Bộ Tài chính cải cách toàn diện trong tiến trình chuyển đổi số

Cải cách thể chế

Trong giai đoạn này, Bộ Tài chính tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ thống thể chế trong lĩnh vực tài chính để cải cách, nâng cao chất lượng thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đồng bộ, minh bạch, hiện đại, hội nhập. Tạo được bước đột phá trong huy động, phân bổ và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực để thúc đẩy nền tài chính quốc gia phát triển lành mạnh. Tổ chức thi hành pháp luật nghiêm minh, hiệu quả, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cá nhân, tổ chức và toàn xã hội.

Mục tiêu đến năm 2025, cơ bản hoàn thiện hệ thống thể chế lĩnh vực tài chính qua đó nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và năng lực kiến tạo phát triển, thúc đẩy tăng trưởng nhanh, bền vững, thu hút và chủ động tiếp nhận các dòng vốn đầu tư nước ngoài, phục hồi tăng trưởng kinh tế.

Đổi mới và nâng cao chất lượng thể chế tài chính theo hướng đầy đủ, cụ thể, thống nhất, đồng bộ, khả thi, ổn định, hiện đại, có sức cạnh tranh quốc tế, công khai, minh bạch, phát triển đồng bộ thị trường các yếu tố sản xuất. Tậptrungưutiêncảicáchthểchế,chínhsáchnhằmhỗtrợ người dân, doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh, nhất là cộng đồng các doanh nghiệp nhỏ và vừa bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch COVID-19, từ đó góp phần phục hồi, phát triển nền kinh tế. Hoàn thiện và tổ chức thực hiện tốt hệ thống luật pháp, cơ chế, chính sách tạo lập môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, lành mạnh, bảo đảm quyền tự do, an toàn trong hoạt động kinh doanh cho mọi thành phần kinh tế, thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Hoàn thiện thể chế và các khung khổ pháp lý để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính, phục vụ có hiệu quả việc xây dựng, phát triển Chính phủ số, nền kinh tế số.

Cải cách thủ tục hành chính

Bộ Tài chính cũng sẽ cải cách quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các quy định thủ tục hành chính trong lĩnh vực tài chính, đặc biệt là những thủ tục hành chính liên quan trực tiếp đến người dân, doanh nghiệp; thủ tục hành chính nội bộ giữa cơ quan hành chính nhà nước. Rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh, thành phần hồ sơ và tối ưu hóa quy trình giải quyết thủ tục hành chính trên cơ sở ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin. Bãi bỏ các rào cản hạn chế quyền tự do kinh doanh, cải thiện, nâng cao chất lượng môi trường đầu tư kinh doanh, bảo đảm cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng, minh bạch. Đổi mới và nâng cao hiệu quả thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính. Đẩy mạnh thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử để người dân, doanh nghiệp có thể thực hiện dịch vụ mọi lúc, mọi nơi, trên các phương tiện khác nhau.

Mục tiêu đặt ra đến năm 2025, Bộ Tài chính sẽ hoàn thành cắt giảm, đơn giản hóa tối thiểu 20% số quy định và cắt giảm tối thiểu 20% chi phí tuân thủ quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh tại các văn bản thuộc Bộ Tài chính được thực hiện bằng phương thức điện tử. Tối thiểu 80% thủ tục hành chính trong lĩnh vực tài chính có yêu cầu nghĩa vụ tài chính, được triển khai thanh toán trực tuyến, trong số đó, tỷ lệ giao dịch thanh toán trực tuyến đạt từ 50% trở lên.

Năm 2021, thực hiện số hóa kết quả giải quyết thủ tục hành chính đang còn hiệu lực và có giá trị sử dụng thuộc thẩm quyền giải quyết của cấp trung ương, cấp tổng cục, cấp cục, cấp chi cục đạt tỷ lệ tối thiểu tương ứng là 40%, 30%, 20%, 15%. Giai đoạn 2022 - 2025, mỗi năm tăng tối thiểu 20% đối với mỗi cấp hành chính cho đến khi đạt tỷ lệ 100% để đảm bảo việc kết nối, chia sẻ dữ liệu trong giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường điện tử.

Tối thiểu 80% thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Bộ Tài chính và các đơn vị thuộc Bộ có đủ điều kiện, được cung cấp trực tuyến mức độ 3 và 4. Trong số đó, ít nhất 80% thủ tục hành chính được tích hợp, cung cấp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia. Tỷ lệ hồ sơ giải quyết trực tuyến mức độ 3 và 4 trên tổng số hồ sơ đạt tối thiểu 50%. Mục tiêu đặt ra là mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp về

giải quyết thủ tục hành chính đạt tối thiểu 90%. Bên cạnh đó, 90% thủ tục hành chính nội bộ giữa thuộc phạm vi lý của Bộ Tài đang có hiệu hành tính đến hết ngày 31/5/2020.

Hoàn thành việc đổi mới thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính lĩnh vực tài chính theo hướng nâng cao chất lượng phục vụ, không theo địa giới hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, giảm thời gian đi lại, chi phí xã hội và tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.

