Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói về chữ "và" trong con đường phát triển AI Việt Nam

Diễn đàn “AI trong Kỷ nguyên số” do Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức ngày 29/8 trong khuôn khổ các hoạt động tại Triển lãm Thành tựu Khoa học, công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số Quốc gia. Diễn đàn "AI trong kỷ nguyên số" với chủ đề “Động lực cho tăng trưởng đột phá, nhanh và bền vững”.

‏Tạp chí Khoa học và Công nghệ Việt Nam trân trọng giới thiệu phát biểu khai mạc Diễn đàn của Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng:

Kính thưa các quý vị đại biểu, khách quý, các chuyên gia, nhà khoa học, các vị khách quốc tế,

Thưa các đồng chí và các bạn,

Hôm nay, chúng ta gặp nhau tại Diễn đàn AI trong kỷ nguyên số. Đây không chỉ là một sự kiện KHCN, mà còn là nơi chúng ta cùng bàn về tương lai phát triển của đất nước trong kỷ nguyên số.

Một đặc điểm rất quan trọng của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư là sự cân bằng giữa quyền lực của các ông lớn (big tech) sở hữu công nghệ lõi và lợi thế của các nước/doanh nghiệp am hiểu ngữ cảnh/ngôn ngữ/văn hoá địa phương và sở hữu dữ liệu chuyên ngành để làm các ứng dụng chuyên sâu. Đó là những gã khổng lồ bé nhỏ.

Thời chuyển đổi số thì công nghệ toàn cầu, nhưng dữ liệu địa phương. Các ứng dụng chuyên ngành không chỉ giúp giải quyết các bài toán quốc gia, phát triển đất nước, mà còn giúp hoàn thiện công nghệ.

Các ứng dụng chuyên ngành quan trọng phải chạy trên hạ tầng AI Việt Nam. Có hạ tầng AI toàn cầu nhưng cũng có những hạ tầng AI quốc gia. Có những platform (nền tảng) toàn cầu nhưng cũng có những platform quốc gia. Có những ứng dụng toàn cầu (như ChatGPT) nhưng cũng có vô vàn ứng dụng quốc gia.

Sự kết hợp toàn cầu và quốc gia sẽ giúp cho thế giới của chúng ta phát triển bền vững hơn. Và đây là cơ hội của những quốc gia đang phát triển như Việt Nam. Lợi thế của các doanh nghiệp Việt Nam là dữ liệu Việt Nam, là bài toán của Việt Nam, lợi thế của nó là mã nguồn mở AI, và lợi thế căn bản của nó là con người Việt Nam, trí tuệ Việt Nam, và sự linh hoạt, thích ứng của văn hoá Việt Nam - vốn là cái cần nhất, quan trọng nhất của thời đại mà công nghệ đang tạo ra những thay đổi nhanh chóng và có tính đột phá.

AI là hạ tầng trí tuệ. AI không chỉ là một công nghệ ứng dụng, nó đang trở thành một loại hạ tầng quốc gia, giống như điện, viễn thông hay Internet. Ai làm chủ được AI người đó sẽ có lợi thế vượt trội trong sản xuất, kinh doanh, trong y tế, giáo dục, quản trị và cả quốc phòng, an ninh.

Về cơ hội của Việt Nam, với 100 triệu dân số trẻ, năng động, am hiểu công nghệ, Việt Nam có điều kiện để vừa là người dùng nhanh, vừa là người tạo ra sản phẩm AI cho chính mình và cho thế giới.

Chúng ta có thể đi nhanh hơn nhờ: Hạ tầng tính toán AI quốc gia, hệ sinh thái dữ liệu, doanh nghiệp công nghệ số Make in Viet Nam và một lực lượng nghiên cứu, startup, một cộng đồng trẻ yêu công nghệ.

AI cũng đặt ra thách thức và trách nhiệm. AI mở ra cơ hội lớn, nhưng cũng đặt ra nhiều vấn đề về đạo đức, việc làm và niềm tin xã hội. Vì vậy, chúng ta phải phát triển AI vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn. AI vì con người, không thay thế con người mà phục vụ con người.

Diễn đàn AI hôm nay diễn ra khi chúng ta đang chuẩn bị thông qua luật AI, chiến lược mới về AI, chương trình hành động quốc gia về AI, bộ quy tắc về đạo đức AI. Là dịp rất tốt để Bộ KH&CN lắng nghe, tiếp thu hoàn thiện thể chế.

Chúng ta cũng đang phải chính thức xác định con đường phát triển AI Việt Nam. Nếu phải nói một chữ về con đường này thì đó là chữ "và". Toàn cầu và địa phương. Hợp tác và tự chủ. Big Tech và Startup. Công nghệ và ứng dụng. Sử dụng và làm chủ. Sáng tạo và kiểm soát. Hạ tầng toàn cầu và hạ tầng quốc gia. Dữ liệu mở và dữ liệu bảo vệ. Ứng dụng nền tảng, đa năng và ứng dụng chuyên sâu. Công nghệ mở và công nghệ đóng, vừa hội nhập để học hỏi và đóng góp, vừa tự chủ để làm chủ và bảo vệ lợi ích quốc gia.

Diễn đàn hôm nay cũng là nơi, Nhà nước lắng nghe và đồng hành cùng doanh nghiệp, nhà khoa học và cộng đồng AI, nơi doanh nghiệp và nhà nghiên cứu kết nối, cùng tạo ra sản phẩm AI "Made by Vietnam", và là nơi các bạn trẻ khởi nghiệp tìm thấy niềm cảm hứng và cơ hội để bứt phá.

Chúng ta đang đứng trước một cánh cửa lớn. Tôi tin rằng, với quyết tâm và sự chung tay của Nhà nước, doanh nghiệp, nhà khoa học và toàn xã hội, chúng ta sẽ biến cơ hội thành thành công.

Với tinh thần đó tôi xin tuyên bố khai mạc Diễn đàn AI trong kỷ nguyên số.

Chúc Diễn đàn thành công tốt đẹp!

Xin trân trọng cảm ơn!