Mỗi người dân sử dụng dịch vụ đều có địa chỉ bưu chính

Ngày 27/6/2023, Bộ TT&TT đã tổ chức Hội nghị quản lý nhà nước về Bưu chính tại địa phương 6 tháng đầu năm 2023 với 63 Sở t TT&TT trên cả nước theo hình thức trực tuyến.

Hội nghị tập trung 3 nội dung: (1) Kết quả thực hiện hỗ trợ đưa hộ sản xuất nông nghiệp (SXNN) lên sàn thương mại điện tử (TMĐT), thúc đẩy phát triển kinh tế số nông nghiệp, nông thôn trong 06 tháng đầu năm và định hướng cho 06 tháng cuối năm 2023; (2) Kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển nền tảng địa chỉ số quốc gia gắn với bản đồ số giai đoạn từ tháng 3/2022 đến nay và đề xuất giải pháp cho 06 tháng cuối năm 2023 và những năm tiếp theo; (3) Kinh nghiệm triển khai Quyết định 468/QĐ-TTg ngày 27/3/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án đổi mới việc thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) và đề xuất giải pháp cho năm 2023.

Những kết quả nổi bật và quan trọng

Theo Vụ Bưu chính, một số kết quả về hỗ trợ đưa hộ SXNN lên sàn TMĐT, thúc đẩy phát triển kinh tế số nông nghiệp, nông thôn” (giai đoạn từ tháng 8/2021 đến tháng 6/2023) tổng hợp từ số liệu các Sở TT&TT bao gồm: số lượng tài khoản active là 5.420.681 tài khoản; tổng số loại sản phẩm OCOP lên sàn là 7.637 sản phẩm; số lượng giao dịch qua sàn là 987.495 giao dịch; tổng giá trị giao dịch qua sàn là 217,1 tỷ đồng, trung bình khoảng 220.000 đồng/giao dịch.

Số khóa đào tạo, tập huấn đã tổ chức là 568 khóa đào tạo với hơn 8,4 triệu lượt người tham gia đào tạo, tập huấn (công chức, viên chức, người lao động trong doanh nghiệp sản xuất kinh doanh (SXKD) nông sản...). Số lượng tin, bài đã đăng, phát trên báo chí tại địa phương về việc hỗ trợ đưa hộ SXNN lên sàn TMĐT là gần 3000 bài.

Các sàn TMĐT Postmart và Vỏ sò đã hỗ trợ địa phương trong việc miễn phí tham gia sàn (tài khoản/gian hàng) cho các hộ SXNN; Tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn kỹ năng số cho hộ SXNN như tạo tài khoản, đưa sản phẩm lên sàn (chụp ảnh sản phẩm, thông tin sản phẩm), đóng gói, bảo quản, vận chuyển, thanh toán và giao nhận sản phẩm; Tổ chức các gian hàng sản phẩm OCOP, đặc sản địa phương tại các sự kiện xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm của địa phương; Hỗ trợ đưa các sản phẩm OCOP của địa phương lên sàn Postmart; Hỗ trợ giá cước vận chuyển.

Về nền tảng địa chỉ số, có 23 tỉnh/thành phố đã nhận bàn giao hơn 7,1 triệu địa chỉ số (trong tổng số 23,3 triệu địa chỉ số trên cả nước) từ Tổng công ty BĐVN.

Về triển khai việc giao doanh nghiệp (DN) bưu chính công ích (BCCI) đảm nhận một số công việc theo Quyết định số 468/QĐ-TTg, có 28 tỉnh đã triển khai việc giao cho Bưu điện tỉnh thực hiện hướng dẫn, tiếp nhận, số hóa hồ sơ, trả kết quả tại bộ phận một cửa, từ đó đã tiết kiệm được nhiều biên chế cho cơ quan nhà nước như tại Kon Tum 07 nhân viên Bưu điện thay cho 16 công chức, tại Lâm Đồng, 36 nhân viên Bưu điện thay cho 55 công chức, tại Gia Lai là 69 nhân viên Bưuu điện thay cho 99 công chức.

