Kinh tế số thúc đẩy GDP ASEAN đạt 1 nghìn tỷ USD

Nền kinh tế số với những mô hình kinh doanh mới đã và đang tạo ra nhiều cơ hội phát triển cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), giúp họ mở rộng thị trường, giảm chi phí kinh doanh, quảng bá sản phẩm và giao dịch dễ dàng.

Theo báo cáo “Tiến tới hội nhập số ASEAN” do công ty tư vấn Bain & Company phối hợp cùng với Google, Sea và Tan Sri Rebecca thực hiện, nền kinh tế số hiện đóng góp khoảng 7% GDP cho ASEAN hay 200 tỷ USD, trong khi đó con số này tại Trung Quốc là 16%, tại châu Âu là 27% và tại Mỹ là 35%. Báo cáo cũng cho thấy các rào cản phi thuế quan như kho vận và các quy định số xuyên biên giới như địa phương hóa dữ liệu và thanh toán điện tử tiếp tục là những thách thức lớn, đặc biệt đối với các SME.

Phát triển kinh tế số có thể thúc đẩy GDP của ASEAN đạt tới 1.000 tỷ USD vào năm 2025. Phần lớn sự tăng trưởng này sẽ đến từ những cải tiến về năng suất trong các lĩnh vực sản xuất cùng với các động lực tăng trưởng khác gồm mở rộng thị trường số và tăng trưởng của các ngành như công nghệ thông tin - truyền thông.

Kết quả báo cáo được đưa ra dựa trên cuộc thăm dò hơn 2.300 doanh nghiệp nhỏ tại ASEAN về những lợi ích khi họ hội nhập với nền kinh tế số. Theo đó, các SME trong lĩnh vực bán lẻ cho biết doanh thu tăng trung bình 15% sau khi chuyển sang thương mại điện tử. Các SME trong lĩnh vực kho vận cũng tăng năng suất trung bình 10 - 20%, còn các SME trong lĩnh vực nông nghiệp khi sử dụng các ứng dụng nông nghiệp đã tăng năng suất mùa vụ lên 5% - 15%.

Cũng theo kết quả khảo sát, khoảng 1/4 các SME cho rằng những hạn chế trong thanh toán xuyên biên giới là rào cản chính trong bán hàng trực tuyến, trong khi gần 3/5 các SME cho rằng các rào cản phi thuế quan như kho vận và thủ tục xuất khẩu cũng như các quy định địa phương hoá dữ liệu là những trở ngại đối với thương mại xuyên biên giới.

Báo cáo, được trình bày tại Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN diễn ra hồi cuối tháng 8 tại Singapore, xác định các SME đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng hơn nữa hội nhập số trên toàn ASEAN. Các SME sử dụng hơn 80% lực lượng lao động và đóng góp hơn 50% GDP của ASEAN, nhưng trung bình chỉ chiếm 20% giá trị xuất khẩu của các quốc gia này. Trong khi hầu hết các SME trong khu vực xem hội nhập số là một cơ hội, nhưng chỉ 16% sử dụng các công cụ số để khai thác đầy đủ các tiềm năng. Theo báo cáo, để đạt được mức chấp nhận cao hơn, hệ sinh thái tài chính phải cho phép phát triển các dịch vụ sáng tạo … trong khi giải quyết các trở ngại cho việc chấp nhận của người dùng như phát triển các ID số, các quy trình hợp lý…

Một vấn đề khác được nhấn mạnh trong báo cáo là khoảng cách kỹ năng trong lực lượng lao động, với 2/5 SME cho biết họ không có các kỹ năng số cần thiết và gần một nửa các SME cho biết các lao động thiếu hiểu biết về công nghệ số là những rào cản lớn nhất đối với quá trình hội nhập số của họ.

Theo các tác giả báo cáo, để tăng tốc quá trình này, các quốc gia thành viên ASEAN nên hợp tác với khu vực tư nhân trong việc xây dựng các lộ trình kỹ năng số có liên quan  - công việc đã được triển khai tại Singapore và Malaysia - và đẩy nhanh quá trình triển khai các chương trình này cho các lĩnh vực được ưu tiên.