Phát huy vai trò doanh nghiệp Việt trong phát triển nguồn nhân lực bán dẫn

Tọa đàm diễn ra chiều 9/8 tại trụ sở Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng. Sự kiện do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) phối hợp với Tập đoàn Cadence, Tập đoàn FPT và Tresemi (Hoa Kỳ) tổ chức, kết hợp Lễ bế giảng chương trình đào tạo thiết kế vi mạch .

Việt Nam phải ưu tiên đầu tư mạnh mẽ vào nguồn nhân lực chất lượng cao

Khẳng định ngành công nghiệp bán dẫn là một trong những nền tảng quan trọng của nền kinh tế hiện đại, là “trái tim” của cuộc cách mạng công nghệ, cơ sở cho sự phát triển của nhiều ngành công nghệ cao, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, Việt Nam xác định cần phải ưu tiên đầu tư mạnh mẽ vào việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành.

“Đây không chỉ là yêu cầu cấp thiết để bắt kịp xu hướng công nghệ toàn cầu, mà còn là bước đi chiến lược nhằm xây dựng vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị của ngành công nghiệp bán dẫn”, người đứng đầu Bộ KH&ĐT khẳng định.

Bộ KH&ĐT được giao chủ trì và phối hợp với các Bộ ban ngành và các bên liên quan xây dựng Đề án “Phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng tới năm 2050” với mục tiêu đến năm 2030, nhân lực ngành bán dẫn Việt Nam sẽ tham gia sâu vào quy trình thiết kế các vi mạch bán dẫn hiện đại; tham gia sâu và làm chủ được một phần công nghệ thuộc công đoạn đóng gói và kiểm thử vi mạch bán dẫn; tham gia làm việc và từng bước nắm bắt được công nghệ trong công đoạn sản xuất bán dẫn.

Đào tạo được ít nhất 50.000 kỹ sư, cử nhân phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn trong tất cả các công đoạn của chuỗi giá trị và đến năm 2050, Việt Nam sẽ trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu với đội ngũ kỹ sư, chuyên gia đủ khả năng đáp ứng được yêu cầu phát triển ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam cả về chất lượng và số lượng.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng Chương trình đào tạo thiết kế vi mạch là những hoạt động thiết thực và ý nghĩa nhằm chủ động triển khai Đề án “Phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050”.

“Việc NIC phối hợp với các đối tác trong nước và quốc tế để xây dựng các chương trình đào tạo thiết kế vi mạch là bước tiến quan trọng trên hành trình từng bước làm chủ công nghệ của người Việt Nam trong ngành công nghiệp bán dẫn”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói. Theo đó, đây là một giải pháp quan trọng để phát huy khâu đột phá về giá trị con người Việt Nam trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2030.

Kết quả của sự hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước - nhà trường - DN

Chương trình đào tạo thiết kế vi mạch được xem là nỗ lực và kết quả từ sự hợp tác chặt chẽ giữa "3 nhà": nhà nước (bao gồm các cơ quan trung ương và địa phương) - nhà trường - DN. Trong đó, nhà nước đóng vai trò kiến tạo, nhà trường đóng vai trò trung tâm, DN đóng vai trò đồng hành, hỗ trợ, để nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu của thị trường.

Ông Vũ Hải Quân, Giám đốc Đại học (ĐH) Quốc gia TP. HCM khẳng định việc tham gia của cơ quan nhà nước, DN trong quá trình đào tạo là vô cùng cần thiết. Sự tham gia và hợp tác này giúp nâng cao chất lượng đào tạo, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho học viên sau khi tốt nghiệp và đáp ứng nhu cầu thị trường.

"Mô hình hợp tác như hiện nay giữa NIC và ĐH Quốc gia TP. Hồ Chí Minh, FPT và các trường đào tạo, cơ sở giáo dục, DN cần được nhân rộng", ông Vũ Hải Quân nói.

