Make in Vietnam

Nền tảng giáo dục Meduverse kỳ vọng sẽ giúp đưa metaverse vào thực tiễn đời sống

Nguyễn Khiêm • 04/05/2023 08:37

Theo đại diện mảng Education Technology tại FPT, đơn vị phát triển nền tảng giáo dục Meduverse, là sự kết hợp giữa các công nghệ như vũ trụ ảo (metaverse), công nghệ chuỗi khối (blockchain), trí tuệ nhân tạo(AI)... với giáo dục (education) được kỳ vọng sẽ tạo ra cuộc cách mạng giúp các em học sinh có hứng thú khi học tập, góp phần thay đổi cách thức học tập trong tương lai. Từ đó đưa công nghệ Metaverse vào thực tiễn đời sống và tạo ra giá trị bền vững.

Sự ra đời của Meduverse được kỳ vọng sẽ hỗ trợ tốt hơn cho người học và cả người dạy, giúp thay đổi trải nghiệm học tập trong kỷ nguyên số

Giúp thay đổi trải nghiệm học tập trong kỷ nguyên số

Chia sẻ tại một sự kiện về blockchain vào tháng 10/2022, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Tập đoàn FPT khẳng định, do con người mong muốn được nhìn thấy thế giới theo cách khác, tưởng tượng thế giới mới và không ai muốn giới hạn trong những điều đã biết hay bị ngăn cách vì khoảng cách địa lý. Do đó, vũ trụ ảo (Metaverse) sẽ là thế giới mới.

“Với vai trò là người phát triển công nghệ phần mềm 20 năm qua, chúng tôi sẽ tiếp tục ủng hộ sáng tạo công nghệ, tích hợp Metaverse vào thế giới thật. Blockchain với những ưu điểm vượt trội sẽ tạo điều kiện thuận lợi khi phát triển vũ trụ mới”, ông Trương Gia Bình nói.

Đây không phải là lần đầu tiên, chủ tịch FPT nhắc đến việc đơn vị này đưa công nghệ Metaverse vào thế giới thực thông qua các nền tảng “Made by FPT”. Trước đó, tại Đại hội cổ đông thường niên năm 2022, ông Bình cho biết, FPT đang nghĩ đến metaverse “thực-ảo là một” thay vì “thuần ảo” như Axie Infinity vì mô hình này sẽ bền vững hơn nhiều.

Chủ tịch FPT lấy ví dụ, chương trình Meduverse, cách viết kết hợp của Education và Metaverse, là một công nghệ học mới, để sao cho trẻ con thích học, mà học rất sâu, rất hay, rất sáng tạo, thì mô hình đó phải có vai trò của học sinh trong thế giới Metaverse.

Giám đốc mảng Education Technology tại FPT Cao Văn Việt.

Chia sẻ về lý do Meduverse ra đời và kỳ vọng trong việc thay đổi việc học tập truyền thống thông qua Metaverse, Giám đốc mảng Education Technology tại FPT Cao Văn Việt cho biết, đơn vị này không chỉ là một tập đoàn mạnh về công nghệ mà còn trong cả lĩnh vực giáo dục – đào tạo với hệ thống trường học khắp các tỉnh thành với đủ các cấp, từ tiểu học đến đại học. Điều này đã giúp FPT tích lũy được kiến thức và hiểu biết tương đối về giáo dục, đào tạo trong và ngoài nước.

Từ những lợi thế về cả công nghệ và giáo dục có được, đứng trước sự thay đổi của thời đại, FPT đã quyết định đầu tư tạo ra những sản phẩm đào tạo có giá trị. “Meduverse là một sản phẩm như vậy, là sự kết hợp giữa các công nghệ (metaverse, blockchain, AI, ...) với giáo dục (education). Chúng tôi kỳ vọng sản phẩm này sẽ hỗ trợ tốt hơn cho người học và cả người dạy, giúp thay đổi trải nghiệm học tập trong kỷ nguyên số”, ông Việt nhấn mạnh.

