Đẩy mạnh hoạt động xuất bản sách thông tin đối ngoại

PV:Thưa bà, xin bà cho biết về công tác triển khai thực hiện nhiệm vụ của Bộ TT&TT giao về xuất bản sách phục vụ công tác đối ngoại trong những năm qua?

Bà Ngô Thị Mỹ Hạnh: Trước đây, việc xuất bản sách thông tin đối ngoại ở Việt Nam chủ yếu do một số Nhà xuất bản thực hiện (Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Nhà xuất bản Thế giới, Nhà xuất bản Thông tấn...). Tỷ lệ sách xuất bản phục vụ thông tin đối ngoại so với số lượng sách được xuất bản hàng năm còn khá khiêm tốn, công tác phát hành và tuyên truyền các xuất bản phẩm thông tin đối ngoại tại nước ngoài lại càng hạn chế. Các Nhà xuất bản tự nghiên cứu, xuất bản sách theo thế mạnh của mình và chưa có sự đánh giá, tổng kết hiệu quả việc xuất bản sách thông tin đối ngoại.

Một bước tiến quan trọng trong việc đẩy mạnh công tác Thông tin đối ngoại, đó là Chính phủ chỉ đạo thống nhất quản lý nhà nước về thông tin đối ngoại và giao cho Bộ Thông tin và Truyền thông (được thành lập tháng 7 năm 2007) thực hiện chức năng quản lý nhà nước về Thông tin đối ngoại. Ngày 30/11/2010, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 79/2010/QĐ-TTg về việc ban hành Quy chế quản lý nhà nước về thông tin đối ngoại, theo đó, Bộ TT&TT chịu trách nhiệm trước Chính phủ, chủ trì thực hiện quản lý nhà nước về lĩnh vực này.

Bên cạnh một số đơn vị thuộc Bộ được giao nhiệm vụ tham mưu và thực thi quản lý nhà nước về Thông tin đối ngoại, Nhà xuất bản (NXB) Thông tin và Truyền thông là NXB duy nhất trực thuộc Bộ được giao nhiệm vụ xuất bản các sách và ấn phẩm phục vụ công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại của Đảng và Nhà nước.

Thực hiện nhiệm vụ Bộ giao, Nhà xuất bản đã xác định đây là nhiệm vụ mới hết sức khó khăn, là nhiệm vụ trọng tâm và nằm trong chiến lược phát triển lâu dài của đơn vị. Thực hiện Kết luận số 16-KL/TW ngày 14/02/2012 của Bộ Chính trị - Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa XI về Chiến lược phát triển thông tin đối ngoại giai đoạn 2011 - 2020; Chỉ thị số 21/CT-TTg ngày 06/8/2012 của Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai thực hiện chiến lược phát triển thông tin đối ngoại giai đoạn 2011 - 2020…, NXB Thông tin và Truyền thông đã nghiên cứu, tìm cho mình hướng đi riêng trong xây dựng chiến lược và tổ chức thực hiện công tác xuất bản mảng sách này.

Những đề tài sách thông tin đối ngoại của Nhà xuất bản hết sức đa dạng, bao gồm sách giới thiệu về những thành tựu to lớn của công cuộc đổi mới; về đất nước, con người, lịch sử, văn hóa, dân tộc Việt Nam tới bạn bè quốc tế; đấu tranh chống lại những luận điệu sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch đối với Việt Nam, qua đó tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ, hợp tác, giúp đỡ của bạn bè quốc tế, sự đồng thuận và đóng góp của đồng bào ta ở nước ngoài đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; và sách giới thiệu văn hóa, đất nước, con người nước ngoài vào Việt Nam.

Đặc biệt, Nhà xuất bản đã dấn thân mạnh mẽ và có nhiều thành công khi thực hiện xuất bản hàng loạt những đầu sách tuyên truyền về chủ quyền biên giới lãnh thổ, biển, đảo Việt Nam; tuyên truyền về mối quan hệ hữu nghị đặc biệt với một số nước trên thế giới. Đó đều là những đầu sách có giá trị, đặc biệt trong thời đại truyền thông số khi mà thông tin bùng nổ và mạng Internet được kết nối toàn cầu.

