1. Nhu cầu chuẩn hóa IPv6 cho di động
Theo Kế hoạch hành động quốc gia về IPv6 đã được phê duyệt theo Quyết định số 433/QĐ-BTTTT ngày 29/03/2011 và sửa đổi điều chỉnh theo Quyết định số 1509/QĐ-BTTTT ngày 20/10/2014 của Bộ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông, đến năm 2019, Việt Nam sẽ phải hoàn thành việc chuyển đổi sang hệ thống mạng Internet dựa trên nền tảng IPv6. Hiện nay, quá trình chuyển đổi chính thức từ IPv4 sang IPv6 đang diễn ra trên toàn bộ hệ thống mạng, dịch vụ Internet trong nước.
Trong các buổi làm việc của Ban Công tác thúc đẩy phát triển IPv6 quốc gia với các doanh nghiệp Internet đầu ngành như VNPT, NETNAM,… các doanh nghiệp đều có kiến nghị Bộ Thông tin và Truyền thông sớm xây dựng bộ tiêu chuẩn về giao thức IPv6 lõi để làm căn cứ triển khai IPv6 tại doanh nghiệp. Việc xây dựng các tiêu chuẩn sẽ tập trung xây dựng cho các giao thức lõi IPv6 trước, sau đó mới đến xây dựng các chức năng mở rộng IPv6, tùy theo điều kiện triển khai cụ thể. Hiện này về cơ bản, việc xây dựng các giao thức lõi đã được hoàn thành, một số giao thức hỗ trợ như giao thức MLDv2, DHCPv6 đã được xây dựng. Do đó cần xây dựng các tiêu chuẩn chức năng hỗ trợ, trong đó có tiêu chuẩn về IPv6 cho di động.
Về phía các cơ quan quản lý nhà nước, để có thể thống nhất trong quá trình triển khai IPv6 cũng như quản lý thiết bị, dịch vụ IPv6, cơ quan quản lý cần có bộ tiêu chuẩn về IPv6 để làm sở cứ cho các hoạt động quản lý, chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy thiết bị, dịch vụ, đảm bảo tính tương thích giữa các thiết bị trên toàn mạng của Việt Nam.
2. Định hướng xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn đối với thiết bị nút IPv6
Thiết bị nút IPv6 là một khái niệm rộng, bao gồm tất cả các thiết bị thực thi IPv6. Vì vậy, tất cả các tiêu chuẩn, quy chuẩn liên quan đến thực thi IPv6 đều cho thiết bị nút IPv6.
Hiện nay, Bộ Thông tin và Truyền thông đang trong quá trình xây dựng và hoàn thiện bộ tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc gia về IPv6. Vụ Khoa học và Công nghệ, Bộ Thông tin và Truyền thông đã đề xuất bộ tiêu chuẩn về IPv6 sẽ được xây dựng dựa trên các tiêu chuẩn RFC của IETF, bao gồm:
- Các tiêu chuẩn cơ bản
- Các tiêu chuẩn cho thiết bị mạng và thiết bị khách hàng IPv6.
- Các tiêu chuẩn bài đo đánh giá tính tuân thủ, tương thích.
a) Các tiêu chuẩn cơ bản
Các tiêu chuẩn cơ bản lại được chia nhỏ thành hai nhóm tiêu chuẩn sau đây:
- Các tiêu chuẩn về giao thức lõi IPv6.
- Các tiêu chuẩn bổ sung về chức năng như DHCPv6, Hỗ trợ di động cho IPv6, an toàn bảo mật, DNS …
Theo định hướng xây dựng tiêu chuẩn IPv6 của Bộ Thông tin và Truyền thông, các tiêu chuẩn về giao thức lõi IPv6 được ưu tiên xây dựng trước, còn các tiêu chuẩn bổ sung về chức năng sẽ được xây dựng tùy thuộc vào mức độ quan trọng và tình hình triển khai cụ thể.
Các giao thức lõi IPv6 là các giao thức trong IPv6 quy định các yêu cầu cơ bản, yêu cầu tối thiểu cho thiết bị thực hiện IPv6. Các yêu cầu cơ bản này bắt buộc tất cả hoặc hầu hết các thiết bị IPv6 đều phải hỗ trợ. Và các thiết bị IPv6 phải hỗ trợ các giao thức lõi này thì mới có khả năng triển khai các giao thức về chức năng IPv6 cụ thể khác.
