Doanh nghiệp ICT cần tiếp cận khác biệt, đột phá

Tạp chí TT&TT xin giới thiệu toàn văn bài phát biểu của Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng về cơ hội phát triển cho các mạng xã hội Make in Vietnam, tại sự kiện ra mắt một nền tảng mạng xã hội Việt Nam ngày 16/9/2019 .

Internet có những chu kỳ 15 năm. Chu kỳ thứ nhất, tức là 15 năm thứ nhất, là xây dựng hạ tầng và nền tảng của một thế giới trực tuyến, với các tên tuổi như Cisco, Microsoft. Chu kỳ thứ hai, tức là 15 năm thứ hai, là điện thoại di động, truyền thông xã hội và kinh tế nền tảng, với các tên tuổi như Facebook, Google và Apple. Hai chu kỳ này đều gắn với các công ty Internet, phần nhiều là các công ty toàn cầu. Chu kỳ thứ ba có thể coi như bắt đầu từ 2015, khi Internet sẽ được tích hợp vào mọi phần của cuộc sống con người. Những tên tuổi mới sẽ xuất hiện. Sẽ không chỉ là các công ty Internet nữa. Không chỉ là content và community nữa mà phải có thêm ngữ cảnh - context. Một ngữ cảnh cụ thể sẽ sinh ra tri thức và giá trị cụ thể. Một ngữ cảnh Việt Nam, một bài toán Việt Nam sẽ phải có một lời giải Việt Nam. Làn sóng Internet thứ ba này sẽ là cơ hội cho các công ty địa phương, sử dụng công nghệ toàn cầu để giải bài toán địa phương. Làn sóng Internet thứ ba này cũng cần một văn hoá mới - văn hoá hợp tác. Không phải là sự phá huỷ mang tính thay thế của làn sóng thứ hai mà là sự phá huỷ mang tính hợp tác.

MXH rồi cũng cần một cách tiếp cận mới. Giá trị khổng lồ được cộng đồng tạo ra không thể một người làm nền tảng hưởng hết mà phải được chia sẻ. Cộng đồng có nhu cầu được kiểm soát luật chơi, họ phải là chủ nhân của cuộc chơi chứ không phải là nạn nhân của thuật toán giấu kín. Nền tảng có thể là toàn cầu nhưng phải cho phép tạo ra những Sub-Platforms để giải những bài toán mang tính ngữ cảnh cụ thể. Đã là nền tảng thì phải đủ sạch để tạo môi trường lành mạnh, những gì vi phạm những giá trị cốt lõi của nhân loại, của đạo đức xã hội thì phải được nền tảng tự động loại bỏ. Đề cao hợp tác, hợp tác với các ngành, các cá nhân để đưa lên nền tảng các giá trị mới.

MXH Việt Nam thế hệ mới phải là một sản phẩm của làn sóng Internet thứ ba, một tiếp cận theo cách mới: Cam kết hợp tác, cam kết chia sẻ lợi ích, cam kết nội dung lành mạnh để lan toả năng lượng tích cực, cam kết cá thể hoá, cam kết tiếp cận có ngữ cảnh. Những cam kết này là để giải quyết những nhu cầu mới và được giải quyết thông qua các công nghệ mới nhất và thông qua đội ngũ phát triển nhiệt huyết.

Trong một thế giới kinh doanh mà người thắng cuộc gần như hưởng lợi tất cả, thì những người đi sau chỉ còn một cách duy nhất là có cách tiếp cận mới, khác biệt, có tính đột phá. Bất kỳ sự thành công nào rồi cũng bộc lộ những khuyết tật. Bài toán được giải, nhu cầu được thoả mãn, thì rồi những nhu cầu mới sẽ xuất hiện. Những công nghệ mới có tính đột phá sẽ ra đời và làm xuất hiện những mô hình kinh doanh mới, đáp ứng được những nhu cầu mới của thị trường, của người dùng. Bởi vậy mà những công ty start-ups mới khởi nghiệp sẽ lại thay thế những ngã khổng lồ. Và đó chính là sự tiến hoá. Nó như một qui luật muôn đời vậy. Các công ty start-ups Việt Nam nên có niềm tin này để khởi nghiệp.

Chúng ta bày tỏ lòng trân trọng với sự dấn thân của các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam. Đầu tư vào một lĩnh vực khó. Bước vào một thị trường đã bị thống trị bởi những gã khổng lồ toàn cầu. Làm một việc mà không ít các doanh nghiệp Việt Nam khác đã thử và thất bại. Làm một việc mà tâm lý xã hội nói chung cho là không khả thi. Nhưng nếu không làm, và không ai làm nữa, và không chỉ ở đây mà ở khắp các lĩnh vực khác nữa thì Việt Nam sẽ ra sao?

Việt Nam là nước đi sau, sẽ không còn bất kỳ việc gì dễ còn lại cho chúng ta. Nhưng chúng ra sẽ không nhìn đó chỉ như là thách thức mà còn là cơ hội nữa. Bởi vì việc dễ thì không bao giờ tạo ra người tài. Việc trung bình thì tạo ra người trung bình. Việc khó thì tạo ra người giỏi. Việc vĩ đại thì tạo ra người vĩ đại. Sắp tới đây, Bộ TT&TT sẽ đặt ra nhiều hơn nữa các bài toán khó, có thể là rất khó, nhưng sẽ luôn là những bài toán nếu thành công sẽ mang lại giá trị kinh tế lớn cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực ICT.

Các công ty start-ups Việt Nam là sự gặp nhau của những người làm công nghệ khát khao cách tiếp cận mới, công nghệ mới, đáp ứng những nhu cầu mới và những nhà đầu tư Việt Nam có khát vọng Việt Nam hùng cường thịnh vượng, kết hợp với chương trình Make In Vietnam của Chính phủ. Chúng ta cần nhiều hơn nữa sự kết hợp ba bên này để giải quyết nhiều bài toán nữa của đất nước, nhất là những bài toán lớn, mang tính căn bản và nền tảng để giúp Việt Nam phát triển.

Chặng đường mà chúng ta phải đi sẽ còn dài, còn nhiều khó khăn phía trước, và sẽ là quá sớm để nói về thành công. Nhưng cái mà chúng ta cần kiên trì là nghĩ lớn, giải quyết đúng bài toán, mô hình kinh doanh rõ ràng, và cách tiếp cận khác biệt. Các khó khăn khác chỉ nên coi là lửa thử vàng, là cơ hội để tôi luyện.

Xin chúc cho các công ty công nghệ số Việt Nam kiên trì mục tiêu để thành công! Thành công để gây cảm hứng cho các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam khác đang dấn thân Make In Vietnam, tạo ra sản phẩm công nghệ Việt Nam và từ đó đi ra toàn cầu.