Những đầu sách trên đã gây tiếng vang lớn, không chỉ với các thế hệ, các tầng lớp bạn đọc trong nước mà còn với kiều bào ở nước ngoài và đông đảo bạn bè quốc tế; được báo chí trong nước đưa tin, truyền thông mạnh, khẳng định một đất nước Việt Nam độc lập, có chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ trên bản đồ thế giới và ngày càng có vị trí trên trường quốc tế.

Từ năm 2009 đến nay, NXB Thông tin và Truyền thông đã tổ chức bản thảo, xuất bản, phát hành hàng trăm đầu sách, hàng vạn bản in phục vụ nhiệm vụ này.

PV: Xin bà cho biết những điểm nổi bật trong hoạt động thông tin xuất bản sách thông tin đối ngoại của NXB trong thời gian gần đây?

Bà Ngô Thị Mỹ Hạnh: Những năm gần đây, xác định thông tin đối ngoại là nhiệm vụ trọng tâm và nằm trong chiến lược phát triển lâu dài của đơn vị, NXB Thông tin và Truyền thông đã luôn nỗ lực, tìm tòi, đổi mới, sáng tạo không ngừng phục vụ kịp thời, hiệu quả các nhiệm vụ chính trị của Đảng, Nhà nước và đáp ứng nhu cầu văn hóa tinh thần ngày càng cao của công chúng và xã hội, theo đó đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

Từ năm 2012 - 2016, Nhà xuất bản đã tranh thủ nguồn kinh phí Nhà nước đặt hàng, cùng với nguồn vốn tự chủ của đơn vị được lãnh đạo bộ giao đã tổ chức biên soạn, biên tập, tổ chức hội thảo lấy ý kiến của nhiều chuyên gia, tổ chức họp báo để tuyên truyền, tập trung xuất bản sách, ấn phẩm phục vụ Thông tin đối ngoại.

Những đề tài sách thông tin đối ngoại của Nhà xuất bản hết sức đa dạng, bao gồm sách giới thiệu về những thành tựu to lớn của công cuộc đổi mới; về đất nước, con người, lịch sử, văn hóa, dân tộc Việt Nam tới bạn bè quốc tế; đấu tranh chống lại những luận điệu sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch đối với Việt Nam; Sách giới thiệu văn hóa, đất nước, con người nước ngoài vào Việt Nam,

Điểm nổi bật là đã xuất bản được những bộ sách có giá trị, trong đó thực hiện xuất bản hàng loạt các đầu sách về tuyên truyền chủ quyền biển đảo Việt Nam, qua đó góp phần nâng cao nhận thức của người dân cả nước về tình yêu quê hương, biển, đảo của Tổ quốc; tăng hiệu quả trong công tác tuyên truyền, tìm hiểu về biển, đảo nói chung và hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa nói riêng, từ đó góp phần vào sự nghiệp đấu tranh, bảo vệ chủ quyền không thể chối cãi của Việt Nam đối với vùng lãnh thổ biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc mà cha ông ta đã đổ biết bao công sức, xương máu để bảo vệ, giữ gìn.

Tiêu biểu như các đầu sách: Kỷ yếu Hoàng Sa (Tiếng Việt, Tiếng Anh và Tiếng Trung); Giàn khoan Hải Dương 981 và tham vọng của Trung Quốc độc chiếm Biển Đông; Hoàng Sa, Trường Sa là máu thịt của Việt Nam… Một số bộ sách tuyên truyền về quan hệ ngoại giao với một số nước: Lào, Campuchia, Ấn Độ, Nhật Bản, Nga,.. nhân kỷ niệm những năm tròn, năm chẵn về quan hệ ngoại giao.

Bên cạnh đó, ngoài hình thức xuất bản truyền thống, Nhà xuất bản đã thực hiện hệ thống xuất bản trực tuyến trên mạng - xuất bản điện tử, đây là một phương thức xuất bản mới, giúp cho việc giới thiệu, quảng bá xuất bản phẩm được lan tỏa một cách nhanh chóng, rộng rãi trên toàn cầu và có tầm ảnh hưởng sâu rộng, mạnh mẽ.

