Huyện Ba Chẽ, tỉnh Quảng Ninh ứng dụng CNTT trong công tác dự báo, phòng chống thiên tai

PV| 01/10/2021 08:54
Theo dõi ICTVietnam trên

Huyện Ba Chẽ đã thực hiện dự án “Xây dựng hệ thống cảnh báo, dự báo lũ trên sông Ba Chẽ” với mục tiêu xây dựng một hệ thống đồng bộ bao gồm các trạm đo mưa, lũ và phần mềm tin học với mục tiêu dễ vận hành, thời gian tính toán nhanh chóng, đảm bảo độ chính xác cao trong cảnh báo, dự báo lũ cho lưu vực sông Ba Chẽ.

Với địa hình đồi núi uốn lượn theo con sông Ba Chẽ, chịu ảnh hưởng từ thủy triều nơi cửa sông, huyện Ba Chẽ, tỉnh Quảng Ninh thường xuyên phải gánh chịu những đợt mưa lũ bất thường. Để nắm bắt thông tin kịp thời, từ đó chủ động phòng ngừa hiệu quả, đầu mùa mưa bão năm nay, Ba Chẽ đã tiên phong đầu tư hệ thống cảnh báo mưa lũ qua ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) hiện đại. Đây là kết quả của sự thay đổi tư duy trong chỉ đạo, điều hành, chủ động ứng phó với thiên tai của huyện miền núi này.

Xây dựng hệ thống cảnh báo, dự báo lũ trên sông Ba Chẽ

Theo UBND huyện Ba Chẽ, trong những năm gần đây, mức độ thiệt hại do lũ, lụt gây ra ngày một tăng do cường độ mưa lũ tăng lên. Tổng thiệt hại ước tính trong giai đoạn 2008 - 2018 vào khoảng 246 tỉ đồng, trong đó các năm thiệt hại lớn là 2008, 2013, 2015, 2017 và 2018 đều tương ứng với các trận lũ lớn đã xảy ra. Thiệt hại kỷ lục do trận lũ ngày 26/9/2008 gây ra vào khoảng 105 tỉ đồng. Ngoài thiệt hại về vật chất, mưa lũ cũng ảnh hướng đến đời sống tinh thần của người dân.

Từ những tình hình thực tế nêu trên, UBND huyện Ba Chẽ đã thực hiện dự án "Xây dựng hệ thống cảnh báo, dự báo lũ trên sông Ba Chẽ" với mục tiêu xây dựng một hệ thống đồng bộ bao gồm các trạm đo mưa, lũ và phần mềm tin học với mục tiêu dễ vận hành, thời gian tính toán nhanh chóng, không yêu cầu nhiều kiến thức chuyên ngành của người sử dụng cũng như không phải thuê/mua các phần mềm dự báo cảnh báo lũ với chi phí cao, nhưng vẫn đảm bảo độ chính xác cao, hệ thống cảnh báo, dự báo lũ cho lưu vực sông Ba Chẽ. 

Công ty Cổ phần tích hợp hệ thống thông tin toàn cầu GB được lựa chọn là đơn vị cung cấp giải pháp cho dự án nêu trên. Qua gần 6 tháng nỗ lực triển khai, hệ thống được xây dựng bằng cách kết hợp các mô hình thuỷ văn, thuỷ lực và mô hình trí tuệ nhân tạo. Cách tiếp cận này cho phép kết hợp sử dụng các tính toán phức tạp của các mô hình thuỷ văn thuỷ lực với những tiến bộ vượt bậc trong công nghệ trí tuệ nhân tạo, phục vụ dự báo lũ, lụt.

Đồng thời, cho phép công nghệ không lệ thuộc vào các phần mềm thuỷ văn, thuỷ lực cảnh báo/dự báo lũ có bản quyền nhằm tiết kiệm tối đa chi phí vận hành hệ thống. Hệ thống có thể dự báo các đợt mưa lũ trước 16 ngày và đưa ra các kịch bản ứng phó với thiên tai dựa trên các mô hình suy diễn trên nền tảng trí tuệ nhân tạo. Các thông tin được hiển thị tại Trung tâm điều hành huyện hoặc tỉnh, đồng thời được chuyển tức thời tới người dân qua hệ thống tin nhắn SMS. Đây chính là sự đột phá trong giải pháp dự báo và phòng chống lụt bão, ứng phó với các thảm họa thiên nhiên hiện nay.

UBND huyện Ba Chẽ đã có kế hoạch tổ chức, tuyên truyền tập huấn tới các đơn vị có liên quan và người dân trên địa bàn. Từ mô hình ứng dụng công nghệ nêu trên, sản phẩm của dự án sẽ giúp phần nâng cao cách đối phó của con người đối với những thảm họa thiên nhiên ngày càng diễn ra khắc nghiệt.

