh; website chè và truy xuất nguồn gốc sản phẩm...
Bên cạnh đó, việc đưa hình ảnh, thông tin, hỗ trợ sản phẩm nông sản lên sàn giao dịch TMĐT được đặc biệt chú trọng, giúp DN, HTX tiếp cận với lượng khách hàng lớn tại nhiều địa điểm khác nhau trong và ngoài tỉnh.
Sự chung tay của ngành TT&TT
Chung tay hỗ trợ hộ SXNN tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, ông Phạm Quang Hiếu, Phó Giám đốc Sở TT&TT Thái Nguyên cho biết trong giai đoạn vừa rồi, Sở TT&TT đã phối hợp với Sở NN&PTNT, Sở Công Thương và các đơn vị liên quan khác tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ các hộ SXNN lên sàn TMĐT.
"Sở TT&TT có các hoạt động hỗ trợ trên website, đăng ký tên miền, đào tạo kỹ năng số cho các hộ sản xuất nông sản, các DN nhỏ và vừa, đặc biệt là hỗ trợ 100% các sản phẩm OCOP lên sàn. Quan trọng hơn, trong năm vừa rồi, Sở TT&TT phối hợp Sở NN&PTNT, Sở Công Thương tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 177 ngày 7/10/2021 triển khai trực tiếp Kế hoạch 1034 của Bộ TT&TT. Đến thời điểm này, đã có nhiều kết quả tích cực trong việc hỗ trợ các hộ SXNN lên sàn TMĐT, phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn", Phó Giám đốc Sở TT&TT Phạm Quang Hiếu khẳng định.
Là 1 trong 2 đơn vị bưu chính hỗ trợ hộ SXNN lên sàn TMĐT, bà Nguyễn Thuý Ngọc, Phó Giám đốc Bưu điện tỉnh Thái Nguyên cho biết đối với các sản phẩm nông sản khác ngoài sản phẩm chè, ví dụ như miến, bún, mì khô… Bưu điện tỉnh cũng phối hợp với Hội Nông dân tỉnh để cùng với các HTX đào tạo, tập huấn, hướng dẫn bà con, tạo tài khoản trên sàn TMĐT để có thể qua sàn đó, bà con có thể trao đổi, mua bán, kể cả nguyên vật liệu đầu vào, bán sản phẩm của mình trên sàn TMĐT.
Đối với chất lượng sản phẩm thì ngay từ đầu vào, về phía Sở NN&PTNT, Hội Nông dân tỉnh đã có chỉ đạo trong việc hỗ trợ bà con sản xuất ra sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP, VietGap. Các nguyên vật liệu đầu vào đều đảm bảo được nuôi trồng hữu cơ, không có chất bảo quản, không gây ảnh hưởng tới sức khỏe. Với các sản phẩm nông sản, đặc biệt là sản phẩm mang tính chất thời vụ, khi bưu điện tác nghiệp trên sàn TMĐT thì cũng có những giải pháp vận chuyển, đóng gói để không ảnh hưởng. Trong quá trình vận chuyển không bị giảm chất lượng sản phẩm khi đến tay người tiêu dùng.
Trong năm 2022, bà Ngọc cho biết Bưu điện tỉnh tiếp tục phối hợp với Hội Nông dân tỉnh để triển khai thỏa thuận hợp tác giữa Tổng Công ty BĐVN với Hội Nông dân Việt Nam. Theo đó, Bưu điện tỉnh triển khai đưa hộ SXNN lên sàn TMĐT sâu rộng hơn nữa. Tỉnh Thái Nguyên xác định CĐS, đưa hộ SXNN lên sàn TMĐT là nhiệm vụ then chốt, theo đó, bưu điện sẽ đóng góp tích cực.
Đối với các sản phẩm nông sản, bà Ngọc cho biết trong năm 2022, Bưu điện tỉnh sẽ tập trung vào toàn bộ các thế mạnh của các sản phẩm nông sản. "Hiện tại, tỉnh Thái Nguyên có 129 sản phẩm OCOP đã được công nhận. Chúng tôi sẽ đẩy mạnh bán 129 sản phẩm OCOP này. Đồng thời, cũng tiếp tục mở rộng các hộ SXKD tiêu biểu trên địa bàn để đưa được nhiều sản phẩm nông sản hơn nữa trên sàn TMĐT, hỗ trợ bà con nông dân trong việc thực hiện kinh tế số ở nông thôn.
Để hỗ trợ hộ SXNN đẩy mạnh việc đưa các sản phẩm nông nghiệp lên sàn, Bưu điện tỉnh đề xuất với Sở NN&PTNT để tổ chức Tuần lễ nông sản trên sàn TMĐT. Tuần lễ này có thể giảm giá các sản phẩm để thu hút người mua trên các sàn TMĐT và đẩy mạnh nông sản của tỉnh nhà.
"Bưu điện tỉnh cũng thành lập Tổ 1034 về hỗ trợ đưa hộ SXNN lên sàn TMĐT với sự tham gia của nhiều sở ngành như NN&PTNT, Công Thương. Tỉnh ủy Thái Nguyên rất quan tâm tới CĐS, kinh tế số, cùng với sức có sức mạnh tổng lực của các sở, ban ngành trong tỉnh, việc thúc đẩy đưa đa dạng các nông sản của tỉnh lên sàn TMĐT sẽ thuận lợi", bà Ngọc chia sẻ./.