Các tiêu chuẩn về giao thức lõi IPv6 dựa trên các RFC của IETF đã được Vụ Khoa học Công nghệ - Bộ Thông tin và Truyền thông xác định rõ, bao gồm các RFC:
RFC 2460 | IPv6 Specification (Đặc tả kỹ thuật IPv6) |
RFC 1981 | Path MTU Discovery for IPv6 (Phát hiện MTU của tuyến cho IPv6) |
RFC 4291 | IPv6 Addressing Architecture (Kiến trúc đánh địa chỉ IPv6) |
RFC 4443 | Internet Control Message Protocol (ICMPv6) for the Internet Protocol Version 6 (IPv6) Specification(Đặc tả kỹ thuật Giao thức bản tin điều khiển internet phiên bản 6) |
RFC 4861 | Neighbor Discovery for IPv6 (Phát hiện nút mạng lân cận cho IPv6) |
RFC 4862 | IPv6 Stateless Address Autoconfiguration (Tự động cấu hình địa chỉ phi trạng thái IPv6) |
Các tiêu chuẩn bổ sung về chức năng IPv6, như DHCPv6, IPv6 cho di động … bao gồm các RFC sau đây:
RFC 3315 | Dynamic Host Configuration Protocol for IPv6 (Giao thức DHCPv6) |
RFC 3646 | DNS Configuration options for Dynamic Host Configuration Protocol for IPv6 (DHCPv6) (Các tùy chọn cấu hình DNS cho DHCPv6) |
RFC 3736 | Stateless Dynamic Host Configuration Protocol (DHCP) Service for IPv6 (Dịch vụ DHCP không giữ trạng thái cho IPv6). |
RFC 3810 | Multicast Listener Discovery Version 2 (MLDv2) for IPv6 (Giao thức phát hiện đối tượng nghe Multicast cho IPv6) |
RFC 6275 | Mobility Support in IPv6 (Hỗ trợ di động trong IPv6) |
b) Các tiêu chuẩn cho thiết bị mạng và thiết bị khách hàng IPv6
Nhằm phục vụ mục tiêu quản lý thiết bị như chứng nhận, công bố hợp chuẩn, hợp quy của doanh nghiệp và của cơ quan quan lý, thì các tiêu chuẩn/quy chuẩn kỹ thuật cho thiết bị mạng và thiết bị khách hàng sẽ được xây dựng. Các yêu cầu, quy định kỹ thuật của các tiêu chuẩn/quy chuẩn kỹ thuật này sẽ dẫn chiếu đến các tiêu chuẩn cơ bản và các tiêu chuẩn IPv6 khác của IETF hoặc TCVN về IPv6 (nếu có), và quy định mức độ áp dụng áp dụng các tiêu chuẩn này (bắt buộc áp dụng hay khuyến nghị áp dụng).
c) Các tiêu chuẩn về bài đo IPv6 đánh giá tính tuân thủ, tương thích
Bên cạnh đó, với mục tiêu đánh giá hợp chuẩn, hợp quy của các thiết bị IPv6 tại Việt Nam, ngoài việc xây dựng các tiêu chuẩn quy định các đặc tả kỹ thuật cho IPv6 thì Vụ Khoa học và Công nghệ cũng định hướng xây dựng phương pháp đo cũng như bộ bài đo để đánh giá thiết bị IPv6 phù hợp các tiêu chuẩn IPv6 xây dựng tại Việt Nam. Việc xây dựng phương pháp đo, bộ bài đo sẽ dựa trên cơ sở Chương trình IPv6 Ready của diễn đàn IPv6Forum.org.
Các bài đo IPv6 về kiểm tra tính tuân thủ cho các tiêu chuẩn về các giao thức lõi sẽ được ưu tiên xây dựng. Còn đối với các bài đo về tính tuân thủ cho các tiêu chuẩn giao thức bổ sung về chức năng và bài đo về tính tương thích sẽ dần được bổ sung theo tình hình triển khai cụ thể.