Hệ thống xuất bản điện tử/xuất bản trực tuyến là kênh tuyên truyền chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước một cách có hiệu quả, nhất là đối với công tác truyền thông đối ngoại mạnh mẽ và sâu sắc, quảng bá hình ảnh, đất nước và con người Việt Nam, các thành tựu kinh tế - xã hội Việt Nam đến mọi vùng miền, lãnh thổ, quốc gia trên thế giới.

PV: NXB TT&TT đi đầu trong việc triển khai xuất bản điện tử. Vậy công tác này được tiến hành như thế nào? Thưa bà?

Bà Ngô Thị Mỹ Hạnh: Với khát khao đổi mới phương thức xuất bản, nhằm bắt kịp xu thế phát triển của thế giới về công nghệ thông tin và Internet nói chung và sách điện tử nói riêng, đồng thời để hỗ trợ tốt hơn cho việc quảng bá các đầu sách thuộc mảng thông tin đối ngoại tới bạn bè thế giới, đơn vị đã dành nhiều công sức nghiên cứu, tìm tòi với tinh thần sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, cùng với đội ngũ cán bộ viên chức đam mê và có trình độ về công nghệ thông tin, đơn vị đã mạnh dạn đề xuất xây dựng Dự án "Hệ thống xuất bản trực tuyến" và được Bộ TT&TT giao cho đơn vị làm chủ đầu tư năm 2011.

Và đầu năm 2012, Nhà xuất bản đã thành lập riêng một Ban XBĐT để thực hiện xuất bản và quản lý hệ thống này. Đến năm 2015 hệ thống hoàn thành đưa vào vận hành, thử nghiệm. Năm 2016 là đơn vị đầu tiên được cấp giấy phép về xuất bản, phát hành điện tử. Đến nay hệ thống đã có hàng trăm ebook phục vụ bạn đọc.

Bên cạnh việc xây dựng riêng một hệ thống xuất bản điện tử trên mạng, NXB còn xây dựng giải pháp xuất bản điện tử cung cấp cho một số bộ, ngành, một số thư viện và trường đại học.

Về thể loại xuất bản điện tử: Nhà xuất bản đã nghiên cứu và triển khai nhiều thể loại sách điện tử và cách thức thực hiện (sách điện tử dạng mở trang như sách in, sách điện tử có cấu trúc; sách điện tử tích hợp multimedia, sách điện tử tương tác (dạng bài trắc nghiệm phục vụ cho đào tạo); sách điện tử có mô phỏng; sách điện tử 3D; sách nói,…

PV: Trong những năm gần đây, NXB TTTT năm nào cũng được giải thưởng về Thông tin đối ngoại. Vậy NXB đã có phương hướng lựa chọn đề tài như thế nào để quảng bá hình ảnh của ngành TTTT trên trường quốc tế?

Bà Ngô Thị Mỹ Hạnh: Trong những năm gần đây, bên cạnh nhiệm vụ xuất bản sách phục vụ công tác đối ngoại nói chung, NXB Thông tin và Truyền thông xác định nhiệm vụ quảng bá hình ảnh của ngành TTTT trên trường quốc tế là một nhiệm vụ trọng tâm và nằm trong chiến lược phát triển lâu dài của đơn vị. Một số phương hướng lựa chọn đề tài gồm:

Giới thiệu thành tựu của ngành, ví dụ: Sách Trắng Công nghệ thông tin và truyền thông Việt Nam, Báo cáo tài nguyên Internet Việt Nam,…

Sự phát triển của khoa học, công nghệ, sự đóng góp của Ngành cho đất nước và nâng cao xếp hạng các lĩnh vực quản lý của ngành trên bản đồ quốc tế.

Phổ biến, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật nhà nước và hoạt động quản lý Nhà nước của Bộ Thông tin và Truyền thông trên các lĩnh vực thuộc Bộ quản lý.

Tuyên truyền sứ mệnh và định hướng của Ngành đối với đất nước, đặc biệt là chương trình chuyển đổi số quốc gia./.