Cũng theo Giám đốc mảng Education Technology, khi bắt đầu phát triển sản phẩm công nghệ về giáo dục tại FPT, ông Việt cũng đã có ý tưởng manh nha xây dựng một nền tảng liên quan đến Metaverse. Tuy nhiên, trong vài năm trở lại đây, khi từ khóa này nổi lên và tạo thành một xu thế thì FPT mới thực sự nghiêm túc và quyết tâm trong việc phát triển công nghệ về Metaverse.

Trước đây, các sản phẩm FPT Education Technology xây dựng đa phần trên nền web và ứng dụng. Còn trải nghiệm với Metaverse sẽ hoàn toàn khác biệt, khi người học đóng vai trò như một nhân vật ảo trong một thế giới khác, có thể đi lại hay tham gia một lớp học, gặp gỡ hay thảo luận với bạn bè thay vì chỉ nhìn thấy mặt nhau như trong cuộc gọi video (video call). Việc này sẽ giúp tăng trải nghiệm rất lớn, hoàn toàn khác biệt cho người học.

Metaverse có thể tạo ra một không giản ảo như lớp học để người học tham gia không chỉ nhìn thấy trang web gồm văn bản và hình ảnh mà là cả một giảng đường ảo, với thầy giáo đang đứng trên bục giảng. Đặc biệt, việc tương tác trong môi trường ảo đó sẽ thú vị hơn rất nhiều, khi có thể đi lại gần/đi ra xa hay thấy được bạn bè đang làm gì. “Người học sẽ thấy được như đang ở trong môi trường thực, thay vì cảm thấy nhàm chán như học trực tuyến hiện nay”, ông Việt nói.

Đặc biệt với lứa tuổi trẻ em ở tiểu học, việc tương tác thông qua trang web hay điện thoại khi học trực tuyến đang gặp nhiều khó khăn. Nhưng khi học thông qua Metaverse, có người hướng dẫn hay nói chuyện thì kết quả học tập trực tuyến của các em sẽ có sự khác biệt.

Do nền tảng là sự kết hợp về giáo dục và công nghệ, nên điểm thuận lợi lớn nhất trong việc phát triển sản phẩm là việc sở hữu nền tảng đội ngũ kỹ sư chuyên nghiệp.

Bên cạnh đó, Meduverse cũng có sự tư vấn sâu về nội dung giáo dục từ các chuyên gia giáo dục trực thuộc hệ thống trường phổ thông FPT. Bằng việc đưa vào sử dụng các phiên bản chạy thử ở hệ thống các trường phổ thông FPT, Meduverse có thể thu thập được rất nhiều dữ liệu và phản hồi về trải nghiệm của các em học sinh để có thể sửa đổi và phát triển nội dung hấp dẫn và hoàn chỉnh hơn.

Ngoài ra, Meduverse cũng sử dụng công nghệ blockchain nhằm mục đích: Minh bạch lộ trình, kết quả học tập thi cử của các em học sinh; Kích thích tiềm năng sáng tạo của học sinh từ bé thông qua các tác phẩm NFT; Thu hút cộng đồng đầu tư cho những tính năng/ nội dung của sản phẩm để phát triển và hoàn thiện giáo dục.

Sự đón nhận của người dùng là kết quả cho nỗ lực vượt khó của Meduverse

Theo Giám đốc mảng Education Technology, đối với một sản phẩm ứng dụng công nghệ mới như Metaverse, đội ngũ phát triển đã gặp rất nhiều khó khăn và thử thách. Đầu tiên, đó là những ý kiến trái chiều, lo ngại những tác động tiêu cực từ phía công nghệ này, như việc học qua môi trường ảo sẽ làm trẻ em lười hơn, ít hoạt động hơn.

Rào cản tiếp theo, do đây là một công nghệ còn rất mới và khó, nên nguồn nhân sự phù hợp còn hạn chế, nhất là khi Meduverse tham vọng xây dựng một sản phẩm lớn, có khả năng cạnh tranh và thành công cao.

Khó khăn cuối cùng mà đội ngũ phát triển gặp phải là thời gian xây dựng sản phẩm khá ngắn, phải chạy đua để có thể ra mắt người dùng sớm nhất có thể. Để giải quyết khó khăn này, đội ngũ phát triển đã tập trung cao độ làm việc ngày đêm để đảm bảo mục tiêu hoàn thành sản phẩm đúng hạn đề ra.