Huyện Ba Chẽ, tỉnh Quảng Ninh ứng dụng CNTT trong công tác dự báo, phòng chống thiên tai - Ảnh 1.

Hệ thống cảnh báo lũ sông Ba Chẽ. (Ảnh: cand.com.vn)

Ứng dụng công nghệ trong phòng chống bão, lũ

Theo ông Nguyễn Tiến Trường, Trưởng Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Ba Chẽ, để các cơ quan quản lý và người dân nhận biết được sớm, có giải pháp phòng ngừa khi có sự cố xảy ra, huyện đã ứng dụng khoa học công nghệ trong cảnh báo lũ trước mùa mưa bão năm nay.

Ứng dụng khoa học công nghệ trong phòng chống bão, lũ mà huyện triển khai là hệ thống cảnh báo lũ sớm. Dự án này nằm trong đề án "Phòng chống lũ lụt, sạt lở đất trên địa bàn huyện Ba Chẽ giai đoạn 2019-2025" đã được UBND tỉnh phê duyệt năm 2019. Đây cũng là phần mềm cảnh báo lũ bằng trí tuệ nhân tạo đầu tiên trên địa bàn tỉnh.

Huyện Ba Chẽ, tỉnh Quảng Ninh ứng dụng CNTT trong công tác dự báo, phòng chống thiên tai - Ảnh 2.

Tổng quan hệ thống cảnh báo mưa lũ. Ảnh: quangninh.gov.vn.

Hệ thống này sẽ tự động thu thập các thông tin quan trắc trên lưu vực sông Ba Chẽ và truyền dữ liệu liên tục, cập nhật về máy chủ của Trung tâm chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) đặt tại trụ sở UBND huyện. Từ đó, tạo lập một hệ thống cơ sở dữ liệu về bản đồ mưa, lũ của huyện Ba Chẽ trên môi trường mạng.

Đến nay huyện đã xây dựng, lắp đặt hệ thống thiết bị 7 trạm đo mưa, 5 trạm đo mực nước tại 8 xã, thị trấn; 3 trạm ở các hồ thủy lợi trên địa bàn, mỗi trạm đều có camera giám sát. Đây đều là các điểm xung yếu, hay xảy ra lũ lụt trên lưu vực sông Ba Chẽ. Nhờ đó, có thể dự báo các đợt mưa lũ trước 16 ngày và đưa ra các kịch bản ứng phó với thiên tai. Khi mực nước vượt ngưỡng dự báo, hệ thống sẽ phát cảnh báo và chuyển tức thời tới cán bộ, người dân qua tin nhắn SMS. Đây chính là tính năng mới đột phá trong giải pháp dự báo và phòng chống lụt bão, ứng phó với các thảm họa thiên nhiên hiện nay.

Là địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề nhất do thiên tai, khi hệ thống này được đưa vào vận hành, triển khai, thị trấn Ba Chẽ cũng là một trong những địa bàn được hưởng lợi nhiều nhất. Ông Nguyễn Quốc Tuấn, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Ba Chẽ, cho biết: Thị trấn vừa phải chịu lũ đổ về từ thượng nguồn, vừa chịu nước thủy triều sông Ba Chẽ dâng nhanh, vì thế tạo thành rốn lũ. Nếu hệ thống này hoạt động tốt, chúng tôi sẽ nhận được thông tin từ xa, từ sớm để làm tốt công tác di dời, tránh nhiều thiệt hại do mưa lũ gây ra, đáp ứng niềm mong mỏi từ bao đời của chính quyền và người dân.

Huyện Ba Chẽ, tỉnh Quảng Ninh ứng dụng CNTT trong công tác dự báo, phòng chống thiên tai - Ảnh 3.

Hệ thống camera quan trắc. (Ảnh: quangninh.gov.vn)

Với 9,5 tỷ đồng đầu tư cho ứng dụng công nghệ hiện đại vào cảnh báo thiên tai của một huyện miền núi còn nhiều khó khăn về nguồn thu như Ba Chẽ là một bài toán không đơn giản. Thế nhưng, bằng sự quyết đoán, đưa lên "bàn cân" giữa chủ động phòng ngừa với khắc phục hậu quả, quan trọng là sự thay đổi tư duy trong điều hành, lãnh đạo và triển khai các phần việc theo hướng công nghệ hóa, từ một huyện nghèo, Ba Chẽ đã có những bước đi tiên phong.