Tối thiểu 80% hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính được luân chuyển trong nội bộ các cơ quan các cơ quan hành chính nhà nước thuộc Bộ Tài chính và giữa Bộ Tài chính với cơ quan hành chính nhà nước khác được công bố, công khai và cập nhật kịp thời.

80% người dân, doanh nghiệp khi thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực tài chính không phải cung cấp lại các thông tin, giấy tờ, tài liệu đã được chấp nhận khi thực hiện thành công thủ tục hành chính trước đó, mà cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính đang quản lý, hoặc thông tin, giấy tờ, tài liệu đã được cơ quan nhà nước kết nối, chia sẻ.

Cải cách tổ chức bộ máy và chế độ công vụ

Về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, Bộ Tài chính tiếp tục rà soát chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ. Tăng cường đổi mới, cải tiến phương thức làm việc nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước và sắp xếp, tinh gọn hệ thống tổ chức theo quy định. Đẩy mạnh phân cấp quản lý nhà nước trong lĩnh vực tài chính; tăng cường rà soát, sắp xếp lại hệ thống các đơn vị sự nghiệp công lập theo hướng tinh gọn, có cơ cấu hợp lý và nâng cao hiệu quả hoạt động.

Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng cơ quan, tổ chức thuộc Bộ Tài chính sẽ được phân định rõ, khắc phục được tình trạng chồng chéo, trùng lắp hoặc bỏ sót chức năng, nhiệm vụ. Giảm tối thiểu bình quân 10% số lượng đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Bộ Tài chính và 10% biên chế sự nghiệp hưởng lương từ ngân sách nhà nước so với

năm 2021. Mức độ hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước thuộc Bộ Tài chính đạt tối thiểu 90%.

Về cải cách chế độ công vụ, Bộ Tài chính hướng tới xây dựng nền công vụ chuyên nghiệp, trách nhiệm, năng động và thực tài. Thực hiện cơ chế cạnh tranh lành mạnh, dân chủ, công khai, minh bạch trong bổ nhiệm cán bộ và tuyển dụng công chức, viên chức để thu hút người thực sự có đức, có tài vào làm việc trong các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Tài chính. Đến năm 2025 đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ngành tài chính có cơ cấu hợp lý, đáp ứng tiêu chuẩn chức danh, vị trí việc làm và khung năng lực theo quy định.

Cải cách tài chính công

Kế hoạch cải cách hành chính giai đoạn 2021 - 2025 của Bộ Tài chính đặt mục tiêu sẽ đổi mới mạnh mẽ cơ chế phân bổ, sử dụng ngân sách nhà nước cho cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập gắn với nhiệm vụ được giao và sản phẩm đầu ra, nhằm nâng cao tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm và thúc đẩy sự sáng tạo. Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động; kiểm soát tham nhũng tại các cơ quan, đơn vị. Đẩy mạnh thực hiện tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, đổi mới cơ chế quản lý vốn nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp.

Đến năm 2025, đổi mới cơ chế phân cấp quản lý, phân bổ NSNN để đảm bảo vai trò chủ đạo của ngân sách trung ương và tính chủ động, tích cực của ngân sách địa phương, các cơ quan, đơn vị có liên quan. Thực hiện cơ cấu lại NSNN theo hướng nâng cao hiệu quả hoạt động, phân bổ, sử dụng các nguồn lực tài chính bảo đảm an ninh, an toàn nền tài chính quốc gia. Bảo đảm đáp ứng các chỉ tiêu về tỷ lệ huy động vào NSNN, tổng chi NSNN, tỷ lệ bội chi NSNN... theo chủ trương, định hướng của Đảng, Quốc hội và Chính phủ.

Bên cạnh đó, bảo đảm an toàn nợ công; ưu tiên nguồn vốn bố trí chi dự trữ quốc gia; đổi mới toàn diện khu vực đơn vị sự nghiệp công lập; đẩy mạnh cơ cấu lại, cổ phần hóa, thoái vốn; tiếp tục phát triển thị trường chứng khoán; phát triển thị trường dịch vụ kế toán, kiểm toán; đổi mới quản lý, sắp xếp, khai thác và sử dụng có hiệu quả tài sản công; nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại, chủ động hội nhập quốc tế trong lĩnh vực tài chính.

Hướng tới Chính phủ số

Vừa qua, Bộ Thông tin và Truyền thông và Hội Truyền thông số Việt Nam (VDCA) đã công bố báo cáo kết quả đánh giá chuyển đổi số cấp bộ, cấp tỉnh năm 2020 (DTI 2020) và thúc đẩy cung cấp 100% dịch vụ công đủ điều kiện lên trực tuyến mức độ 4. Theo kết quả được công bố, Bộ Tài chính xếp vị trí thứ Nhất về mức độ chuyển đổi số năm 2020 (với giá trị DTI 0,4944) trong 18 bộ, ngành cung cấp dịch vụ công.