“Điều quan trọng nhất để vượt qua khó khăn là phải có quyết tâm, tin tưởng con đường mình đi là đúng đắn và tìm được những đồng đội phù hợp”, ông Việt chia sẻ thêm.

Kế hoạch trong thời gian tới của Meduverse là phát triển thêm nhiều nội dung giáo dục, trò chơi giải trí. Song song với đó là việc phát triển phương pháp học phù hợp với từng đối tượng.

Theo ông Việt, trong quá trình phát triển và triển khai sản phẩm, quãng thời gian mang sản phẩm đi triển khai thử nghiệm cho các em học sinh trường FPT School là đáng nhớ nhất. Theo đó, sau 3 tháng phát triển, dù sản phẩm chưa hoàn thiện, Meduverse quyết định mang sản phẩm ra triển khai thử nghiệm. Việc triển khai như vậy giúp đội ngũ phát triển nhận được sớm hơn phản hồi của người dùng.

Trước khi triển khai, đội ngũ phát triển đã lo ngại nhiều vấn đề, từ phụ huynh không cho con cái họ dùng sản phẩm cho đến việc học sinh/thầy cô không đón nhận. “May mắn trong lần đầu tiên thử nghiệm với hơn 1.000 học sinh các cấp trường FPT School, chúng tôi nhận được những phản hồi rất tích cực từ cả phụ huynh, học sinh và nhà trường. Điều đó làm chúng tôi hạnh phúc và tin tưởng sự lựa chọn của mình là chính xác”, ông Việt bày tỏ.

Đặc biệt trong lần thử nghiệm đầu tiên, có một em học sinh lớp 9 còn gửi riêng cho đội ngũ Meduverse một email khá dài về niềm vui khi được tiếp cận sản phẩm, đồng thời góp ý rất nhiều ý tưởng. Điều vui nhất với người làm sản phẩm là được xã hội và người dùng chào đón, sử dụng sản phẩm của mình.

Khi ứng dụng vào hệ thống của FPT, Meduverse đã nhận được những phản hồi rất tích cực từ phía học sinh, phụ huynh và thầy cô giáo vì những hiệu quả nó mang lại, nhất là sau giai đoạn dịch bệnh phải học online.

Các sản phẩm ứng dụng Metaverse sẽ trở nên phổ biến trong 5 năm tới

Khi được hỏi về sự thành công của một công nghệ vẫn còn rất mới ngay cả trên thế giới, ông Việt khẳng định, bất kể cái gì mới mẻ cũng sẽ vấp phải sự hoài nghi từ số đông và các sản phẩm ứng dụng Metaverse cũng vậy. Do đó, cần phải có thời gian để các sản phẩm chứng minh được sự thành công, dựa trên những giá trị có thể định lượng và định tính mà công nghệ Metaverse mang lại.

Đối với Meduverse, ông Việt hoàn toàn tin vào sự thành công của dự án này. Đầu tiên dựa trên năng lực đội ngũ dự án, họ là những người tài năng, kinh nghiệm, luôn chịu khó học hỏi, nghiên cứu những điều mới trên thế giới cũng như đúc rút từ chính thất bại của những sản phẩm đi trước.

Tiếp theo, đội ngũ phát triển sản phẩm không ngại thử. Bởi vì, quá trình thử - rút kinh nghiệm và sửa, sẽ tạo thành một quá trình diễn ra liên tục, từ đó tạo ra một sản phẩm hoàn thiện đa chiều.

Cũng theo ông Việt, xu hướng của các ứng dụng Metaverse sẽ rất tiềm năng ở Việt Nam khi mà nước ta đang là một điểm sáng trong bức tranh ứng dụng công nghệ toàn cầu. Mặc dù vậy, để sản phẩm thực sự có ích và đem lại giá trị lâu dài, thì việc ứng dụng công nghệ này phải phục vụ, đáp ứng được những giá trị cốt lõi cho người sử dụng.