Theo Vụ Bưu chính, “Đây là những kết quả hết sức quan trọng trong bối cảnh biên chế của CQNN rất hạn hẹp. Tại các bộ phận một cửa đã thực hiện chuyển giao cho DN BCCI trong giải quyết TTHC, chất lượng, hiệu quả phục vụ người dân được cải thiện, giảm tiêu cực, nhũng nhiễu trong giải quyết TTHC”.

“Việc chuyển giao thực hiện một số công việc theo Quyết định 468 là việc cụ thể hóa chủ trương chuyển một số nhiệm vụ hành chính công mà Nhà nước không nhất thiết phải thực hiện cho DN thực hiện, khẳng định tính hiệu quả của chủ trương này”, Vụ Bưu chính nhấn mạnh.

Kinh nghiệm hay của các địa phương

Bên cạnh một số kết quả vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc cần giải quyết, trong đó, một số địa phương đã có những cách làm hay để triển khai các công tác.

Chia sẻ kinh nghiệm về triển khai bản đồ số tại Thái Bình, Giám đốc Sở TT&TT Thái Bình Đỗ Như Lâm cho biết tỉnh đã chọn xã Thuỵ Dân là xã nông thôn mới có quy mô dân số vừa với 1500 địa chỉ số và thành lập tổ gồm 2 người để triển khai điểm với sự tham gia của cán bộ Sở TT&TT. Tổ đi đến từng nhà, làm việc với từng chủ hộ, hướng dẫn thao tác trên ứng dụng (app). Thông tin nào chưua đúng thì hiệu chỉnh, nội dung thiếu thì bổ sung. Khi hoàn thiện thì có biên bản bàn giao chủ hộ. Trong vòng 15 ngày, việc triển khai đã hoàn thành và được họp rút kinh nghiệm xã. Từ đó, nhân rộng triển khai cho 41 xã về đích nông thôn mới. Hiện đã triển khai được 27 xã.

Việc triển khai được thông báo cụ thể trên đài truyền thanh, thông báo cho các trưởng thôn, in tờ rơi ngắn gọn gửi cho các hộ dân.

Trong khi đó, ông Lê Văn Hách, Phó Giám đốc Sở TT&TT Bắc Ninh cho biết tỉnh Bắc Ninh đã địa chỉ nhận hơn 348.000 địa chỉ số từ Bưu điện tỉnh. Sở TT&TT đã tham mưu ban hành Kế hoạch tổng thể để triển khai. Bắc Ninh cũng triển khai cách tương tự như Thái Bình. Việc triển khai địa chỉ số có hiệu quả khi giao hàng TMĐT khi gán QR code có mã địa chỉ vào nội dung TMĐT. Một số gia đình có việc hiếu, hỉ cũng đã in mã QR Code lên giấy tờ để việc tìm địa chỉ dễ dàng. Việc triển khai ứng dụng địa chỉ số cũng có thể thực hiện cho các nhà hàng, hay có thể liên kết in lên sổ đỏ và tiến tới địa chỉ số cập nhật kịp thời có thể cung cấp song song trên email, Zalo…

Chia sẻ kinh nghiệm triển khai Quyết định 468/QĐ-TTg, bà Lê Thị Thu Hương, Phó Giám đốc Sở TT&TT Gia Lai cho biết ngay từ khi có chủ trương triển khai Đề án thí điểm chuyên giao một số nhiệm vụ, dịch vụ hành chính công trên địa bàn tỉnh để Bưu điện thực hiện, các đơn vị và các địa phương đã tích cực phối hợp với Bưu điện tỉnh để triển khai Đề án tại địa phương mình, để giúp nhân viên Bưu điện tỉnh tham gia thực hiện việc tiếp nhận các nhiệm vụ, dịch vụ được chuyển giao nắm bắt kịp thời các quy trình nghiệp vụ liên quan đến công tác chuyển giao. Sở Nội vụ tỉnh Gia Lai đã phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan mở các lớp tập huấn, trao đổi kinh nghiệm để hướng dẫn cho nhân viên Bưu điện.