3. Hiện trạng xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn IPv6
Tính đến thời điểm hiện tại, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành được một số tiêu chuẩn, quy chuẩn về IPv6. Cụ thể, các tiêu chuẩn, quy chuẩn đã được ban hành gồm có:
a) Đối với các tiêu chuẩn giao thức lõi IPv6
Đã ban hành được 4/6 tiêu chuẩn lõi IPv6, 01 tiêu chuẩn đã xây dựng dự thảo và 01 tiêu chuẩn đang được nghiên cứu xây dựng:
RFC 2460 | TCVN 9802-1:2013, "Giao thức Internet phiên bản 6 (IPv6) - Phần 1: Quy định kỹ thuật” . |
RFC 4291 | TCVN 9802-2:2015, “Giao thức Internet phiên bản 6 (IPv6) - Phần 2: Kiến trúc địa chỉ IPv6”. |
RFC 4861 | TCVN 9802-3:2015, “Giao thức Internet phiên bản 6 (IPv6) - Phần 3: Giao thức phát hiện nút mạng lân cận”. |
RFC 1981 | TCVN 9802-4:2015, “Giao thức Internet phiên bản 6 (IPv6) - Phần 4: Giao thức phát hiện MTU của tuyến”Phát hiện MTU của tuyến cho IPv6. |
RFC 4443 | Giao thức Internet phiên bản 6 (IPv6) – Phần 5: Giao thức bản tin điều khiển Internet (dự thảo TCVN), đã xây dựng dự thảo. |
RFC 4862 | IPv6 Stateless Address Autoconfiguration Tự động cấu hình địa chỉ phi trạng thái IPv6, chưa xây dựng dự thảo. |
b) Các tiêu chuẩn bổ sung về chức năng IPv6
Đã ban hành được 3 tiêu chuẩn, 01 tiêu chuẩn đã được xây dựng dự thảo, đang lấy ý kiến (*) và 01 tiêu chuẩn chưa được biên soạn (RFC 6275):
RFC 3315 | TCVN 11237-1:2015, “ Giao thức cấu hình động Internet phiên bản 6 (DHCPv6) - Phần 1: Đặc tả giao thức” (RFC3646). |
RFC 3646 | TCVN 11237-2:2015, “Giao thức cấu hình động Internet phiên bản 6 (DHCPv6) - Phần 2: Dịch vụ DHCP không giữ trạng thái cho IPv6”. |
RFC 3736 | TCVN 11237-3:2015, “Giao thức cấu hình động Internet phiên bản 6 (DHCPv6) - Phần 3: Các tùy chọn cấu hình DNS”. |
RFC 3810 (*) | Dự thảo TCVN, Giao thức phát hiện đối tượng nghe Multicast (MLDv2). |
c) Các tiêu chuẩn về bài đo IPv6 đánh giá tính tuân thủ, tương thích
Đã ban hành được các tiêu chuẩn, quy chuẩn sau đây:
- QCVN 89:2015/BTTTT, “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về IPv6 đối với thiết bị nút”.
- QCVN 90:2015/BTTTT, “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về IPv6 đối với thiết bị định tuyến biên khách hàng”.
- TCVN 10906-1:2015, “Giao thức Internet phiên bản 6 (IPv6) – Sự phù hợp của giao thức – Phần 1: Kiểm tra giao thức phát hiện nút mạng lân cận”
- TCVN 10906-2:2015, “Giao thức Internet phiên bản 6 (IPv6) – Sự phù hợp của giao thức – Phần 2: Kiểm tra giao thức phát hiện MTU của tuyến”.
Bên cạnh đó, Bộ Thông tin và Truyền thông đã có một số tiêu chuẩn đã xây dựng xong dự thảo, chuẩn bị ban hành. Một số dự thảo đã có và chuẩn bị ban hành bao gồm:
- Đề tài mã số 22-15-KHKT-TC, “Nghiên cứu xây dựng các bài đo kiểm tra chức năng thiết bị Router biên khách hàng IPv6
- Đề tài mã số 24-15-KHKT-TC, “Nghiên cứu xây dựng các bài đo kiểm tra chức năng nút IPv6 theo các giao thức lõi IPv6”