Tuy nhiên, hiện tại, đối với Metaverse, do công nghệ này vẫn lạ lẫm với phần lớn mọi người, khi đa phần coi nó là một công nghệ khó hoặc đơn giản chỉ là các game giải trí. Nên khi bắt tay xây dựng sản phẩm, đội ngũ Meduverse đã phải tính toán rất kĩ.

Vì vậy, đối tượng hướng đến của sản phẩm là những phụ huynh và học sinh với nội dung là giáo dục. Nhất là khi sau dịch bệnh thì quan

điểm học online của mọi người rất khác, nhất là với trẻ em, đối tượng đang gặp nhiều khó khăn khi sử dụng những công cụ như Zoom hay các sản phẩm video call khác ... Đối với lĩnh vực giáo dục, khi thay đổi cách thức học tập qua Metaverse sẽ làm trẻ em có hứng thú khi học tập, từ đó góp phần thay đổi cách các em học tập trong tương lai.

“Với thế hệ trẻ sẵn sàng tiếp cận, trải nghiệm và chấp nhận những cái mới, việc ứng dụng Metaverse sẽ tạo ra một cuộc cách mạng trong việc thay đổi cách mọi người học tập, giải trí... ”, ông Việt nói thêm.

V ề cơ hội thành công của những sản phẩm trên nền công nghệ Metaverse như Meduverse, theo ông Việt, sẽ chia đều cho tất cả mọi người, bao gồm cả các startup Việt Nam. Người thành công là người biến khó khăn thành cơ hội, nhìn thấy cơ hội trong những khó khăn. V ì vậy, trong bối cảnh khi Metaverse chưa có nhiều ứng dụng thành công, các ứng dụng Việt sẽ thấy có rất nhiều khó khăn khi chưa có chuẩn mực “lý thuyết” nào dẫn lối. Đây cũng là cơ hội tốt để startup Việt chứng minh năng lực của mình nếu những nghiên cứu, sáng tạo trong ứng dụng Metaverse có hiệu quả và tạo giá trị bền vững cho sản phẩm.

“Chúng tôi xem những sản phẩm thành công hiếm hoi như nguồn cảm hứng để thúc đẩy có những sản phẩm kế thừa được những đặc tính tốt của họ. Tuy nhiên, chúng tôi đang viết nên câu chuyện của FPT Meduverse, không giống và cũng không phải là sản phẩm đã thành công nào khác”, ông Việt nhấn mạnh.

Đồng thời, với công nghệ mới, nếu FPT thành công, điều này sẽ không chỉ ghi dấu ấn ở Việt Nam mà còn là một sáng tạo, đột phá trên thế giới. Hiện tại các công ty ở Việt Nam đang đứng trước cơ hội, thời cơ lớn nếu không làm nhanh thì sẽ có các sản phẩm của nước ngoài nhảy vào thị trường này.

“Trong khoảng 2 năm tới, các sản phẩm dựa trên Metaverse sẽ tương đối hoàn thiện và tăng dần sự xuất hiện trên thị trường. Khi đó, Metaverse sẽ tạo thành một trào lưu mới trước khi thực sự phổ biến trong vòng 5 năm nữa”, ông Việt dự báo.

Để thúc đẩy các sản phẩm Metaverse ở Việt Nam, các cơ quan quản lý nên tạo điều kiện, chế độ đãi ngộ để giúp cho các nhà khởi nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực CNTT nói chung và vũ trụ ảo nói riêng, có nhiều cơ hội để xây dựng và phát triển mạnh mẽ các sản phẩm của mình. “Cơ quan quản lý có thể hỗ trợ cho sản phẩm/dự án/startup thông qua các cơ chế về vốn, thuế, mặt bằng/cơ sở sản xuất”, ông Việt chia sẻ,

Còn đối với doanh nghiệp, các đơn vị này nên nênCtạo cơ chế, chế tài để thúc đẩy các nhân viên của họ tạo ra những sản phẩm có ý nghĩa./.

(Bài đăng ấn phẩm in Tạp chí TT&TT số 4 tháng 4/2023)