Bí thư Thành uỷ Đà Nẵng, ông Nguyễn Văn Quảng, cho biết Đà Nẵng nỗ lực kiến tạo môi trường thuận lợi để DN tham gia vào phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn, Thành phố đã và đang triển khai nhiều giải pháp, nhiệm vụ, trong đó, tập trung vào 3 nhóm giải pháp: xây dựng các cơ sở pháp lý tạo ra chính sách thu hút đầu tư; chuẩn bị quỹ đất, cơ sở hạ tầng; liên kết, hợp tác với các DN trong đào tạo, phát triển nhân lực và thu hút chuyên gia lĩnh vực vi mạch.

Đại diện DN, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch FPT cho rằng yếu tố then chốt giúp tăng cường hợp tác giữa nhà nước - nhà trường - DN trong phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn là sự phối hợp chặt chẽ và hiệu quả giữa ba bên.

Cụ thể, cần có cơ chế rõ ràng để chia sẻ thông tin, nguồn lực và kinh nghiệm giữa các bên liên quan. Ngoài ra, Chủ tịch FPT cũng đánh giá cao vai trò của việc xây dựng các chương trình đào tạo phù hợp với nhu cầu thực tế của ngành công nghiệp bán dẫn nhằm hiện thực hóa mục tiêu đào tạo nhân lực ngành bán dẫn.

Được biết, quá trình xây dựng chương trình, tuyển chọn học viên, tổ chức đào tạo và thực hành đều được thực hiện trên cơ sở liên kết, hợp tác chặt chẽ giữa trường học và DN, kết hợp giữa lý thuyết với thực hành. Các sinh viên, kỹ sư trẻ sau khi tốt nghiệp khóa học sẽ tham gia vào đội ngũ nhân lực chất lượng cao cho ngành, được các công ty công nghệ, trong đó có FPT lựa chọn để làm việc theo chuyên môn được đào tạo.

“Đây là minh chứng rõ ràng cho thấy kết quả của mô hình liên kết "3 nhà" trong phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành bán dẫn. Sự hợp tác giữa Chính phủ - Viện, Trường - DN mà chúng ta đang chứng kiến ngày hôm nay chính là đòn bẩy cho sự phát triển và đổi mới chưa từng có trong lĩnh vực công nghệ của Việt Nam”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói.

Theo thông tin từ NIC, với mỗi mô hình đào tạo kết hợp giữa “3 nhà” như thế này, mỗi năm có thể đào tạo được khoảng 540 kỹ sư thiết kế vi mạch. Như vậy, nếu nhân rộng mô hình này tại 10 cơ sở đào tạo và địa phương, mỗi năm sẽ có thể đào tạo được hơn 5.000 kỹ sư thiết kế vi mạch có chất lượng.

Đến năm 2030, chúng ta có thể đào tạo được ít nhất là 25.000 kỹ sư thiết kế vi mạch. Điều này cho thấy mục tiêu đến năm 2030 chúng ta sẽ đào tạo 15.000 kỹ sư thiết kế vi mạch trên tổng số 50.000 kỹ sư bán dẫn là hoàn toàn khả thi.

Tại tọa đàm, lãnh đạo các địa phương, trường ĐH và các DN hàng đầu trong lĩnh vực bán dẫn đã cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm, phân tích những thách thức hiện tại và đề xuất những chiến lược hợp tác hiệu quả.

Một trong những chủ đề được nhấn mạnh là làm thế nào để DN có thể đóng góp tích cực vào quá trình đào tạo và phát triển kỹ năng cho nguồn nhân lực, từ việc đa dạng hóa các nguồn lực cho đào tạo, đẩy mạnh hợp tác công - tư, DN cung cấp các chương trình thực tập, hợp tác nghiên cứu phát triển, đến việc xây dựng môi trường làm việc và tạo điều kiện phát triển nghề nghiệp thuận lợi. Các chuyên gia cũng kiến nghị Chính phủ sớm phê duyệt Đề án Phát triển nguồn nhân lực bán dẫn để Việt Nam không bị lỡ thời cơ.