Doanh nghiệp viễn thông đang tiên phong triển khai cáp quang biển quốc tế

Hệ thống cáp quang quốc tế là thành phần quan trọng của hạ tầng số

Ngày 11/01/2024, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đã Quyết định số 36/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch hạ tầng TT&TT thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Theo Quy hoạch, đến năm 2025, mạng băng rộng cố định bảo đảm 100% số hộ gia đình có khả năng tiếp cận cáp quang khi có nhu cầu với 90% người sử dụng có thể truy nhập Internet cố định, tốc độ trung bình 200 Mb/s; 90% các tổ chức kinh tế - xã hội (KT-XH) như DN, cơ sở sản xuất, kinh doanh, trường học, bệnh viện, công sở tại khu vực thành thị có thể truy nhập Internet với tốc độ trung bình 01 Gb/s;

Đến năm 2030, hạ tầng mạng truy cập băng rộng cố định được đầu tư, nâng cấp bảo đảm 100% người sử dụng có khả năng truy nhập với tốc độ trên 1Gb/s; Mạng băng rộng di động 5G phủ sóng 99% dân số, hướng tới phát triển mạng di động tiên tiến thế hệ tiếp theo; Phát triển thêm 4 - 6 tuyến cáp quang biển quốc tế.

Căn cứ Quy hoạch hạ tầng TT&TT thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Bộ TT&TT đã phê duyệt Chiến lược phát triển hệ thống cáp quang quốc tế của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035. Theo đó, chiến lược nêu rõ: Hệ thống cáp quang quốc tế của Việt Nam là thành phần quan trọng của hạ tầng số, phải được ưu tiên đầu tư hiện đại, đi trước một bước, bảo đảm kết nối của Việt Nam ra quốc tế có dung lượng siêu lớn, băng thông siêu rộng, an toàn, bền vững, đủ không gian để một số đô thị trở thành trung tâm dữ liệu khu vực (Digital Hub).

Chiến lược cũng nêu rõ việc phát triển hệ thống cáp quang quốc tế nhằm mục tiêu xây dựng khả năng tự chủ trong việc thiết lập, triển khai, sửa chữa các tuyến cáp quang quốc tế, đảm bảo an toàn cho mạng lưới Internet Việt Nam, đáp ứng đầy đủ nhu cầu kết nối quốc tế cho phát triển kinh tế số, xã hội số, quốc phòng - an ninh.

Các DN nhà nước tiên phong triển khai cáp quang quốc tế, thúc đẩy các DN trong và ngoài nước tham gia đầu tư, xây dựng để nhanh chóng phát triển đột phá hệ thống cáp quang quốc tế của Việt Nam.

Chiến lược đặt mục tiêu đến 2030, triển khai và đưa vào hoạt động tối thiểu thêm 10 tuyến cáp quang trên biển mới với công nghệ hiện đại, nâng tổng số tuyến cáp quang trên biển của Việt Nam lên tối thiểu 15 tuyến với dung lượng tối thiểu 350 Tbps; Triển khai và đưa vào hoạt động tối thiểu 2 tuyến cáp quang trên biển do Việt Nam làm chủ kết nối trực tiếp tới các Digital Hub trong khu vực.

Hệ thống cáp quang trên biển của Việt Nam được triển khai phân bổ hài hòa theo tất cả các hướng khả thi về mặt kỹ thuật: kết nối ra biển Đông lên phía Bắc; kết nối ra biển Đông xuống phía Nam; kết nối ra vùng biển phía Nam.

Triển khai và đưa vào sử dụng thêm tối thiểu 02 tuyến cáp quang đất liền quốc tế, đảm bảo tổng dung lượng cáp quang quốc tế trên đất liền đạt tối thiểu 15% dung lượng sử dụng thực tế của hệ thống cáp quang trên biển.

Tầm nhìn đến 2035, hệ thống cáp quang quốc tế của Việt Nam nằm trong nhóm dẫn đầu của khu vực về cả số lượng, dung lượng và chất lượng, trở thành lợi thế thu hút đầu tư, xây dựng các trung tâm dữ liệu lớn (Data Center), các nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây lớn tới siêu lớn (hyperscale cloud). Kết nối đa dạng, an toàn, bền vững, đưa Việt Nam trở thành mắt xích quan trọng của hạ tầng số, hạ tầng truyền dẫn dữ liệu của khu vực và quốc tế, tạo ưu thế và động lực đưa một số đô thị trở thành Digital Hub, thúc đẩy phát triển kinh tế số, xã hội số, chuyển đổi số.

Các tuyến cáp quang quốc tế được triển khai theo lộ trình:

Đến năm 2027, triển khai và đưa vào hoạt động thêm 4 tuyến cáp quang biển mới, nâng tổng dung lượng đạt tối thiểu 134 Tbps; Tiếp tục duy trì tối thiểu Singapore, HongKong, Nhật Bản là Digital Hub kết nối chính; Định kỳ rà soát, đánh giá các Digital Hub xây dựng phương án duy trì/chuyển dịch/bổ sung các điểm kết nối phù hợp theo từng thời kỳ; Hoàn thành và đưa vào sử dụng tối thiểu 01 tuyến cáp quang biển do Việt Nam làm chủ; Triển khai và đưa vào sử dụng tối thiểu 01 tuyến cáp quang đất liền quốc tế.

