Luật GDĐT có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng một Việt Nam số

Tiếp tục chương trình nghị sự kỳ họp thứ 4, Quốc hội Khóa XV, ngày 11/11, Quốc hội họp phiên toàn thể, thảo luận về dự án Luật GDĐT (sửa đổi). Thay mặt cơ quan chủ trì soạn thảo, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) Nguyễn Mạnh Hùng giải trình làm rõ một số nội dung về dự án Luật GDĐT.

Luật GDĐT tạo cơ sở pháp lý cho việc chuyển đổi từ môi trường thực lên môi trường số

Bộ trưởng khẳng định, Luật GDĐT có ý nghĩa quan trọng đến việc xây dựng một Việt Nam số. Nếu làm không tốt, vi phạm các nguyên tắc căn bản của môi trường số, không rõ ràng, không khả thi, không đủ nguồn lực để thực thi, không tính đến bối cảnh Việt Nam thì có thể là vật cản cho sự phát triển số của Việt Nam. Vậy nên, Bộ TT&TT ý thức cần cân nhắc hết sức thấu đáo mọi khía cạnh trong quá trình xây dựng luật. Nguyên tắc ngành nào thì quản lý lĩnh vực đó của mình trên môi trường số là nguyên tắc không chỉ của luật này mà là nguyên tắc phổ quát.

"Bộ TT&TT sẽ không quản lý lấn sân sang các ngành khác trên môi trường số và cũng sẽ không có bộ nào, ngành nào làm việc này; sẽ không có một bộ, ngành nào độc quyền trên môi trường số", Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, Luật GDĐT tạo ra các thành tố cơ bản, tạo cơ sở pháp lý cho việc chuyển đổi từ môi trường thực lên môi trường số, giúp các bộ, ngành, địa phương thực hiện việc chuyển đổi các giao dịch trong thế giới thực đã được luật pháp quy định trong lĩnh vực của mình lên môi trường số. Bộ TT&TT sẽ không làm thay công việc chuyển đổi này, mà là các bộ, ngành và địa phương sẽ phải làm.

Luật GDĐT là điều kiện cần để tiếp theo các bộ, ngành, địa phương sẽ quy định chi tiết về thực hiện các GDĐT trong từng ngành, lĩnh vực cụ thể. Luật GDĐT được sửa đổi theo nguyên tắc thực sao thì số vậy và số phải phong phú hơn thực, trong đời thực có những loại giao dịch gì về độ tin cậy khác nhau, chi phí khác nhau, độ phức tạp khác nhau đã được luật pháp quy định thì cũng sẽ được ánh xạ vào môi trường số. Luật sửa đổi phải đảm bảo có độ phủ rộng và đảm bảo chi phí phải thấp hơn trong môi trường thực, làm phong phú hơn các loại giao dịch trên môi trường số, tránh việc lên môi trường số thì phức tạp hơn, đắt hơn. Đồng thời, phải đảm bảo tính khả thi khi áp dụng, tính đồng bộ với các luật khác, tính thống nhất, xuyên suốt trong luật này.

Về vấn đề phạm vi áp dụng, Luật GDĐT (sửa đổi) mở rộng đến mọi lĩnh vực. Việc mở rộng lĩnh vực này so với 17 năm trước đây là dựa trên cơ sở hiện nay, công nghệ số đã sẵn sàng phổ biến an toàn, tin cậy, đáp ứng được các yêu cầu đặt ra và luật cũng bổ sung quy định pháp lý về một số dịch vụ đảm bảo tin cậy cho các giao dịch trên môi trường số. Việc mở rộng phạm vi là để cho phép tất cả các lĩnh vực đủ điều kiện đều có thể áp dụng GDĐT. Luật phải dễ hiểu và dễ thực thi.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, Luật GDĐT là luật khó, có một số thuật ngữ, một số từ, một số câu được dịch từ tiếng nước ngoài, chưa Việt hóa được, gây khó hiểu, như dịch vụ tin cậy, thông điệp dữ liệu, cấp dấu thời gian... Để người dân dễ áp dụng thì ngôn ngữ trong luật phải trong sáng, dễ hiểu hay chính xác và phổ thông.

Chuyển đổi sang môi trường số một cách toàn diện và toàn dân

Bộ trưởng cũng cho biết, chúng ta đang chuyển từ ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) sang CĐS. Ứng dụng CNTT thì từng phần, CĐS thì toàn dân và toàn diện. Luật GDĐT lần này có đặt mục tiêu là phục vụ cho chuyển đổi sang môi trường số một cách toàn diện và toàn dân, ít nhất cũng là tạo ra cơ sở pháp lý cho sự chuyển đổi toàn dân và toàn diện này.

Luật GDĐT phức tạp và rất khó nhưng lại có thuận lợi là nhiều nước đã đi trước chúng ta. Kinh tế số của họ đã đạt 40-50% GDP, trong khi chúng ta mới có 12%, cho nên, có thể tham khảo, học hỏi được nhiều. Bởi vậy, Ban soạn thảo sẽ tiếp tục tham khảo kinh nghiệm quốc tế, các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia để nghiên cứu, chắt lọc các nội dung, đảm bảo theo kịp với xu thế của thế giới và vẫn phù hợp với thực tiễn Việt Nam.

"Cơ quan chủ trì soạn thảo rất mong muốn được tiếp tục lắng nghe các ý kiến góp ý của các vị đại biểu Quốc hội để luật này được hoàn thiện, được ban hành và sớm đi vào cuộc sống, góp phần giúp Việt Nam thực hiện CĐS thành công, thúc đẩy phát triển Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số, sớm để Việt Nam trở thành một quốc gia số phát triển an toàn, nhân văn và rộng khắp", Bộ trưởng bày tỏ./.