Ngoài ra, một số đơn vị, địa phương còn tự mở các lớp tập huấn, trao đổi kinh nghiệm riêng liên quan đến việc tiếp nhận hồ sơ, tra kết quả giải quyết TTHC của đơn vị, địa phương mình. Đến nay, hạ tầng mạng lưới và nhân lực của Bưu điện tỉnh cơ bản đáp ứng việc tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết TTHC qua dịch vụ BCCI. Hầu hết, các điểm phục vụ của Bưu điện tỉnh nằm ở những vị trí tập trung đông dân cư, giao thông thuận lợi. Bưu điện tỉnh đã phối hợp với các đơn vị, địa phương có liên quan đưa vào hoạt động Bộ phận một cửa tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết TTHC thuộc Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh, 17 địa phương cấp huyện, 14 địa phương cấp xã tại trụ sở làm việc thuộc Bưu điện tỉnh Gia Lai.

Là đơn vị triển khai nền tảng địa chỉ số, cung ứng dịch vụ BCCI, ông Lê Quốc Anh, Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty BĐVN cho biết hiện DN này đang tập trung tập trung 2 biện pháp gồm tổ chức diễn đàn trực tuyến giúp trao đổi thông tin giữa các hộ nông dân, tổ công tác về đưa nông sản lên sàn TMĐT. BĐVN cũng tập trung huấn luyện hộ SXNN trên môi trường số để gia tăng sức mạnh tự động hoá.

Về nền tảng địa chỉ số, BĐVN cũng đang tập trung cho liên kết bản đồ với các CSDL liên quan cũng như hợp tác với what3words tích hợp công nghệ định vị tiên tiến vào nền tảng địa chỉ số.

Tập trung cao độ mới có thể hoàn thành và kết thúc được các công việc

Phụ trách lĩnh vực Bưu chính, phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng nhấn mạnh chúng ta đã đi được nửa chặng đường của năm 2023 với rất nhiều công việc đã và đang triển khai. “Trong 06 tháng cuối năm 2023, chúng ta cần tập trung cao độ mới có thể hoàn thành và kết thúc được các công việc theo Kế hoạch đã đề ra”.

Trong 06 tháng đầu năm 2023, Thứ trưởng cho biết với sự quyết tâm và định hướng chỉ đạo sát sao của Bộ trưởng và Lãnh đạo Bộ TT&TT, sự phối hợp hiệu quả của các Sở TT&TT, ngành bưu chính đã đạt được những thành tựu hết sức đáng khích lệ, duy trì tốc độ phát triển chung của toàn lĩnh vực bưu chính.

Về nhiệm vụ hỗ trợ đưa hộ SXNN lên sàn TMĐT, thúc đẩy phát triển kinh tế số nông nghiệp, nông thôn theo Quyết định số 1034/QĐ-BTTTT ngày 21/7/2021 của Bộ TT&TT (gọi tắt là Quyết định 1034), trong giai đoạn 2021-2022, đặc biệt là thời kỳ dịch bệnh COVID, Chương trình đã đạt được những thành công ấn tượng, đáng ghi nhận.

“Các sàn TMĐT Vỏ sò, Postmart, đơn vị chức năng của Bộ là Vụ Bưu chính và đặc biệt là sự tham gia của các Sở TT&TT đã giúp các hộ SXNN có thể kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm là các nông sản địa phương ngay trên chiến điện thoại của mình, qua đó, khẳng định chủ trương đúng đắn của Bộ TT&TT và lợi ích mang lại, đặc biệt là trong công tác truyền thông, đào tạo kỹ năng số cho hộ SXNN, góp phần phát triển kinh tế số nông nghiệp, nông thôn tại các địa phương trên cả nước”, Thứ trưởng nhấn mạnh.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng, hiện nay lĩnh vực TMĐT đang phát triển hết sức cạnh tranh, kinh tế Việt Nam và thế giới có nhiều khó khăn, đòi hỏi cần có cách làm mới phù hợp.

