Mối quan hệ đang "nồng ấm" giữa báo chí và chuyển đổi số
Sự ra đời của công nghệ số đã làm thay đổi sâu sắc ngành báo chí, báo hiệu sự chuyển đổi từ các hình thức truyền thống của báo in và phương tiện phát sóng.
Trong những năm gần đây, sự gia tăng của các nền tảng trực tuyến đã định hình lại cách thức truyền bá và tiếp nhận tin tức.
Sự phát triển này đã tạo ra một loạt các phương tiện mới, bao gồm truyền thông xã hội, blog và các kênh tin tức số, đã làm thay đổi đáng kể việc truyền tải nội dung và sự tham gia của độc giả/khán giả/thính giả...
Chuyển đổi của báo chí trong thời đại số
Các nền tảng truyền thông xã hội như X, Facebook, và TikTok... đã nổi lên như những kênh quan trọng để phân phối tin tức, cho phép chia sẻ tức thời và tiếp cận rộng rãi.
Các nền tảng này tạo điều kiện cho việc tương tác theo thời gian thực giữa các nhà báo và bạn đọc/khán giả, nuôi dưỡng một nền văn hóa tham gia, nơi người dùng có thể tham gia trực tiếp vào các câu chuyện tin tức, bình luận và chia sẻ quan điểm của họ.
"Do đó, các nhà báo hiện đang phải đối mặt với thách thức là tạo ra nội dung không chỉ cung cấp thông tin mà còn tạo được tiếng vang với khán giả, thúc đẩy sự chuyển dịch sang các chiến lược đưa tin hấp dẫn và hướng đến khán giả mạnh mẽ hơn", Anders Eriksson, Tổng giám đốc điều hành của Bonnier News - công ty truyền thông tin tức lớn nhất ở các nước Bắc Âu chia sẻ.
Hơn nữa, bối cảnh kỹ thuật số đã tăng cường khả năng tiếp cận tin tức, phá vỡ các rào cản địa lý và cho phép nhiều tiếng nói khác nhau xuất hiện. Các nền tảng trực tuyến cung cấp cơ hội cho các cộng đồng yếu thế chia sẻ các câu chuyện của họ, vốn thường bị các phương tiện truyền thông truyền thống bỏ qua.
Tuy nhiên, sự phát triển và thay đổi này cũng làm dấy lên mối lo ngại về tính chính trực của báo chí và chất lượng của thông tin. Sự lan truyền nhanh chóng của thông tin sai lệch và "tin giả" đặt ra những thách thức đáng kể cho các nhà báo đang nỗ lực duy trì uy tín trong một môi trường tràn ngập nội dung.
Khi các nhà báo thích nghi với các công nghệ mới nổi, họ phải đối mặt với nhiệm vụ kép là tận dụng các công cụ này để nâng cao khả năng kể chuyện, trong khi vẫn phải bảo vệ các tiêu chuẩn đạo đức.
Sự chuyển đổi liên tục của báo chí trong thời đại số đòi hỏi phải đánh giá lại các hoạt động, đòi hỏi phải học hỏi liên tục và khả năng thích ứng để khai thác các lợi ích trong khi giảm thiểu các thách thức liên quan. Cuối cùng, mối quan hệ giữa báo chí và đổi mới kỹ thuật số tiếp tục phát triển, tạo ra các cơ hội và trở ngại sẽ định hình tương lai của ngành.
Vai trò của công nghệ trong định hình việc tiêu thụ tin tức
Vẫn theo ông Anders Eriksson, Bonnier News hiện đang có vị thế vững mạnh nhờ vào quá trình chuyển đổi toàn diện bắt đầu từ 8 năm trước. “Rõ ràng đây là một sự chuyển đổi số và chuyển đổi mô hình kinh doanh, từ quảng cáo sang đăng ký trả tiền đọc tin”, ông nói. “Nhưng cũng là sự chuyển đổi mô hình hoạt động, từ một tổ chức phân cấp, hoạt động theo mô hình cục bộ sang một tổ chức tích hợp".
Trong những năm gần đây, những tiến bộ trong công nghệ đã làm thay đổi cơ bản bối cảnh tiếp cận tin tức. Sự gia tăng của điện thoại thông minh và ứng dụng di động đã làm thay đổi cách độc giả, khán thính giả truy cập và tương tác với nội dung tin tức.
Một bộ phận đáng kể công chúng hiện nay dựa vào các thiết bị di động để nhận thông tin cập nhật. Các thiết bị di động tạo điều kiện cho việc truy cập thông tin tức tức thời từ mọi nơi vào mọi lúc. Sự phát triển này đã dẫn đến sự xuất hiện của các xu hướng mới trong tiêu thụ tin tức, trong đó tốc độ và khả năng truy cập được ưu tiên hơn các phương pháp truyền tải tin tức truyền thống.
Hơn nữa, công nghệ đã cho phép sử dụng các thuật toán trong việc biên tập nội dung tin tức. Các thuật toán này phân tích hành vi và sở thích của người dùng để cung cấp nguồn tin tức được thiết kế riêng, tạo ra trải nghiệm được cá nhân hóa cho người dùng.
Mặc dù việc tùy chỉnh như vậy có thể giúp tăng cường sự tham gia của người dùng, nhưng nó cũng làm dấy lên mối lo ngại về "bong bóng bộ lọc" (filter bubbles). Khi khán giả nhận tin tức được biên tập bởi các thuật toán, họ có thể ít được tiếp xúc với các quan điểm đa dạng, dẫn đến các giới hạn quan điểm và khả năng làm giảm sự đa dạng của diễn ngôn công khai.
Ngoài ra, phân tích dữ liệu cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phân phối tin tức bằng cách cung cấp thông tin chi tiết về sở thích của khán giả và các mô hình tương tác. Các tổ chức truyền thông tận dụng những thông tin chi tiết này để tối ưu hóa chiến lược nội dung và tăng phạm vi tiếp cận của họ. Tuy nhiên, việc tập trung vào phân tích này cũng có thể ưu tiên các tin giật gân và câu khách hơn là báo chí chất lượng, do đó ảnh hưởng đến tính toàn vẹn của việc đưa tin.
Về mặt tích cực, các công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo (AI) và thực tế ảo (VR) mang đến những cơ hội mới để nâng cao trải nghiệm tin tức. AI có thể tạo điều kiện cho các quy trình thu thập tin tức và kiểm tra thực tế hiệu quả hơn, trong khi VR có thể đưa khán giả đắm chìm vào câu chuyện, mang đến cách hấp dẫn hơn để trải nghiệm các sự kiện tin tức. Những đổi mới này có thể làm phong phú thêm cách tiếp nhận tin tức, thúc đẩy công chúng có hiểu biết và tham gia nhiều hơn./.