Theo Nikkei Asia Review, khoảng 3 - 4 triệu chiếc, tương đương khoảng 30% tổng sản lượng AirPods trong quý này, sẽ được sản xuất tại Việt Nam.
Apple sản xuất AirPods quy mô lớn tại Việt Nam (Ảnh: Nikkei Montage/AP/Reuters)
Việc dịch chuyển sản xuất này chưa bao gồm AirPods Pro, phiên bản cao cấp với các tính năng khử tiếng ồn mà Apple ra mắt vào tháng 10/2019. Phần lớn các dòng AirPods - bao gồm AirPods (có giá 159 USD) và AirPods Pro (có giá 249 USD) - vẫn được sản xuất tại Trung Quốc, mặc dù một số thiết bị "đeo" bị áp thuế bổ sung do chính quyền Tổng thống Mỹ áp từ năm ngoái. Các sản phẩm quan trọng khác của Apple như iPhone và MacBook, vẫn chưa bị áp thuế và vẫn chủ yếu được lắp ráp tại Trung Quốc.
Việc sản xuất hàng loạt AirPods tại Việt Nam đã bắt đầu từ đầu tháng 3. Theo các nguồn tin, một nhà máy lắp ráp AirPods của Apple đã được cấp phép, và hãng này đã gửi các kỹ sư đến Việt Nam để không bị gián đoạn sản xuất trong thời gian giãn cách xã hội.
Vào giữa tháng 1, khi Mỹ và Trung Quốc ký kết thỏa thuận giai đoạn 1 để giảm bớt xung đột thương mại kéo dài hàng năm, Apple đã chậm lại trong việc chuyển dịch hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc, công xưởng sản xuất lớn nhất của Apple. Nhưng đại dịch Covid-19 toàn cầu như một lời khuyến cáo cho các công ty công nghệ về tầm quan trọng của đa dạng hóa và bền vững sản xuất - chứ không chỉ dựa vào chi phí thấp.
Hơn nữa, căng thẳng thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ tiếp tục leo thang trở lại khi các quan chức chính quyền Tổng thống Mỹ lên kế hoạch loại bỏ chuỗi cung ứng khỏi Trung Quốc. Nhật Bản cũng cho biết sẽ hỗ trợ các công ty nước này tái định vị sản xuất để giảm thiểu sự phụ thuộc vào Trung Quốc.
Xu hướng không thể đảo ngược vẫn diễn ra là các công ty công nghệ Mỹ sẽ từng bước tìm kiếm các cơ sở sản xuất bên ngoài Trung Quốc. Việt Nam, Thái Lan, Ấn Độ, Châu Mỹ và Đông Nam Á hiện là những quốc gia/khu vực được các công ty Mỹ quan tâm.
Trong khi đó, sự bùng phát của đại dịch cũng đã ảnh hưởng đến nhu cầu về AirPods, vì Apple buộc phải đóng nhiều cửa hàng. Apple đã thông báo với các nhà cung cấp của hãng giảm sản lượng trong nửa đầu năm 2020, khoảng hơn 10% so với các đơn đặt hàng ban đầu hồi tháng 1 (khoảng 45 triệu chiếc). Kế hoạch giới thiệu bản cập nhật của AirPods vào cuối năm nay hiện cũng bị ảnh hưởng và trì hoãn bởi Covid-19.
Mặt hàng bán chạy và việc lựa chọn Việt Nam
AirPods, mặt hàng phát triển nhanh nhất trong danh mục sản phẩm phần cứng của Apple, chính là tai nghe Bluetooth không dây bán chạy nhất thế giới. AirPods đã chiếm lĩnh khoảng 50% thị trường toàn cầu năm ngoái, với khoảng 65 triệu chiếc được bán ra. Theo Counterpoint Research, con số này được dự báo sẽ tăng lên tới 100 triệu chiếc vào năm 2020.
Apple đã yêu cầu các nhà cung ứng đánh giá các kế hoạch chuyển dịch khoảng 15% - 30% sản lượng phần cứng của họ ra khỏi Trung Quốc vào thời điểm căng thẳng Mỹ - Trung lên đỉnh điểm hồi năm ngoái. GoerTek, nhà lắp ráp AirPods chủ chốt có trụ sở tại Trung Quốc, đã bắt đầu dịch chuyển sản xuất sang Việt Nam từ đầu tháng 10/2018 và có một số sản xuất thử nghiệm vào mùa hè năm ngoái.
Luxshare Precision Industry, còn được gọi là Luxshare-ICT, đã đầu tư tại Việt Nam vào năm ngoái để sản xuất hàng loạt tai nghe không dây. Inventec, một nhà lắp ráp AirPods khác, hiện đang xây dựng một nhà máy tại Việt Nam, theo yêu cầu của Apple.
Apple đã dần hình thành một chuỗi cung ứng hoàn chỉnh hơn ở phía Bắc Việt Nam. Đây cũng là nơi hãng công nghệ Cupertino, từ lâu đã sản xuất tai nghe EarPods truyền thống đi kèm với iPhone, lựa chọn.
Trong khi đó, nhà cung ứng linh kiện âm thanh của hãng, Merry Electronics, đang hợp tác với Luxshare để xây dựng một cơ sở tại Việt Nam, dự kiến sẽ bắt đầu hoạt động vào mùa hè này. Nhiều nhà cung ứng chính của Apple, như hai nhà sản xuất iPhone lớn Foxconn và Pegatron, và nhà sản xuất iPad Compal Electronics, đều đang mở rộng hoạt động sản xuất ở miền bắc Việt Nam. Trong đó, một số nhà cung ứng hiện đang hỗ trợ cho các công ty công nghệ khác, như Google và Amazon đa dạng hóa sản xuất.
Willy Shih, giáo sư quản lý tại Trường Kinh doanh Harvard, trao đổi với Nikkei Asia Review cho biết đại dịch toàn cầu sẽ buộc nhiều công ty công nghệ phải có cái nhìn khác về các vấn đề của chuỗi cung ứng.
"Cho đến nay, về mặt chuỗi cung ứng công nghệ, Trung Quốc thực sự có cơ sở hạ tầng, giao thông, công nhân lành nghề và hậu cần tốt nhất. Nhưng chúng ta sẽ thấy sự đa dạng hóa hơn trong những năm tới, chắc chắn là diễn ra đối với ngành công nghiệp điện tử, vì bây giờ các công ty công nghệ đã nhận ra việc họ không thể "đặt tất cả trứng vào một giỏ".
"Tôi có thể nói kịch bản nhiều khả năng là các công ty lớn này sẽ tìm kiếm Trung Quốc +1, Trung Quốc + 2, hoặc thậm chí Trung Quốc+3 trong dài hạn", ông Shih bổ sung thêm.