Tập trung cho chất lượng để thúc đẩy phát triển kinh tế số nông nghiệp, nông thôn

Theo đó, trên cơ sở kiến nghị, đề xuất của các Sở TT&TT, ý kiến trao đổi thảo luận tại hội nghị, Thứ trưởng nêu về một số định hướng triển khai trong 06 tháng cuối năm đối với lĩnh vực Bưu chính.

Cụ thể, Bộ TT&TT sẽ xem xét, ban hành văn bản chỉ đạo, định hướng triển khai hỗ trợ đưa hộ SXNN lên sàn TMĐT, thúc đẩy phát triển kinh tế số nông nghiệp, nông thôn trong 06 tháng cuối năm 2023, trong đó tập trung vào chất lượng (thay vì chỉ tập trung phát triển số lượng như giai đoạn trước). Các địa phương phối hợp với các sàn để xác định các hộ SXNN giỏi, có khả năng và có tiềm năng lên sàn TMĐT, từ đó ưu tiên hỗ trợ trước để tạo ra các kết quả tốt, từ đó tạo tác động lan tỏa.

Đồng thời, Bộ TT&TT sẽ chỉ đạo Sàn TMĐT Postmart thay đổi cách triển khai tại địa phương cho phù hợp, nâng cao vai trò, trách nhiệm của Bưu điện tỉnh và Sở TT&TT tại địa phương vì chỉ có Sở TT&TT mới có thể là đầu mối phối hợp với các Sở ban ngành liên quan như Sở NN&PTNT, Sở Công Thương… để xác định các hộ SXNN cần ưu tiên hỗ trợ trước. Đồng thời, Sở và Bưu điện tỉnh mới có thể đánh giá chính xác, sát thực nhất hiệu quả triển khai tại địa phương. Theo đó, “Sở TT&TT chủ động nghiên cứu các giải pháp, cách thức hỗ trợ hộ nông nghiệp lên sàn TMĐT sao cho hiệu quả, phù hợp với đặc điểm, bối cảnh địa phương, từ đó có thể chia sẻ cho các địa phương bạn”.

Bên cạnh giải pháp đưa hộ SXNN lên sàn TMĐT Postmart, Thứ trưởng cũng đề nghị các Sở TT&TT phát huy chủ động, sáng tạo để tìm ra các giải pháp phát triển kinh tế số nông nghiệp, nông thôn tại địa phương và chia sẻ kinh nghiệm với Bộ TT&TT và các địa phương khác để nhân rộng.

Về nhiệm vụ phát triển nền tảng địa chỉ số quốc gia gắn với bản đồ số, Thứ trưởng đề nghị Vụ Kế hoạch - Tài chính chủ trì, phối hợp Vụ Bưu chính nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Quyết định số 1127/QĐ-BTTTT ngày 22/6/2022 về chỉ tiêu liên quan đến địa chỉ số trong việc đánh giá xã nông thôn mới nâng cao và hướng dẫn định mức chi khi triển khai các nhiệm vụ liên quan đến địa chỉ số.

Cục CĐS Quốc gia chủ trì, phối hợp Vụ Bưu chính triển khai công bố Nền tảng địa chỉ số đạt yêu cầu và đảm bảo an toàn thông tin mạng.

BĐVN hoàn thiện nền tảng địa chỉ số để khai thác, sử dụng tốt trong hoạt động SXKD của BĐVN; chủ động tìm kiếm thị trường, khách hàng có nhu cầu sử dụng nền tảng địa chỉ số của BĐVN để nâng cao hiệu quả. Vụ Kế hoạch - Tài chính hỗ trợ BĐVN nếu có khó khăn, vướng mắc về cơ chế khai thác nền tảng địa chỉ số quốc gia.

Phát huy nền tảng địa chỉ số

Định hướng chung cho phát triển lĩnh vực, Thứ trưởng nêu rõ Luật Bưu chính 2010 có các khái niệm “mã bưu chính quốc gia”, “địa chỉ bưu chính”, sử dụng để phục vụ các hoạt động nghiệp vụ, SKKD của ngành bưu chính, mà trước hết là phục vụ các DN bưu chính chuyển phát. Trong thời gian qua, BĐVN đã chủ trì thực hiện nhiệm vụ phát triển nền tảng địa chỉ số, phục vụ trước hết cho hoạt động SXKD của Tổng công ty. “Trong thời gian tới, khi nền tảng địa chỉ số của Tổng công ty đã vận hành tốt, phát huy hiệu quả thì nền tảng này có thể hỗ trợ việc cung ứng dịch vụ công, dịch vụ công ích của cơ quan nhà nước theo quy định của pháp luật”.

Thứ trưởng cũng đề nghị các cơ quan, tổ chức thực hiện tiếp với định hướng BĐVN tiếp thu ý kiến của các Sở TT&TT để hoàn thiện cơ sở dữ liệu địa chỉ số, đảm bảo đầy đủ các trường thông tin cần thiết trước khi tiến hành bàn giao cho địa phương; Hướng dẫn, làm rõ để các Sở TT&TT hiểu về lợi ích, giá trị mang lại của CSDL địa chỉ số.

Việc bàn giao chỉ thực sự hiệu quả khi Sở TT&TT hiểu rõ lợi ích, giá trị mang lại, cách thức khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu địa chỉ số tại địa phương mình. Để tránh lãng phí, đề nghị BĐVN triển khai thí điểm nhanh tại một số phường, xã trên địa bàn Hà Nội và các tỉnh lân cận để tổng kết những kinh nghiệm tốt, cách làm hay để nhân rộng.

Sở TT&TT các tỉnh, thành phố chủ động đánh giá tính đầy đủ, chính xác của dữ liệu địa chỉ số tại địa phương; Chủ động nghiên cứu để hiểu rõ lợi ích, giá trị sử dụng, cách thức khai thác dữ liệu địa chỉ số tại địa phương, phản ánh kịp thời khó khăn, vướng mắc về Bộ TT&TT.

Vụ Bưu chính nghiên cứu, ban hành quy định thống nhất về mã địa chỉ bưu chính (khái niệm, cấu trúc, định dạng chuẩn cho địa chỉ bưu chính, địa chỉ bưu chính số); Tổ chức phát triển và thúc đẩy sử dụng địa chỉ bưu chính số với mục tiêu, tầm nhìn đến năm 2030: “Mỗi vị trí trên cả nước đều có mã bưu chính quốc gia, mỗi người dân sử dụng dịch vụ đều có địa chỉ bưu chính, mỗi địa chỉ bưu chính đều được ghi nhận trong CSDL để hình thành CSDL địa chỉ bưu chính số”. Nói đơn giản là “Mỗi một địa chỉ giao hàng trở thành một địa chỉ bưu chính số”.

Về nhiệm vụ triển khai Quyết định 468/QĐ-TTg, các Sở TT&TT rà soát, phối hợp với Văn phòng UBND tỉnh để xây dựng Kế hoạch chuyển giao hoặc cụ thể hóa việc chuyển giao đã có trong Kế hoạch triển khai Quyết định 468 tại địa phương. DN BCCI cần có kế hoạch tuyển dụng, đào tạo nhân viên bưu điện về trình độ chuyên môn, chuyên ngành để có khả năng đảm nhận các công việc khi được chuyển giao.

Về định mức chi, trong thời gian trước mắt, Sở TT&TT chủ động nghiên cứu kinh nghiệm của các địa phương đã ban hành quy định, hướng dẫn định mức chi để áp dụng ở địa phương mình phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh thực tế của địa phương. Vụ Bưu chính phối hợp BĐVN để chia sẻ kinh nghiệm tốt của các địa phương./.