Từ năm 2028 – 2030, triển khai và đưa vào hoạt động thêm tối thiểu 6 tuyến cáp quang biển mới nâng tổng dung lượng thiết kế cáp quang trên biển đạt tối thiểu 350 Tbps; Hoàn thành và đưa vào sử dụng thêm tối thiểu 01 tuyến cáp quang biển do Việt Nam làm chủ; Triển khai và đưa vào sử dụng thêm tối thiểu 01 tuyến cáp quang đất liền quốc tế; Duy trì kết nối tối đa 90% dung lượng cáp quang trên biển tới tối thiểu 04 Digital Hub lớn lân cận trong khu vực Châu Á; Duy trì kết nối dự phòng tối thiểu 10% dung lượng cáp quang trên biển tới tối thiểu 02 Digital Hub lớn tại các khu vực Châu Mỹ, Châu Âu.

Đảm bảo bền vững hạ tầng cáp quang quốc tế

Theo chiến lược, đối với các tuyến cáp quang hướng ra vùng biển phía Nam, triển khai hài hòa các phương án: kết nối trực tiếp tới các Digital Hub, kết nối với các tuyến cáp quang biển theo mô hình Liên doanh (Consortium).

Ưu tiên tham gia các Liên doanh có nhiều thành phần, đa quốc gia, kết nối đa hướng tới nhiều Digital Hub; Định kỳ rà soát, điều chỉnh phương án ưu tiên hướng kết nối đảm bảo cân bằng hài hòa các hướng kết nối.

Chiền lược cũng yêu cầu tổng dung lượng cáp quang biển thiết kế đáp ứng nhu cầu dự phòng tối thiểu 1+2 (dung lượng khả dụng gấp 3 lần dung lượng sử dụng thực tế).

Cùng với đó, xây dựng phương án triển khai nhanh tuyến cáp quang biển mới (thời gian hoàn thành dưới 2 năm) dự phòng trường hợp phát sinh tăng trưởng đột biến nhu cầu.

Theo Liên minh Viễn thông quốc tế (ITU), cơ quan chuyên ngành của Liên Hợp Quốc, các thế hệ cáp quang biển tương lai và các cấu phần liên quan phải đáp ứng được các biến số khí hậu, chẳng hạn như nhiệt độ nước, độ mặn và áp suất dưới đáy đại dương. Tất cả các tiêu chí này nhằm đảm bảo cho cáp quang biển bền vững trong thời gian dài với chi phí thấp.

DN viễn thông chủ động triển khai các nội dung lớn của chiến lược

Trao đổi với PV Tạp chí TT&TT, Cục Viễn thông - Bộ TT&TT cho biết xuyên suốt quá trình xây dựng Chiến lược, đơn vị đã làm việc với các DN viễn thông lớn liên quan tới lĩnh vực cáp quang quốc tế tại Việt Nam như Viettel, VNPT, CMC, FPT và nhận được đồng thuận cao về sự cần thiết và tính khả thi liên quan tới nội dung của chiến lược.

Hiện, Việt Nam có 5 tuyến cáp biển đang vận hành, khai thác. Cụ thể, các DN viễn thông Việt Nam đang tham gia khai thác 5 tuyến cáp quang biển quốc tế gồm Asia America Gateway (AAG), APG (Asia Pacific Gateway), SMW3 (còn gọi là SEA - ME - WE3), Intra Asia (IA, còn gọi là Liên Á) và Asia - Africa - Euro 1 (AAE-1).

Cũng theo Cục Viễn thông, các DN đã chủ động triển khai các nội dung lớn của Chiến lược như đến cuối năm 2024 sẽ có thêm 1 tuyến (ADC) nữa đi vào hoạt động, dự kiến năm 2025 thêm 01 tuyến (SJC5) và trước 2027 thêm 01 tuyến (ALC).

Bên cạnh đó, ngày 11/4/2024 vừa qua, trong khuôn khổ Hội thảo Future network tổ chức tại Nha Trang với sự tham gia của gần 200 chuyên gia trong và ngoài nước để bàn về nội dung phát triển kết nối quốc tế, bao gồm phát triển hệ thống cáp quang biển, Viettel đã ký Biên bản ghi nhớ với Singtel đồng sáng lập tuyến cáp biển mới do Việt Nam làm chủ kết nối trực tiếp tới Singapore.

Được biết, Viettel và Singtel triển khai xây dựng tuyến cáp biển kết nối trục chính Việt Nam - Singapore (tuyến cáp VTS) với cấu hình 8 cặp sợi (8FP), sử dụng công nghệ ghép bước sóng hiện đại nhất hiện nay.

Trạm cập bờ của trục chính là Việt Nam (do Viettel quản lý) và Singapore (do Singtel quản lý). Ngoài ra, tuyến cáp dự kiến có các nhánh cập bờ tại Campuchia, Thái Lan, Malaysia. Thời gian dự kiến tuyến cáp đưa vào khai thác trong quý II/2027. Khi đưa vào vận hành khai thác, tuyến cáp sẽ bổ sung hàng trăm Tbps vào tổng dung lượng kết nối quốc tế của Việt Nam, mở ra hướng kết nối mới xuống phía Nam.

Cục Viễn thông đánh giá đây là một sự kiện đánh dấu mốc quan trọng của Viettel trong nỗ lực thực hiện “Chiến lược phát triển hệ thống cáp quang quốc tế của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035” của Bộ TT&TT./.