Với các DN lớn, áp lực số hoá mô hình kinh doanh và sản phẩm ngày càng gia tăng. Nghiên cứu của McKinsey chỉ ra các công ty số hoá cao có thể đạt 80% doanh thu số từ các lĩnh vực của mình. Tuy nhiên, rất khó để đạt được điều này.
Trong một khảo sát hơn 1700 lãnh đạo cấp cao, 45% các dự án chuyển đổi số tạo ra lợi nhuận ít hơn kỳ vọng. Trung bình, chỉ có 1 trong 10 DN tạo ra mức lợi nhuận vượt kỳ vọng.
Đáng chú ý là có những quy tắc mà nhà lãnh đạo nên tuân theo để gia tăng tỉ lệ thành công của chuyển đổi số. Nghiên cứu của McKinsey cho thấy việc tuân thủ 5 nguyên tắc giúp 52% DN tạo ra kết quả vượt kỳ vọng, so với chỉ 11% nếu như cứ "nhắm mắt" mà làm.
McKinsey đưa ra kết quả cho nghiên cứu bằng hai cách. Thứ nhất, sử dụng kỹ thuật "máy học" để phân tích số liệu từ những dự án chuyển đổi số thành công nhằm xác định thuộc tính. Thứ hai, dùng phân tích hồi quy để tập hợp những hoạt động có tác động bất thường trong việc cải thiện kết quả chuyển đổi số liên quan đến kỳ vọng.
Phân tích đưa ra 5 nhóm yếu tố chiến lược có thể thúc đẩy hiệu suất chuyển đổi số: (1) Xác định ưu tiên chuyển đổi số; (2) Đầu tư vào nhân tài, đặc biệt là các vị trí giám đốc số (CDO) và giám đốc phân tích CAO; (3) Cam kết thời gian và ngân sách; (4) Linh hoạt, thích nghi; (5) Trao quyền cho nhân viên.
1. Xác định rõ các ưu tiên
Chuyển đổi số nên tập trung vào một số vấn đề rõ ràng và có thể đo lường được bằng kết quả kinh doanh.
Nghiên cứu cho thấy những DN "xác định mục tiêu chuyển đổi số cụ thể" thì khả năng thành công cao hơn 1,7 lần so với DN không xác định được ưu tiên.
Chuyển đổi số sẽ được tối ưu hoá khi người điều hành DN có thể xác định được yếu tố chuyển đổi nào là trọng yếu, và "khó thay đổi" nhất, sau đó đưa ra cách tiếp cận phù hợp.
2. Đầu tư vào nhân tài đặc biệt là CDO và CAO
Nhân tài số và năng lực phân tích dữ liệu là nguồn lực mà DN chuyển đổi số nên quan tâm, thu hút tuyển dụng, hoặc thậm chí là thâu tóm. Ngoài ra, DN chuyển đổi số cần bổ sung thêm nhiều lãnh đạo có chuyên môn.
Giám đốc số (Chief Digital Officer - CDO) là thành viên cốt lõi của đội ngũ lãnh đạo. Tất cả công ty thành công đều có CDO. Còn Giám đốc Phân tích (Chief Analytics Officer - CAO) đóng vai trò quan trọng hàng đầu để một dự án chuyển đổi số thành công. Số liệu chỉ ra sự liên kết rõ ràng giữa sự hiện diện của một CAO và một dự án chuyển đổi số thành công.
3. Cam kết thời gian và ngân sách
Khi đã có được nhân tài và một loạt lợi thế khác, người điều hành DN vẫn có thể gặp khó khăn trong việc duy trì sự tập trung của họ vào dự án chuyển đổi số. Người điều hành DN không được để bản thân bị xao nhãng.
Nghiên cứu của McKinsey cho thấy, khi các lãnh đạo cấp cao (tham gia vào dự án chuyển đổi số) không bị xao nhãng bởi các mục tiêu khác, thì khả năng thành công cao hơn 1,5 lần.
Ngoài ra, khi DN cấp khoản ngân sách cụ thể cho dự án chuyển đổi số mà không bị "cắt xén" hay "làm khó", thì khả năng thành công cũng cao hơn 1,3 lần so với việc giải ngân theo kết quả.
4. Linh hoạt và thích nghi
Sự nhạy bén của đối thủ và khách hàng trong nền kinh tế số buộc các DN phải quan sát và sắp xếp lại ưu tiên thường xuyên hơn bao giờ hết.
Có thể thấy, các "ông trùm" kinh tế hiện nay thường xuyên điều chỉnh chiến lược số hơn nhiều DN khác. Tương tự như vậy, khảo sát chỉ ra những người trả lời khảo sát là các DN thích nghi linh hoạt với chuyển đổi số thì có cơ may thành công hơn gấp đôi. Sự nhanh nhạy này thể hiện ở toàn bộ các cấp của DN.
Một nghiên cứu khác của McKinsey chỉ ra rằng trong những dự án chuyển đổi số thành công, nhân viên thường được trao thưởng khi tạo ra những ý tưởng mới, chấp nhận rủi ro; đặc biệt họ tham gia các bài kiểm tra năng lực và học hỏi để theo đuổi cơ hội.
5. Trao quyền cho nhân viên
Nghiên cứu nhấn mạnh hiệu quả của chuyển đổi số đến từ toàn bộ nhân viên của công ty, chứ không chỉ ở đội ngũ lãnh đạo.
Chuyển đổi số sẽ hiệu quả vượt trội hơn khi DN: 1) hình thành vị trí và trách nhiệm rõ ràng cho nhân viên, và có người đứng đầu phụ trách sáng kiến chuyển đổi, 2) yêu cầu nhân viên phải tự chịu trách nhiệm cho mọi mục tiêu cá nhân mà họ đặt ra.
Cuối cùng, một dự án chuyển đổi số hiệu quả sẽ cân bằng kỳ vọng của cá nhân với kỳ vọng của cả nhóm và rộng hơn là kỳ vọng của cả DN.
Điều này cũng nhất quán với kết quả khảo sát khi các những người trả lời khảo sát thuộc nhóm "hiểu rõ trọng trách phải đạt được mục tiêu của dự án" thường mang đến kết quả tốt hơn kỳ vọng.
Nhưng hiệu quả dự án không phải là kết quả duy nhất. Đạt được các yếu tố trên còn giúp cải thiện các kỳ vọng khác cho DN như bán hàng qua kênh số, mối quan hệ khách hàng, chi phí vận hành, chất lượng dịch vụ…
Thành công của dự án cũng không phụ thuộc vào bộ phận dẫn dắt là bộ phận tiếp thị, điều hành hay bán hàng. Điều quan trọng là tập trung vào 5 yếu tố trên. Thay vì tập trung vào đối thủ, DN nên tập trung vào các yếu tố này, để giảm thiểu sự mơ hồ và tạo ra kết quả tốt hơn với các dự án chuyển đổi số.