Trong năm 2020, Bộ Tài chính đã có nhiều hoạt động chuyển đổi số nổi bật như: Tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến (DVCTT) mức độ 4 đạt 50%, 100% ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) của Bộ Tài chính được kết nối, chia sẻ qua nền tảng tích hợp chia sẻ dữ liệu cấp bộ. Hiệu quả của các hoạt động này cũng được chứng minh qua việc phục vụ người dân và doanh nghiệp tham gia nộp thuế điện tử; 96,28% doanh nghiệp hoàn thuế điện tử; số lượng hồ sơ xử lý trực tuyến là hơn 98 triệu trên tổng số hồ sơ thủ tục hành chính được xử lý trong năm 2020, đạt tỷ lệ 89,3%; tổng số lượt truy cập trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ Tài chính năm 2020 là gần 3,4 triệu lượt.

Trong giai đoạn 2021-2025, Bộ Tài chính sẽ tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, hoàn thiện xây dựng Chính phủ điện tử ngành tài chính hướng tới Bộ Tài chính số, Bộ Tài chính phục vụ, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm và nâng cao hiệu quả hoạt động toàn ngành thông qua Chính phủ số và các công cụ số hóa. Góp phần đổi mới phương thức làm việc, nâng cao năng suất, hiệu quả hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước các cấp có đủ năng lực vận hành nền kinh tế số, xã hội số đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc

phòng, an ninh và hội nhập quốc tế; nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công cho người dân, doanh nghiệp. Xây dựng tài chính điện tử, Tài chính số dựa trên dữ liệu và dữ liệu mở.

Mục tiêu đến năm 2025, Bộ Tài chính sẽ hoàn thành xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về tài chính, thí điểm công nghệ Big Data. Cơ bản các lĩnh vực tài chính có cơ sở dữ liệu mở trong phạm vi ngành Tài chính (các lĩnh vực thuộc cơ sở dữ liệu quốc gia về Tài chính) phù hợp với quy định tại Luật tiếp cận thông tin và được công khai trên môi trường mạng.

Hệ thống quản lý văn bản điều hành, hồ sơ công việc được liên thông toàn ngành; 90% hồ sơ công việc tại cấp bộ, cấp Tổng cục; 80% hồ sơ công việc tại cấp Cục và 60% hồ sơ công việc tại cấp Chi cục được xử lý trên môi trường mạng (trừ hồ sơ thuộc phạm vi bí mật nhà nước).

Xây dựng hệ thống quản lý quan hệ người dùng tiếp nhận ý kiến, phản hồi của người dùng để nâng cao cải cách hành chính. Thí điểm ứng dụng trí tuệ nhân tạo và trợ lý ảo trong một số hoạt động nghiệp vụ chủ chốt và hoạt động chỉ đạo điều hành của ngành Tài chính.

Hoàn thiện Cổng dịch vụ công tích hợp ngành Tài chính kết nối, chia sẻ dữ liệu với Cổng Dịch vụ công quốc gia. Hoàn thành việc tích hợp 100% ứng dụng với hệ thống quản lý định danh và truy cập ngành Tài chính và tích hợp với các hệ thống công nghệ thông tin quốc gia.

Hệ thống thông tin một cửa điện tử Bộ Tài chính cũng sẽ được hoàn thiện, với 100% các thủ tục hành chính cần thiết được xây dựng thành các dịch vụ công trực tuyến mức độ 3,4 và được cung cấp trên Cổng Dịch vụ công Bộ Tài chính. 100% người dân, doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến trong lĩnh vực tài chính được cấp định danh và xác thực điện tử thông suốt và hợp nhất trên tất cả các hệ thống tin của Bộ Tài chính.

Ngoài ra, 80% các hệ thống thông tin của Bộ Tài chính có liên quan đến người dân, doanh nghiệp đã đưa vào vận hành, khai thác được kết nối, liên thông qua Trục liên thông văn bản quốc gia và nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu; thông tin của người dân, doanh nghiệp đã được số hóavàlưutrữtạicáccơsởdữliệuquốcgia,cơsởdữliệu chuyên ngành, không phải cung cấp lại.

Hệ thống thông tin báo cáo của Bộ Tài chính được kết nối liên thông, chia sẻ dữ liệu với Hệ thống thông tin báo cáo quốc gia. Hoàn thành xây dựng và đưa vào vận hành

các cơ quan hành chính nhà nước thuộc Bộ Tài chính và giữa Bộ Tài chính với cơ quan hành chính nhà nước khác được công bố, công khai và cập nhật kịp thời.

Cải cách tổ chức bộ máy và chế độ công vụ

Cải cách tài chính công

Đến năm 2025, đổi mới cơ chế phân cấp quản lý, phân bổ NSNN để đảm bảo vai trò chủ đạo của ngân sách trung ương và tính chủ động, tích cực của ngân sách địa phương, Phân hệ theo dõi nhiệm vụ Bộ trưởng, các Thứ trưởngtrưởng và Thủ trưởng đơn vị thuộc Bộ Tài chính giao, bảo đảm hiển Thủ trưởng đơn vị thuộc Bộ Tài chính giao, bảo đảm hiển thị theo thời gian thực.

(Bài đăng ấn phẩm in Tạp chí TT&TT số 11 tháng 11/2021)