Những bài học ứng dụng công nghệ số ở một tỉnh miền núi Yên Bái
Những năm qua, Yên Bái đã có bước tiến vượt bậc trong chuyển đổi số, đứng thứ 3/63 tỉnh, thành phố về khả năng cải thiện Chỉ số chuyển đổi số (DTI).
Nhiều ứng dụng công nghệ số giúp người dân nhanh chóng cải thiện chất lượng cuộc sống, hỗ trợ hiệu quả, hiệu lực công tác quản lý nhà nước, tạo thêm năng lực mới cho hoạt động sản xuất - kinh doanh.
Những bước đi vững chắc
Yên Bái đã cơ bản hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách làm cơ sở, căn cứ pháp lý để các cơ quan, đơn vị, địa phương triển khai thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi số (CĐS) giai đoạn 2022 - 2025 và những năm tiếp theo. Đặc biệt, Yên Bái là tỉnh đầu tiên trong cả nước đã ban hành một số chính sách hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ CĐS trên địa bàn tỉnh.
UBND tỉnh Yên Bái đã tổ chức thực hiện ký kết chương trình hợp tác về chiến lược về CĐS tỉnh Yên Bái giai đoạn 2022 - 2025, hướng đến năm 2030 với Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel), Tập đoàn Bưu chính - Viễn thông Việt Nam (VNPT).
Ba trụ cột CĐS là chính quyền số, kinh tế số, xã hội số của Yên Bái đã có kết quả bước đầu rất quan trọng nhờ đồng bộ trong công tác thông tin tuyên truyền, sự vào cuộc của hệ thống chính trị, tinh thần đồng thuận, ủng hộ của nhân dân, các doanh nghiệp (DN) đồng hành và hỗ trợ.
Quan trọng nhất, nhận thức về CĐS thay đổi rõ rệt và rộng khắp: người đứng đầu Đảng bộ tỉnh cùng toàn bộ hệ thống chính trị mạnh mẽ vào cuộc và khái niệm, tinh thần CĐS đến với tất cả các sở, ban, ngành, huyện, thị, thành phố, xã, phường, thị trấn.
Với nhiều giải pháp thiết thực, Yên Bái triển khai thí điểm 8 mô hình CĐS, cụ thể: Tổ CĐS cộng đồng; chuyển đổi cấp xã, cấp huyện; CĐS tại các cơ quan, trường học; bình dân học AI; sổ tay đảng viên điện tử; công dân số và DN số. Qua đó, CĐS tưởng chừng như rất trừu tượng, khó hiểu trở nên gần gũi, mang lại lợi ích thiết thực đối với mọi chủ thể tham gia. Yên Bái cũng hình thành mạng lưới tổ CĐS cộng đồng hoạt động ở 173/173 xã, phường, thị trấn và 1.356/1.356 thôn, bản tổ dân phố trong toàn tỉnh với hơn 10.850 người tham gia.
Trở thành một trong 3 tỉnh đầu tiên của cả nước thành lập được 100% tổ CĐS cộng đồng và ban hành Bộ chỉ số đánh giá hoạt động của tổ chuyển đổi cấp xã, cấp thôn.
Yên Bái đề ra 22 mục tiêu CĐS đến năm 2025, trong đó 15 mục tiêu phát triển chính quyền số, 2 mục tiêu phát triển kinh tế số, 5 mục tiêu phát triển xã hội số. Đến nay, có 16/22 mục tiêu hoàn thành và hoàn thành vượt mức, đạt trên 72% so với kế hoạch đề ra. Tiêu biểu mục tiêu 100% hồ sơ công việc cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã được xử lý trên môi trường mạng; 100% hoạt động chỉ đạo, điều hành và quản trị nội bộ của cơ quan nhà nước được số hóa; 100% người dân và DN hài lòng về việc giải quyết thủ tục hành chính; gần 80% người dùng điện thoại thông minh sử dụng các dịch vụ chính quyền điện tử, đô thị thông minh; gần 70% công dân trưởng thành sử dụng dịch vụ thanh toán điện tử.
Ứng dụng CĐS trong công tác Đảng, tỉnh thực hiện thí điểm tại 11 tổ chức đảng với 61 chi bộ, gần 2.000 đảng viên sử dụng "Sổ tay đảng viên điện tử”, đưa Yên Bái thành tỉnh thứ 3 trên toàn quốc triển khai nền tảng này.
Tập trung tạo đà cho phát triển
Thực tế cho thấy nhiều mô hình thí điểm CĐS tại Yên Bái đã đáp ứng nhu cầu cấp thiết trong đời sống và được nhân rộng trong tỉnh. Tại TP Yên Bái, việc hỗ trợ người dân cài đặt các ứng dụng diễn ra nhanh chóng, bao gồm thanh toán không dùng tiền mặt, thanh toán hóa đơn điện, nước, sử dụng ví điện tử và mở mã QR cho các hộ kinh doanh.
Đặc biệt, việc mua bán online và giao dịch không dùng tiền mặt đã trở nên phổ biến; hầu hết người dân đều thành thạo trong việc tham gia các nhóm Zalo, Facebook và ứng dụng VNeID mức độ 2. Qua đó, người dân có thể nhanh chóng đề xuất ý kiến và phản ánh tâm tư, nguyện vọng đến các cấp, ngành một cách nhanh nhất.
Xác định CĐS là 1 trong 3 nhiệm vụ chính trị trọng tâm, bên cạnh phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội và thu hút đầu tư, tỉnh đã tập trung đầu tư hạ tầng số dùng chung, phục vụ các nhiệm vụ CĐS trong toàn tỉnh và đã đưa vào sử dụng Trung tâm dữ liệu tập trung của tỉnh (DC); Mạng truyền số liệu chuyên dùng cấp III đến 100% các sở, ngành, UBND cấp huyện, cấp xã; Trung tâm giám sát an toàn không gian mạng của tỉnh (SOC); hệ thống camera giám sát đô thị thông minh; và hệ thống Hội nghị giao ban điện tử đa tương tiện tới 100% các cơ quan đảng, sở, ngành và UBND cấp xã.
Các địa phương vùng cao đang được tiếp cận Internet chất lượng cao, thúc đẩy nhanh chóng quá trình phát triển xã hội số cho người dân. Điển hình là ba bản xa nhất của xã Chế Tạo, huyện Mù Cang Chải, nơi đã được phủ sóng di động 5G. Hơn 1.000 người dân tại đây đã nhận được sự hỗ trợ từ Viettel Yên Bái để sử dụng dịch vụ công ích hoàn toàn miễn phí.
Trước những lợi ích rõ nét CĐS mang lại, các DN nhanh chóng ứng dụng công nghệ số vào công việc, như: Số hóa quy trình quản trị, vận hành DN; sử dụng phần mềm quản lý nhân sự từ xa; quản lý chứng từ, kho hàng; ứng dụng thanh toán điện tử; hóa đơn điện tử, chữ ký số; ứng dụng tự động hóa vào sản xuất./.