"Việc có được hệ thống cảnh báo bão lũ bằng công nghệ hiện đại đầu tiên trong tỉnh thực sự là một bước tiến đáng kể về tư duy và nỗ lực phòng chống thiên tai, bão lũ của cấp ủy, chính quyền địa phương và sự quan tâm của tỉnh. Từ đó, làm tốt công tác "4 tại chỗ, 3 sẵn sàng" trong phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn", Phó Chủ tịch Nguyễn Quốc Tuấn nhấn mạnh.

Nổi bật Tạp chí Thông tin & Truyền thông
Đừng bỏ lỡ
  • Để đổi mới sáng tạo không bị cản trở, mà được khơi thông và lan tỏa
    Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng: "Chúng ta cần tạo ra một hệ sinh thái ĐMST mà ở đó, doanh nghiệp có thể cải tiến sản phẩm phù hợp với thị trường trong nước, người dân có thể sáng tạo trong điều kiện thực tế của mình, nhà nước hỗ trợ môi trường, thể chế và động lực để đổi mới sáng tạo không bị cản trở, mà được khơi thông và lan toả".
  • "Báo chí trong kỷ nguyên mới phải sáng tạo, đổi mới mạnh mẽ"
    Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Phan Xuân Thuỷ nhấn mạnh: Báo chí trong kỷ nguyên mới phải sáng tạo, đổi mới mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu của công chúng, theo kịp sự phát triển của thời đại, công cuộc chuyển đổi số của đất nước.
  • Thủ tướng: "Thần tốc táo bạo" để đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo
    Thủ tướng đánh giá thời gian qua, đất nước ta đã đạt được một số kết quả tích cực về sự phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, trong đó có vai trò của hoạt động khởi nghiệp.
  • Đổi mới sáng tạo - Doanh nghiệp tiên phong - Quốc gia thịnh vượng
    Năm 2017, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã chọn ngày 21/4 hằng năm là Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới với mục đích nhằm nâng cao nhận thức về vai trò của sáng tạo và đổi mới sáng tạo trong phát triển kinh tế, xã hội và phát triển bền vững.
  • 75 năm thành lập Hội Nhà báo Việt Nam: Những truyền thống vẻ vang
    Cách đây 75 năm, ngày 21/4/1950, tại xóm Roòng Khoa, xã Ðiềm Mặc, huyện Ðịnh Hóa, tỉnh Thái Nguyên đã diễn ra Đại hội thành lập Hội Những người viết báo Việt Nam, nay là Hội Nhà báo Việt Nam.
  • Báo chí trong bối cảnh bùng nổ mạng xã hội và chuyển đổi số
    Báo chí là một trong những loại hình phương tiện truyền thông đại chúng hiện đại. Các tác phẩm, sản phẩm báo chí luôn phải mang đến công chúng những giá trị thông tin thời sự, chân thật, khách quan về các sự kiện, vấn đề diễn ra trong đời sống xã hội. Dù trong bối cảnh phát triển nào thì các loại hình báo chí vẫn đóng vai trò quan trọng là phương tiện truyền thông chủ lực, thiết yếu dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội.
  • Duy trì cam kết với cổ đông, VPBank năm thứ 3 liên tiếp trả cổ tức tiền mặt
    Năm thứ 3 liên tiếp, VPBank dự kiến duy trì chính sách cổ tức tiền mặt, thể hiện năng lực tài chính vững mạnh, chiến lược tăng trưởng hợp lý và cam kết mang lại lợi ích lớn nhất cho cổ đông.
  • Cảnh báo lợi dụng hình thức "xe ôm công nghệ" để lừa đảo
    Công an thành phố Hà Nội cho biết thời gian qua, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an thành phố đã xử lý nhiều vụ việc liên quan đến hành vi chiếm đoạt tài sản của khách hàng do các đối tác tài xế xe công nghệ thực hiện.
  • Xuất bản Việt Nam cần đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ để sớm trở thành công nghiệp xuất bản
    Ngành xuất bản Việt Nam đang trải qua quá trình chuyển đổi mạnh mẽ để thích ứng với sự phát triển của khoa học công nghệ. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, việc ứng dụng công nghệ hiện đại không chỉ là xu hướng mà còn là yêu cầu cấp thiết giúp ngành xuất bản phát triển bền vững và tiệm cận với mô hình công nghiệp xuất bản hiện đại.
  • Chuyển đổi số - liều vắc-xin hiệu quả
    Trong thời cách mạng công nghiệp 4.0, chuyển đổi số được kỳ vọng là chiếc "đũa thần" giải quyết bài toán tăng trưởng chậm và năng suất thấp. Ở nhiều quốc gia, đó cũng là công cụ quan trọng để xử lý tình trạng lãng phí nguồn lực - căn bệnh kinh niên của khu vực công.
Huyện Ba Chẽ, tỉnh Quảng Ninh ứng dụng CNTT trong công tác dự báo, phòng chống thiên tai
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO